Алказаліў фэнаў на марозе з-за спазьніўшагася гурта, зьнятыя аховай на ўваходзе ланцугі, забіты шалёнымі металхэдамі клуб, мужык, які разразаў слэм бы ледакол, сёркл-піты разам са сьценамі сьмерці, ды ўвогуле атмасфера татальнага хардкорнага ўгару на танцпляцы і сцэне. На тую самую сцэну залазілі ўсе жадаючыя, крычалі ў мікрафоны, падпісвалі ў музыкаў розныя рэчы, рабілі сэлфі і ўцякалі ад гапаватага ахоўніка, які сьпіхваў уніз усіх тых, хто затрымаўся каля музыкаў болей за 5 секунд.

Але хіба каго зьдзівіш гэтым? Як наконт таго, што мы назавем менскі канцэрт Sodom адным зь лепшых канцэртаў гэтага году? Шчырая падача і шчыры натоўп, добры жорсткі гук сапраўднага металу і тоны энэргетыкі!

Давайце з самага пачатку ды зь першых цікавасьцяў, стэрэатыпы – рэч вельмі цікавая, але ж бывае і так, што яны не працуюць. Менавіта так і выйшла са спадарамі немцамі, якія невядома чаму прапусьцілі свой рэйс да нашага гораду, таму пачатак быў перанесены на містычныя “пасьля 21.00”, наш народ, канечне, не разгубіўся і знайшоў справу, каб бавіць час недалёка ад клубу. Хвала арганізатарам — «Концерт Холл Групп», якія выкарыстоўвалі сацыяльную сетку, каб інфармаваць народ аб тым, што музыкі ўжо імчаць у бусе на Кунцаўшчыну. Неўзабаве пасьля тых самых “21.00” Sodom пачаў актыўна чэкацца, што стала сігналам для залітых і ня вельмі аматараў трэшу рушыць унутр Re:Publiс’а. Прышпільны факт, на ўваходзе ахова здымала з народу ланцугі, па словах персанала: “Каб гэтыя валасатыя не пазабівалі адзін аднаго і нічога не ўтварылі”.

«Патлатае спадарства вырашыла ўсьлед за немцамі зламаць стэрэатыпы»

Падцяплялі тым вечарам галоўных герояў расейскія трэшары Pokerface, але гралі яны зь 19.00 да 20.00, улічваючы той факт, что Sodom пачаў валіць амаль у 21.45, то толку ад такога падцяпленьня было ня вельмі шмат. Менск стаў першай часткай туру, прысьвечанага 25-годзьзю альбому Agent Orange (у школе менавіта гэты альбом амаль залятаў), дык і пачалі мужыкі з загалоўнай песьні гэтай кружэлкі. Бадзёра пачалі ня толькі немцы, але і беларусы, вельмі супярэчлівае пытаньне, хто быў лепшы, людзі на сцэне ці на танцпляцы. Патлатае спадарства вырашыла ўсьлед за немцамі зламаць стэрэатыпы, ды так добра і якасна ўгарэць пад хуткую ды цяжкую музыку. Нягледзячы на некаторыя праблемы з гукам, кожная новая песьня заходзіла натоўпу як па маслу. Айчынныя металхэды рабілі ўсё тое, чым павінен займацца фанат жанру на імпрэзах такога фармату, хэдбэнгінг ды млыны галавой, слэм разам зь сёркл-пітамі, сьцены сьмерці і бясконцы стэйдждайвінг — якасны адрыў і гонар за менскую публіку. Ад паводзін людзей былі круглыя вочы ня толькі ў мяне, чалавека звыклага да “беларускіх патлатых слупоў” падчас канцэртаў, але і ў саміх удзельнікаў Sodom, якія даставалі камеры і здымалі гэты “садом з гаморай”, называлі нас лепшымі, ды рубілі свой thrash metal яшчэ адданьней. Калі цябе зацэньвае культавы гурт з доўгай гісторыяй, то становіцца вельмі прыемна, таму што за сваю гісторыю музыкі пабачылі цемры фэнаў у розных краінах.

Для кагосьці Sodom гэта лепшы гурт, для іншых проста вельмі круты метал-бэнд, камусьці фіялетава на такія жанры, а вось для мяне Sodom — гэта настальжы па школе, калі вельмі падабалася жорсткая, хуткая ды агрэсіўная музыка. За некалькі дзён да менскага канцэрту Sodom я троху паслухаў лепшыя ды былыя улюбёныя працы фармацыі, а пасьля гігу прыйшоў да высновы, што гэтыя дзядзькі жыўцом заходзяць значна лепей, чым на запісах. Аўтар апошнімі гадамі зусім спапсеў, таму па ягоных нагах вельмі цякло ад выкананьня Surfing Bird за аўтарствам The Trashmen ды матораўскага Iron Fist. Вельмі пранялі і нешта закранулі песьні Ausgebobmt ды Remember The Fallen, увогуле сэтліст быў вельмі круты, ён як бы гаварыў усім нам, спыніцца ды адпачыць вы ня зможаце, толькі да канца, і мы гэта зрабілі!

Тэкст: Сяргей Бохан
Фота: Вольга Вячэрская

Можна доўгі час разважаць на тэму «што ёсьць сапраўдным задавальненьнем», але хлопцы з КонцертХоллГрупп ня сталі разважаць і проста прывезьлі чароўны фінскі гурт Poets of the Fall, тым самым зрабіўшы шчасьце для фанатаў. Так-так, Паэты, якія столькі разоў выступалі ў нашых бліжэйшых суседзяў расейцаў, на гэты раз не абдзялілі і Беларусь. 30 кастрычніка ў клубе Re: Public фіны адыгралі канцэрт у падтрымку нядаўна анансаванага шостага студыйнага альбому «Jealous Gods», які стаў заключэньнем музычнай трылогіі, першымі часткамі якой зьяўляюцца «Revolution Roulette» і «Twilight Theater».

Нягледзячы на тое, што Poets Of The Fall – адносна малады гурт, сьпіс іх заслуг можна пералічваць практычна на бясконцасьці. Усім вядомая песьня «Carnival of Rust» спазнала самую высокую катыроўку ў Фінляндыі 2006 году, таксама кліп на гэтую песьню быў прызнаны тэлегледачамі “Лепшым кліпам Фінляндыі ўсіх часоў”. Сінглы «Cradled in Love» і «Dreaming Wide Awake» ня раз займалі першыя радкі ў нацыянальных хіт-парадах. Нельга не адзначыць, што кампазіцыі з «Twilight Theater» і «Temple of Thought» былі абраныя ў якасьці саўндтрэкаў такімі папулярнымі гульнямі, як «Alan Wake Alan» і «Wake’s American Nightmare», але, як ужо узгадвалася раней, эфір BelMetal ня гумавы, таму пяройдзем да асноўнай часткі.

Без усялякага разагрэву эфектным зьяўленьнем фіны ў момант узбадзёрылі ўсіх і кожнага, што дадзена, трэба прызнаць, ня кожнаму. Першым, што кінулася ў вочы, было нестандартнае месцазнаходжаньне ўдарнай усталёўкі, звычнае “па цэнтру” зьмянілася на “зьлева”. Справа жа стаяла стойка для сінтэзатара. І так, зьяўляючыся шчырым прыхільнікам усіх клавішных інструментаў, не магу не заўважыць, што ў стварэньні агульнай музычнай атмасферы клавішныя выконваюць далёка не апошнюю ролю.

Ударная ўсталёўка была толькі пачаткам. Выгібістыя рухі Марка паказалі, што фішак ў гурта ў запасе будзе вялікае мноства. У той час, як вакаліст не шкадаваў “абдымашак” і поціскаў рук для шчасьліўцаў, што здолелі апынуцца пад сцэнай; паказваў зомбі; заіграваў са стулам; перыядычна абдымаў канечнасьці іншых удзельнікаў гурта; пасылаў усім паветраныя пацалункі; уводзячы ўсіх у захапленьне, сказаў па сцэне зь беларускім сьцягам, размахваючы ім паболей за юных гімнастак; і бы дзіцёнак радасна штурхаў па сцэне паветраныя шарыкі, загадзя падрыхтаваныя руплівымі і адданымі фанатамі (што заўгодна, абы хоць неяк парадаваць любімых куміраў), басіст то апантана заходзіўся ў экстазе, то чульліва і ласкава ўвінаўся вакол сваёй белай улюбёнкі, нібыта яна была яго дзяўчынай. Хацелася б таксама адзначыць яскравую тэхніку гітарыста, які час ад часу заходзіўся шыкоўнымі сола.

Зала была набітая бітком. І варта адзначыць, што склад гледачоў апынуўся даволі нестандартным: былі як і маладыя парачкі, самотна стаячыя дзяўчыны і хлопцы, якія пасьля канцэрту мо і знайшлі адзін аднаго, так і нямала салідных людзей, што занялі месцы за столікамі. І гэта ня можа не гаварыць аб нейкай статутнасьці гурта. Канечне ж, трэба пахваліць арганізатараў, якія на вышыні арганізавалі і сьвятло, і гук. Акуратны бас, добра чытальная ўдарка і выдатна чутныя вакал і клавішы не маглі не парадаваць нават самых заўзятых аўдыёфілаў. Аднак абедзьве гітары крыху танулі ўва ўсёй гэтай раскошы. Але грукочучы ад захапленьня натоўп фанатаў застаўся задаволеным.

Акрамя выдатнага валоданьня вакальная тэхнікай, ад якой па ўсяму целе бягуць мурашкі і замірае сэрца, Марка, рухаючыся ня горш за Шакіру, павольна пакручваў сьцёгнамі, дзівячы ўсіх энэргіяй і нядрэннай пластычнасьцю, якая-такі даступная нават ня кожнай даме яго ўзросту.

Прэзентуючы новы альбом, фіны таксама не забыліся парадаваць прыхільнікаў і ўсім вядомымі кампазіцыямі, такімі як “Carnival of Rust”. Матэрыял новага альбому даволі рознабаковы: можна было пачуць і каўбойскія матывы, накладзеныя на адпаведны рытм, адна тэма нагадала мне стыль старой добрай “Еўропы”, а плыўны вакал і задушэўная лірыка змаглі б прымусіць пусьціць скупую мужчынскую сьлязу нават самых жорсткіх дзядзек. У той жа час было ў ёй нешта пранізьлівае, нешта, што дабіраецца да самых далёкіх куткоў душы.

Увогуле, канцэрт прайшоў на найвышэйшым узроўні. Паэты, якія так добра ведаюць толк у тым, як улагодзіць публіку, не аблажаліся і ў гэты раз. Застаецца спадзявацца, што яны да нас яшчэ вернуцца.

Тэкст: Дыяна Прымшыц
Фота: Антон Кавалеўскі
Пераклад: Ян Мачульскі

Чалавек — вельмі цікавае стварэньне, якое ўвесь час мяняецца, але некаторыя “кавалкі” ды рысы застаюцца ў ім на ўсё жыцьцё. Валіў кіпенем на метраў 5 ад рознага металу ў школе, але потым прадаўся ўсялякім rock’n’roll’ам, але і нешта з былых звычак засталося ў галаве і нават плэеры. Вельмі любіў і захапляўся нямецкай метал-сцэнай, экстрым металы ня вабілі мяне ўжо тады, таму канцэнтрацыя была на ўсім, што пачыналася з heavy/power/thrash. Сярод добраслухабельных гуртоў быў тады і знакаміты Sodom, але зь цягам часу душа толькі час ад часу просіць зь нямецкага thrash metal’у ўторкнуць пагрымчэй толькі Kreator. Так адбываецца не таму, што метал ды той жа Sodom стаў для мяне нейкім лайном, а таму, што музычны густ зьмяніўся.

Тым ня меней, калі даведаўся пра менскі канцэрт нямецкіх трэшараў, то зьявілася жаданьне паслухаць жыўцом герояў майго мінулага, ды проста зацаніць сваімі вачыма легендарны гурт з такого блізкага, ды адначасова далёкага Дойчланда. Адначасова з гэтым зьявілася файная нагода паслухаць іх музыку яшчэ раз, пасьля болей чым трохгадовага перапынку. Справа вельмі цікавая, бо ўспрыманьне адрозьніваецца, як беларуская і амерыканская эканамічныя мадэлі. Калі некалькі гадоў таму пад такое хацелася кагосьці забіваць ды трэсьці башкой так, каб яна адарвалася, то зараз гэты ўвесь “музычны садом” успрымаецца, як вельмі якаснае музло, якое на вялікі жаль не чапляе нешта ўнутры, як было раней. Цела жадае рухацца толькі пад некалі самыя ўлюбёныя рэчы, накшталт Fuck The Police, Remember The Fallen, Hey Hey Hey Rock’n’Roll Star, Die Stumme Ursel і іншыя.

Вельмі спадзяюся, што пачую некалькі такіх рэчаў на менскім канцэрце Sodom. Live-запісы Sodom — гэта матэрыял на асобны топік, бо пякуць мужыкі, як і патрэбна граючы такую музыку, таму варта разьмяць ды добра прагрэць косткі. Вельмі хочацца ўбачыць “садом разам з гаморай”, як на сцэне, так і на танцпляцы, і я ўжо амаль пачынаю адчуваць тое цудоўнае пачуцьцё настальжы па школьных гадах, якое падарыць мне выступ знакамітых немцаў.

Сяргей Бохан (Rocker)

У свой час песьня Undead стала сапраўдным хітом гарачых паці, а амерыканскі сьцяг – абявязковым атрыбутам на цукерачках-прыгажуньках. Безнадзейнасьць і апатычнасьць у лірыцы лепш за ўсё пасавала тым часінам, калі “дно бутэлькі было адзіным сябрам". Нарэшце мара стала рэальнасьцю і хлопцы ў масках завітаюць і да нас. Канцэрт адбудзецца 8 лістапада ў Палацы спорту.

Месяц таму зьявілася інфармацыя пра тое, што да туру Hollywood Undead далучаюцца амерыканцы Icon for Hire, што было шыкоўнай навінай і магчымасьцю ўбачыць два круцецкіх гурта на адной сцэне. Аднак, хутка фэнаў чакала расчараваньне: Icon for Hire сапраўды возьмуць удзел у туры, але… толькі пасьля менскага канцэрту. Кіеў, усе расейскія гарады і Менск яны па невядомых падставах абмінуць сваёй увагай. Такім чынам, да шоў далучыцца беларускі гурт. Які? Будзе аб’яўлена ў бліжэйшы час.
А пакуль да шоў застаецца крышу больш за тыдзень, прапаную азнаёміцца з сэтлістом, які музыкі гралі ў Кіеве:

1. Undead
2. Tendencies
3. Been to Hell
4. Dead Bite
5. Up In Smoke
6. Kill Everyone
7. City
8. California
9. From the Ground
10. Delish
11. Comin' in Hot
12. Bullet
13. Day of the Dead
14. Another Way Out
15. Young
16. Hear Me Now
17. Everywhere I Go
18. We Are

Day of the Dead – першы сінгл з будучага альбому, таму спадзяемся ўслышаць яго і ў Менску!

Фінскія меланхалічныя восеньскія паэты — Poets Of The Fall. Чарговы неблагі прывоз ад маладых і пасьпяховых гульцоў беларускага муз.рынку — «Концерт Холл Групп». Шчыра скажам, калі ў сеціве толькі зьявілася інфармацыя, узялі сабе не раздумваючы, толькі потым паўстала пытаньне, ці наш гэта фармат…

Разьбярэмся. BelMetal асьвятляе цяжкую музыку, а разам з тым — датычныя да яе падзеі і зьявы. Пры гэтым галоўным крытэрам ёсьць уваход таго ці іншага ў кола цікавасьцяў беларускага тыповага металхэда. Ня ведаю, ці тыповыя металхэды наш штат і нашыя сябры/знаёмыя, але вынік такі, што канцэрт Паэтаў зацікавіў амаль усіх.

У чым сэнс? Сэнс у тым, што немагчыма слухаць выключна дзяўбёж бас-бочкі, дысторшн і рык вакалу. Часам патрэбен адпачынак, спакой, лагода. Менавіта гэта ёсьць у музыцы Восеньскіх Паэтаў, і фішка тут у тым, што па лірыцы — гэта метал, гэта суцэль сабе дум-метал. Меланхалічны, цягучы, восеньскі. Вось і адказ.



А цяпер узгадаем нашыя апошнія водгукі ў бок пляцоўкі, прымаючай канцэрт, — клубу Re:Public… Пачынаючы з Arch Enemy, што прайшлі бы сэкс без аргазму, мы раз'ябвалі гук у Рэпабліку ў кожным рэпартажы адтуль, а пра канцэрт Stigmata і ўвогуле сказалі, што такога дрэннага гуку ў жыцьці ня чулі… Што ж, у Паэтаў ёсьць шансы рэабілітаваць клуб сваім лёгкім рокам, які мы прылічылі да метал-культуры.

Напрыканцы дадам асабіста. Маё знаёмства з Poets Of The Fall адбылося яшчэ ў нулявых гадах, праз гульню Max Payne 2. Тут няма чаго каментаваць. Хто зразумеў, аб чым я — ставіць лойс. Хто ня ведае *той_самай_песьні* — глядзіць відэа.



Да сустрэчы на канцэрце. Далучаем афішку і прыкладны сэтліст.
Сам пайсьці не змагу, бо буду ў студыі пісаць сэксуальныя салякі. Але буду вельмі рады паглядзець прафесійныя відэа з канцэрту. Павал, калі гэта чытаешь, акрэдытуй калі ласка Антона!

Восень – пара дэпрэсіўная. Чагосьці ўвесь час бракуе, няўтульна, самотна, сумна, нават нягледзячы на тое, што, падавалася б, жыцьцёвая пазіцыя ў мяне больш чым актыўная і драйву хапае з галавой. З гэтай нагоды я вядуся на любыя, самыя сумнеўныя авантуры і шукаю ўсялякія легальныя шляхі атрыманьня адрэналіну. Зганяла на адпітачныя выходныя ў Летуву, зрабіла татуяванку, скокнула зь вежы, наведала шэраг трэшавых канцэртаў, абмазвалася і новымі праектамі па асноўнай працы, і цікавымі ідэямі па журналісцкай… І зразумела раптам, што даўно не вандравала па ўлюбёных беларускіх архітэктурных дзівосачках. Гэтая думка падзейнічала адначасова і прыгнятальна, і заматывавала наведаць для натхненьня якое-небудзь няхай тыповае, але прыродна прыгожае, маляўнічае месца.

Амаль адразу ўзгадала сядзібу ў Беразіно, горадзе, паўзь які езьдзіла разоў сто, але ніколі не было нагоды там грунтоўна спыніцца і пааглядаць мясцовыя цікавосткі. Тым часам у Беразіно, на стромкім беразе магутнай ракі, сярод нізенькіх домікаў звычайнага прыватнага сектару хаваецца сядзібны дом графа Патоцкага — помнік архітэктуры ХIX стагодзьдзя, узьведзены ў стылі позьняга класіцызму. Раней гэта быў заможны, шыкоўна абстаўлены асабняк, але пасьля рэвалюцыі дом над Бярозай-ракой паступова прыходзіў у запусьценьне. Да 70-х гадоў там разьмяшчалася школа, затым склад, а пасьля мясцовыя дзівакі, імкнучыся адшукаць нібыта залаты скарб, пачалі паступова разьбіраць будынак па кавалачках – і да нашых дзён ад яго засталася хіба што трэцяя частка…

Вось такое месца я і абрала ў якасьці асноўнай мэты для агляданьня. І нават не пасьпела задацца звычайным складаным пытаньнем наконт спадарожца. Падчас канцэрту напярэдадні вандроўкі сустрэла лідара гурта Folcore Пашу, разгуртарыліся, і я неяк бяз задняй думкі прапанавала яму ірвануць аўтаспынам разам са мною на пошукі дзівосных відарысаў – а ён вазьмі і пагадзіся.І вуаля, назаўтра зранку мы ўжо на магілёўскай трасе, стомлена пазяхаем і дрыжым ад марознага ветру, але абодва ўзрадаваныя і на пазітыўнай хвалі. Мне нічога не заставалася, як упэўнена абяцаць Пашы шаманіку атмасферы і насычаныя пейзажныя колеры, хрэн ведаючы, як яно будзе насамрэч і ўсьведамляючы, што мяне перш-найперш празаічна займаюць бярэзінскія архітэктурныя помнікі. Але гэтае падарожжа ў выніку апынулася больш цікавым менавіта з духоўнай кропкі погляду.

Натхняліся шаманізмам беларускіх краявідаў. Падчас вандровак мне насамрэч часьцяком сустракаюцца такія месцы, якія бяруць больш навакольнай прыгажосьцю, чым архітэктурнай каштоўнасьцю. Сядзіба ў Беразіно – дакладна з гэтага сьпісу. Асабняк Патоцкіх сёньня знаходзіцца ў жахлівым закінутым стане і вабіць выключна рэдкіх падарожцаў і аматараў заліць лейку ў маляўнічым месцы, хоць яго й запроста можна было б аднавіць, бо шкілет будынку выглядае яшчэ даволі крэпкім і прыдатным для рэканструкцыі. Дарэчы, у 2011 годзе сядзібны дом быў выстаўлены на аўкцыён — новыя ўладальнікі абавязаліся адрэстаўраваць сядзібу і аднавіць атмасферу былых часоў. Але ж каторы год ніхто не сьпяшаецца ўкладвацца ў будынак, таму мы вымушаны былі гуляць у прыцемках спусьцелага палацу і віраваць сярод грудаў бітай цэглы і сьмецьця. А ўжо пасьля выйшлі да ракі – і адчулі сапраўдную асалоду для вачэй і сэрца. Палітра колераў, па-ранейшаму залаціста-восеньская, але з пранізьліва-сінімі і зьзяючымі блакітнымі халоднымі ноткамі, падалася проста фантастычнай.Нездарма я называю гэтую пару году сваёй улюбёнай! Мы спусьціліся на бераг Беразіны і затрымаліся ў гэтым карагодзе фарбаў надоўга: скакалі па валунах, лазілі па дрэвах і кустоўях, папівалі гарбатку, а Паша нават паламаў раку, а дакладней – цьвёрдыя кавалкі ільда, якім ужо пасьпела зацягнуцца сонная водная прастора.

Вось яна, шаманіка ў чыстым выглядзе! Адвярніце галовы ад манітораў і азірніцеся навокал: восеньская прырода, у якой, як вядома, няма дрэннага надвор’я і стану, у кожным сваім праяўленьні – ад маленечкай казуркі да гнеўнай навальніцы – хавае ў сабе наймагутнейшую магію, якой проста немагчыма супрацьстаяць. Варта толькі паспрабаваць адчуць дыханьне гэтага чараўніцтва, прыглядзецца ўважліва – і вы адкрыеце для сябе бяспройгрышны сродак ад дэпрэсіі і суму і невычэрпную крыніцу натхненьня і жыцьцёвай сілы.


Больш на: vk.com/architekture

На канцэрце Night of the Universe tour арганізатары абяцалі нам сатану, містэра Джэка, драных котак і забавы на любы густ. Датычна музычнага складніку наведвальнікам таксама прапаноўваліся больш чым разнастайныя стравы: ад цёмных электронных праектаў да вясёлых, фолкавых, танцавальных гуртоў і па-сапраўднаму містычнага глыбіннага блэк-металу. Насамрэч інтрыгуе, праўда? І не дачапіцца ж, бо ўсё па поўнай праграме было. Апановіч зь Litvintroll адпякаў як сатана, котак у драных панчохах пабачылі, пад фолкавы гурт Folcore патанчылі, павесяліліся з вакаліста Kaltherzig у ласінах, а пасьля адчулі ўсю глыбіню безвыходнасьці акультнага французскага блэку AIN (а нехта наогул так “паглыбіўся”, што адышоў толькі наступным ранкам). Але гэта ўжо зусім іншая гісторыя, а я пачну свой аповед па парадку, як яно й мела месца быць учорашнім вечарам.

Я прыехала ў “Піраты” з нашым рэдактарам Янам, зь якім мы напрацягу вечара аналізавалі тое, што адбывалася навокал, і разважалі наконт прадстаўнікоў беларускай музычнай сцэны і метал-тусоўкі. Сумясьціла, карацей, прыемнае з карысным. На ўваходзе, пакуль Яна рухава лапаў ахоўнік, у маленькай Насьценькі пільна праверылі ўзрост у дакументах, што нібыта намякнула на нармалёвы працяглы канцэрт, а не як тады. Затрымаўшыся крыху ля кружэлак па больш чым дэмакратычным кошце ў 20 тыс. і сустрэўшы ўсюдыіснага спадара Гацье, мы амаль пасьпелі на выступ гурта Sameli, у якім, дарэчы, грала сама арганізатар канцэрту Наста Чарпінская. Была б хлапцом, мо шыкоўныя кібер-дзяўчаты з электрухай і клавішамі мне бы й закацілі. Аднак нам абаюдна не пашчасьціла. Нічога асабістага, але Sameli падаліся мне пасрэдным праектам, які выязджае за кошт іміджу і вонкавага стылёвага афармленьня гурта. Але не спрачаюся, для першай-другой каманды на падцяпленьні маштабных фестываляў – самы кайф.

Наступнымі на сцэну выйшлі… ну тут я нават ня ведаю, як апісаць, каб вы адчулі ўвесь спектр эмоцый – гурт Kaltherzig, што складаецца з ударніка, які на першы погляд нармалёвы хлапец, і хер ведае, якім ветрам яго задула браць удзел у гэтым бедламе, сімпотнай гатычнай дзяўчынкі за клавішамі і підэрскі-салодкага пірата ў чорным паліто і ласінах, што вельмі ўдала падкрэсьлівалі напружанае ад промняў славы прычыннае месца і гурбу пузіка ў белай кашулі. Гітары? Не, ня чулі, і бяз гэтага валім нішцяк гатычнае музло! Справядлівасьці дзеля адзначу, што голас у вакаліста ўсё ж такі маецца, і месцамі, калі б слухаць Kaltherzig у запісу, нават бы асобныя ўрыўкі і падабаліся. Але ж не падчас жывога выступу, дзе ты бачыш цырк зь нястрымнага пафасу, ад якога і сьмешна, і плакаць хочацца, і чуеш ад музыкаў выразы кшталту: “Мо якіх грошаў падкінеце? А мо хоць чыпсы ё?” Прычым дыялог з залай ідзе з аніякім посьпехам перыядычна то на расейскай, то чамусьці – найграна – на беларускай мовах. Адыгралі даволі працяглую праграму, доўга не хацелі сыходзіць, хацелі “хоп-хэй-лалалэй”, але публіка была мёртвая.

З нагоды пабачанага ў нас зь Янам пацякла размова наконт наогул таго, што стрымлівае ад разьвіцьця беларускую цяжкую сцэну і вымушае шэраг гуртоў кідаць дурное, а некаторых – безвынікова працаваць і пісаць музыку напрацягу многіх гадоў. І сышліся мы дакладна ў тым, што адной з асноўных праблем зьяўляецца неадэкватная самаацэнка музыкамі сваёй творчасьці. Часьцяком рэальны ўзровень падрыхтоўкі, якасьць матэрыялу і падачы і, што галоўнае, рэакцыя слухачоў не суадносяцца з поглядамі, скажам так, “творцаў”. Менавіта з-за гэтага і адбываюцца часам такія выступы, дзе вакаліст самазадаволена імкнецца падцяпліць публіку і шчыра не разумее, чаму ўсе стаяць бы слупы і не рэагуюць на расцудоўнейшую музыку і эпатажныя фішкі. А публіка тым часам не разумее, нахалеры.

Дык вось, на фоне Kaltherzig выступ наступнага, даволі маладога гурта Folcore, але які імкліва заваяваў сэрцы меламанаў і набыў шматлікіх прыхільнікаў сваёй творчасьці, проста па вызначэньні ня мог падацца дрэнным. Прыклад параўнаньня проста хрэстаматыйны. На кантрасьце з папярэднімі “быццам сусьветнымі зоркамі” мы бачым каманду, якую я са свайго суб’ектыўнага боку магу назваць адным з найлепшых адкрыцьцяў айчыннай метал-сцэны апошніх гадоў. Але нягледзячы на шматлікія пазітыўныя водгукі і шчырую актыўную падтрымку ўзрадаванай аўдыторыі, хлапцы не сьпяшаюцца пазіцыянаваць сябе як пасьпяховых і славутых, а проста сьціпла рухаюцца наперад, пішучы патрошку доўгачаканы студыйны альбом і зьдзіўляючы нас на кожным наступным канцэрце новымі выдатнымі кампазіцыямі. І лідар гурта Паша ня б’ецца ў канвульсіях на сцэне, не апранаецца ў цырк божы і ня корчыць зь сябе пафаснага брутальшчыка, а крыху ўсхвалявана і старанна, але мэтанакіравана і ўпэўнена вядзе Folcore да заслужанага посьпеху.

Насмарэч, трэба адзначыць, што за адносна кароткі адрэзак часу і ўсяго тры канцэртныя выступы Folcore займеў рэпутацыю самага, як бы мовіць, “народнага” гурта беларускай сцэны. Узровень шчыльных камунікацый з прыхільнікамі ўражвае, прычым я маю на ўвазе ня толькі такія ўлюбёныя публікай скачкі ў натоўп і адрыў музыкаў сярод танцпляцу, а больш эмацыйны фон выступу, утульную сяброўскую атмасферу, простыя і адкрытыя зносіны і паважлівае стаўленьне да слухачоў. Таму й ня дзіва, што па факце найбольшая колькасьць людзей на ўчорашнім Night of the Universe tour падцягнулася на Folcore і падтрымлівала менавіта гэтую каманду. А хлапцы ў сваю чаргу грымнулі шэрагам улюбёных старых песен (“Карагод марозных вятроў”, “Другі бераг ракі”, заводны кавер на Pokerface Ледзі Гагі і на біс – інструментал “Дарога дадому”), а таксама прэзентавалі дзьве новыя кампазіцыі – напісаную на вершы Якуба Коласа песьню “Хмаркі” і моцную “Призрачный мир”. Прычым нават пад павольны, складаны для скаканьня рытм “Хмарак” слухачы, як маглі, спрабавалі трэсьці хаерам і падбадзёрвалі Folcore удзячнымі воклікамі і апладысментамі.

Наступнымі на сцэну падняўся гурт Znich, падмурак, слупы і, можна сказаць, нават дах беларускай метал сцэны. Дакладнае падняцьце на сцэну я, да свайго вялікага сораму, прапусьціла па ўважлівай прычыне таму, што яшчэ адзін музычны “слуп” – гэтым вечарам у фігуральным і літаральным сэнсе – вакаліст Litvintroll Андрэй Апановіч вясёлага паймаў і апайваў мяне за вуглом усялякімі непатрэбствамі і травіў BelMetal гісторыі адна ахуіцельней другой. І яшчэ пажаліўся ў прэсу, што сярод вечару ў бары клубу “Піраты” скончылася піва, і таму ён вымушаны быў паступаць з арганізмам бязьлітасна і адразу даганяцца сьвятой вадой, а не пшанічным пенным нектарам (Андрэй, калі ты гэта чытаеш, — выйдзі на сувязь, мы ўчора ноччу так і не зразумелі, куды ты зьнік!).

Што хачу сказаць наконт Znich. Ян вось заўважыў, што на невялічкай сцэне яны выглядаюць, як ня дзіва, вельмі арганічна і пры гэтым на фоне астатніх удзельнікаў канцэрту – ужо значна больш упэўненымі, прафесійнымі і зладжанымі, нягледзячы на тое, што ў калектыве Znich, здаецца, якраз пануе невялічкі разлад. Але гэта непазьбежна, бо кожны пасьпяховы, зорны, ўдалы праект рана ці позна дасягае перыяду спаду, перанасычвае сцэну і страчвае рэсурсы натхненьня і аб’ектыўныя магчымасьці для далейшай творчасьці. І адна справа – ідэйны Таболіч, для якога творчасьць і самарэалізацыя перадусім, і таму ён касьцьмі ляжа, але да апошняга ня кіне сваю крывіначку Znich, адчайна шукаючы шляхі ўздыму для гурта, прапануючы музыкам ствараць сьвежы матэрыял, хварэючы душой за паступовае зьмяшчэньне з хвалі папулярнасьці сярод тых, хто разумее і цэніць – карацей, цягне ярмо Znich на сабе. І зусім ішная справа – непасрэдна, гэтае самае “ярмо”, якое поўным складам з усяго меркаванага творчага працэсу выключна зьяўляецца на канцэртах і добра, што хоць грае, выязджаючы на старых хітах і не імкнучыся губляць час на напісаньне новых кампазіцый. Відавочна, пэўны перыяд гэта можа працягвацца, а потым, натуральна, распачнецца непазьбежная страта перадавых пазіцый. Ужо. Вось і на Night of the Universe tour – адыгралі, і добра, сэрцу прыемна, “Мрою” вось зрабілі крыху больш хуткай, падабаецца.

Напрыканцы бы грыб з-пад зямлі пад сцэнай вырас Апановіч і палез сьпяваць “Крыжы-абярэгі”. Ня так, канешне, як на “Тату-фэсьце”, але лірычнага эпасу і аповедаў для сяброў, якія палянаваліся прыцягнуць дупу ў “Піраты”, хопіць з галавой.

І нарэшце надышоў час для нашых замежных сяброў, хэдлайнераў канцэрту – французскага гурта AIN. Ніхто нічога пра гэтых хлапцоў ня ведаў, інтэрнэт не рэагаваў на запыт, выдаваў адно што некалькі фотаздымкаў, па якіх, аднак, было зразумела, што нас чакае поўны блэк. Я не аматар гэтага стылю і не спецыяліст, але ж цікава было зірнуць, што за таямніцы хаваюцца пад капялюшамі ва ўтойлівых французаў і якімі ўсё ж музычнымі сюрпрызамі яны зьбіраюцца зьдзівіць беларускую публіку, таму вырашыла адразу – што б на сцэне не адбывалася, застануся ўважліва глядзець да канца.

…Па выніках, скажу шчыра – мне было маральна цяжка. Насамрэч, я ня ўбачыла чагосьці, што магло б стаць нагодай для падобнага працяглага нагнятаньня патаемнасьці і ўвагі да гурта і да страты пульсу ўразіць слухача. Затое ўбачыла Gregorian, і мяркую, калі б яго ж і чула ў гэты момант, атрымала б значна большую асалоду. З тэхнічнага боку выступ AIN апісваць тым больш складана – аб чым казаць, калі я нават не зразумела, на якой мове гурт сьпявае? Тыповы, даволі прымітыўны блэк, ды й, глянем праўдзе ў вочы, быў бы гэта выбітны якасны гурт, ня граў бы ён у менскіх “Піратах”. Асаблівай стратай страт было тое, што капялюшы французы так і ня зьнялі, а тое б хоць напісала пра прыгожых хлопчыкаў. Пад сцэнай тым часам скакаў пацан у ружовай цішотцы. А я, цалкам расчараваная, перадалася бясконцай прасторы разважаньняў Яна.

Неяк так. Ну што дадаць, дзякуй арганізатарам Night of the Universe tour прынамсі за разнапланавасьць гуртоў, было з чаго пасьмяяцца, было чаму парадавацца – карацей, маса эмоцый. А па заканчэньні канцэрту, прасраўшы ўсе свае і мае палімеры і расьпіліўшы лістападаўскі бюджэт BelMetal, Ясь укаціў тусіць на флэт з гэтымі самымі таямнічымі замежнымі AIN. Туды ж нічога не тлумачачы рушыў і наш фатограф Гацье, замовіўшы на ламанай ангельскай па дваццаць літраў піва на музыканта за іх кошт, таму, магчыма, чытачоў чакаюць яшчэ якія-небудзь брудныя цікавыя падрабязнасьці. Ну а я беларускай вышыванкавай сцэне з блэкавымі пафаснымі французамі не зьмяняю, і таму засталася тусіць з улюбёным айчынным музычным прадуктам.

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Зьміцер Сачыўка aka Gotie Ripper

І канешне ж, нагадваю, што погляды асобных журналістаў могуць адрозьнівацца ад поглядаў усёй рэдакцыі партала.

Зьезьдзілі на Ukranian doom & depression 2014

Гэта дум-тусоўка, спадарства.

Гук на найвышэйшым узроўні, аддача натоўпу шчырая і няперадузятая. Клуб утульны і вялікі са сваімі шматлікімі зонамі. Працуе фатограф са зьнешняй успышкай, здымаючы ўсіх жадаючых.
Гурты не абы-якія. Усе па-свойму каларытныя і ніхто ня грае шчыра гаўно прахадное. Няма гэткага, ведаеце, прыкрага стаўленьня да маладых выканаўцаў, няма напружанай атмасферы ў плане бы дзейства робіцца андэграўндна з барскага пляча адміністрацыі «няхай сёньня пацешацца валасатыя малапрыбытковыя, а заўтра мы зробім мэйнстрымавую хуйню». Усё ад душы і так бы мовіць — на выкананьне, сумленна. Гэта той ключавы фактар, які цягне людзей хадзіць на імпрэзы, і якога менавіта не хапае нашай недапрацаванай метал-плыні.

У хахлоў, здаецца, няма паняцьця «няхай будзе як будзе, абы было, рабі што можаш». А ёсьць імкненьне ўсё дапрацоўваць да канца, за што я іх і паважаю. Нам ёсьць што пераняць і чаму навучыцца, каб сто разоў не перакладваць уласныя хібы на дрэнную публіку, дарагое пітво ці дзядзю васю.

Тут атмасфера ўзаемазгоды, сяброўства, еднасьці, узаемапавагі. Бляць, ды нават тампон, кінуты на ўнітазе, тут выглядаў прыстойна!

Далей наглядны экскурс па зьместу імпрэзы: відэа і фота ад украінскіх сяброў. Глядзім і матаем на вус.










Тэкст: Ян Мачульскі
Відэа: Yura Silentbeholder
Фота: Віта Ярмалюк, Ігар Радчанка

З тыдзень таму нам з Хольгам і Глебаном пашчасьціла затусіць з гуртом Folcore – адной з найвыдатнейшых метал-каманд сучаснай беларускай цяжкой сцэны. Напярэдадні канцэрту Night of the Universe Tour мы з хлапцамі пагутарылі пра асаблівасьці шаманік-фолк-металу, мукі творчасьці, паняцьце камерцыйнага посьпеху, “творчасьць” кавер-бэндаў, шматпакутнага Саладуху і разнастайныя іншыя тэмы.

Калі ты НЕ аматар стандартных пафасных інтэрв’юх – то нашае новае відэа спецыальна для цябе!

Зьвяртаю ўвагу, што ўбачыць Folcore на свае вочкі можна будзе сёньня ўвечары ў клубе “Піраты” ў рамках Night of the Universe Tour, а таму ўсе ўважліва глядзім відэа – і хуценька бяжым зьбірацца на канцэрт.

25 кастрычніка пад Менскам прайшоў чарговы, калі не сказаць больш — традыцыйны выбітны Mystic-Fest «Halloween у Замку V».

Дваццаць гадоў на сцэне. Якіх гарызонтаў можа дасягнуць беларускі гурт за два дзесяцігодзьдзі — мы высьвятляем на прыкладзе каманды Hok-Key.

Гаворка пра перспектывы, лэйблы, стылі, выступы, публіку, клубы і хэві-метал.
І пра надыходзячы юбілейны канцэрт у Моладзевым тэатры эстрады.

BelMetal:
Вы бадай рэкардсмены сярод беларускіх цяжкіх гуртоў па колькасьці альбомаў. Ведаеце, як яно ў большасьці: дэбютнік, ледзьве другі… а потым распаліся.
Як у вас атрымліваецца кляпаць альбомы з хуткасьцю, выбачайце, трусоў? Як увогуле вы разьмяркоўваеце час між працай, асабістымі справамі і музыкай?

Hok-Key:

У складзе нашага гурта працуюць таленавітыя людзі, якія ставяць музыку на першае месца ў жыцьці. Усё астатняе — гэта тлен.

«Ацэньваем сябе на выдатна, чаго і жадаем кожнаму гурту»

BelMetal:
20 гадоў — гэта ого-го! Як вы самі сябе ацэньваеце, ці ў вышэйшых вы эшалонах, ці эліта беларускай металічнай сцэны?

Hok-Key:

Ацэньваем сябе на выдатна, чаго і жадаем кожнаму гурту. А як яшчэ сябе можна ацэньваць, калі мы стабiльна выступаем па Беларусі і за мяжой і маем кантракт з
амерыканскім лэйблам?

BelMetal:
Што за ён?

Hok-Key:

Лэйбл Vision of God Records прадстаўляе наш гурт ня толькі ў ЗША, але і ва ўсім сьвеце. Так што цяпер вы можаце набыць наш альбом і мерч у любым месцы нашай планеты.

BelMetal:
Калі вы на выдатна самавызначаецеся, то ці можна лічыць, што дасягнулі свайго столю? Ці гарызонты ўсё яшчэ адкрытыя? Калі так, то якія менавіта?

Hok-Key:

Ніколі нельга спыняцца на дасягнутым, бо патэнцыял ёсьць, ідэй шмат. Цяжка вызначыць, у які бок мы пакрочым далей, але на месцы не застанемся ніколі.

«Байкерам хэві-метал ужо не патрэбен»

BelMetal:
Наколькі можна меркаваць, Hok-Key — улюбёнцы байкераў, вы карыстаецеся посьпехам на іх мерапрыемствах. Бо, як вядома, байкерства = хэві-метал. Але бачым, чыстыя, так бы мовіць, хэві-фэсты ў нас не праходзяць. Ці жывы ўвогуле на Беларусі традыцыйны heavy metal ці ўсе падаліся ў мэйнстрымавыя фолкі?

Hok-Key:

Беларускі хэві-метал сам па сабе ўяўляе аксюмарон — больш паловы, што было і ёсьць — гэта рускамоўныя закосы пад «Арыю» і іншых расейскіх калегаў па цэху. Што тычыцца байкерства — то байкерам хэві-метал даўно ўжо не патрэбен, значна лепш каціруюцца кавер-бэнды. Ды і байкеры ўжо ня тыя. Нядаўна адзін з арганізатараў байк-фэстаў паведаміў па знаёмству, што піпл сёньня прыязджае на спартачах, слухае незразумела што, і цяжкая музыка іх ня плюшчыць. Вось вам і ўвесь хэві-метал. А жывы ці мёртвы ён — вырашайце самі.

BelMetal:
І як вы цяпер сябе вызначаеце па стылю?
Давайце зробім кароткі экскурс у ваш шлях ад «сьцёб металу» праз эксперыментал, фолк ды іншае. Як гурт эвалюцыянаваў, што вы даводзілі да слухачоў увесь гэты час, якія тэмы праходзілі?

Hok-Key:

Цяпер мы вызначаем сябе як melodic metal, астатнія тэгі хай вешаюць слухачы. Пачынаючы з 1994 году гурт граў «сьцёб метал», у 2006, пасьля таго, як сабраўся цяперашні склад, паступова эвалюцыянавалі — больш мелодыкі, больш народных матываў, больш сімфанічнасьцi. Адпаведна, менш гумару. Ну і немалаважным зьяўляецца той факт, што цяпер мы катэгарычна перасталі складаць матэрыял на расейскай мове. Вядома, мы часам выконваем нашы старыя песьні, але новы матэрыял цалкам на роднай. Дарэчы, на нашым
юбілейным мерапрыемстве 7 лістапада будзе выканана спецыяльная праграма ў Моладзевым тэатры эстрады, якая будзе ахопліваць увесь перыяд творчасьці гурта.

BelMetal:
Моладзевы тэатр эстрады. Гэткая незвычайная пляцоўка для цяжкіх канцэртаў. Чаму менавіта ён?

Hok-Key:

У адрозьненьні ад большасьці клубаў, тут ёсьць файны гук, сьвятло і адэкватны персанал. Трэба адзначыць, што дзесяць гадоў таму Моладзевы тэатр быў сьведкам вялікай колькасьці цяжкіх канцэртаў, таму можна сказаць, што Моладзевы тэатр з нашай дапамогай вяртаецца да вытокаў.

BelMetal:
А калі прадметна параўнаць з астатнімі сучаснымі менскімі клубамі?

Hok-Key:

Калі размаўляць пра менскія клубы, можна адзначыць, што нават найлепшыя гукарэжысёры не заўсёды могуць забясьпечыць якасны гук. Будзем спадзявацца, што нас чакаюць перамены да лепшага.

«Яны так хутка зьбіраюцца, распадаюцца, што іх нават цяжка ўзгадаць»

BelMetal:
Традыцыйнае пытаньне наконт калегаў па стылю. Ці можаце назваць і абгрунтаваць некалькі найбольш яркіх імёнаў? І некалькі імёнаў перспектыўных маладых каманд?

Hok-Key:

Для нашага гурта 99% сцэны Беларусі — гэта маладыя каманды, за выключэньнем, напрыклад, Gods Tower. Наконт самых маладых камандаў — яны так хутка зьбіраюцца, распадаюцца, маюць такія складаныя назвы, што іх нават цяжка ўзгадаць.

BelMetal:
Яшчэ адно надзённае пытаньне. Цікавіць вашае меркаваньне, чаму людзі ня ходзяць на канцэрты?

Hok-Key:

На тое ёсьць некалькі прычынаў:
— гурт малавядомы слухачам альбо лайно
— няякасны гук
— часьцяком кошт квіткоў надта высокі
— адсутнасьць канцэртнай культуры ў Беларусі
— інтэрнэт

BelMetal:
Падрабязьней, калі ласка, пра адсутнасьць канцэртнай культуры.

Hok-Key:

На наш погляд, любы канцэрт — гэта ў першую чаргу зносіны артыста і гледача. Артысту ёсьць што сказаць, гледачу ёсьць над чым задумацца. А калі артыст «фальшывіць», а глядач «ня ў стане...», то пра якое разьвіцьцё, паразуменьне, узаемную павагу і навогул культуру можа ісьці гаворка?

BelMetal:
Падчас візіту ў Кіеў чуў ад мясцовых водгукі пра ваш выступ там. Распавядзіце, калі ласка. І ўвогуле, ці згодныя з тым, што Беларусі трэ больш культурнага абмену, так бы мовіць, з суседзямі прынамсі? Бо добра ведаюць за мяжой хіба што Годс Таўэр ды Літвінтроль.

Hok-Key:

Ад візіту ў Кіеў засталіся толькі прыемныя пачуцьці. Шмат людзей, цёплы прыём, актыўная падтрымка на канцэрце.
Канешне, беларускім гуртам не хапае культурнага абмену, але ж пры гэтым ёсьць нашыя гурты, якія маюць папулярнасьць за мяжой, але не вядомы ў нас.

BelMetal:
Якія?

Hok-Key:

Напрыклад, Wolfshade — у нас пра iх даўно забылi, але ў Польшчы яны былi даволi папулярныя.

BelMetal:
Чым Hok-Key зьдзівіць на гэтым канцэрце? Чаму трэба адрываць сраку і йсьці туды?

Hok-Key:

Таму што, калі не адрываць азадак ад камп’ютэра, то з часам разаўецца гемарой) Асабіста ад сябе мы гарантуем драйв, добры гук і сьвятло. Канцэрт будзе з двух аддзяленьняў — у першым выступяць нашы сябры — гурт "Unia" ды ВIА "Cкiфы".
Непасрэдна ў другiм аддзяленьнi выступiць наш гурт. Мы выканаем лепшыя песьнi, якiя былi напiсаныя за час iснаваньня гурта.

Як вядома, склад гурта даволi часта зьмяняўся. Таму на гэтае мерапрыемства мы запрасiлi шмат былых удзельнiкаў гурта, якiя выканаюць некаторыя кампазiцыi разам з намi. Толькi для гэтага мерапрыемства мы падрыхтавалi некалькi песень, якiя не выконвалi апошнім часам. Некалькi вядомых песень прагучаць у незвычайнай апрацоўцы.

Таксама чакаецца цiкавы мерч i конкурсы.

Квіткі лепш набываць у гурта — кожны, хто набудзе квіток, атрымае паштоўку з аўтографам, а тыя, хто купіць тры квіткі ў адны рукі, атрымаюць дыск у падарунак.

Юбілейны канцэрт. 20-годзьдзе гурта Hok-key – у афішы BelMetal.

Тэкст: Ян Мачульскі

Хто з падлеткаў-музыкаў ня марыў працаваць у музычнай краме? Але толькі ў некаторых гэтая мара зьдзейсьнілася. Паразмаўляць пра тое, як шчасьліўцы бавяць час у краме, ці марылі яны пра гэта і хто іх кліенты, мы вырашылі зь Мікалаем – прадаўцом гарадзенскай крамы “GreenStar”, што нядаўна адкрылася, і пра якую мы пісалі тут.
Калі я заходжу ў краму, Мікалай яшчэ размаўляе з папярэднім кліентам. Даводзіцца пачакаць. Забягаючы наперад, скажу, што пакупнікі ня раз перарвуць размову. Нават у суботу ранкам Мікалай ня можа дазволіць сабе спазьніцца: пакупнікі нават тэлефануюць, нягледзячы на ранні час, і пытаюцца, ці працуе крама сёньня. “Ходзяць людзі часта, купляюць рэдка”, — усьміхаецца Мікола.
Сярод пакупнікоў можна ўбачыць як музыкаў, так і “хлопчыкаў, якія проста ўзялі гітару ў рукі і пачалі граць”. Калі казаць пра больш-менш вядомыя гарадзенскія гурты, краму наведалі “Раса мечтаталей”, “7 минут жизни”, Яўген Post. З музычных інструментаў купляюць часьцей гітары, а яшчэ часьцей – розныя расходнікі – струны, медыятары, шнуры. “Музычныя інструменты – спецыфічны тавар. Людзі, калі прыходзяць, ужо ведаюць, чаго яны хочуць”.


Так як Мікола сам музыка, ён можа распавясьці, у чым адрозьненьне аднаго інструмента ад другога, струны аднаго памеру ад іншага. За дзень інтэрв’ю ў краме набылі скрыпку, акустычную гітару і розныя дробязі. Некалькіх людзей ён пасьпявае пракансультаваць.

У Мікалая атрымаўся вельмі цікавы, як ён сам кажа, шлях да цяперашняй яго працы. Калі ён працаваў у краме “Электросила”, звольніўся, каб ісьці ў армію. У дзень, калі трэба было ісьці ў войска, “закасіў”. А да гэтага ён часта бываў у Берасьці, і аднойчы трапіў у берасьцейскую краму “GreenStar». “Я заходжу ў краму, бачу, гітары вісяць. І нідзе няма фірмы “Корд”. Тут я зразумеў, што трапіў у правільную краму”. Там Мікалай і даведаўся, што хутка яны будуць адкрываць другую краму ў Горадні. Даведаўся, і… па вяртаньні ў Горадню ўладкаваўся на працу ў краму “5 элемент”. У дзень, калі ён афіцыйна ўладкаваўся, яму патэлефанавалі з Greenstar, а пасьля суразмовы на наступны дзень сказалі, што бяруць на працу. Мікалай занёс заяву на звальненьне дырэктару “5 элемента”, які ўжо быў ня рады, што зь ім звязаўся.
Зь недахопаў працы Мікалай называе адвечныя “мала грошай” і “займае шмат часу”. Прадавец знаходзіцца ў краме амаль без выходных з 10.00 да 19.00. Але бавіць час з карысьцю: піша музыку для новых песень свайго гурта «СДС: Вышэй за зоры»(пра які мы пісалі тут) і будучых сайд-праектаў. Вельмі часта да музыкі заходзяць знаёмыя і сябры, каб пайграць на нейкім інструменце, абмеркаваць планы сумеснай творчасьці, ці проста правесьці час у размовах. Падчас інтэрв’ю ў краму завітаў працаўнік з МагКафэ, зрабіў некалькі дробных пакупак, і пачаў распытваць, якія гарадзенскія гурты могуць граць акустычныя канцэрты. Яму тут жа накідалі сьпіс кантактаў.


Пастаяннае сядзеньне на адным месцы Мікалай недахопам ня лічыць: “Была б гітара пад бокам”. Затое называе шмат плюсаў: “Я музыка і працую ў музычнай краме. Гэта дае магчымасьць паслухаць шмат інструментаў, і пры пакупкі ведаць, чаго чакаць ад пэўнага інструмента. Я знаёмлюся зь цікавымі людзьмі. Прыклад – сёньняшні пакупнік з МагКафэ. І гэта проста мне цікава”.

Ці карыстаюцца калегі па музыцы знаёмствам з прадаўцом? “Так, канешне. Нядаўна Аляксандр з “7 минут жизни” прыходзіў, мы зь ім ўсе педалькі пераглядзелі. Добра яму, бо ён змог усё паглядзець, што не заўсёды ўдасца ў звычайных крамах. Добра і мне, бо мне аднаму было лянотна ўсё пераглядаць. А так цяпер і я ведаю. У гэтым узаемная выгада”.

Сам Мікалай беларускамоўны, але з пакупнікамі даводзіцца размаўляць па-расейску. Бываюць і цікавыя асобы. “Аднойчы прыходзіў нейкі нацыяналіст. Спачатку я зьвярнуўся да яго па-расейску, потым ён сказаў, што ён нацыяналіст, і я перайшоў на беларускую. Паразмаўлялі хвілін 5”. Таксама да Міколы завітваў панк з Омску, які ехаў у Сербію аўтаспынам. Быў музыка з-пад Ліпецка, набыў у краме слайд, струны і медыятары. Але часьцей заходзяць не выбітныя асобы, а зусім наадварот: “Заходзяць нейкія падпіўшыя, распавядаюць, якая ў іх была цікавая маладосьць, як яны гралі. Быў нейкі вар’ят, выносіў мне мозг яшчэ ў “Электрасіле”. Як я зразумеў, у яго ёсьць “адборнейшая”, як ён сказаў, калекцыя запісаў сусьветных музыкаў. Распавядаў, як рамантуе інструменты і што цяпер усё лайно, а ў яго ёсьць крутыя інструменты часоў Савецкага Саюзу”.
За 24 гады Мікалай пасьпеў папрацаваць у турфірме, на заводзе на карданных валах, у крамах “Электросила” и “5 элемент”. За гэты час ён зразумеў, што “праца павінна, па-першае, падабацца, па-другое, прыносіць грошы. Але ўсё роўна трэба працаваць. ”

Сьвяткаваньне юбілею Rokash надоўга запомніцца прыхільнікам прэзентацыяй новага доўгачаканага альбому гурта, сакавітым басам Лявона, выдатнымі выступамі самавітых, рознастылёвых каманд беларускай сцэны, пошукамі дачкі вакалісткі Паліны і халоднымі калідорамі клубу Re:public…

Апошняе асабліва напружвала. Народу на гэтай цудоўнай імпрэзе было, на жаль, ня дужа шмат, і дакладна недастаткова, каб, нават адрываючыся і скачучы бы апошні раз у жыцьці, сагрэць танцпляц і вызваліць яго ад скразьнякоў. Але вялікім вогнішчам, што дарыць магутныя хвалі энергіі і цеплыні, стала гэтым вечарам сцэна, зь якой лілася неверагодная музыка, прасякнутая астральным шаманізмам і тыпова беларускім трагізмам, нястрымным драйвам і адначасова – задуменнасьцю і памяркоўнасьцю. А публіка, падобна да стомленых качавых вандроўнікаў, наблізілася да гэтага выратавальнага вогнішча, тулілася да яго, насалоджвалася пылаючымі фолк-іскрамі, плыньню музычнай гарачыні, і кожны імкнуўся захаваць як мага большы кавалачак гэтай энергіі для сябе…

Што ні кажы – славутыя неафолкеры Rokash адзначылі сваё дзесяцігодзьдзе з размахам. У вялікім сьвяточным канцэрце ўзялі ўдзел вядомыя, цудоўныя гурты – Rosy, Re1ikt, Pawa i Unia; заяўлены Алег Хаменка (гурт “Палац”), на вялікі жаль, па форс-мажорных абставінах ня змог выступіць, але ж гэты недахоп можна дараваць – станоўчых эмоцый і ўражаньняў усё роўна хапіла з галавой.

Першымі павіншаваць Rokash выйшлі хлапцы з гурта Rosy, і адразу накіравалі імпрэзу ў пазітыўнае рэчышча, стварылі цёплую сяброўскую атмасферу.

Колісь Rosy сьвядома «касілі» пад «Песьняроў». Каманда ўтварылася ў 2001 годзе і абрала для сябе кірунак фолк-року. Аднак праіснавала недзе з год і згарнула сваю дзейнасьць па празаічных прычынах вучобы, войска, працы… Зьвярнуўшыся да меладычнай рок-музыкі, гурт ізноўку аднавіў сваю дзейнасьць у 2004 годзе ў Стоўбцах. Музыкі вырашылі ў той час зьмяніць назву – ён быў «Акцэнт»’ам, потым «Carpe Diem», але новыя назвы не прыжыліся, і каманда ізноў стала звацца Rosy.

Суботнім вечарам адыгралі хлапцы ў той самай блюз-рокавай і рок-н-рольнай манеры, якой часьцяком так не хапае маёй белметалёвай душы. Ногі самі ірваліся патанчыць, а рукі нястомна ўздымаліся ў апладысментах. Карацей, стаўбцоўскія Rosy далі запалу і ўпэўнена нагадалі пра сваю прысутнасьць ў рокавай музычнай нішы, а таму, спадзяюся, — да хуткіх новых сустрэч!

Наступнымі на сцэне зьявіліся, на жаль, не так надоўга, як хацелася б, піянеры беларускамоўнага пост-металу, фолк- і прагрэсіў-рокеры, адзіныя і непаўторныя гурт Re1ikt. Re1ikt – каманда, якая гарманічна спалучае моцную энергетыку з арыгінальным гучаньнем, сучасныя музычныя плыні – з традыцыйным беларускім песенным фальклорам, такім чынам робячы яго актуальным для слухачоў, якія шукаюць у музыцы нешта новае.

За свой творчы шлях гурт выдаў 3 студыйныя альбомы, 4 кліпы, а таксама агучыў беларускі фільм «У агні народжаная». Re1ikt неаднаразова выступаў у Польшчы, Украіне, а таксама Расеі і Літуве, і наведаў больш за 20 беларускіх гарадоў і мястэчак. Гурт ушанаваны шматлікімі ўзнагародамі: з апошніх — «Героі году-2013» па версіі Tuzin.Fm, а таксама 1 месца фэсту Wsсhodni Gorizont-2014 (Польшча).

Асабіста я магу апісаць чытачам Re1ikt як адзін з найлепшых гуртоў сёньняшняй беларускай сцэны, а вакаліста Уладзіміра – упэўнена як найлепшы чысты голас айчыннай сучаснасьці. Падобна як упершыню наведаўшы канцэрт Re1ikt і прастаяўшы там нерухома пад сцэнай пад ашалелым уражаньнем, я кожны наступны раз абдзяляю найталенавіцейшых хлапцоў авацыямі, бо папросту нават не магу варушыцца, захлынаючыся ад велічы і магутнай энергетычнай хвалі, што накрывае ўсю маю траяткую існасьць. Іх музыка – сучасны шаманізм у чыстым выглядзе, ад неверагоднага гучаньня, незвычайных аранжыровак да трансавага стану, у які музыкі нібыта ўваходзяць самі і ўводзяць слухачоў, вымушаючы іх кожнай клетачкай свайго цела прасякнуцца гэтым прагрэсіўным фолкавым чараўніцтвам…

Далей Rokash прымалі цёплыя пажаданьні і віншаваньні асабіста ад дудара Юрася Панкевіча і агульна – ад музыкаў выдатнага электра-фолкавага гурта PAWA. Калектыў PAWA, сапраўдны феномен беларускай сцэны, лічыцца заснавальнікам унікальнага жанру – фолктроніка, у аснове якога ляжаць разнастайныя эксперыменты па зьмешваньні абсалютна розных музычных напрамкаў — беларускага фальклору і электроннай музыкі. Гурт PAWA грае традыцыйную беларускую і эўрапейскую музыку, але робіць гэта нязвыклым чынам. У музычным арсенале калектыва прысутнічаюць як сярэднявечныя інструменты — дуда, жалейка, цыстра, скрыпка, так і сучасныя драм-машыны, сінтэзатары і электрагітары.

Адметнай асаблівасьцю гурта PAWA зьяўляецца заўсёды пазнавальны індывідуальны музычны стыль. Кожная кампазіцыя гурта — гэта своеасаблівы эксперыментальны музычны кактэйль, у якім зьмешана, на першы погляд, незлучальнае: фолк-рок і транс, дабстэп і мідывал, электроншчына і ф’южн.

Што сказаць – PAWA былі, як і заўжды, на вышыні, выкладваліся, наколькі маглі. А галодная да танцулек публіка ў сваю чаргу ўдзячна падпявала, шчыра шаравала падлогу клубу Re:public і адбівала ногі пад традыцыйныя Herr Mannelig, Tarantella і Кракавяк.

Наступнымі выйшлі драйвовая навамодная беларуская моладзь – вядомы фолк-рокавы гурт Unia. Музыка іх уяўляе сабой мікс зь цяжкай рытм-секцыі, электрухі-басухі, дуды/флейты/іншых фолкавых інструментаў, запраўлены трыма моцнымі вакаламі. Гурт Unia існуе з 2006 году і зьяўляецца прызёрам шматлікіх беларускіх і замежных фэстываляў, а таксама ўдзельнікам розных няконкурсных фэстаў. У ходзе сваёй дзейнасьці гурт гучыць на беларускіх радыёстанцыях, удзельнічае і перамагае ў хіт-парадах, запісвае музыку і разам з гэтым вядзе актыўную канцэртную дзейнасьць.

Шчыра кажучы, я адношуся да творчасьці Unia непрадузята, але скептычна. У імкненьні да папулярызацыі сваёй музыкі сярод беларускай моладзі гурт шмат страціў у плане атмасфернасьці і фолкавасьці, зьвярнуўшыся да больш прымітыўных формаў падачы. У выніку сёньня ад Unia патыхае “бойз-гёрлз-бэндам”, вылепленым модным прадзюсерам і накіраваным не на пашырэньне аўтэнтычнай культуры і стварэньне чагосьці самавітага, адметнага, а насупраць – камерцыйнасьць і далучэньне да большага пласту слухачоў праз “дзімабіланізм” вакаліста, поп-панкавасьць дзяўчат і спрашчэньне музычнага і тэкставага складнікаў. Магчыма, масам насамрэч прыйшлося па густу. Па мне – ня шкодна, але й ня смачна.

І нарэшце надышоў час выступу герояў імпрэзы, нашых імяніньнікаў – гурта Rokash. Басіст Лявон Казакоў, які, дарэчы, быў вядоўцам мерапрыемства, выйшаў да мікрафона і шчыра падзякаваў сябрам з гуртоў Rosy, Re1ikt, Pawa i Unia за падтрымку і цудоўную музыку, прыхільнікам, якія прыйшлі на канцэрт за агністыя вочы і самыя шчырыя эмоцыі, а таксама ўсім тым, хто быў разам з Rokash, хто падтрымліваў і верыў у творчы посьпех гурта усе гэтыя дзесяць год.

Выступілі Rokash проста выдатна. Нават чалавеку, што выпадкова апынуўся на канцэрце і аніякім бокам незнаёмаму з творчасьцю гурта, за час праграмы стаў бы даступны і зразумелы ўвесь працэс станаўленьня і вызначэньня творчага і стылёвага накірунку Rokash – ад акустычнага мідывал-фолку, зь якога гурт пачынаў сваю дзейнасьць у 2004 годзе, праз паступовы адыход ад рэканструкцыі сярэднявечнай музыкі і набыцьцё рокавых адценьняў да электрычнага неафолк-року зь меладычным жаночым вакалам, які гурт Rokash грае ў сёньняшнія дні.

Rokash падаравалі публіцы шыкоўную канцэртную праграму з найвядомейшых і найбольш знакавых кампазіцый, якія прадвызначалі і характарызавалі ў свой час творчыя пошукі гурта: распачалі з акустычных “Зялёных рукавоў” і “Балады пра ліцьвіна”, а далей па шляху неафолкавай эвалюцыі да “Крумкача”, “Ваўкалака”, “Запалі агонь”, “Духаў зямлі” і іншых, цудоўных музычных твораў выбітнога калектыва.

Асобна адзначу, што падчас канцэрту таксама адбылася прэзентацыя другога пасьля “Запалі агонь" 2011 года, новага і такога доўгачакага міні-альбому Rokash – «Пад знакам крумкача». ЕР складаецца з чатырох песен – “Стары замак”, “Ноч лістапада”, “Вецер вее” і “Хмары”. Усе кампазіцыі суботнім вечарам прагучалі ўпершыню – і адразу на шчырае ўхваляльнае “ўра” ад верных прыхільнікаў.

Ад свайго імя і ад імя ўдзельнікаў партала BelMetal.org таксама віншую гурт Rokash з гэтай цудоўнай круглай датай на іх творчым шляху і спадзяюся, у далейшым нас чакае яшчэ шмат прыемных музычных сюрпрызаў. Невычэрпнага вам натхненьня, творчых посьпехаў і вялікага незгасальнага вогнішча жыцьцярадаснасьці ў кожнае сэрца! Вялікі дзякуй!

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Артур Turri Dzivia

На вялікі жаль, з надыходам халоднай восені скончыўся сезон маштабных і невялічкіх музычных фестываляў пад адкрытым небам і цёплых сяброўскіх сустрэч з дудой і заводнымі ляснымі танцулькамі. Мінулае лета прынесла шмат музычных сюрпрызаў у выглядзе новых і ўлюбёных, пасьпяховых старых мерапрыемстваў, цудоўных гуртоў, шэрагу выдатных альбомаў і асобных, асабліва выбітных кампазіцый. Адной з такіх прыемнастак стала для мяне знаёмства з творчасьцю гурта Hardwood. Здавалася б, яны ня робяць нічога такога, чаго б ня чула дагэтуль спакушаная ў фолкавай тэматыцы публіка – граюць акустычны фэнтэзі-фолк, выкарыстоўваюць разнастайныя, але тыповыя інструменты, сьпяваюць на ангельскай і латыні, рэпертуар складаецца як з аўтарскай музыкі, так і зь вядомых сярэднявечных твораў… Але ж своеасаблівая атмасфера пануе падчас іх выступу: дзякуючы таленавітай зьнешняй і эмацыйнай рэканструкцыі, ты быццам накрыху апынаешся ў незнаёмай мінулай эпосе, дзе разам з Hardwood падарожнічаеш па лабірынтах гісторыі у пошуках чараўніцтва і навакольнай прыгажосьці.

Сёньня, спадарства, я прапаную Вам інтэрв’ю з удзельнікамі гурта Hardwood – вакалісткай і дударкай Вольгай, ударнікам Барысам і майстрам арфы і бузукі Аляксандрам, і запрашаю разам з намі ў займальную вандроўку па прасторы фолк-фэнтэзійнага сусьвету, створанага парасткамі “Цяжкога дрэва”.

Насьця Quende:

Спадарства, чаму менавіта фэнтэзі-фолк? Напрамак перспектыўны, але ў шырокіх колах, здаецца, ня дужа папулярны… Альбо папросту душа ў гэтым стылі засьпявала?

Барыс:

Я пачну здалёк! Шмат год таму, у часы славутых ваяроў, эпічных бітваў і баляў, мяне яшчэ не было… А вось ужо потым нарадзіўся я, крыху падрос, і зацягнула мяне ў клуб гістарычнай рэканструкцыі, там мяне фолкам і накрыла! :) Чаму менавіта фэнтэзі-фолк? На мой погляд, не сказаць, што мы граем надта дужа фэнтэзі, але ж гэта ў першую чаргу фолк – і гэта файна, будзь ён фэнтэзі, ці метал, ці ірляндскі трад. А наконт папулярнасьці адзначу, што кожнаму сваё. Я, шчыра кажучы, на сэйшэнах не адчуваю сябе няўтульня з-за адсутнасьці гламурства і рэальнапацанства.

Аляксандр:

Усё проста – мы будуем своеасаблівую машыну для падарожжаў у часе, але нам цікава больш не сапраўднае сярэднявечча, а тое, што ў кнігах Говарда, Толкіена і Сапкоўскага.

Вольга:

Справа ў тым, што як назваць напрамак у якім мы граем вырашылі безь мяне. Калі мы зьвернемся да вызначэньня слова фэнтэзі хаця б у вікіпедыі, то робіцца зразумелым, што гэты жанр базуецца на выкарыстаньні міфалагічных і казачных матываў. А гэта нашая музыка і ёсьць. Агулам я заўсёды лічыла, што ўсе спробы тыпаваць музыку па жанрах робяцца не для музыкаў, а для слухачоў, таму я, напэўна, ня самая аўтарытэтная крыніца ў гэтым пытаньні.

Насьця Quende:

Адкуль і зь якой нагоды паходзіць дзіўная назва “Hardwood”?

Вольга:

Нашыя інструменты амаль усе драўляныя і цяжкія — таму назва, можна сказаць, літаральная :)

Аляксандр:

Назва «Hardwood» — гэта такі жарт пра тэхнічны бок нашай дзейнасьці, бачылі б вы, колькі рэчаў мы носім на сабе для канцэртаў і рэпетыцый, бы тыя мурашы :)

Насьця Quende:

З чаго сёньня па-большасьці складаецца ваш рэпертуар: зь сярэднявечных і калясярэднявечных народных твораў альбо з аўтарскіх кампазіцый гурта? Ці варта прыхільнікам у хуткім часе чакаць студыйны альбом Hardwood, альбо прыйдзецца і далей знаходзіць магчымасьць пабачыць вас выключна на канцэртах і фестывалях?

Аляксандр:

Па большасьці граем аўтарскае, але ў рэпертуары шмат усім знаемай сярэднявечнай «папсы». Нягледзячы на тое, што ў нас дастаткова матэрыялу, каб зрабіць першы альбом, мы аніяк не вызначымся — якім ён павінен быць.

Барыс:

Напэўна, больш з аўтарскіх кампазіцый (чамусьці адразу ўзгадаў звычайную байку пра «а якую наогул песьню мы зараз граем?»). Студыйны альбом пакуль толькі плануецца, мабыць не зусім у хуткім часе, але выйдзе, і чакать яго варта!

Вольга:

Нашая асноўная праграма адсоткаў на 70 складаецца з аўтарскіх кампазіцый, 30 астатніх — вядомыя амаль што ня кожнаму беларусу мелодыі сярэднявечнай Эўропы. Наконт альбому скажу пакуль толькі, што ў нас ёсьць цікавы план, а як мы яго рэалізуем, можна будзе, хутчэй за ўсё, пабачыць у траўні-чэрвені.

Насьця Quende:

Шмат людзей ставіць вас у адзін шэраг, напрыклад, з гуртом Irdorath, адзначаючы імкненьне да падабенства ў плане гучаньня. Гэта нібыта намякае, што фэнтэзі-фолкавая ніша ўжо пасьпяхова занятая, і трэба, наадварот, адлюстроўваць у творчасьці штосьці самавітае, выбітное. Свой асабісты погляд па гэтым пытаньні я ўжо аднойчы ў артыкуле выказала: на адрэзку фолк-фэнтэзі Hardwood сёньня знаходзіцца значна бліжэй да фолка, таму ўсялякія параўнаньні з фэнтэзі-гуртамі падаюцца мне недарэчнымі. Што вы самі наконт гэтага думаеце, насамрэч лічыце, што вы зь Irdorath з аднаго цеста, ці ёсьць моманты прынцыповай розьніцы? Калі так, то якія?

Аляксандр:

Справа ў тым, што падабенства можна заўважыць толькі у былых гуртоў Irdorath ды Hardwood, калі зь інструментаў у нас былі толькі дудэльзакі ды барабаны, а ў рэпертуары — вядомыя сярэднявечныя творы.

Вольга:

Шчыра кажучы, мне троху паднадакучыла гэтае пытаньне. Як агулам вызначаецца гэтае падабенства? Па складзе інструментаў, ці як? Вядома, і Ірдарат і мы можам зграць адныя і тыя ж усім вядомыя сярэднявечныя мелодыі і танцы. Але, калі я слухаю менавіта аўтарскую музыку абодвух гуртоў, я не адчуваю падабенства ні ў аранжыроўках, ні ў настроі, ні ў вакальнай манеры. Мая мара на дадзены момант надаць нашай музыцы больш «класічнае» гучаньне, што я паступова і раблю шляхам павялічэньня выкарыстаньня класічнай сьпеўнай манеры, а таксама дадаць больш змрочнага і цяжкога драйву. Ірдарат іншы — ў іх музыцы адчуваецца вельмі цікавы мікс зь нейкіх дзікіх, барбарскіх, паганскіх настрояў і матываў зь яскравай балканскай прыправай. Так што з кожным крокам нашыя сьцежкі разыходзяцца ўсё далей. Мы разьвіваліся і надалей плануем разьвівацца незалежна.

Барыс:

Ну, тое што нас ставять у адзін шэраг зь Irdorath, па сутнасьці, лагічна. І ў нас, і ў Irdorath ёсьць і аўтарскія, і сярэднявечныя кампазіцыі, выкарыстоўваюцца падобныя інструменты. Наконт гучаньня, наадварот, я б сказаў, што мы імкнемся да гучаньня больш рокавага. Карацей кажучы, у нас зь Irdorath ёсьць аднолькавыя інгрэдыенты, але ж цеста ўсё ж такі крыху рознае.

Насьця Quende:

Вы самі былыя/дзейсныя клубавыя рэканструктары ці толькі выглядаеце так на канцэртах, апранаючыся ў фактурнае адзеньне?

Вольга:

Я прыйшла ў рэканструкцыю, калі мне было 16, але я, канешне, не сапраўдны рэканструктар, а так «варыяцыя на тэму». Барыс і Філ далучыліся да рэканструкцыі таксама недзе ў гэтым узросьце. Сашу прыцягнулі з «вонкавага сьвету».

Барыс:

О, рэканструкцыя, о, настальжы!) Я і Вольгаю паходжу з аднаго клубу (толькі я тады займаўся ваярскай справай) і за нашае шчасьлівае і цудоўнае юнацтва вялікі дзякуй пані Арыне Вячорка. Філ (дудар і кантрабасіст Hardwood) да клуба не адносіўся, але прыходзіў рэпетавать у музычныя дні да Алесі Чумаковай, якой таксама вялікі дзякуй, таму што дзякуючы менавіта ей я і пачаў займацца музыкай. Так што асабіста для мяне музычная кар’ера распачалася менавіта дзякуючы рэканструкцыі!

Аляксандр:

Калі б не Hardwood, магчыма я б і ня ведаў нічога пра рэканструкцыю і сярэднявечныя фэсты. Астатнія ўдзельнікі гурта ўжо ня першы год у гэтым асяродзьдзі.

Насьця Quende:

Чым музыкі гурта займаюцца ў штодзённым жыцьці? Мяркую ж, ня музыкай адзінай? ;)

Барыс:

У мяне ў штодзённым жыцьці звычайная штодённая праца, наогул далёкая ад творчасьці...

Вольга:

Вельмі шмат чым, але гэта ўсё ня так цікава, як музыка.

Аляксандр:

Актыўна супрацоўнічаем з фондам «Краіна замкаў», працуем на анімацыйных экскурсіях па Беларусі. Асабіста мая дзейнасьць зьвязана з фаер-шоў, дзякуючы якому я і пазнаёміўся зь першапачатковым складам «Цяжкога дрэва».

Насьця Quende:

Ці н\ марыце вы аб ператварэньні творчасьці Hardwood у асноўны заробак, а напісаньне музыкі і канцэртныя выступы ў асноўны род дзейнасьці? У чым, на ваш погляд, у нашыя дні для музыкаў-аматараў палягае галоўная цяжкасьць такога маральнага выбару?

Барыс:

Вядома ж што хателась бы займацца толькі любімай справай! Але ж лёс склаўся так, што ў нашай краіне, калі ты не Саладуха, не Дарафеева і граеш не эстраду, то зарабляць адной музыкай вельмі цяжка.

Вольга:

Так, гэта адна з асноўных маіх мар, астатнія хай кажуць за сябе. Цяжкасьць маральнага выбару… тут справа хутчэй не ў музыках-аматарах, а агулам у чалавечых якасьцях: ці ў чалавека ёсьць моц, жаданьне і воля, каб зьдзейсьніць сваю мару, ці няма.

Аляксандр:

Марым, але гэта ня мэта, галоўнае — нам падабаецца тое, што мы робім. Цяжкасьць выбару? Усё вызначае расстаноўка прыярытэтаў.

Працяг цыклу артыкулаў на тэму рэалій і перспектываў разьвіцьця фолк-музыкі (частка І, частка ІІ, частка ІІІ) нават для мяне самой стаў вельмі прыемным сюрпрызам. Справа ў тым, што па выхадзе апошняй часткі фолк-музычнай дасьледчай эпапеі да мяне зьвярнуліся ад імя СЭТ — рэспубліканскай моладзевай грамадскай арганізацыі «Студэнцкае этнаграфічнае таварыства». Яны заўважылі грунтоўныя матэрыялы пра будучыню фолк-музыкі і зацікавіліся маімі публікацыямі і далейшым супрацоўніцтвам.

Адна з асноўных задач студэнцкага этнаграфічнага таварыства — рэактуалізацыя традыцыйнага мастацтва, у тым ліку «ажыўленьне» фолку ва ўмовах сучаснасьці. Увогуле, СЭТ займаюцца этнаграфіяй, ладзяць фальклорныя экспедыцыі, у іх нават ёсьць свой архіў аўтэнтыкі. СЭТ акрэдытаваныя пры ЮНЭСКА як арганізацыя-эксперт па нематэрыяльнай культурнай спадчыне. І натуральна, сярод сябраў СЭТ ёсьць музыкі рознага кшталту, якія вырашылі таксама выказаць сваю пазіцыю па пытаньнях, зьвязаных з будучыняй фолк-музыкі.

Такім чынам, сёньня, шаноўнае спадарства, я прапаную Вам асобны ў маёй серыі матэрыял з прыцягненьнем этнаграфічна-экспертнай пазіцыі і прэзентацыяй грунтоўнай, не аматарскай, інфармацыі і кропкі погляду.

Нагадваю, што ў папярэдніх артыкулах я цікавілася меркаваньнямі разнастайных музыкаў, якія маюць непасрэднае дачыненьне да стварэньня праектаў, у якіх гучаць як традыцыйныя фолк-мелодыі, так і кампазіцыі, дзе народная музыка пасьпяхова інтэгруецца ў іншыя напрамкі і стылі, наконт наступных пытаньняў:

Як Вы ставіцеся да ўзьнікненьня такіх музычных стыляў, як фолк-метал, дарк-фолк, электрык-фолк, фолк-панк, неафолк?.. Асабіста Вы распачыналі творчы шлях зь якіх-небудзь іншых стыляў, толькі потым дадаючы ў сваю музыку элементы фолку, ці, наадварот, пачаўшы з народнай музыкі, перайшлі на іншыя напрамкі? На Ваш погляд, якія зьмены будуць адбывацца з фолк-музыкай у далейшым? Ці ня зьнікне наогул у выніку аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе?

Яўген Барышнікаў — сябра Рады СЭТ, спецыяліст па беларускай дудзе, бард (пад імем Evgen), дудар

Па-першае, любая моцная традыцыя — гэта найперш сутнасьць, зьмест, стрыжань, глеба пад нагамі. Яна можа спараджаць бясконцую колькасьць формаў, праяваў, інтэрпрэтацый. Тыя могуць розьніцца якасьцю, узроўнем адказнасьці інтэрпрэтатараў і г.д., але ва ўсякім разе, чым такіх праяваў больш — тым, значыць, больш багатая і жыцьцядайная ёсьць глеба. І з гэткай відалі, розныя жанры сучаснай музыкі з выкарыстаньнем традыцыйных элементаў толькі падцьвярджаюць жывучасьць традыцый, зь якіх яны сілкуюцца. У рэшце рэшт, увесь рок-н-рол, а за ім і метал, вырасьлі ў свой час зь еўрапейскіх народных песень і мелодыкі (а не, скажам, з прафесійнай прыдворнай музыкі). Дый фолкам можна назваць хоць Боба Дылана, хоць СашБаша, хоць Варга нашага Вікернеса. Бо кожны па-свойму сілкаваўся з народнага. Адзінае, чаго трэба пазьбягаць — падмены сваімі інтэрпртацыямі першаснай зьявы. На жаль, на гэткі “нарцысізм” шмат хто пакутуе, “любячы сябе ў фальклоры, а не фальклор у сабе”.

Што да “аўтэнтычнага” — то гэта даўно ўжо слова-паразіт у каля-фолкавых тусоўках. Сэнс яго падменены голым маркетынгам. Калі казаць карэктна, аўтэнтычнасьць (сапраўднасьць) выключае падзел на гледачоў і выканаўцаў. Тут ідзецца пра носьбітаў традыцыі, якія традыцыяй гэтай жывуць, а не «займаюцца». Пры тым жывуць ня толькі мілымі песьнямі, танцамі ці вышыванкамі, але і цяжкой працай, пэўным сямейным ладам, календарным цыклам, побытам і, натуральна, адмысловым сьветацямам, якія ўрэшце і спараджаюць мастацкія формы. Адпаведна, “аўтэнтычны фальклор” сапраўды памірае са зьнікненьнем гэтых складнікаў.

Але я, бадай, не згаджуся з тымі, хто сьцвярджае хуткую сьмерць “аўтэнтычнага фальклору”. Ёсьць шанцы. Думка крамольная і патрабуе разгорнутага тлумачэньня. Калі каротка, то мы сапраўды назіраем зьмену асяродку. Але жыць традыцыяй нішто не забараняе і ў новых варунках. Гэта ня значыць хадзіць у лапцях ці насіць “такі старадаўні элемент беларускага строю як каўтун”. Гэта нават ня значыць шлёпаць сабе на труселя кічовы арнамент з кніжкі з каляровымі карцінкамі. Рабіць так — азначае падмяняць зьмест пустой формай. Традыцыя — штука гнуткая і таму халерна жывучая. Яна трансфармуецца, адаптуецца, знаходзіць новыя формы, калі захаваны яе зьмест. І адзіны шлях тут — ня проста карыстацца з гэтага бяздоннага калодзежу, ня проста вывучаць традыцыю праз лупу дасьледчыка. Але пераймаць, прапускаць яе празь сябе, упітваць, набрыняць, стаць яе часткай. Не напаказ, а найперш для ўнутранага адчуваньня. Комплексна, усеабдымна. Каб не было патрэбы баяцца зьмяшэньня зь іншымі культурамі, даказваць камусьці адметнасьці ці шукаць выратаваньня кволай ідэнтычнасьці праз вопратку. Так, складана. Але калі гэта зрабіць адказна і самааддана, рана ці позна традыцыя знойдзе праяву і выйсьце. Прарасьце, вырвецца, працягнецца. У нас. Праз нас.

Падобным чынам мы зь сябрамі спрабуем рабіць у Студэнцкім Этнаграфічным Таварыстве. Гэткімі ж прынцыпамі я стараюся кіравацца ў сваёй творчасьці.

Дар'я Зуева — сябра СЭТ, былая вакалістка гурта «GUDA», вакалістка гурта «MIAREŽA», кіраўнік гурта аўтэнтычнага сьпеву «Рутвіца», скрыпачка капэлі «На таку» (традыцыйная танцавальная музыка)

Калі гэта добра зроблена і арганічна гучыць, то гэта, безумоўна, мае права на існаваньне. Таму што ўсё гэта творчасьць. Хоць яна, вядома, і мае крыху паразітычны характар. Я думаю, што такія эксперыменты могуць дазволіць сабе людзі, якія з павагай ставяцца да аўтэнтыкі. Якія шмат яе слухалі й адчуваюць яе фактуру й вымярэньні. Але часьцей за ўсё бывае так: чым глыбей чалавек «залазіць» у аўтэнтыку, тым меней яму хочацца парушаць яе правілы.

Цяпер у мяне яшчэ йдзе этап станаўленьня. Я шмат слухаю й сьпяваю менавіта аўтэнтыку. Займаюся гэтым ужо шэсьць год; нават сьпявала ў гурце, які робіць перапрацоўкі, але патрэба самастойна перапрацоўваць, ці нават проста: адаптаваць, пачала зьяўляцца толькі цяпер, праз тое што чыстую аўтэнтыку цяжка ўспрымаць непадрыхтаванаму вуху. Хочацца падрыхтаваць людзей да ўспрыманьня й пры гэтым не парушыць фактуру. Я б рабіла гэта менш жорстка, захоўваючы стрыжань, не прыцягваючы электрычнасьць.

Мяркую, што тут ё два сцэнары разьвіцьця:

1. Разьвіцьцё зламанага, заглушанага, жорсткага накірунку. У гэтым выпадку людзей нават не зацікавіць, як гучыць сапраўдная аўтэнтыка. Яны ніколі ня будуць спецыяльна яе шукаць і слухаць.
2. Разьвіцьцё адаптаванага, максымальна набліжанага да аўтэнтыкі накірунку. У гэтым выпадку ёсьць надзея на тое, што камусьці будзе цікава паслухаць «сапраўдны» гук.

Але гэта ўсё толькі мае разважаньні. Дзеля таго, каб цяпер падтрымліваць аўтэнтыку, варта проста пачынаць канцэрты з аўтэнтычнага гучаньня: уключаць бабульку і тлумачыць, што сёньня вы пачуеце перапрацоўку гэтай песьні. Ці запрашаць сучасныя сьпеўныя гурты. Каб у чалавека фарміравалася разуменьне, што такое аўтэнтычны фальклор.

Аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе зьнікне, як толькі памрэ апошні яго носьбіт. Яго, вядома, будуць падтрымліваць у вузкіх колах, але ён ніколі ня стане папулярнай зьявай.

Барыс Шчука — сябра СЭТ, удзельнік экспедыцыйна-архіўнай працы, былы ўдзельнік метал-гуртоў

З прапанаванага сьпісу магу каментаваць хіба фольк-метал, бо з астатнімі стылямі не знаёмы. Стаўлюся хутчэй адмоўна да яго як да зьявы.

Галоўны недахоп у тым, што «фолькавым складнікам» у гэткай творчасьці найчасьцей зьяўляецца не сама народная музыка, а нейкія зьнешнія атрыбуты «народнасьці». Народныя інструменты, мова і тэматыка тэкстаў, строі выканаўцаў, псеўданародная весялосьць… Сама этнічная музыка пры гэтым найчасьцей не гучыць. Ані ў мелодыях-гармоніях, ані ў аранжыроўках. Аўтэнтыка не вывучаецца і не задзейнічаецца. То бок, выканаўцы не зьяўляюцца чымсьці, а робяць выгляд. Пры гэтым у аўдыторыі, не знаёмай з аўтэнтыкай, складваецца скажонае або цалкам нявернае ўяўленьне этнічнай музыкі. Магчыма, нешта падобнае адбываецца і ў іншых стылях. На гэтым тле добра глядзяцца музыкі, якія прызнаюць, што граюць звыклы метал (рок, іншае…), але проста з гучаньнем народных інструментаў.

У Disgod мы стваралі метал безь якога-кольвек фольку. Калі ж аднойчы я пачуў беларускую аўтэнтыку, то знайшоў у ёй нешта ад… Vader ды Mayhem! Ужо пасьля задумваўся, як можна зрабіць метал больш «тутэйшым». Падаецца, варта было б ажывіць у металічных рыфах менавіта тыя мелодыі, лады, рытмічныя малюнкі, што ёсьць у этнамузыцы. Але не абвешваючыся пры гэтым кашулямі, футравымі, ботамі ды дудкамі. То бок, этнізаваць метал знутры, у ісьце, а ня звонку. Прыкладна як Gods Tower месцамі ўжывалі барочныя мелодыі. Усё ж так сталася, што я далей займаўся не металам, але проста сьпевамі.

Зрэшты, калі паглядзець шырока, то вясковы фольк ― гэта адзін зь відаў традыцыйнай музыкі ўвогуле. У традыцыйнай музыкі ёсьць свае прынцыпы ― я ня буду тут іх тлумачыць, у двух словах не раскрыеш. Але насьмелюся сьцьвярджаць, што, па-першае, метал увогуле ― гэта нешта прынцыпова блізкае да традыцыі, прычым да рэлігійна-абрадавай часткі; па-другое, «чысты» метал, такі, як Slayer, Darkthrone, Morbid Angel, Immortal ― гэта нешта больш традыцыйнае за фольк-метал. Справа тычыцца і ўжыванай у гэтай музыцы філасофіі прыгожага, і ролі асобы аўтара, і прынцыпаў стварэньня мелодый, і іншага, іншага… У межах невялікага каментара ― не раскрыеш. Карацей, каб метал быў традыцыйнай музыкай, не абавязкова нават прыплятаць да яго фольк.

Аўтэнтычны фольк, безумоўна, зьнікне зь вёскі з адміраньнем пакаленьняў, што жылі сельскай абшчынай. Існаваць ён будзе, як ужо да мяне казалі, толькі ў вузкіх колах адмыслоўцаў і аматараў. Магчыма, як субкультура. Абавязкова ― як элемент прапаганды. Але не як нешта вялікае і жывое. Гэта ня страшна, гэта натуральна, бо зьмяняецца тэхналагічны ўклад.

Горш, калі ня будзе традыцыйнай музыкі ўвогуле, у любых формах. А яе якраз і ня будзе, калі мы цалкам пяройдзем да грамадства спажываньня. У сілу асаблівасьцяў апошняга ў ім ня можа быць доўгатэрміновых праяваў жывой культуры ўвогуле. Гэта грамадства моды.

Калі ж адбудзецца нейкі пераход да «новаіндустрыяльнага» ладу ― адраджэньне навуковай, філасофскай і тэхнічнай думкі, ― дык гэта будзе суправаджацца і зьяўленьнем актуальных формаў традыцыйнай музыкі. Магчыма, у тым ліку прынцыпова новых металічных накірункаў.

Юлія Ліцьвінава — сябра Рады СЭТ, спецыяліст па традыцыйным тэкстылі, удзельніца гурта аўтэнтычнага сьпеву «Мярэжа», былая ўдзельніца гурта «Горынь», удзельніца эксперыментальных музычных праектаў

Да ўзьнікненьня пералічаных стыляў у сучаснай музыцы стаўлюся з разуменьнем. Асабіста я не захапляюся такой музыкай, але, калі яна ёсьць, значыць ёсьць і слухачы. Думаю, гэтыя стылі маюць права на існаваньне. Свой творчы шлях я пачынала з царкоўных сьпеваў, потым удзельнічала ў фольк-гурце «Тутэйшая шляхта», паралельна спасьцігала народную манеру сьпеваў, і зараз сьпяваю толькі чысты фольк. На маю думку, фольк-музыка будзе разьвівацца, да яе ўсё больш і больш расьце цікавасьць. І я ўпэўненая, што фальклор у чыстым выглядзе ня зьнікне.

У фальклоры ўжо даўно сказана пра розныя душэўныя асьпекты чалавечага жыцьця, складанасьць чалавечых стасункаў і інш. Прычым сказана/апета проста, ёміста і адначасова глыбока, адшліфавана стагодзьдзямі.На ўсё ё свая песьня, народжаная на сваёй зямлі, са сваімі рытмамі, мелодыяй, вобразамі.Творца, які ўвесь час у пошуку, абавязкова зьвяртаецца да народнай творчасьці, мудрасьці, як да крыніцы натхненьня і спасьціжэньня сябе. Таму цікавасьць да фольку заўсёды будзе актуальнай, як і ня зьнікне чысты фальклор, пакуль мы ёсьць як народ.

Насьця Quende

З нагоды выхаду дэбютнага поўнафарматніку менскага гурта Hold Stage Democide пад назвай Аll Betrayed мы пагутарылі зь гітарыстам Aahros і высьветлілі, як альбом узьнік і чаго чакаць далей.

Павал:

Гурт быў перасабраны крыху больш за паўгады таму. Што падштурхнула засесьці за запіс у гэты момант? Некаторыя гурты йдуць да альбому гадамі, а хтосьці пішацца, ледзь сыграўшыся. Як было ў вас?

Aahros:

Ня бачу сэнсу цягнуць. Кожны з нас далёка ня першы дзень з інструментам у руках, і на сцэне не адзін раз выступалі. Досьведу хапае, ды й жаданьня хоць адбаўляй. З SBS мы не дайшлі да гэтага. Але ж там узьніклі асабістыя праблемы.

Павал:

Гурт пазіцыянуе сябе апалітычным ды нясхільным да якіхсьці поглядаў. Тым ня менш, ці ёсьць агульная канцэпцыя ў альбоме, нейкі пасыл?

Aahros:

Канкрэтнага, маўляў, няма. Адна зь песень як музыкай, так і тэкстам шчыра наракае быць дужым, сьмелым, не губляць сваіх перакананьняў, іншая – словамі павявае сьмерцю. У цэлым – будзьце людзьмі.

Павал:

Ці ёсьць гурты, на якія вы раўняецеся, чые дасягненьні натхнялі прадэманстраваць на стужцы лепшае, на што вы здольныя?

Aahros:

Я слухаў шмат добрай музыкі. Падабаецца прыкладна столькі ж. Але не раўняемся ні на каго.

Павал:

Цізер дэманструе выдатнае гучаньне і працу па зьвядзеньню. Хтосьці, напрыклад, менчукі Rise In Rage, зьвяртаюцца да славутых студый ды прадзюсэраў, каб дабіцца найлепшага гуку. Што рабілі вы?

Aahros:

Так бы мовіць, мы вырашылі замуціць такі ж круты альбом, толькі ў хатняй студыі. Інструментальную частку запісвалі ў мяне дома, а зводзіў сябра Ярык з далёкага Тамбова, студыя BlastMeatStudio. Круцецкі мужык, у гэтых справах рукі заточаныя ня горш за шведскіх саўнд-інжынераў.

Павал:

Чуў, што ў будучых планах гурта тур па Расеі, акрамя таго, ёсьць прапановы выступаў за мяжой. Як накшталт падтрымкі альбому на Радзіме?

Aahros:

Былі думкі наведаць колькі гарадоў і ў Беларусі, але пакуль ніхто нікуды ня зваў. У Менску абавязкова адыграем некалькі канцэртаў.

Павал:

Наколькі, па вашаму, можа быць запатрабаваная музыка падобнага жанру ў Беларусі? Ці знойдзе альбом свайго слухача, ці дастаткова ўвогуле ў нашай краіне аматараў біт-даўну, металізаванага хардкору і блізкіх да тэмаў?

Aahros:

Гэтая музыка шмат каму будзе блізкай менавіта з-за роднасных стыляў. Дэзкору ў нас хапае, і многія не абыходзяць бокам крутыя качовыя рыфакі ды агрэсіўныя бідонаўскія брэйкі. Аўдыторыя шырокая. Думаю, знойдуцца людзі, якія й нас зацэняць.

Павал:

Ну й напасьлед – пару словаў у параду тым, каму толькі сьвеціць знаёмства з творчасьцю Hold Stage Democide.

Aahros:

Улівайцеся ў крутое музло. Наведвайце канцэрты, падтрымлівайце беларускую сцэну. Усім HSD.

Карацей, я тут на адну цікавую рэч трапіў учора! Вырашыў падзяліца і з вамі. Вы выпадкова сустракалі недзе ў горадзе манументальныя стрыт-артаўскія творы, як, напрыклад, па адрасе вул. Кастрычніцкая, 16. Не?! Ну тады прапаную вам наведаць! Усё ж лепей, чым марна вабіць час ў кампутары ці бары!

А вось вам афіцыйная інфа аб гэтым праэкце і асабліва аб выставе! А ўнізе фотачкі, якія я зрабіў учора на афіцыйным адкрыцьці.

Праект “VULICA BRASIL” упершыню прапануе бліжэй пазнаёміць Беларусь з дадзеным відам сучаснага мастацтва шляхам стварэньня высокамастацкіх твораў ад запрошаных бразільскіх мастакоў з сусьветнымі імёнамі (OSGEMEOS, Walter Nomura/Tinho, Rogério Fernandes) і іх двухбаковым супрацоўніцтвам з самымі выбітнымі беларускімі мастакамі стрыт-арту: Сowek (Ліда), Андрэй Бусел (Менск), Mutus (Пінск), Kontra (Менск), Bazinato (Мінск), Ura (Віцебск), Khvostov (Гомель), Сяргей Паўлавец (Маладзечна), Ivan Tame (Рэчыца), Сяргей Izum (Ліда), Ulysses Nevmer (Гомель), Hade (Орша),Міхась Мішук (Менск), RGB (Менск), Алесь Юшчанка (Полацк), Frikos (Менск), Nt (Брэст), Grino (Рэчыца/Масква), Key Detail (Менск) як у гарадской прасторы, так і на ўсёй пляцоўцы Цэнтра Сучасных Мастацтваў (2 паверхі), дзе творчая бразільска-беларуская каманда ўтворыць свой аўтаномны горад з уласнымі законамі і правіламі урбаністычнага асяроддзя, прадэманструючы гэта праз графіці, трафарэты, постэры, інсталяцыі, фатаграфіі, саўнд-праекцыі, он-лайн маляваньне і г.д. Асаблівым акцэнтам экспазіцыі ўсёй выставы стануць мадэлі адметных і славутых аб’ектаў Бразіліі і Беларусі, дзе мастакі будуць эксперыментаваць у асацыяцыях, трансфармуючы візуальныя ўражаньні дзьвюх краін. І тым самым пашыраць уяўленьне пра тое, што можа лічыцца мастацтвам, якія ў яго ёсьць сучасныя формы для таго, каб не губляць сутнасьці размовы з грамадствам.

21 кастрычніка ў 18.00 – урачыстае адкрыцьцё выставы з удзелам арганізатараў і партнёраў фестывалю “Vulica Brasil”. Музычная падтрымка ад DSS: Cantcool, Nick Kazantsev, 50K.

22 кастрычніка ў 18.00 – мультымедыя-прэзентацыя праекту “Vulica Brazil” і творчая сустрэча з бразільскімі мастакамі Валтэрам “Tinho” Намура з Сан-Паулу, Ражэрыо Фернандэсам з Белу-Арызонці ў кінаклубе “Blow up” Цэнтра Сучасных Мастацтваў.

23 кастрычніка ў 20.00 – творчы арт-вечар у бары «Хуліган» (вул. Кастрычніцкая 16). Музычная падтрымка ад Plavsky, Davydov, Gata, Papa Bo. Уваход вольны.

29 кастрычніка ў 18.00 – паказ кінафільмаў пра вулічнае мастацтва і іх абмеркаваньне ў кінаклубе “Blow up” Цэнтра Сучасных Мастацтваў.

30 кастрычніка ў 18.00 – лекцыя мастацтвазнаўцы, куратара выставы Камілы Янушкевіч пра гісторыю беларускага стрыт-арту, прэзентацыя праектаў беларускіх мастакоў і супольнасьці “Signal”.

31 кастрычніка ў 18.00 – сучасныя інтэрактыўна-адукацыйныя курсы беларускай мовы “Мова нанова” з тэмай “Мастацтва вуліц”. Выкладае рэгіянальны выкладчык Юля Трацьцяк (Баранавічы). У 20.00 – стрыт-арт аўтапаці ў Чырвоным дворыку. Музычная падтрымка ад I.F.U, Zagortsev, Gaamer, Induus.

6 лістапада ў 18.00 – закрыцьцё выставачнага праекту ў Цэнтры Сучасных Мастацтваў;
лайфпэйнцінг (Live painting) ад мастака Khvostov (Гомель), Hade (Орша) Ulysses Nevmer (Гомель);
воркшоп ад праекту “Tame 69 Custom Boards” (Рэчыца/Менск) па росьпісу скейтборда;
воркшоп ад Сяргея Izum (Ліда) па трафарэту;

9 лістапада – інсталяцыя макету бразільска-беларускага гораду на плошчы Якуба Коласа.

Выстава будзе працаваць па 6 лістапада 2014 года.

Стыль: Progressive Metal, Melodic Death Metal, Symphonic Metal, Ethno.
Гурт: Dialectic Soul
Альбом: We Are Born From The Pain
Год: 2014
Краiна: Беларусь

Трэклiст:
01. Sentenced To Live
02. Everyone Of Us
03. Ascension
04. We Are Born From The Pain
05. N.N.N.
06. The Road Of Life
07. Depressive Syndrome
08. The Way To Infinity

We Are Born From The Pain — чацьвёртая праца рэчыцкай каманды Dialectic Soul. Першае, што кiдаецца ў вочы пры згадваньні гэтага альбому — проста неверагодная разнастайнасьць тэгаў. Што не рэсурс цi сайт, кожны раз у кожным месцы кажуць рознае. То Dialectic Soul блэкеры, то меладэтстэры, то, нават, трэшеры-думстэры. Часьцей за ўсё у жанрах магчыма сустрэць штосьцi кшталту «Progressive Metal».

«Dialectic Soul ня зьмешваюць бензiн з малаком»

Ужо адразу гэта паказвае нам першую i, напэўна, галоўную асаблiвасьць усёй творцасьцi гурта ў цэлым i гэтай працы ў асобнасьцi. Зьмешваньне жанраў, зьмешваньне сьмелае i наватарскае. Музыкi не азiраюцца на анiякiя каноны, разбураюць межы i негалосныя табу. Што адметна, робяць гэта яны ня толькi ў альбоме цалкам, але і ў кожнай песьне. Любая кампазiцыя чымсьцi адметная, чымсьцi адрозьнiваецца ад iншых. Але працуюць яны гэтак чутка i разумна, што нават прыблiзна не складваецца ўражаньне эклетычнасьцi цi бабiлёнскага гармiдару, як бывае даволi часта пры шматлiкiх спробах пайсьцi далей за традыцыйнае. Dialectic Soul ня зьмешваюць бензiн з малаком, яны проста робяць сваю справу, i атрымліваецца ў iх добра. Без анiякiх роздумаў я кажу вам адно: гэтая праца — адзін з шэдэўраў сучаснага беларускага i эўрапейскага металу.

1) Першы сьпеў — i адразу нiбыта сулiцай па галаве. Добрай такой сулiцай, сапраўдна-беларускай i старажытнай. Цяжкiя этна-фолкавыя рыфы, баявiты такi гроўл, маршавая рытмiка… Апасьля трапляеш у лепшы сьвет. Нешта па-сапраўднаму меладычнае, але не папсовае. Прогавыя пераборы, устаўкi жаночага вакалу… Выдатна. А гэта — толькi першая песьня!!!

2) На другой напружанасьць крыху сьцiхае. Перад вачыма прадстае баль на касьцях, адпачынак пасьля цяжкай бiтвы. Труп апошняга ворага, на целе — яго ж кроў, а ў руцэ — кубак… Сьпляценьне нястрыманай клавiшнай iмправiзацыi, нейкi сумбурны вакал, поўны адрэналiну, нервова-вольная рытм секцыя.

3) Трэцяя — нечакана пачаўшаяся сярод усяго сучасная вечарына. Элементы нейкай электронiкi, лёгкi подых кiберпанку ствараюць атмасферу, не падобную на што-небудзь папярэдняе, але таксама выдатную.



4) Далей iдзе песьня, якая дала назву самому альбому. Кавалак чагосьцi, падобнага на меладэт. Кавалак адносна лёгкi, але прымушае сьпяваць неяк разам адразу i з вакалicтам, i з пасажамi клавiш, i зь мелодыямi гiтар.

5) Потым — N.N.N. Збаўляе рытм i моц, але дадае сьпёку. Агрэсiўная i хуткая, нарадзiлася яна вiдавочна ад трэшу. Так i хочацца пайсьцi ў слэм.

6) The Road Of Life — адначасова хуткая i цяжкая як танк.
Уражаньне як ад зьвяна ядзерных бамбавiкоў, якiя праляцелi ў сотнi метраў па-над табою.

7) Depressive Syndrome — змрочная і жорсткая. Непараўнальна з астатнiмi падобна на кананiчны прагрэсiў, зь яго выцягнутымі на першы план мелодыямi i тэхнiчнасьцю. Драм-машына i вакал толькi абслугоўваюць лётаючыя далёка ў нябёсах гiтары i сiнтэзатар.

8) The Way To Infinity — гэта фiнал усяго «We Are Born From The Pain». Спадабалася яна мне больш за ўсё з альбому. Нейкiя адначасова нагадваючыя i прагрэсiў, i хэвi, i неа-класiку партыi гiтар, ураганныя, трошкi блэкушныя бластбiты, неверагодны прыпеў, якi сарваў мне дах, разумнае камбiнаваньне тэхнiк вакалу (на любы густ — ёсьць i чысты, i грозны гроўл, i, нават гарлавы напеў у пачатку). Выдатная, як i паўсюль па альбому, праца клавiшнiка.

Асабiста мяне «We Are Born From The Pain» уразiў. Магчыма нехта будзе ня згодны, але я лiчу, што ня шмат ёсьць на нашай (як i на любой iншай) метал сцэне людзей, якiя так спалучаюць творчы падыход i прафесiяналiзм зь сьмелым, але ў разумных межах эксперыментатарствам. На цьвёрдую дзясятку.



Хто зацікавіўся, узгадаем і папярэдні канцэптыйны альбом «Сымон-музыка» праз рэцэнзію.

Stigmata — гурт, што ўдала ўзьнік у патрэбны час і літаральна выбухнуў на піцерскай металкор сцэне, даўно перарос узровень звычайнай часовай папулярнасьці і трывала заняў сваю нішу сярод цяжкіх гуртоў постсавецкай прасторы. Сьведак таму — менскі канцэрт. Нягледзячы на тое, што Stigmata прыязджае кожны год і апошнім разам былі зусім нядаўна, — падчас фестывалю МОСТ выступ іх меў неблагі посьпех — як аншлагам сярод наведвальнікаў, так і шчырым энтузіязмам прыёму.

Упершыню музыкі прывезьлі да нас акустычную праграму ў спалучэньні з паўнавартасным электрычным сэтам, і на працягу больш чым дзьвюх гадзін сьпявалі песьні пра каханьне і сьмерць.

Acoustic...

Роўна а восьмай на сцэне зьяўляюцца музыкі, дзелавіта ўсталёўваюць крэслы, і пачынаецца акустычная частка канцэрту. Спакой музыкаў і агульны лірычны настрой ствараюць атмасферу цёплых, лампавых хатніх пасядзелак пад гітару, дзе зьбіраюцца даўнія сябры і ўспамінаюць улюбёныя песьні маладосьці. Што, аднак, не перашкаджае самым гарачым галовам пачаць свой асабісты слэмчык. Асаблівае прывітаньне п'янаму ў дупель хлопцу з другога паверху, які ўмудраўся перакрыкваць вакаліста, пры тым што ледзь стаяў на нагах. Астатнія пяклі ня так, аднак харавыя сьпевы й дружна ўзьнятыя рукі вартыя заліку — ня кожны раз убачыш такую моцную падтрымку. Спецыяльна дзеля менскага канцэрту музыкі падрыхтавалі некалькі песень, што даўно не выконвалі ўжывую. Канешне, не абышлося бяз жартаў наконт верасьня і пагроз, што граць менавіта гэты трэк гурт ня будзе. Чаканы водгук пераканаў, што былы хіт не губляе сваёй папулярнасьці.

Дзесьці праз гадзіну музыкі сыходзяць адпачыць, папярэдне раючы аддаваць мабілкі сваім дзяўчынам і рыхтавацца да ўгару. Пакуль слухачы з залы дружна накіроўваюцца паліць, можна скласьці ў агульнае ўражаньні ад акустычнай часткі. Яны, безумоўна, станоўчыя. Stigmata такім чынам дэманструе розныя бакі сваёй творчасьці, сярод якіх лірычна-душэўнае выкананьне песень, большасьць зь якіх была першапачаткова дастаткова жорсткай. Ды й Нэльсан, чый голас, што ні кажы, моцны ды прыгожы, мае магчымасьць пасьпяваць ад душы.

...and drive.

Праз пэўны час музыкі зноў на сцэне, зьмяніўшы кашулі і штаны на суколкі і шорты, быццам нейкі нябачны кіроўца пераключыў рэжым вячоры з «цывільна» на «цалкам хардкор». Зала імгненна ператвараецца ў эпіцэнтр навальніцы, зрываюцца зь месца мошэры, што першую палову імпрэзы сумна адпачывалі, нават п'яны ў дупель хлопец з другога паверху дэманструе цуды трываласьці, адрываючыся на танпляцы. Пакуль музыкі жвава скачуць на сцэне, залу праз трэк паглынае магутны сёркл-піт. Праўда, спроба намуціць хардкор-лодачку была ня надта ўдалай. Нягледзячы на працяглы выступ, энергічнасьці музыкаў можна пазайздросьціць, чаго толькі каштуюць моманты, калі гітарыст выконвае саляк на барнай стойцы, ці саскоквае ў натоўп і грае цэлы трэк пасярод піту. Уразіць здольныя і нашыя стэйдждайверы, што праз аднаго ныраюць галавой у падлогу, мінуючы натоўп.

Пасьля насычанай і разнастайнай праграмы музыкі сыходзяць, каб зрабіць агульнае фота з усімі прысутнымі. Са сцэны ляцяць палачкі, бутэлькі з вадой і абяцаньні вярнуцца праз год. Усе задаволеныя і шчасьлівыя.

Падчас дарогі дадому сустракаю п'янага ў дупель хлопца, які выглядае ваяром пасьля бойкі — пабітым, кульгаючым, але шчасьлівым. Прыкладна так адчувала сябе большасьць тых, хто быў на канцэрце, і гэта лепшая з адзнак.

Ужо пасьля ўспамінаецца адсутнасьць звыклай кропкі зь мерчам ды дыскамі і незвычайна брудны для Рэпабліка гук падчас электрычнай часткі. Але гэта ўжо дробязі.

Тэкст: Павал Смаленьнікаў
Фота: Зьміцер Сачыўка

Калі я была зусім юнай і магла толькі марыць аб наведваньні канцэрту Therion, я ўяўляла сабе велізарную, залітую сьвятлом пляцоўку, неабсяжны поглядам натоўп прыхільнікаў, а на сцэне – зь дзясятак пафасна-сур’ёзных музыкаў, апранутых у аб’яднаныя агульнай канцэпцыяй калясярэднявечна-гатычныя строі і з цэлым аркестрам незразумелых інструментаў.

А што я ў выніку ўбачыла сёньня, у звычайны будні дзень на сцэне сталічнага клубу Re:public? Давайце лічыць: панкушную адвязную бландынку-франтвумэн, замежнага Пятра Ялфімава, праўда, старэйшага на пакаленьне і з суадноснымі зьменамі ў голасе, апетытную барбі-мадам з кабарэ, тыповага немца, тыповага італійца і – як падалося на першы погляд – свайго сьціплага прыбалтыйскага шэфа, але з электрагітарай і апранутага ў стылі інтэлігентнага стымпанку. Клавішніка ня ўбачыла наогул, а ад бубнача – толькі шапку і парык Слэша.

Але што ні кажы – падчас выступу разам усе гэтыя разнастайныя выканаўцы ствараюць гурт, што стаў цэлай новай вехай у гісторыі металу, і ўжо амаль тры дзясяткі год творчасьць Therion прымушае дрыжаць ад захапленьня і асалоды сэрцы тысячаў прыхільнікаў па ўсім сьвеце.

Для тых, хто ня ведае, Therion — шведскі музычны гурт, заснаваны ў далёкім 1987 годзе, што грае ў стылі symphonic metal. Therion дагэтуль ня мае аналагаў у сьвеце — як па музычна-стылістычных паказчыках, так і па свайму нечаканаму шляху разьвіцьця. Выпусьціўшы ў сьвет у 1996 годзе альбом Theli, шведская каманда, якая раней выконвала высакаякасны, але не асабліва выбітны скандынаўскі death metal, становіцца канонам symphonic metal'у і ўзорам стварэньня ідэальнага сімбіозу сімфанічнай і цяжкой музыкі, які застаецца папулярным да гэтага часу.

Канцэрту Therion у Менску шматлікія прыхільнікі метал-музыкі, і асабліва аматары сімфа-металу, чакалі досыць доўга. У апошні раз калектыў наведваўся ў Беларусь у 2010 годзе. З тых часоў адбылася чарговая значная зьмена складу, а таксама прыемныя папаўненьні ў калекцыі студыйных запісаў.

Праграма выступу складалася з найвядомейшых кампазіцый, сам гурт пазіцыянаваў фармат як найлепшыя песьні з працяглай гісторыі яго творчасьці. Больш за дзьве гадзіны Therion радавалі публіку як славутымі хітамі кшталту Sitra Ahra, Lemuria, The Rise Of Sodom And Gomorrah, To Mega Therion, Asgård, так і нечаканымі сюрпрызамі ў выглядзе прэзентацыі дзьвюх песен-урыўкаў з новага праекту Christopher Johnsson – маштабнай метал-оперы і выкананьнем на нечаканы біс кампазіцыі The Blood Of Kingu.

Нягледзячы на тое, што адзіным пастаянным удзельнікам гурта якраз і зьяўляецца Christopher Johnsson — заснавальнік і нязьменны лідэр Therion, і на канцэрце прыхільнікі знаёміліся з цалкам абноўленым складам каманды, гурт гучаў вельмі зладжана, чыста і, насуперак рознастылёвасьці музыкаў у падачы і сцэнічным вобразе, — больш чым арганічна. Моцную каманду вакалістаў, што разгортвала перад гледачамі цэлы сімфа-метал перфоманс, складалі мужны альфа гурта Therion Thomas Vikström са сваімі 4-ма актавамі дыяпазону, эксцэнтрычная і забіяцкая франтвумэн Linnéa Vikström, і апошняе экстравагантнае набыцьцё каманды — Sandra Laureano, чароўная барбі, якая падчас выступу часам папросту павольна шпацыравала па сцэне, дарыла прыхільнікам усьмешкі і дэманстравала паўзахаваныя ў глыбокім дэкальтэ апетытныя формы гарачай бландынкі з эпатажных фотаздымкаў. І такія ў яе гэтыя формы, што, асабліва калі яна адкрывае рот і цягне доўгую ноту, нават мяне пот прашыбае – ня ведаю, што там адбывалася з хлапцамі ў першых шэрагах танцпляцу ;) А, ну і сьпявае яна, як ня дзіўна, звышвыдатна!

А самы кайф тое, што сярод канцэрту Sandra раптоўна падышла да мікрафону – і зьвярнулася да публікі на чыстай расейскай мове! Прычым выбачылася адразу, што беларускую яна вывучыць пакуль ня здолела, але ў расейскай робіць значны прагрэс, і адзначыла, што яе лепшая сяброўка – беларуска. Крыху паразважаўшы пра выбітную славянскую прыгажосьць (дарэчы, Аляксандра і сама харватка па нацыянальнасьці), крыштальны голас Therion прапанавала ўвазе прыхільнікаў навеяныя глыбокімі філасофскімі разважаньнямі дзьве новыя кампазіцыі гурта.

Наогул, усе ўдзельнікі гурта імкнуліся падтрымліваць кантакт з гледачамі, віталіся, падбадзёрвалі публіку і стваралі непасрэдную атмасферу дзівоснага сьвята. Thomas і Sandra абменьваліся вампірскімі пацалункамі, Linnéa трэсла хаерам і дражніла палкага цёмнавалосага гітарыста Christian Vidal і жартаўніка-басіста Nalle Påhlsson, ну а мой асабісты феціш – сьціплы і стрыманы чорнакніжнік Johnsson – нарэшце пазбавіўся ад круглых акуляраў і адрываўся з гітарамі, зьмяняючы іх на кожнай кампазіцыі, граючы і так, і эдак, і трымаючы за галавой, і скрэшчваючы ў адчайным паядынку з электрухай Vidal. А ў перапынках паміж песьнямі музыкі распавялі, што дагэтуль асноўную частку свайго туру яны правялі ў Расеі, аб’езьдзіўшы ўсю бяскрайнюю літаральна ад Масквы і да Сібіры. І калі Linnéa Vikström спыталася, ці можам мы быць гучнейшымі за расейскіх фанаў, мяркую, гэтае пытаньне зразумеў кожны – і зала проста выбухнула ўдзячнымі выкрыкамі і бурнымі авацыямі!..

Імпрэза была выдатная, што тут дадаць. Напрыканцы публіку чакалі выхад на біс, цёплыя разьвітаньні, палачкі ад бубнача, медыятары, паветраныя пацалункі, яблыкі і нават ручнікі. Народу чамусьці было значна менш, чым я разьлічвала, але прынамсі амаль не было некамфортнага натоўпу і непатрэбных левых людзей. Кожны ішоў і ведаў, што тут ён зьбіраецца чэрпаць для сябе натхненьне і насалоджвацца фантастычна прыгожым якасным цяжкім мяталам, інтэграваным у высакароднае сімфанічнае гучаньне, пачуўшы якое аднойчы, атрымліваеш уяўленьне на ўсё жыцьцё аб паняцьці музычнай планкі і непараўнальна высокага ўзроўню. Нягледзячы на тое, што канцэрт Therion значна адрозьніваўся ад таго перфомансу з дэкарацыямі сярэднявечных замкаў, клетак, паходняў і вакалістаў у сцэнічных строях, стылізаваных пад сярэднявечча, што я малявала ў сваіх думках, усё прайшло нязьменна казачна. А таму дзякуй арганізатарам за падараваную беларускім прыхільнікам магчымасьць дакрануцца да актуальнай творчасьці сапраўдных зорак сімфанічнага металу. Спадзяюся, велічны “Mega-Зьвер” яшчэ не аднойчы наведаецца ў Менск, прывозячы беларускім прыхільнікам сваю ўсё новую і больш дзіўную бесьсьмяротную музыку.

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Вольга Вячэрская

Аўтарытетныя і магутныя Метал архівы працуюць без прыпынку 12 гадоў, каб сабраць найбольш поўную інфармацыю аб метал гуртах нашай планеты. І праз тыдзень-два мы з вамі станем сбведкамі вельмі важнай падзеі: на планеце афіцыйна з'явіцца 100000-ы метал гурт! Зараз на архівах зарэгістравана 99595 каманд, і таму сачыце за зьмяненнямі на архівах і на Белметале, каб не прапусціць гэту звыжважную падзею СУСВЕТНАГА МЕТАЛУ! Хутка ўсе будзе металам!

У нядзелю адбыўся чарговы моладзева-папулярны гіг, дзе зь лёгкай рукі агенцтва Wake Up! выступілі адразу тры гурты далёка не апошняга ўзроўню. Прыемнае надвор’е, танныя (адносна, канечне, як і ўсё ў нашым жыцьці) квіткі, замежныя госьці і мясцовыя хлопцы, моднае музло і іншыя нішцякі чакалі тых, хто завітаў у Rе:Public, і разам з астатнімі акунуўся ў атмасферу транс-кор дыскатэкі.

Перад канцэртам вакол клуба звычайныя пасядзелкі-папівашкі, унутры пераапранашкі. Для тых, каму ня ўлом аддаць за суколку больш, чым за квіток — разнастайны мерч ад кожнага з гуртоў-выступоўцаў. Як па сакрэту стала вядома ад аднаго з прадаўцоў, суколкі Aspirin Rose “проста ўлятаюць”, што каторы раз пацьвярджае пасьпяховасьць і народную любоў да менскіх музыкаў. Але, галоўнае для нас – музыка, таму кіруем на танцпляц.

Elyne

Як па гадзіньніку, роўна а восьмай на сцэне зьявіліся першыя з выступоўцаў. Першае ж уражаньне — захапленьне вакалістам. Хлопцу такой зьнешнасьці і габарытаў упару ганяць на чопперы, вымушаючы чырванець увесь склад “Сыноў Анархіі” цалкам. Бачылі вакаліста Texas Hippi Coalition? Вось уявіце, што ён носіцца па сцэне зь гітарай у руках, скача як самы што ня ёсьць пост-хардкоршчык і пры тым выдатна выдае і скрым, і чыстыя сьпевы. Само музло гурта даволі просьценькае і ня тое каб вельмі арыгінальнае, але ж харызма вакаліста і жвавасьць музыкаў робяць сваю справу і літаральна зь першага трэку хістаюць залу. За свой кароткі сэт італійцы пасьпелі разагрэць залу, адыграць насычаную праграму, уціснуць драм-сола і пагутарыць з натоўпам. Пасьля, шчодра раскідаўшы са сцэны бубновыя палачкі і медыятары, музыкі разьвітваюцца зь Менскам. Забягаючы наперад – для шматлікіх слухачоў, як і для мяне, выступ Elyne стаў лепшай часткай канцэрту, і асабліва ўразіў моцным голасам вакаліста.

Aspirin Rose

Наступнымі на сцэне – нашыя землякі, менчукі Aspirin Rose. Па шматлікіх меркаваньнях, гэта адзін зь лепшых андэграўнд-гуртоў Беларусі. Што гэта самыя вядомыя пост-хардкоршчыкі – дакладна. Дарэчы, хапала ў клубе тых, хто завітаў на імпрэзу менавіта дзеля Асьпірынаў, што як бы намякае. І посьпех іх выступу быў чаканы, хоць і не пераканаўчы. Усё ж, пасьля Элінаў, вакалісту чагосьці крыху не хапала, каб асабліва ўразіць. Аднак тыя, хто прыйшоў роўна памошыць пад сваіх хлопцаў, атрымалі тое, чаго чакалі – энергічна паданая музыка, тэхнічна выкананая і на ўзроўні якасная. Рэактыўны двіж на танцпляцы і шчырае задавальненьне як музыкаў, так і слухачоў – лепшы паказчык пасьпяховага выступу.

Helia

Нарэшце, цьвік праграмы. Яшчэ адны каларытныя італійцы, якія любяць зьмяшаць у адным чане брэйкдаўны з экстрым-вакалам ды клубняк з дабстэп-дыскатэкі. Ну што сказаць – сумесь атрымліваецца больш чым тэрмаядзерная. Вакаліст, што на фотках выглядае “праціўным метрасэксуалам”, на справе апынуўся роўным і звыш-рухавым франтмэнам, за адныя толькі безупынныя выкрутасы на сцэне ён годны заліку. А пявун з танюсенькім галаском – яшчэ адзін брутальны барадаты волат, вось такія непрадказальныя ўсе гэтыя італійцы. Зала не выказвае аніякіх прыкметаў стомленасьці, і адрываецца разам з жвавым вакалістам, абменьваецца зь ім факамі і ўвогуле ўгарае. У нейкі момант музыкі быццам і сыходзяць, але ж, зразумела, хто іх адпусьціць без “Алехандро”? Гэты трэк становіцца эпічным закрыцьцём вечару, падчас угару і душэўных харавых сьпеваў “алехааадро, алехааааандро” на сцэну пералазяць вакаліст Элінаў, пасьля некалькі самых сьмелых дзяўчын, а пасьля проста палова клуба, дзе агульнай пляскай імпрэза завяршаецца.

Так, нягледзячы на некалькі небясьпечных момантаў у зале, усё было даволі душэўна. Вось вам наглядны прыклад таго, што ня трэба везьці мега-гурты катэгорыі А, каб зацікавіць моладзь нядзельным вечарам.

З.Ы. Неверагодна, але факт. Падчас амаль усяго канцэрту быў заўважаны пільна назіраючы за выступоўцамі з другога паверху Алесь Таболіч. Можа, натхніўшыся папулярнасьцю моладзі, ён хутка выдасьць нам пост-транс-фолк-кор?

Тэкст: Павал Смаленьнікаў
Фота: Лёша Wargun

Вось і прайшоў трэці Old Audio Fest у TNT Rock Club, а для BelMetal ён стаў першым. Трэба адразу адзначыць, што мерапрыемства дастаткова спецыфічнае, таму “левых” наведвальнікаў, як мы, там амаль не было. Народ быў у тэме, ды ўвогуле гэта паходзіла на зьлёт аматараў фантастыкі, вялікая колькасьць олдскульных магнітол, калекцыянеры з сапраўдным полымям у вачах, рок ды дыска хіты 80-х гадоў з розных бакоў, бясплатны “Бульбаш” у любой колькасьці — менавіта такім быў гэты фэст для мяне.

Першае, што ўразіла мяне, а потым арганізатараў разам з наведвальнікамі — гэта вялікая колькасьць апаратаў рознага ўзросту, памеру ды колеру. Можна было пабачыць сапраўдных монстраў і зусім маленькія экземпляры магнітол, але ж калі ўладальнікі тэхнікі яе ўключалі, то часам пачыналі дрыжэць штаніны ды валасы (неверагоднае і адно з самых улюбёных пачуцьцяў). Былі конкурсы, было журы і было зусім мала простых гледачоў, а адсотак моладзі быў увогуле зусім нізкі. Ну як так? Вольны ўваход, шанец паслухаць рэтра-рэчы, паглядзець на іх, ды хоць ужо зрабіць фота для Instagram на фоне сапраўднай сьцяны зь японскіх магнітол, але ж цёплая канапа — гэта нашае ўсё.

Удзельнікі мерыліся памерамі сваіх апаратаў (конкурс на самы вялікі ды малы), высьвятлялі лепшую якасьць гуку з FM, касеты, MP3, ды шукалі самую гучную магнітолу. Паглядзець/паслухаць было што, а таксама было шмат дзядзек за 40 ды 50, зь якімі было прыемна пагутарыць за ўсю гэтую тэму, ды ўвогуле за жыцьцё. Атрымалася вылавіць галоўнага арганізатара ўсяго гэтага мерапрыемства Алега Карцава і троху зь ім паразмаўляць. У СНД Беларусь першая і адзіная краіна, дзе ладзіцца такая рэч, таму ёсьць чым ганарыцца. Увогуле, мы маем свой асабісты Old Audio Club, дзе тусяць фаны гэтых вінтажных рэчаў, ну амаль як мы ўсе на BelMetal. І яшчэ адна цікавая паралель: пачыналі мужыкі ўвесь рух з форуму, а дарасьлі вось да такіх рэчаў.

Алег Карцаў:

Сам я жыву на Мальдзівах, і ў першую чаргу гэтае мерапрыемства для меня — выдатны шанец ды магчымасьць мець зносіны з маёй Радзімай. Першапачаткова змаглі сабраць тусоўку на форуме, толькі для таго, каб рушыць наперад і рабіць такія ўнікальныя мерапрыемства. Увогуле гэта хвароба, на гэтай тэхніцы ў 80-х мы слухалі рок/метал, але працягваем рабіць тое ж самае і зараз. Пачыналі мы з савецкіх магнітафонаў, але напрыканцы тых 80-х дабраліся да “японцаў”. Менавіта зь іх дапамогай мы перапісвалі вінілы на касету, ды дублявалі апошнія. Зараз няма аніякіх праблем падзяліцца музыкай, але тады можна было атрымліваць новыя музычныя творы толькі такім чынам. Была тусоўка, людзі камунікавалі, абменьваліся музлом, перапісвалі адно ў аднаго розныя альбомы. Зараз некаторыя з нас займаюцца цікавай штукай, мы перапісваем MP3 на звычайную касету і атрымліваецца вельмі незвычайны і крыху алдовы гук.

Прышпільны і прадказальны факт, але прадстаўніц жаночага полу было зусім няшмат, яно і зразумела, мужыкі гуляюцца ў свае цацкі і ім вельмі добра бязь іх. Old Audio Fest у TNT Rock Club адназначна прайшоў вельмі добра і ў цёплай атмасферы, аўтар нават захацеў набыць такога “жалезнага японскага сябра” сабе, і нешта яму падказвае, што гэтаму дастаткова хутка быць, тым болей ёсьць да каго зьвярнуцца за дапамогай.

Скончыць хочацца словамі вядоўцы фэсту Андрэя Халодзінскага, які сказаў, што корань усіх праблем — гэта “звычайная беларуская лянота, якая ўжо проста на генетычным узроўні, ладзіцца крутое мерапрыемства, якое не асабліва патрэбна звычайным сьмяротным, але ж ёсьць свая тусоўка неабыякавых людзей, якая з кожным годам пашыраецца, і гэта вельмі добра”. Вось таму, шаноўнае спадарства, добра разважайце перад тым, як пачаць ныць, што ў Менску няма аніякіх тусовак ды ўсе яны памёрлі. Можа варта адарваць пярдак ад крэсла ды паспрабаваць зацаніць штосьці новае і цікавае, асабліва калі гэта адна зь фішак тваёй роднай краіны?

Тэкст: Сяргей Бохан
Фота: Дзі

4 лістапада 2014 году легендарны нямецкі гурт Rage ашчасьціць беларускую публіку грандыёзнай канцэртнай праграмай у гонар трыццацігадовага юбілею з моманту стварэньня калектыва. Створаны ў 1983 годзе і, застаючыся 30 гадоў на адданай службе цяжкога металу, гурт Rage запісаў 21 поўнафарматны альбом, і гэта без уліку сольнай творчасьці гітарыста-віртуоза Віктара Смольскага. У гэты раз Rage абяцаюць двухгадзінны юбілейны канцэрт і эксклюзіўныя нумары, прычым у праграму ўвойдуць як бесьсьмяротныя хіты Rage, так і песьні, якія раней альбо зусім не выконваліся музыкамі «жыўцом», альбо прынамсі не выконваліся дзеючым складам.

У асноўным канцэртная праграма ветэранаў heavy/speed/power metal сцэны будзе чакана грунтавацца на кампазіцыях сьвежага юбілейнага рэлізу Rage — спецыяльнага альбому, які атрымаў назву «The soundchaser archives». Пітэр «Peavy» Вагнер падняў усе архіўныя запісы гурта, якія захаваліся ў яго калекцыі, у тым ліку дэма-запісы, запісы з рэпетыцый і канцэртаў. У выніку адабраны працоўны матэрыял, які складаўся зь нерэалізаваных песен, музычных тэм і ідэй, быў перапрацаваны музыкамі і запісаны на двух кружэлках, кожная зь якіх утрымоўвае па 15 кампазіцый, DVD з запісам лайву «Masters of Rock» Festival 2013, а таксама інтэрв'ю і бонусныя відэа. Юбілейны альбом быў выпушчаны гуказапісвальным лэйблам Nuclear Blast Records 23 траўня 2014 году.

Для таго, каб прыхільнікі творчасьці Rage атрымалі больш дэталёвае разуменьне таго, што зь сябе ўяўляе і да чаго прымеркаваная тая ці іншая кампазіцыя альбому «The Soundchaser Archives», музыкі гурта ад сваёй асобы далі кароткае апісаньне старых добрых і новых малавядомых песен з кружэлкі. Напярэдадні канцэрту прапаную чытачам больш блізка і падрабязна пазнаёміцца зь гісторыяй стварэньня кампазіцый, што ўвайшлі ў “Архівы” славутых “Лаўцоў гукаў”.

CD 1

01. 'Anybody Home?': Новая песьня, якую мы склалі на аснове ідэй, якія засталіся пасьля сесіі запісу альбому «21».
02. 'Mystery Trip': Бонус-трэк для абмежаванага эўрапейскага выданьня альбому «Unity».
03. 'In Union': Песьня была запісаная Віктарам для альбому «Into The Light", які ён прадзюсаваў для 25-гадовага юбілею лэйблу Nuclear Blast. Тое, што вы чуеце — нашае першае дэма гэтай рэчы з вакалам Peavy.
04. 'Long Hard Road': Падчас нашай працы над альбомам «Carved In Stone» мы рэпетавалі ў студыі і вырашылі запісаць свае новыя ідэі проста на месцы, у добрай якасьці. Тое, што вы чуеце — абсалютна «жывая» версія песьні, без перазапісу асобных фрагментаў.
05. 'Full Moon' (International Version): Рэмікс зь некалькіх версій гэтай кампазіцыі, якія мы рабілі ў якасьці бонусаў для розных версій альбому «Speak Of The Dead».
06. 'Nevermore': Першая дэма-версія гэтай песьні, якую мы запісалі на 8-мі-сьцежкавы пульт у нашым рэпетыцыйным пакоі.
07. 'French Bourree': Перад тым, як мы запісалі «Soundchaser», Віктар выпусьціў свой другі сольны альбом «Majesty And Passion», на якім ён інтэрпрэтаваў музыку І.С. Баха ў сваім непаўторным стылі.
08. 'A Perfect Day': Яшчэ адна кампазіцыя, запісаная для альбому «Into The Light».
09. 'Enough Is Enough': Самы першы накід гэтай песьні, запісаны перад тым, як мы зрабілі яе нармалёвую дэма-версію.
10. 'Here Comes The Night': Песьня, што засталася пасьля сесіі запісу альбому «Soundchaser».
11. 'Spiritual Awakening': Дэма-версія трэку, запісанага для альбому «Ghost».
12. 'Lost In The Void': Яшчэ адна рэч з дэма-сесіі альбому «Carved In Stone».
13. 'The Missing Link': Кампазіцыя зь ліку дэма-версій для альбому «The Missing Link».
14. 'Another Kind Of Madness': Цяпер вы можаце пачуць першы запіс гэтай песьні, з зусім іншымі аранжыроўкамі, якой яна планавалася для альбому «Trapped!».
15. 'Down To The Bone': Песьня з даўно забытага EP гурта Avenger «Depraved To Black», першапачаткова выдадзенага на вельмі маленькім нямецкім лэйбле (Wishbone) у 1985 годзе.

CD 2

01. 'The Speed Of Sound': Яшчэ адна новая песьня, запісаная намі на аснове пакінутых ідэй. У яе аснову ляглі напрацоўкі з часоў альбому «End Of All Days» (1996 год), якія мы зьлёгку асьвяжылі з дапамогай новых ідэй.
02. 'Darkness turns to Light': Другі бонус-трэк, запісаны намі для альбому «Unity». Да гэтага быў выпушчаны толькі ў Японіі.
03. 'Death Is Alive': Кампазіцыя, якая таксама была запісаная для 25-гадовага юбілейнага альбому Nuclear Blast «Into The Light».
04. 'Gentle Murders': Дэма-сесія альбому «Carved In Stone», частка тры.
05. 'From the Cradle To The Grave': Спецыяльная дэма-версія, запісаная для альбому «XIII».
06. 'Refuge': Дэма-версіі альбому «The Missing Link», частка тры.
07. 'Fugue No. 5': Гэтая інструментальная кампазіцыя — яшчэ адна геніяльная кампазіцыя І.С. Баха ў фантастычнай аранжыроўцы Віктара Смольскага.
08. 'Last Goodbye': Гэтая песьня была даволі рэдкай ужо ў сваёй арыгінальнай версіі для ЕР «Beyond The Wall» у 1992 годзе.
09. 'Dirty Wings': Яшчэ адзін трэк, які мы зрабілі для сесіі запісу «Into The Light».
10. 'The Pit And The Pendulum': Апошняя рэч з дэма «Missing Link» на гэтым рэлізе.
11. 'Waterfalls': Раней не выдавалася.
12. 'Heads Off': Першая дэма-версія песьні, пазьней названай «Brainsucker», прасьпяваў яе Шміер з гурта Destruction.
13. 'Assorted By Satan': Песьня пачынаецца з поўнага ўступленьня, згранага Peavy на класічнай гітары і запісанага ўсяго толькі напалову для альбому «Prayers Of Steel» гурта Avenger.
14. 'Shame On You': Песьня з другой дэма-сесіі перад выхадам «Trapped!», запісаная гуртом у рэпетыцыйным пакоі.
15. 'Soundchaser': І, нарэшце, перад вамі першая версія загалоўнага трэку з альбому «Soundchaser».

Калі я зьбіралася на сустрэчу зь вядомай медыйнай асобай беларускай музычнай сцэны Вячкам Красуліным, хлапцы мяне папярэджвалі: “Ты толькі ня ўздумай Вячку апаіць – і ўсё будзе зашыбенна”. Таму я вырашыла для сябе дакладна: калі акцэнтуюць увагу, то менавіта гэтым я і займуся: каб атрымалася годнае, цікавае інтэрв’ю, буду паіць, прычым бязьлітасна – напэўна, штосьці незвычайнае выдасьць! З такімі авантурнымі думкамі і накіравалася я на Якуба Коласа, чакаць нашага сёньняшняга героя. Першай зь пераходу зьявілася доўгая, пышная барада, а за ёй павольна намаляваўся і сам Вячка, сумны і пануры. Кажа, учора было так добра, што ажно сёньня яшчэ дрэнна, і піць не ахвота, дый на працу трэба яшчэ ўвечары заехаць. Карацей, ясна як божы дзень – накідацца не атрымаецца. Я расчаравана ўздыхнула, хуценька перакруціла ў галаве свае разгульна-трэшавыя намеры ў звычайныя цікаўна-журналісцкія – і пацякла нашая зьмястоўная размова аб тым, як Вячка Красулін, адвязны ўдзельнік панк-гурта і таленавіты аўтэнтычна-фолкавы дудар, старанны супрацоўнік Белдзяржуніверсітэта культуры і мастацтваў і летуценны КАШЛАТЫ выпіВОХа дакаціўся да жыцьця такога.

Насьця Quende:

Вячка, распавядзі крыху пра эвалюцыю тваіх музычных густаў?

Вячка Красулін:

Што сказаць, у дзяцінстве я слухаў Queen і класічна-рокавыя гурты. Але ў 4 класе я пачуў Nirvana – і ўсё паламалася ў галаве. Вучыўся ж на чацьвёркі і пяцёркі, але пасьля ўсё раптам сапсавалася. І вось слухаю Nirvana да сёньняшяга часу, і горш і горш усё становіцца ў маім жыцьці, ну проста коціцца кату пад хвост. Але падабаецца, гэта нават весела і захапляльна.
У 11 год я пачаў сваё знаёмства з рускім рокам, хутка падсеў на беларускі. Слухаў яшчэ старога добрага “Ляпіса”, дзе Міхалок быў прыемны і тоўсты, і піў як чалавек, а ня тое што зараз, харошы і качаецца.
Потым я перайшоў на метал. Доўга захапляўся Sepultura, вельмі качала. Далей пачаў слухаць блэк, дэз, усё цяжэй-цяжэй… Але ў адзін выдатны момант я зразумеў, што ўся гэтая рознастылёвасьць – гэта здорава, але мне бліжэй мае першапачатковыя густы, таму вярнуўся да панку, які неўзабаве і распачаў граць разам з “Кашлатым Вохам”.

Насьця Quende:

Калі пачалося знаёмства з фолкам як музычнай плыняй?

Вячка Красулін:

Я распачаў грунтоўнае знаёмства з фолкам толькі ў 17 год. Фолк-музыка была для мяне новай і дзіўнай, бо дагэтуль я думаў, што гэта выключна частушкі і размаляваныя цёткі, якія мяне напружвалі. Але хутка я зразумеў, што гэта цэлы неверагодны сусьвет, у вывучэньне якога можна паглыбіцца з галавой. З 2005 году мяне самога пачалі вучыць граць на флейце, дзесьці тады я і распачаў браць удзел у фолк-праектах. Вялікі ўплыў на мяне аказаў альбом гурта Зьніч “Запаветы апошняга старца”, дзе граў на чымсьці кшталту дуды, але незвычайнай, таленавіты музыка Косьця Трамбіцкі, зь якім мы пазнаёімліся і сябруем да сёньняшняга часу. Хутка я даведаўся, што гэты інструмент — беларуская дуда, і ўжо ў 2007 годзе пачаў вучыцца граць на ім у Вячаслава Калацэя з гурта “Ветах” і выдаваць нейкія гукі.

Насьця Quende:

Што наконт шматлікіх музычных праектаў, у якіх ты ў розныя часы браў удзел, якія зь іх жывуць і сёньня?

Вячка Красулін:

Калісьці даўно мне далі магчымасьць папілікаць на флейце ў фолк-гурце “Ветах”, дзе я прыжыўся і граю да гэтага часу.

Акром гэтага, мы са школьнымі сябрамі заснавалі свой гурт “Кашлаты Вох” для рэалізацыі асабістых творчых амбіцыяў. Цікава, што “Кашлаты Вох” пачынаў як мідывал-фолк гурт. Насамрэч, мідывал – гэта такая нудоціна… Ну глядзі, па сутнасьці, ён ўяўляе сабой сучасную дыскатэчную музыку, з разнастайнымі аранжыроўкамі і па рэйву, каб качала, але разам з тым мідывал-гурты выкарыстоўваюць народныя інструменты і ў значнай ступені – элементы фолку. У аснове іх творчасьці ляжаць сярэднявечныя крыніцы музычнага матэрыялу кшталту Carmina Burana і падобных. Але, натуральна, кожны выканаўца шмат чаго дадумвае і па-свойму інтэрпрэтуе, перарабляе, бо дакладна нікому невядома, як насамрэч сярэднявечная музыка гучала.
Атрымліваецца свайго роду папса на дудках, якая, здавалася б, прышпільная і файна гучыць, але ў выніку хутка надакучвае. Таму ў 2008 годзе ў “Кашлатым Воху” стаўся крызіс, і мы вырашылі зрабіць фолк-панк праект. Там была дуда, флейта і ўдарныя плюс класічны набор інструментаў рок-каманды. На першым альбоме палова кампазіцый была фолкавая, а палова свайго сачыненьня. Але праз пэўны час ад фолку ў “Воху” засталася толькі дуда, а сам стыль асабіста я больш характырызую як панк.

Таксама я граю на перкусіі ў гурце Testamentum Terrae. Гісторыя банальная: у 2010 годзе іх перкусіяніста забралі ў армію, і музыкі прапанавалі мне паграць разам зь імі. У Testamentum Terrae ўсё зроблена пад варыянт эўрапейскай мідывал каманды. Але ў той жа Нямеччыне, напрыклад, кожны другі гурт выкарыстоўвае дуды і бубны, таму там такога шмат і гэта ўжо ня так арыгінальна. У Testamentum Terrae робіцца папраўка на самавітасьць беларускай тэматыкі і традыцыйную манеру граньня на беларускай дудзе Юрася Панкевіча. Гэта, бясспрэчна, надае каларыту творчасьці гурта, але я ўсё ж схіляюся да разгляданьня Testamentum Terrae як больш эстраднага варыянту фолк-музыкі, чым аўтэнтычнага.
З “Кашлатымі” мы не выступалі амаль паўтары гады, ссумаваліся па сцэне, але пастаянна рэпетавалі, шукалі людзей, рабілі напрацоўкі. Во нядаўна, на вялікі жаль, з гурта сышоў гітарыст Пеця, зь якім мы гралі цягам пяці год і нават удваёх запісалі епішку “Цуд-зуд”. Але песьні, якія задумваліся для новай праграмы, будуць рэалізаваныя новым складам.
Паралельна я сольна граю на дудзе, але гэта па-большасьці выступы на разнастайных карпаратывах і аніякіх адносінаў да творчасьці ня мае.

Насьця Quende:

Чула нават пра нейкі твой кавер-бэнд, што за ён?

Вячка Красулін:

Ай, гэта ж проста дзеля жарту. Неяк наш гітарыст Пеця паехаў за мяжу па працы, і дудар Вася замест яго ўзяўся за гітару. Мы трошку пагралі разам і вырашылі замуціць кавер-бэнд для канцэртных выступаў. Але хутка я прыйшоў да думкі, што на такі праект, па-першае, трэба значная колькасьць часу, а па-другое – каб за яго плацілі. Таму ідэя не атрымала падтрымкі.

Насьця Quende:

Не складана граць у такой колькасьці рознастылёвых гуртоў?

Вячка Красулін:

Што наконт рознастылёвасьці – то такім чынам я наадварот адпачываю, гэта не дае засумаваць. Дый не складана. Некаторыя мае гурты то дзейнічаюць, то ня дзейнічаюць, таму рэдка бываюць накладкі, з большага не напружвае.
Напрыклад, Testamentum Terrae зараз амаль не канцэртуе, бо ёсьць PAWA, дзякуючы якой канцэрты ў “Тэстаментума” наогул хаця б зрэдку зьяўляюцца. Гэта камерцыйны праект, у якім усё мэтанакіравана робяць, каб зарабляць грошы музыкай. І гэта правільна. У PAWA я з 2012 году ня граю, а ў складзе Testamentum Terrae намінальна лічуся, але наш апошні выступ адбываўся месяцаў зь 7 таму.
Адкрыю сакрэт, зараз я бяру ўдзел у яшчэ адным праекце, з рэперам SP Kava. Там ён піша мінусы і тэксты, а я граю на дудзе. Мы пазнаёміліся з SP Kava падчас выступу на “Басовішчы”, дзе ён выступаў разам з гуртом “PanaNieba”. Празь некаторы час я даведаўся, што іх каманда разваліліся, а SP Kava прапанаваў мне паспрабаваць паэксперыментаваць з дудой і іншымі фолкавымі інструментамі. Рэп з дудкай, дарэчы, пацешна гучыць, але шмат хто з маіх сяброў не зразумеў жарту, бо я ж нібыта панк… Але я мяркую, чаму б і не: SP Kava стварае прышпільную музыку і не тупыя тэксты, працуе грунтоўна, прафесійна і мэтанакіравана, проста адчувае кайф ад творчасьці, а не імкнецца на гэтым зарабіць.

Яшчэ быў гурт “Ain’t Paradise”, дзе я граў на ўдарцы, звычайны такі рок-н-рольчык, нават гаражны рок. Хтосьці казаў, што гучаньне падобнае да Nirvana. Але на ўдарцы я добра граць ня ўмею, таму іншыя, больш прафесійныя бубначы зь мяне сьмяяліся. З гэтым гуртом мы часова спынілі сваю дзейнасьць, бо зараз я планую асноўныя сілы накіраваць на “Кашлаты Вох”.

Насьця Quende:

А ці бываеш зараз на Карчы, раней, здаецца, быў заўзятарам?

Вячка Красулін:

Неее, першапачатковая тусоўка даўно развалілася, таму я ўжо гады з 2 там ня быў. Калісьці месца было насамрэч трушнае, бо там заўжды гралі на дудах, ладзіліся танцулькі і панавала своеасаблівая непаўторная атмасфера. А зараз у лесе на “Барысаўскім Тракце” у асноўным толькі банальныя бухачы. Не спрачаюся, я, натуральна, і сам там выпіваў, але я ж акрамя гэтага граў і танчыў! :) А проста так нажырацца я магу і ў больш камфортных умовах.

Насьця Quende:

На якіх інструментах ты граеш?

Вячка Красулін:

У асноўным дуда, флейта, варган, вясельны барабан. У розныя часы трымаў у руках гітару, бас, акардэон (але там для мяне зашмат кнопачак), фартэпіяна і розныя духавыя народныя.
Праўда, на некаторых інструментах граць умею толькі па-аматарску. Бо ўсяму трэба вучыцца, а мне лянота.

Насьця Quende:

Ці задумваўся ты ўсур’ёз зарабляць музыкай, маю на ўвазе, сваім гуртом “Кашлаты Вох”?

Вячка Красулін:

Яшчэ калі я ня граў сам – я бачыў, як працуюць іншыя гурты і які на іх музыку ёсьць попыт ад публікі і разумеў, што зарабляць грошы такім музлом вельмі складана, дый у мяне папросту ніколі не было камерцыйнай жылкі. Хаця, натуральна, было б добра, калі б за канцэртныя выступы плацілі.
Наогул, музыкай зарабляць, канешне, можна. На халтурах я, уласна, гэта і раблю – граю на дудзе і атрымліваю за гэта грошыкі. Але што датычыцца “Воха” – гэтая музыка будзе прыносіць прыбытак, толькі калі мы будзем пастаянна тусіць па ўсім сьвеце на канцэртах і мець пры гэтым высокі ўзровень ігры і цікавы арыгінальны рэпертуар.
У гэтай справе ўсё залежыць ад таго, як музыкі ставяцца да гурта. Калі для людзей гэта хобі, прыкладна, як для мяне, то гэтаму на аддаешся ў поўнай сіле, з галавой, і ў гэтым выпадку штосьці паймець даволі складана. А ёсьць, для параўнаньня, гурт The Toobes, дзе хлапцы ў асноўным займаюцца сваёй музычнай дзейнасьцю і шоў-бізнесам. І, так, яны гэтым пасьпяхова зарабляюць, спадзяюся.

Насьця Quende:

Ці ўяўляеш ты, што стандартныя аб’ектыўныя прычыны кшталту працы ці сям’і калі-небудзь усё ж такі пачнуць зьядаць занадта шмат часу і адвернуць цябе ад музыкі?

Вячка Красулін:

Ведаеш, мая праца непарыўна зьвязана з музыкай, таму прынамсі з гэтым усё нармалёва. Я ж цэлы магістр мастацтвазнаўства! Але якраз падчас вучобы я шмат граў у “Кашлатым Воху”. Зараз я працую канцэртмайстрам на кафедры фальклору і этнаграфіі Белдзяржуніверсітэта культуры і мастацтваў. Акрамя музычнай дзейнасьці, паралельна там жа дапамагаю з рознымі паперкамі. Нешта плоцюць, на выпіць хапае, часам… не заўжды :)
На мой погляд, трэба рабіць так, каб праца перасякалася з хобі, але ня моцна, ня цалкам. Бо калі хобі раптам стане асноўнай працай, то ўсё паламаеца і зьнікне непаўторная прыемная атмасфера.
Таму думаю, я кіну займацца музыкай, толькі калі самому надакучыць. Але зараз я нават не ўяўляю, што музыка мне калісьці надакучыць.

Насьця Quende:

Вячка, навошта табе такая доўгая барада?

Вячка Красулін:

Гэта ж крута! Усе жыцьцё хацеў адпусьціць бараду. Доўгі час у маладосьці бязьлітасна скабліў свой падбародак, але нічога не вырастала, а зараз панарасло, і я очэнь рад. Ёй ужо два гады! Не, ну пару разоў трошку падстрыгаў, вядома. Аднойчы нейкі хіпстэр сраны парэкамендаваў мне салон фрызюраў для барады. А мне, насупраць, падабаецца, што яна крывая і кудлатая. От жа, панавыдумлялі салоны для барод! У Афрыцы дзеці ад голада паміраюць, у нас заводы стаяць, а яны бароды прычэсваюць!

Насьця Quende:

Распавядзі пра далейшыя планы “Кашлатага Воха”?

Вячка Красулін:

У мінулым годзе мы выпусьцілі альбом, а ў гэтым было нейкае зацішша. Але зараз у “Воху” зьявіліся новыя хлапцы, а яшчэ й добра забытыя старыя: гітарыст, басіст, ударнік і яшчэ акром мяне адзін дудар. Бо я на сцэне яшчэ часам рот адкрываю, а адначасова, ведаеш, неяк нязручна. Я ўскладаю надзеі на сьвежыя погляды музыкаў і творчы ўздым гурта. Галоўнае зараз заняцца сур’ёзна аранжыроўкамі і прафесійным цяжкім гучаньнем. Дый мне самому неабходна падымаць узровень граньня, а тое буду кантраставаць на фоне астатніх удзельнікаў гурта. І сьпяваць трэба падвучыцца)
У планах адрэпетаваць праграму і пачаць нарэшце выступаць, паступова рыхтуючы для слухачоў новыя песьні. Думаю, у гэтым годзе мы ўжо ня будзем выступаць, але з наступнага пачнем актыўную канцэртную дзейнасьць.

Няшмат беларускіх гуртоў здольныя якасна і весела ўгараць ня толькі ў межах свайго кола зносінаў, але і на сцэне, у кліпах ды ўвогуле паўсюль, дзе зьяўляюцца музыкі. Маем выдатную навіну, колькасьць такіх айчынных фармацыяў павялічылася на адну баявую адзінку, якой стаў N.A.B.R.

Берасьцейскія хлопцы прадстаўляюць кліп на новую песьню О лётчике. У самім відэа музыкі прадстаюць перад намі ў вельмі цікавых вобразах, гэта нейкая шалёная помесь глэму, растаманшчыны ды «адыдас-тры-паласы» (бубнач-Чубака — увогуле мега-залік). Усе добрыя песьні пра каханьне, і берасьцейскі выпадак не выключэньне. Мабыць ліріка ды расейская мова (ну люблю я на ангельскай песьні) і выклікаюць пэўныя пытаньні, але музыка ўстаўляе амаль са старту, нейкія водгаласы фанку выдатна хістаюць і к сярэдзіне ўзьнікае дурное жаданьне павялічыць гучнасьць, ўстаць ды паскакаць.

N.A.B.R. абралі трагічны напрамак гісторыі, франтмэн фармацыі так характэрызуе трэк: «Гэта каханьне, якое рушыць усё і ўсіх, пакідае крывавыя раны і пустыя сэрцы. Песьня зроблена ў фармаце маналогу аднаго чалавека, які адрасаваны дзяўчыне ці жанчыне, у якім ён распавядае пра лёс іх агульнага знаёмага Лётніка, скончыўшага жыцьце трагічна і ня без удзелу гэтай істоты жаночага полу. Кампазіцыя абрала сябе сама, нам быў патрэбны кліп, а тут зьявілася яна. Усяму свой час».

Здымкі праходзілі на базе страйкбольнага клуба ў Берасьці. Ідэя належыць самім музыкам, а месца аператара заняў Андрусь Васілевіч. Бюджэт твора практычна нулёвы. Хлопцы са страйкбольнага клуба далі гурту памяшканьне, ды ўвогуле ўсе на здымачнай пляцоўцы працавалі амаль за «дзякуй». Некаторыя цяжкасьці былі толькі з пошукам вялікай колькасьці прыгажунь для масоўкі, але ж мэта была дасягнута. Удзельнікі фармацыі апісваюць асноўную ідэю відэа наступным чынам: «Каханьне. Rock’n’Roll. Прывід Лётніка. Усё.»

N.A.B.R. — гэта праект, які быў створаны трыма берасьцейскімі музыкамі Ільлёй Курачкіным, Ільлёй Церашчуком ды Воўкай Плюмбумам у 2013 годзе. Пэўны час гурт існаваў віртуальна, але затым іх запрасілі выступіць у Re:Public’у. Вось тады да троіцы далучыліся Зьміцер Зеленко і Ўладзімір Мілеўскі, гэты склад і запісаў сінгл Три обезьяны. N.A.B.R. плануюць запіс поўнафарматніку ды выпуск двух-трох кліпаў.

Сяргей Бохан (Rocker)

Мінулы аншлагавы канцэрт Enter Shikari запомніўся ўсім шалёным энергічным шоў, і пытаньняў, ісьці ці не ў гэты раз асабліва не ўзьнікала. 7 кастрычніка яшчэ за гадзіну ля Рэпабліка традыцыйна стаяла доўгая чарга, якая на шчасьце даволі хутка рухалася. Пасьля натоўп ланцужком ішоў у “распранальню” ля туалетаў, пераапранаўся ў шорты і — вуаля! Да канцэрту гатовыя. Музыкі стартавалі свой тур з нашага гораду, таму людзі рыхтаваліся сапраўды моцна падтрымаць сваіх куміраў. Каб не расслабляліся да канца туру ў гэтых сваіх Эўропах.

Набыўшы круцецкі свэтшот, сунуся разам з натоўпам у залу, дзе свой сэт распачалі The Burner. У мінулы раз я іх бачыў з гасьцявым вакалістам і зараз меў магчымасьць параўнаць выступы. Што ж, сапраўды было значна болей драйвова. У залу набілася ўжо вялікая колькасьць людей, якія шчыльна запоўнілі прастору ля сцэны і падтрымлівалі гурт, ускідваючы козы і час ад часу скачучы. Агулам паловы гадзіны менчукам дастаткова хапіла, каб раскачаць залу. Пасьпелі выканаць як большую частку дэбютнага альбому, так нават і новы трэк. Залічана.

Далей пачалася нудная наладка хэдлайнераў. Тэхнікі Enter Shikari соўгаліся па сцэне, людзі тусілі з залы і назад, па некалькі разоў палілі і бавілі час за напоямі рознай крэпасьці і якасьці, якімі браты-двайняты на бары як заўсёды шчыра частавалі. Улічваючы час заканчэньня канцэрту, а гэта а дзясятай гадзіне, падазроная затрымка наводзіла на думкі, што пачуем мы ня ўсё. Але ў выніку ўсё атрымалася па плану: сэт-ліст быў на 20 хвілін карацей, чым у мінулы раз, і канцэрт скончыўся за 5 хвілін да дзясятай. Тым часам, без 15 хвілін на дзявятую музыкі выйшлі на сцэну.

Хто быў у мінулы раз, той памятае, што зь сябе ўяўляе шоў брытанцаў. У мінулы раз Роў лётаў як заведзены, лазіў па барных стойках і століках, плаваў у натоўпе на прасавальнай дошцы. Дык вось на гэты раз ён неяк губляўся, большую частку сэту праводзячы за сваімі электроннымі прыладамі. Як высьветлілася пасьля, Роў згубіў голас, таму значную частку яго функцый на сябе ўзялі Ліам і Крыс. Апошні выглядаў цалкам задаволеным магчымасьцю пакантактаваць з публікай і сьветануць сваёй піжонскай белай кашуляй, паходзячы на хлопца з Оксфарду.

Што датычыцца сэту, ён быў сапраўды кароткім. Адтапырыцца ўдалося ўсім, мой сябар сёньня франтаваў падбітым пераносьсем, але хацелася больш. Адчувалася пэўная недасказанасьць. Чамусьці з сэту выкінулі Meltdown, паставіўшы на пачатак замест яе Solidarity. Музыкі накідалі ў натоўп шарыкаў, зь якімі самі таксама гуляліся і падбівалі іх гітарамі. Быў нават выратавальны круг, які адразу кудысьці зьнік, напэўна нейкі фанат прыбраў дадому, каб плаваць у ванне з гумовымі качкамі. Заплыў у натоўп быў і ў гэты раз, але Ліам выкарыстаў замест дошкі скрыню ад нейкага сцэнічнага стафу. Быў і торцік са сьвечкамі, якім музыкі віншавалі свайго сябра з народзінамі. А Роў пасьля візіту ў Менск атрымаў другое імя – Макс Корж. Дзіўна, але раней я такой падобнасьці не заўважаў. Ходзяць чуткі, што ў зале быў і сапраўдны Макс, але магчыма, у кагосьці ад эйфарыіі здарыліся галюцынацыі.

У агульным шоў атрымалася файным, але з эфектам бомбы, якая другі раз ужо ня выбухне. Для першага разу зайшло на выдатна, і людзі засталіся задаволенымі. Але ў параўнаньні з папярэднім было неяк “прост”. Адыгралі і паехалі далей. Неяк просьценька для пачатку туру, калі музыкі наадварот павінныя быць жыўчыкамі. Ну, затое жыўчыкамі ў гэты раз былі нашыя фанаты, якія скокнулі са сцэны непадлічымую колькасьць разоў і правялі ў паветры напэўна палову ўсяго шоў. Таму што па-іншаму нашыя ня ўмеюць, выкарыстоўваючы кожную магчымасьць тусануць на ўлюбёных гуртах. Бо іншага шанцу можна ня быць.

Тэкст: Ігар Богуш
Фота: Зьміцер Сачыўка

Гурт Nemdis зараз знаходзіцца на этапе запісу другога альбому. Альбом будзе прысьвечаны сусьветным праблемам, экалогіі і вайне. Тое, што адбываецца зараз у сьвеце, і асабліва ў нашых суседзяў, ня можа не ўплываць на музыку і тэксты гурта. На вялікі жаль, гэта вельмі актуальная тэма на сёньняшні дзень. Музыкі запісалі другі сінгл пад назвай The Lament, на які было зьнята таксама і лірык-відэа:

Варта адзначыць, што трэк атрымаўся сапраўды моцным і сакавітым. Бачна, што хлопцы знаходзяць свой саўнд і старанна працуюць над якасьцю. Не дарма каманда дзяліла сцэну ўжо з цэлым стосам на самай справе знакамітых замежных гуртоў. Вось, што сказалі самі музыкі Nemdis пра сінгл:

Вайна – гэта жах. Кожную хвіліну хтосьці гіне ў баявых дзеяньнях. І хоць вайна шмат каго абыходзіць бокам, яе халодны подых адчуваецца. Сьмерць і разбурэньне, якія сеюцца ёй, прыносяць ураджай людскога гора і пакуты па ўсёй планеце, і ў першую чаргу ня ў чым не вінаватым людзям. Ніхто ня ведае, што яго чакае. У гэтую бязьлітасную гульню пад назвай «Вайна» ўвесь час хтосьці далучаецца, становячыся чарговай адзінкай у сумнай статыстыцы. Няма ніякага выратаваньня ў вайне!

Гэтую надзённую тэму мы не маглі не закрануць. Нашае глыбокае эмацыйнае стаўленьне да вайны мы ўклалі ў песьню, якую і прадстаўляем вашай увазе. Яе назва кажа сама за сябе – The Lament. У гэтай песьні ёсьць агрэсія і стогн, жорсткасьць і галашэньне, канстатаваньне і зварот.

Слухайце і глядзіце! Вы адчуеце…

А пакуль Nemdis запісваюць альбом, вы можаце азнаёміцца з другім беларускім гуртом. Stormhold таксама не абышлі актуальныя сусьветныя праблемы ў сваім новым альбоме, рэцэнзію на які можна пачытаць тут.

Напярэдадні фэсту The Greatest Reunion Павал Паўліхін, арганізатар, а таксама гітарыст гурта Rasta, распавёў, чаго менавіта чакаць ад мерапрыемства. Пра склад гуртоў, мерч і менавіта гурт Rasta.

Ігар Богуш:
Паша, распавядзі ў некалькіх словах пра ідэю правядзеньня фэсту The Greatest Reunion. У папярэднія гады прыкладна ў гэтыя ж даты праводзіўся фэст Mass Medium. Ці правільна будзе лічыць The Greatest Reunion яго паўнавартаснай заменай?

Павал Паўліхін:

Адназначна не! Рэюніан — гэта канцэрт гомельскіх гуртоў, якія сёньня не існуюць. Так, ТТ'34 і Zv!k граюць і зараз, але толькі на рэюніане яны выціснуць праграму дзесяцігадовай даўнасьці, якую ня гралі ўжо даўно, ды яшчэ і на чале з вакалістамі тых гадоў. Mass Medium быў штогадовым летнім фэстам, на якім зьбіралася дзейсная абойма. Ідэя ў яго зусім іншая, ды і дух таксама.

Ігар Богуш:
Гэта ня першае падобнае мерапрыемства, 4 гады таму нешта падобнае было пры рэюніане Gods Tower, калі таксама выступіла на той момант ужо ня існая Rasta. Ці можна правесьці аналогіі паміж гэтымі фэстамі?

Павал Паўліхін:

Ня думаю. Рэюніан Gods Tower адмыслова рыхтаваўся пад Mass Medium, таму што гэта лепшы выпадак прадставіць гурт перад максімальна магчымай аўдыторыяй. Rasta на той момант не аб'яўляла пра свой распад, уласна і цяпер гэта афіцыйна не закрыты гурт. Але ж да чаго гэтыя фармальнасьці?

Ігар Богуш:
Падборка гуртоў вяртае нас у тыя часіны, калі альтэрнатыўшчыкі насілі патролы, шырокія штаны і доўгія кудлы, і былі ўмоўна ў адной тусоўцы з металістамі. Ці правільна лічыць, што асноўная арыентацыя будзе менавіта на такую oldschool-тусоўку?



Павал Паўліхін:

Можна мовіць і так. Тым ня менш, усе гэтыя гурты досыць знаёмыя і сучаснай моладзі. Рэюніан аб'яднае ня толькі склады тых гадоў, але і моладзь тых гадоў з сучаснай.

Ігар Богуш:
31 кастрычніка — сьвята Хэлоўін. Па традыцыі ён сьвяткуецца і ў нас у Беларусі. The Greatest Reunion — мерапрыемства, прымеркаванае да гэтага, ці даты супалі зусім выпадкова?

Павал Паўліхін:

Першапачаткова мы планавалі гэты канцэрт у кастрычніку-лістападзе. Так супала, што іншых вольных датаў на пляцоўцы ды і ў гастрольных планах у Гомелі не апынулася. Хэлоўін у гэты дзень — проста супадзеньне.

Ігар Богуш:
Мерчэндайз якіх каманд можна будзе разлічваць набыць?

Павал Паўліхін:

Продаж мерчу будзе ўладкаваны абавязкова. Ня ўсіх гуртоў, але некаторых дакладна. Як мінімум можна будзе аплаціць папярэднюю замову на мерч. Агулам, рэкамендую браць з сабой ня толькі грошы на квіток (калі яго яшчэ няма), але і на сувеніры :)

Ігар Богуш:
Вяртаючыся да выступу Rasta. TT'34 і Zv!k выйдуць на сцэну са старымі ўдзельнікамі.
Rasta выступіць у складзе, у якім быў запісаны апошні альбом, ці ў гледачоў зьявіцца магчымасьць убачыць гурт з двума вакалістамі?

Павал Паўліхін:

Rasta выйдзе ў апошнім складзе. Гэта: Цясёлкін, Сіўцоў, Аўчыньнікаў, Паўліхін, Анісімаў. Рыхтуецца праграма з “TAOM” і «Meridium». Магчыма, штосьці з кавераў.

Ігар Богуш:
Пасьля выхаду «The Age of Movement», а пазьней і «Meridium» гурт заслужана займаў месца лідара на беларускай цяжкай сцэне, і навіна пра спыненьне існаваньня гурта шмат каго патрэсла. Круты лэйбл, туры па найбуйнейшых эўрапейскіх фестах, вельмі моцная EP, якая прадвесьціць ня меней круцецкі альбом. У СМІ чыньнікам распаду гучала «немагчымасьць перайграць саміх сябе», творчы тупік. Наколькі дакладная гэтая інфармацыя?



Павал Паўліхін:

Праўда? Упершыню чую такую версію. Верагодна, проста не ўсачыў. Наогул, аглядаючыся назад можна сьмела сказаць, што гурт сышоў з дыстанцыі ў самы лепшы для гэтага момант. Мы засталіся ў памяці з моцнымі альбомамі і поўнымі заламі, у лепшай форме і з гучнымі дасягненьнямі. Пра што сапраўды шкадую, што не змаглі ажывіць Inaera — праект з сапраўды моцным складам і вельмі дужым матэрыялам, які насамрэч можна назваць пераемнікам “Meridium”. Так, былі і творчыя тупікі, але я б ня стаў іх ставіць на чале заходу Rasta.

Ігар Богуш:
Праз столькі гадоў пасьля гэтай падзеі, ці няма жаданьня аднавіць пастаянныя выступы?

Павал Паўліхін:

У Аўчыньнікава і Сіўцова выдатна гэта атрымліваецца ў Gods Tower. Анісімаў падтрымлівае свой узровень у B.C.E. Асабіста мяне дагэтуль вабіць сцэна, але займацца гэтым прафесійна я не гатовы. Займацца гэтым на іншым узроўні — няма сэнсу, а папесьціцца металам можна і на рэпетыцыях :)

Ігар Богуш:
Напрыканцы, некалькі словаў патэнцыйным наведвальнікам фэсту. Дзякуй за адказы!

Павал Паўліхін:

Натуральна, мы чакаем усіх. Я спадзяюся, мы зможам стварыць менавіта тую атмасферу, дзеля якой мы ўсе чакаем гэтую падзею. Да сустрэчы!

Падрабязьней пра фэст чытайце тут.

Ужо на выхадзе з падземкі мяне ахапіла тое сьвяточнае пачуцьцё, якое радавала шмат гадоў назад – я ў родным сэрцу асяродзьдзі, і наўкола высокая канцэнтрацыя людзей, што падзяляюць мае погляды, стыль жыцьця, дыхаюць адной са мною ідэяй. Толькі тады з платформы “Парку Чалюскінцаў” на Талбухіна мяне выносіла разам з валасата-барадатым, у скураным адзеньні, бадзёрым натоўпам, а зараз – з кампаніяй беларускамоўнай моладзі ў вышыванках. Больш чым натхняльна.

Па меры набліжэньня да сёньняшнага ДК “Прастора”, што заняў “сьвята месца” былога славутага “Джоліка”, канцэнтрацыя людзей у нацыянальным адзеньні ўзрастала ў геаметрычнай прагрэсіі і нарэшце дасягнула небясьпечнай велічыні. Першыя ўражаньні ад мерапрыемства былі кшталту: “Курва маць, колькі ж тут народу!” Скажу шчыра, я нарэшце зайшла ўнутр і падрабязна агледзела, што наогул на імпрэзе адбываецца, мо спробы з трэцяй. Арганізатары ці то пашкадавалі грошаў, ці то не паддаліся амбіцыям і пабаяліся, што, нягледзячы нават на вольны ўваход, народ не падцягнецца, але відавочна – абралі занадта маленькае памяшканьне для “Дня беларускай вышыванкі” — і вельмі на гэтым прайгралі, бо такое сьвята, хоць бы і за сімвалічны кошт, запроста сабрало б і вялікую пляцоўку, і нават маштабны опэн-эйр.

Распавяду спадарству крыху пра самое мерапрыемства. Дзень беларускай вышыванкі — гэта своеасаблівы фэстываль беларускай культуры, зладжаны беларускімі творцамі і недзяржаўнымі ініцыятывамі ў межах кампаніі «Зробім лепш». Праходзіў ён упершыню, як вы зразумелі, у гэтую нядзелю, 5 кастрычніка, але цягам некалькіх гадзінаў фэст наведалі больш за 1500 чалавек. Арганізатар фэсту Мікіта Броўка сцьвярджае, што, безумоўна, на ладжаньне гэтага мерапрыемства яго натхніла Украіна, дзе “Дні вышыванкі” праводзяцца даўно і пасьпяхова. Таксама ў іх каманды была ідэя зрабіць кірмаш розных беларускіх рэчаў з канцэртам, бо зараз, калі нацыянальная вопратка і рэчы пачалі паступова ўваходзіць у трэнд, па іх меркаваньні настаў самы час каб паказаць, што мы ― беларусы, а беларуская нацыянальная вопратка — гэта стылёва і адметна. Годная, вельмі глыбокая і актуальная ідэя, калі б часьцяком замест звыклай узорнай вышыванкі я не назірала прынты на цішотках. Але ж калі такім чынам можна прывабіць моладзь цікавіцца нацыянальнай культурай і мець сябе беларусам, усьведамляць сваю сутнасьць і карані – і тое добра, любыя сродкі пойдуць.

У “Дзень беларускай вышыванкі” прэзентавалі сваю прадукцыю стваральнікі і распаўсюднікі беларускага нацыянальнага адзеньня, сувеніраў ды ўпрыгожваньняў з нацыянальным калярытам, музыкі ды мастакі. Гледачоў чакалі шматлікія разнастайныя конкурсы, майстар-клас ад майстроў беларускіх вышыванак, расповеды пра вырабы з гліны, гульню «Паўстанцы», а таксама магчымасьць зрабіць тату хной ці фарбамі. На кірмашы вырабаў можна было набыць як традыцыйную вышыванку, гэтак і яе сучасную стылізацыю. Акрамя вопраткі, на кірмашы былі прадстаўлены і іншыя прадметы зь нейкімі рысамі традыцыйнай беларускай культуры: магніты і сшыткі, дызайнерскія мятлікі, аксэсуары, рэканструкцыі беларускіх дасьпехаў, разнастайныя сувеніры і падарункі, краваты, адзнакі з элемэнтамі беларускага ўзору ды іншыя. Прадукцыя майстроў разьляталася бы гарачыя піражкі: за пару гадзін наведвальнікі фэсту зьмялі амаль што ўсе прэзентаваныя вырабы, шмат хто (дый я сама) бадзяўся расчараваны, што яму не засталося пажаданых сувеніраў і падаруначкаў. Затое ўзьнялі настрой прыемныя дробязі кшталту жартоўных налепак і стужачкі з нацыянальным арнаментам.

А васемнаццатай у «ДК» Прастора распачалася музычная частка праграмы. На былой, знакамітай кожнай сабацы зь метал-тусоўкі сцэне з рыбай, сёньня цалкам зьмененай, пераробленай пад ігравыя кавярні ў пастэльных танах кшталту “Дома Фішэра”, падчас фэста адбываліся выступы адмысловых беларускіх выканаўцаў. Граў гурт Unia, што ўяўляе сабой незвычайную сумесь беларускіх народных песен з магутнай рытм-секцыяй. Зь імі падзяліў пляцоўку Recha са сваёй простай музыкай і простымі словамі аб самым галоўным у жыцьці. Быў таксама вядомы барадач сучаснай беларускай сцэны Сяргей Башлыкевіч (Leibonik). У гэтых выканаўцаў ужо была пэўная публіка, а вось праект «Бачу ўпершыню» толькі пачынаў яе зьбіраць. Гэта паэтычна-музычны праект маладога паэта Алеся Сьнега і музыкі Андруся Закаханага. Яны ня проста чыталі вершы на музыку, а спалучалі сьпевы і чытаньне. Свой стыль яны абазначылі як акустычная лірыка з элементамі індзі.

…Пад гэтыя “элементы індзі” Таболіч сумна махнуў рукой, сунуў мне ў рукі літруху піва і пакінуў мяне прасякацца рэаліямі нацыянальнай культуры і разглядаць прыгожыя строі чырвона-белага натоўпу. Скажу шчыра, хоць імпрэза і выклікала па выніках неверагодны ажыятаж, прыемныя водгукі і прайшла, здаецца, выдатна, мне ня ўсё цалкам было да густу. Павявала часам і занадта салодкім, і занадта аматарскім, і нават крыху няшчырым у адносінах да сапраўднай ідэі. Але зрэшты – ніхто і не спадзяваўся ўбачыць на “Дні беларускай вышыванкі” знакамітых мужыкоў з электрухамі, дзяўчат выключна ў аўтэнтычным адзеньні, натоўп з роднымі сьцягамі і ўвасабленьне “Свабоды на барыкадах”. І таму маё стаўленьне да рэалізацыі задумкі “вышыванкавага” фэсту ўсё ж вельмі пазітыўнае. На мой погляд, такія мерапрыемствы вельмі патрэбны публіцы ўсіх узростаў і сацыяльных статусаў, бо яны даюць уяўленьне аб тым, што ты не самотны ў сваіх каштоўнасьцях і імкненьнях, што ідэя адраджэньня і культурнага ўзбагачэньня жыве ў сэрцы значнай колькасьці людзей, а таму ў нас ёсьць прынамсі надзея на сьветлую будучыню для нашых дзяцей і нашае Радзімы.

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Зьміцера Сачыўка (Gotie Ripper)

Стыль: Melodic Death Metal
Гурт: Stormhold
Альбом: The Lost World
Год: 2014
Краiна: Беларусь

Айчынныя меладэтстэры Stormhold альбомам «The Lost World» (другiм апасьля выданага ажно ў 2006 дэбютнага "Negative Infinity") нават ня стрэлiлi, а, па маiм сьцiплым меркаваньнi, выбухнулi на ўcю беларускую метал-сцэну, аскепкамі, безумоўна, зачапiўшы i мяне.

Праца самага сапраўднага эўрапейскага ўзроўню, што незвычайна для прадстаўнiкоў гэтага жанру, угрунтаваных у нашай краiне. Што незвычайна яшчэ больш, пры праслухоўваньнi «The Lost World» не ўзьнікае пачуцьцё капіяваньня вядомых прадстаўнікоў ні шведскай, аніякай іншай значнай школы меладычнага дэтху.

Хлопцы гэтыя адносна вядомыя і на радзiме, і ва Ўкраіне, дзякуючы іх актыўнай канцэртнай дзейнасьці. Нядзіўна, што і выдаваліся яны на даволі вядомым украінскім лэйбле Metal Scrap Records.

Якой-небудзь агульнай канцэпцыі ў альбому, здаецца, няма. Але ўсё ж ёсьць нейкiя агульныя пачуцьцi, уражаньнi i рысы, якiя аб’ядноўваюць яго ў пэўнае цэлае. Кожная кампазiцыя гучыць па-рознаму, але яны дапаўняюць i паляпшаюць адна адну. Таму i слухаць лепш цалкам, чым асобна кожны трэк.

Напорысты, хуткасны i злы, нiбыта нямецкi аўтабан, «The Lost World» распавядае адначасова i пра сучаснае жыцьцё зь яго штодзённымі канфліктамі, трагедыямі і праблемамі, i пра спрадвечныя жахi, пра салодкагалосых дэманаў жарсьцяў i заганаў, што пануюць у кожным з нас. Атмасфера i гучаньне складваюцца з кулямётных стрэлаў бластбiтаў, адначасова хуткасных i меладычных разнастайных партый гiтараў i нават басу (!!), падтрыманых вакалам.

Праз слухачоў праходзяць, прапаўзаюць i працiскаюцца вобразы войнаў, вынішчэньня людзей i сьмерці душ iх забойцаў. Рэлiгiйны фанатызм, штодзённая хлусьня кiраўнiкоў, правадыроў i «прарокаў», цынізм і нявера ў праўдзе, сьляпое падпарадкаваньне зь няпраўды. Тое, што было, ёсьць i будзе, што жыло, жыве i, на жаль, жыць будзе… Сьпеў пра страчаны сьвет, страчаны кожным з нас, якi кожны i павiнен знайсьцi для сябе.

I, магчыма, якраз «The Lost World» – тое самае, што дапаможа нам расплюшчыць зьліплыя ад штодзённых бруду і крыві вочы, убачыць усё тое, што адбываецца вакол і ўнутры цябе, і нешта зьмянiць. У першую чаргу – у сабе і сваёй душы. Знайсьці там нешта, паказваючае на далёкую дарогу да недасяжнага згубленага сьвету, страчанага раю.

Падводзячы вынікі – вельмі нядрэнны альбом на цьвёрдую васьмёрку. Асабіста мне не хапiла толькі трошкi цяжару і неяк больш магутнага, нястрымнага вакалу.

Трэклiст:
01. Wind of Freedom.
02. Another Day.
03. The Understanding of Truth.
04. Eyes In The Eyes.
05. Our Blood’s On Cross of War.
06.The History Pages.
07. Inside My Mind.

12 кастрычніка 2014 у TNT Rock Club пройдзе трэці зьлёт фанатаў і калекцыянераў старых японскіх магнітафонаў Old Audio Fest.

У межах мерапрыемства адбудзецца змаганьне «музычных тытанаў», па надзейнасьці зь якімі паспрачаецца толькі вайсковая тэхніка ды бабуліны швейныя машынкі. Аматары, уладальнікі і калекцыянеры старых магнітол схопяцца ў намінацыях:

— Лепшае ўзнаўленьне касеты;
— Самая прыгожая магнітола;
— Самая гучная магнітола;
— Лепшае FM узнаўленьне;
— Гук з MP3.

Old Audio Fest зьбярэ аматараў вінтажных бумбоксаў, каб вызначыць, чыя тэхніка лепей. Сталіцу сыдрыгнуць музычныя Машыны Часу, выстаўленыя сьцяной, якія і пасьля 30 гадоў вывяргаюць кілаваты ня толькі з FM ды касет, але і зь любога MP3-плэера ці тэлефона.

Японскі магнітафон зьяўляецца сімвалам цэлай эпохі, адной з найпрэстыжнейшых рэчаў мінулага, мець якую было нават круцей за сёньняшні Porshe Cayenne. Да цяперашняга часу старэнькія Toshiba і Sharp зьяўляюцца эталонам надзейнасьці і якасьці ў сьвеце сучасных аўдыётэхналогій.

Old Audio Fest праводзіцца ўжо трэці раз у сьценах рок-бара TNT Rock Club.

Падрабязная інфармацыя па тэлефоне: +375 29 655 55 55

Сяргей Бохан (Rocker)

Прыхільнікі Therion пагадзяцца, што лідар гурта Крыстафер Ёнсан умее наводзіць шоргату з кожным новым рэлізам. Але ў 2012 годзе ў сітуацыі з выпускам апошняга студыйнага альбому Les Fleurs du Mal ён перасягнуў сам сябе. Чарговы, няхай і адкладзены ў часе, роспуск гурта, фактычны сыход з рэкард-лэйбла Nuclear Blast, рашэньне выпусьціць і распаўсюджваць альбом ўласнымі сіламі… Кожнаму было цікава, што гэта за праект такі, дзеля якога лідар Therion вырашыўся рызыкнуць усім, чаму «Кветкі зла», прычым тут Бадлер, што гэта за кампазіцыі з назвамі на французскай мове і як яны гучаць у арыгінальным выкананьні?

Для інфармацыі, Les Fleurs du Mal (з фр. Кветкі зла) — студыйны альбом шведскага сімфонік-метал гурта Therion, выпушчаны ў Эўропе 28 верасьня 2012 году. Запіс кружэлкі праходзіў у Швецыі, у студыі Adulruna, і быў выпушчаны на ўласным лэйбле Крыстафера Ёнсана, лідара Therion. Словазлучэньне «Les Fleurs du Mal», якое паслужыла назвай альбому, уяўляе сабой адсылку да аднайменнай складанкі вершаў, выпушчанай у XIX стагодзьдзі французскім паэтам Шарлем Бадлерам. За выпуск гэтай складанкі Бадлер, дарэчы, быў абвінавачаны ў парушэньні грамадскай маралі, суд абавязаў яго выплаціць штраф у памеры 300 франкаў і наклаў забарону на публікацыю шасьці найбольш «непрыстойных» вершаў. Прычым зьняцьце забароны адбылося толькі ў 1949 годзе.

У цэлым жа Les Fleurs du Mal зьяўляецца музычным складнікам арт-праекту, прымеркаванага да 25-гадовага юбілею Therion. Акрамя альбому, дадзены праект уключае ў сябе канцэртныя выступы і візуальнае афармленьне.
Асаблівасьцю альбому зьяўляецца тое, што ўсе песьні на ім выкананыя на французскай мове. На самой справе матэрыял не арыгінальны – гэта папросту складанка кавер-версій на французскія эстрадныя песьні сярэдзіны мінулага стагодзьдзя. На афіцыйным канале Therion былі прадстаўленыя кліпы на чатыры кампазіцыі: «J'ai Le Mal De Toi», «Poupée De Cire, Poupée De Son», «Je N'ai Besoin Que De Tendresse» і «Mon amour, mon ami».
У BelMetal атрымалася адшукаць амаль усе арыгіналы песень, каверы якіх былі запісаныя Therion у альбоме Les Fleurs du Mal. Такім чынам, выносім на ваш суд кампазіцыі, якія ў свой час натхнілі Крыстафера Ёнсана на стварэньне гэтай нетыповай поўнафарматнай кружэлкі.

Les Fleurs du Mal

1. Poupée De Cire, Poupée The Son — (France Gall cover)
2. Une Fleur Dans Le Coeur (Victoire Scott cover)
3. Initials B.B (Serge Gainsbourg cover)
4. Mon Amour, Mon Ami (Marie Laforêt cover)
5. Polichinelle (France Gall cover)
6. La Maritza (Sylvie Vartan cover)
7. Soeur Angelique (Annie Philippe cover)
8. Dis Moi Poupée (Isabelle cover)
9. Lilith (Léonie Lousseau cover)
10. En Alabama (Léonie Lousseau cover)
11. Wahala Manitou (Léonie Lousseau cover)
12. Je N'al Besoin Que De Tendresse (Claire Dixon cover)
13. La Licorne D'or (Victoire Scott cover)
14. J'al Le Mal De Toi (Betty Mars cover)
15. Les Sucettes (Serge Gainsbourg cover)

1. Poupée De Cire, Poupée The Son — (France Gall cover)

версія ад Therion

2. Une Fleur Dans Le Coeur (Victoire Scott cover)


3. Initials B.B (Serge Gainsbourg cover)


4. Mon Amour, Mon Ami (Marie Laforêt cover)


5. Polichinelle (France Gall cover)


6. La Maritza (Sylvie Vartan cover)

7. Soeur Angelique (Annie Philippe cover)


8. Dis Moi Poupée (Isabelle cover)


9. Lilith (Léonie Lousseau cover)


10. En Alabama (Léonie Lousseau cover)


11. Wahala Manitou (Léonie Lousseau cover)

12. Je N'al Besoin Que De Tendresse (Claire Dixon cover)


версія ад Therion


13. La Licorne D'or (Victoire Scott cover)


14. J'al Le Mal De Toi (Betty Mars cover)


версія ад Therion


15. Les Sucettes (Serge Gainsbourg cover)

Нагадваю, што 15 кастрычніка ў клубе Re:public адбудзецца догачаканы канцэрт гурта Therion. Сачыце за абнаўленьнямі ў Афішы BelMetal.

Здаецца, зьявілася новае дастаткова ўтульнае і дэмакратычнае месца для лакальных канцэртаў...

Знайшлі мы Shaka Bar з другой спробы па навігатару. Чырвоныя ліхтары асьвятляюць напаўпабудаваны ганак, шыльда паказвае, што дэстынэйшн менавіта тут, ветлівы (на фоне «піратаўскіх») ахоўнік для праформы даглядае рэчы – і вось яна, новая пляцоўка. Кампактны клубешнік, зусім ня, так бы мовіць, прыкра-мажорны (як прагназавалі і да чаго рыхтаваліся). Направа — гардэроб самаабслугоўваньня, налева — танцпляц, уздоўж якога па левы бок доўгая стойка, справа бар, дзе бармэн дзьме кальян, а вось там у канцы — сцэна. Канцэрт быў бескаштоўным. Але стаўпатварэньня з ахвочым на халяву натоўпам не назіралася. Так, мінімальна-аптымальна.

Acromion

Гурт нумар адзін.
Тры на выгляд дарослыя чалавекі на сцэне, за ўдарнай усталёўкай пуста. Граюць нешта кшталту класічнага хэві. Граюць і ня дрэнна, але залу не запальваюць. Мо, сама сцэна і не дазваляе рабіць прам-такі шоў — яна ў куце і на адным амаль узроўні з танцпляцам, вельмі кампактная, мягка кажучы. Першыя думкі былі аб тым, што клуб разьлічаны хутчэй на гэткія «кватэрнікі», бар для тусовак пад дадатковае музычнае суправаджэньне. Але глядзім далей, параўнаць нам яшчэ будзе зь кім цягам вечару.

Acromion быў зусім непераканальным. А яшчэ калі мы з вуснаў франтмэна даведаліся пра надыходзячы іхны юбілей у 10 гадоў… Хто скажа, які добры гурт у такім узросьце грае першым з чатырох? Дыягназ: граюць хутчэй для саміх сябе, чым для аўдыторыі. Што да гуку — ён адносна роўны, але паглядзім, што будзе далей на гуртах з жывым драмерам.

Выкінова: у плюсы йдзе дастаткова зладжанае выкананьне, класічныя здвоеныя гітарныя партыі і метал-салякі, што дае прамую адсылку да годнага алдскулу, якога зараз так няшмат. У мінусы — вакал, які пры ўсіх намаганьнях усё ж не дацягвае да годнага фальцэту. І чуваць яго было ня вельмі. Агулам: гурт «пад піўко фонам» у кабаку, як суправаджэньне пасядзелкі, а не каманда, за якой хочацца назіраць.

На гэтым этапе дазволенае ў памяшканьні паленьне ўжо пачало станавіцца праблемай.

Crash

Хуткія налады — і на сцэне Crash. Падабаецца з самага пачатку. Тут усё цалкам добра. Сярэднятэмпавае меладычнае ў меру цяжкое музло з прыемным пастаўленым вакалам. Пачалі з гэткай рок-балады, і ведаеце, грае жывы ўдарнік — а з гукам усё ў парадку. То бок, усё раўнамерна чуваць, на вушы ня давіць, адчуваецца зладжаны пачак. Гукач, што цікава, сядзіць ва ўпор да сцэны зь левага боку. Канешне, зноў жа, у гэтым плане шмат залежыць ад самога гурта. Цікава, як будзе далей, у больш цяжкіх каманд.

Crash прымушаюць адарвацца ад іншых магчымых справаў кшталту размоваў зь сябрамі, зірнуць на сцэну, бо хочацца ўбачыць, зь якім выразам твару, зь якімі эмоцыямі музыкі перадаюць нам свае творы. Гэта да таго ж тэзісу, што сапраўдная шчырая творчасьць — яна бачна няўзброеным вокам. І што іранічна, гэтаму калектыву таксама дзесяць гадоў, як і папярэдняму.

Пад такую музыку захацелася выпіць. Гарэлачкі чарачку. Бо я алкаголік. Насамрэч, бо баліць горла і халодны півас не падабаецца. Дарэчы, кошты такія: за 35к можна набыць бутэльку «Тубарга» ці пяцьдзясят грамаў.

Напрыканцы дзядзькі пацешылі каверам Judas Priest — Breaking The Law у рускамоўным варыяньце. Зацікавілі пачытаць тэкст, бо «чувак, твоя страна в дерьме». І вось менавіта пасьля гэтага, ня толькі на маю думку, адкрылася другая частка марлезонскага балету. Пайшоў драйв, і нарэшце выйшлі пад сцэну чатыры чалавекі. Потым быў кавер Коррозия металла — Дьявол здесь, а апошняй — годная балада. Фірмова, пераканалі.

Crowblack

Crowblack перанялі эстафету. І тут стала відавочная праблема ўсяго канцэрту — ціхі вакал, недазваляльная хіба для калектыву, дзе ўва многім вакал і ёсьць візітовай карткай. Пасьля комплексу аперацый за пультам голас выйшаў на свой узровень, але разам зь ім і вярхі жалеза бубнача, гук пачаў крыху глушыць. Такія справы. Прыйшоў больш цяжкі гурт, і клуб як бы сказаў: «можа ня трэба металу тут?» Кароткі позірк на апарат — і тут я зьдзівіўся, як увогуле на такім лайне, дзе акрамя ўсяго прыходзілася пераключаць каналы рукою, можна выдаваць цукерку ў плане гітары, што было чуваць ужо ў сола першай песьні — найбольш вядомай «Rise My Madam».

Crowblack для мяне гурт асаблівы. Можа, хто скажа, і ня варта рэцэнзаваць, бо граў там сам. Будзем аб'ектыўнымі. Гэтыя песьні я добра ведаю і бачу, дзе якая лажа, але калі суседзі па танцпляцу нічога не заўважалі, то пэўна ўсё ў норме. Прэзентавалі два новыя сінглы — «When Love Dies» і «No Mercy, No Regret». На другой зь іх спадар Губскі нарэшце ўключыў драйв на вакале, якога не хапала на папярэдняй стрымана-цяжкаватай. Калі Кроўблэк крытыкаваць — то за адсутнасьць узаемадзеяньня з аўдыторыяй з боку франтмэна, якая магчыма дапамагла б зьблізіцца са слухачом, данесьці, знайсьці свайго лірычнага героя сярод тых, хто насупраць… Харызма ёсьць, але яна адчуваецца толькі непасрэдна падчас выкананьня. Гурт выглядае дастаткова зладжаным, але бракуе нейкай цэласнасьці ў вобразах, у паводзінах, напэўна так. Добра ў праграму ўпісаўся кавер Charon — Little Angel, а скончылі нядрэннай хістовай «Way To The Light», якую ўжо даўно хочацца пачуць запісанай у студыйнай якасьці.
Ёсьць інсайдэрская інфармацыя пра магчымы сольны канцэрт. Калі так — абавязкова наведаем і асьвятлім. Crowblack — варты ўвагі гурт, які сур'ёзна ставіцца да справы і пастаянна працуе і разьвіваецца.

У плюсы клубу. Бармэн ветлівы, працуе аператыўна.

Kliodna

Kliodna. Па плане гэта тое, да чаго па логіцы йшоў вечар. А прыйшоў ён ужо ў непасрэдна метал з акадэмічным жаночым вакалам. Ну, зацэнім. Крытычна і па пунктах. Зорка адназначна — басіст, які сапраўды ўпісаўся ў вобраз. Гэткі рок-н-рол, і паводзіць сябе адпаведна, адвязна і аддана. Вакалістка выдае амаль аднолькавыя партыі, якім бракуе разнастайнасьці. Як франтвумэн губляецца, недацягвае да цэнтру ўвагі, якім традыцыйна ёсьць сьпявачка метал-гурта. Увогуле ўсе неяк пераігрываюць, не пасуе паводзіць сябе як зоркі стадыёну ў маленькім клубе.

Мае думкі наконт разнастайнасьці былі нібы пачутыя, бо зарадзілі кавер Scorpions — Rock You Like a Hurricane, дзе вакал зьмяніўся і стаў больш звычайным, рок-н-рольным. Амаль усе выйшлі да слухачоў у танцпляц, нават мікрафоны спусьцілі сюды. Распачалі рок-драйв, памітусіліся ў сваё задавальненьне, пайгралі ва ўлюбёнцаў натоўпу. Ну а чаму ўласна не?

Іх я памятаю яшчэ з часоў DaClub'у, пад назвай TEOS, калі запалялі пад негалоснай мянушкай "Беларускі Nightwish. З тых часоў шмат вады ўцякло, зьмянілася тусоўка, перайначылася спецыфіка ўспрыняцьця метал-гуртоў, прасоўваньня на аўдыторыю. Але гэта ўжо зусім іншая гутарка… Якую мы мусім распачаць, калі я зволюся з асноўнай працы і аддамся выключна Белметалу, зарабляючы зборам бутэлек. Карацей, думка ў тым, што ў існай медыйнай прасторы ўжо нікога ня зьдзівіш будучы проста неблагім гуртом, што займае пэўную нішу на музычным рынку. Трэба цьвяроза ставіцца да свайго ўзроўню і не губляць далягляд. Але што тут у чужы манастыр… Галоўнае што? Галоўнае — каб нармальна. Я шчыра хацеў бы ўласна бачыць Kliodna ў вышэйшых эшалонах беларускай металічнай сцэны, ганарыцца як візітовай карткай. Бо сапраўды, хто ў нас ёсьць выбітны ў гэтым канкрэтным стылі? Ня памятаю, а вы? Таму карты ў рукі музыкам, слухаем EP, які будзе рэцэнзаваць наш Артур, і чакаем поўнафарматнік. А пакуль гэта чыста клубны выступ, для прыватнай тусоўкі. І ў гэтым дастаткова неблагі, аб'ектыўна адзначым.

Тым часам на гадзіньніку 23:40. Вельмі цікава, па якіх законах працуе Shaka Bar. Ізноў жа, Піраты напару з Рэпаблікам прымусілі зважаць на падобнае. Тут жа непаўнагадовых не выганялі, жывы гук не спынялі і не падганялі музыкаў, усё йшло сваім чынам.

Вынік. Новая пляцоўка зарэкамендавала сябе як ненапружнае даволі ўтульнае і дэмакратычнае месца, метал у якім гучыць хоць і не крыштальна чыста (былі спадзевы падчас другога гурта), але самадастаткова са сваім лязгатам жалеза і шматкратнай наслойкай рыфаў. Нармальна? Нармальна. Галоўнае — каб нармальна.
Шака бару паставім залік.



P.S. І ўсё ж паленьне ў памяшканьні не падабаецца. Гэта ў Джоліку было прышпільна тусіць у шызым дыме, а зараз я надта стары для гэтай хуйні.

Тэкст: Ян Мачульскі
Фота: Зьміцер Сачыўка

Ведаеш, што я адкажу табе на гэтае пытаньне, мой мілы сябра? Зрабіць гэта нават прасьцей, чым ты думаеш.

Але гаворка ў артыкуле пойдзе не пра міжасабовыя адносіны. І вядома ж, наш журналіст Rocker страціў патэнцыйную жонку зусім ня празь мяне. Але, напэўна, першае, што ён зрабіў, калі застаўся адзін і сам-насам з прыгнятальнымі думкамі, — напісаў мне з прапановай пракаціцца кудысьці павандраваць. Я пераканана, дарога насамрэч ратуе, вызваляе галаву ад негатыўнай непатрэбшчыны і замест — спаўняе сьветлымі надзеямі на тое, што ёсьць яшчэ неўміручая старажытная прыгажосьць, прыродныя таямніцы, пошук якіх натхняе і надае сэнс жыцьцю, нават калі адчуваеш сябе зусім самотным і пакінутым. Таму ў прафілактычных мэтах я пагадзілася скласьці калеге кампанію і падарыць яму цудоўны восеньскі дзень у казачным палацы вёскі зь дзівоснай назвай Чырвоны Бераг. Аб гэтым і дзеліцца сёньня сваімі ўражаньнямі, увага – упершыню не я! – мой спадарожца Сяржук.

Rocker:

Люблю спаць, rock’n’roll, Martini ды прыгожых дзяўчын. Менавіта ў такой пасьлядоўнасьці. Але ж першым, самым улюбёным, я быў вымушаны паахвяраваць, каб скатацца на цягніку кудысьці пад Бабруйск з нашай вандроўніцай. Затое тры астатнія аспекты былі разам са мной амаль увесь дзень. Пад’ём а пятай, кава ў каматозе (сапраўдны дэбіл, бо так і ня змог адрубіцца ў цягніку), Van Halen, Guns ‘N’ Roses, Aerosmith ды астатнія рэчы ў навушніках на поўную гучнасьць, а песьня Ain’t Talkin’ ‘Bout Love нават пабудзіла няшчасную Насьцю, якая чалавек разумны і перад стартам заліла ў сябе чай ды мірна сьніла свае замкі.

Пакуль адказны чалавек шукаў палац, я шукаў месца, дзе б атрымаць новую дозу кавы і чаго-небудзь зьесьці. Падчас прагулкі па Чырвонаму Берагу нас сустракалі розныя кашакі на кожным вуглу, але самы каларытны – чорны бы ноч, самага злодзейскага выгляду – вартаваў патрэбны аб’ект ад людзей кшталту мяне. Амаль заўсёды я клаў усім вядомае прыстасаваньне на архітэктуру, бо нічога не разумею ў гэтым, ды і ўвогуле – будынкам дастаткова цяжка захапіць мяне, калі толькі гэта не ўсялякія рэчы з чырвонай цэглы, ад якіх я літаральна ўлятаю (“Дзе ж ты, мой Бостан?!”). Вялікая пабудова зь зялёным дахам здолела ўразіць, бо змагла нагадаць самыя лепшыя кнігі майго дзяцінства пра Вялікага чараўніка краіны Оз. Расьпіваць Martini разам з калегай у такіх дэкарацыях — вэры гуд, ісьці пехам па пустой дарозе да шашы таксама гуд, ну а вярнуцца дамоў ды асэнсаваць, што хоць адзін выходны за шматлікія месяцы быў пражыты на ўсе 100% — наогул, бескаштоўна.

Насьця:

Ну што тут дадаць – так сапраўды і было. Мы выехалі ў вандроўку на цягніку а шостай ранку. Прыняўшы гарызантальную позу, я адразу з палёгкай адрубілася і праспала з чыстым сумленьнем да самага Бабруйску, а дакладна – да гэтай самай песьні Ain’t Talkin’ ‘Bout Love, якую я так люблю, што ажно праз сон падпяваць пачынаю. Кароткі шпацыр у пошуках сьняданку для Сержука і ежы духоўнай для мяне – і вось мы ўжо сядзім ля палацу Козел-Паклёўскіх, узьведзенага ў 1890—1893 гадах па замове ўладальнікаў маёнтку архітэктарам Яўгенам Шрэтэрам і зусім нядаўна так прыгожа адноўленага. Адзначу, што пасьля рэвалюцыі 1917 году палац разрабавалі, пазьней тут зрабілі дзіцячы дом, што зьберагло яго ад канчатковага разбурэньня сялянска-пралетарскімі масамі, а па Другой сусьветнай вайне арганізавалі сельска-гаспадарчую вучэльню.

Падчас маёй першай вандроўкі ў в. Чырвоны Бераг будынак палацу быў зачынены на рэстаўрацыю, што, натуральна, мяне вельмі засмуціла. Але сёньня комплекс сядзібы Козел-Паклёўскіх уяўляе сабой насамрэч, напэўна, адзін з найпрыгажэйшых і найбольш якасных прыкладаў рэстаўрацыі, што я бачыла ў сваім жыцьці. Не магу запэўніць у гістарычнай дакладнасьці, але палац у модным на час будаўніцтва стылі мадэрн выглядае шыкоўна, усім раю наведаць гэты выдатны ўзор аднаўленьня архітэктурнай спадчыны.

А пакуль я насілася вакол палацу і захоплена пстрыкала камерай кожны вытанчана вылеплены элемент барэльефу, што, разам з ламаным «французскім» дахам, надаюць будынку рысы неаготыкі і неарэнесансу, мой сябра качаваў з лавы на лаву і метадычна пацягваў свой богадагодны напой. А пасьля яшчэ на маляўнічым беразе ракі. І сярод залітых сонечным сьвятлом залатых палеткаў на шляху дадому. І па вяртаньні – яшчэ ў Менску, каб ужо без сумненьняў насалодзіцца і прасякнуцца ўсёй цудоўнасьцю агляданьня архітэктурных каштоўнасьцяў.

І верыце, я заўважыла, сумныя думкі пра жонак падчас вандровак бы языком зьлізвае.

Больш на: vk.com/architekture

За апошнія месяцы сталічны сьвецкі леў, валасаты прыгажун і галоўны стваральнік словаў-паразітаў партала BelMetal, рэдактар і журналіст Ігар Мэй, перасягнуў сам сябе: зьезьдзіў нарэшце ў Мірскі замак, незразумелым чынам апынуўся на рэпартажы ў Барысаве, зацаніў вагон-лазьню па дарозе ў Горадню, і вось яшчэ павёўся на авантуру наведацца са мной у Сьмілавіцкі палац. Карацей, навандраваў па Беларусі ў гэтым годзе больш, чым за апошнюю чвэрць стагодзьдзя – усё сваё жыцьцё! Ня ведаю, якім чынам праходзілі яго папярэднія падарожжы, але нашае сумеснае адбылося ў павольным адыходзе ад трэшу і ўгару. А ўсё праз гэты сэм.

…За дзень да запланаванай вандроўкі Мэй прыпёр на прыватны сход журналістаў BelMetal літр сівухі – ну што ж ты зробіш! Падманліва смачная і падступна моцная. Далейшае разьвіцьцё падзеяў вы, напэўна, зразумелі… Не, дарэчы, прачнуліся зранку пасьля сэму абодва даволі бадзёра, я дык наогул была споўненая энтузіязму пакараць вялікія дарогі і насалоджвацца стравамі духоўнымі. Але, сустрэўшыся, глянулі адно на аднаго і пагадзіліся – без паўстакана ледзяшоў і махіта не абыйсьціся. А затым яшчэ пажэрці трэба, прычым матэрыяльнага. Адразу відаць — выдатна ўчора адпачылі :)

У выніку выехалі ў Сьмілавічы а другой гадзіне дня на аўтобусе. Я ў лёгкім шоку: звычайна ў такі час вяртаюся назад дахаты, калі ўжо не сяджу там, папіваючы каўку і ўзгадваючы разнастайныя архітэктурныя дзівоцтвы. Але ўсё калісьці бывае ўпершыню. Пагаджаюся на “глынуць піва”, тулюся галавою да шкла, туплюся ва ўлюбёныя беларускія відарысы. З надвор’ем, дарэчы, неверагодна шчасьціць: ранішняя шэрасьць і дробны дожджык зьмяняюцца зьзяньнем сонейка, нябёсы ясныя, лістота рознакалярова-залацістая – што яшчэ трэба для шчасьця? Ну адно што які прывабны доўгавалосы мужык побач і старажытны паўразбураны прыгожы палац. Мужык ёсьць, вось жа ён, шыбуе побач, па вачах бачу – з займальнымі, немудрагелістымі думкамі кшталту: “Насьця, што ты тут нарабіла, я выклікаю міліцыю!” Да палацу мы нарэшце таксама дабраліся – і я адразу расчаравалася тым, што ён ужо не такі паўразбураны, а прыгожы толькі напалову. Шкада, не давялося Мэю пабачыць поўную карціну былой велічы і вышуканасьці аднаго з найдзівосьнейшых па маім асабістым рэйтынгу архітэктурных помнікаў на Беларусі.

Здагадаліся? Так, Сьмілавіцкі палацава-паркавы комплекс, што зараз знаходзіцца на перагружанай сучаснымі будынкамі тэрыторыі Сьмілавіцкага сельскагаспадарчага каледжу, паў чарговай ахвярай аднаўленьня. Велізарны палацава-паркавы ансамбль складаецца з двух аб'яднаных паміж сабой цагляных карпусоў, пабудаваных адзін на пачатку ХІХ стагодзьдзя Станіславам Манюшкам у замкава-гатычным стылі з выкарыстаньнем сьценаў старажытнага будынку, узьведзенага Марціянам Агінскім яшчэ ў другой палове XVII стагодзьдзя, а другі – да 1900 года Лявонам Ваньковічам у стылі неаготыкі з элементамі мадэрну. З нагоды таго, што грошаў на грунтоўную рэстаўрацыю ва ўласьніка палацу – Мінсяльгаспрода – не было, адзінай магчымасьцю выратаваць цудоўны архітэктурны помнік ад непазьбежнага разбурэньня і абыякавасьці мясцовых жыхароў быў продаж будынка палаца заможным інвестарам. Ня ведаю дакладна, выкупіў ужо хтосьці палац ці не (бо кошт падчас перадачы на аўкцыён для такога маштабнага помніка архітэктуры быў насамрэч сьмешны – крыху больш за 20 тысяч даляраў), але вангую будучыню будынка, які падчас нашага наведваньня якраз пасьпелі “ўпрыгожыць” першым пластыкавым вакном…

Сумна пабрылі вакол палаца, замазаліся ў больш цікавую, паўразбураную палову, зрабілі сярод бруду і цэглы крыху фотаздымкаў (і ня больш, ага… ;) А па “фатаграфаваньні” Мэй вырашыў, што зь яго хопіць на сёньня актыўных прыгодаў, дый, скажу шчыра, я сама нават ад гэтай кароткай вандроўкі была стомленая і дакладна знаходзілася не да канца ў цьвярозым стане цела і думак. Таму Ігар паехаў ляскаць з пацанамі покерам і выйграваць “пуцёўку ў Ялту”, а я – хуценька мінімалістычна ўвасабляць у тэкставую форму свае ўражаньні ад апошніх дзён і нарэшце адлежвацца-адпачываць.

А гэта ж нам яшчэ разам праз пару тыдняў у далёкі шлях на некалькі дзён накіроўвацца… Галоўнае сэмам напярэдадні не забаўляцца, і тады, я мяркую, ёсьць шанец, што спакушу свайго сябра на больш грунтоўнае агляданьне незнаёмых замежных архітэктурных цудаў. Прынамсі, больш, чым на паўсонную гадзінку павольных шпацыраў па паўразбураным Сьмілавіцкім палацы.

Падрабязьней на: vk.com/architekture

Стыль: Atmospheric Black Metal
Гурт: Vietah
Альбом: Tajemstvy Noczy
Год: 2014
Краiна: Беларусь

Трэклiст:
01. Miesjac u volnym syhodzie
02. Tajemstvy noczy
03. Tajamnica tajamnic
04. Kalyhanka dlja njabozczyka

«Tajemstvy Noczy» — Ажно другi за сем гадоў поўнафарматны альбом выдатнага беларускага one-man праекту «Vietah». Заснавальнiк Antarctis быццам бы натхнёны прыказкай «Цішэй едзеш – далей будзеш» ня толькi ў творчасьцi, але i ў жыцьцi.

Але зараз пра альбом. Натхнёны нарвежскiм забойцам Еўранiмуса, Antarctis далёка адышоў ад звычайнага эпiгонства, ён не капіюе, а лiтаральна толькi натхняецца яго творчасьцю.

Гэта, як i раней, – нясьпешная, якасная i атмасферная беларускамоўная музыка. Чуецца ў ёй адзiнота, меланхолія i змрок нейкіх палескiх балот восеньскай ноччу, карканьне крумкачоў. Таямнiчы шэпт былых насельнікаў гэтых мясьцiн, воклiчы душ, бачыўшых невядомыя i страшэнныя паганскiя рытуалы, гук кропель нявiннай крывi, што капае i зьмешваецца са стаялай балотнай вадой…

Крык душы чалавека, што застаўся сам-насам з думкамi, успамiнамi, цемрай i Дрыгвой сваёй душы.

Багна Бясконцая, Багна Спрадвечная. Маўклiвыя прасторы пад халодным восеньскiм дажджом. Не абараняюць цябе нават адзiнокiя, голыя, зьмярцьвелыя дрэвы, апошняе жыцьцё якiх выцягвае бясконцая бездань дрыгвы. Пануе сьцюдзёны вецер, якi выдзiмае нават самыя маленькiя iскры жыцьця з усяго навокал. Нават гэтак жыцьцё такое, як прасторы, – маўклiвае, мокрае, шэра-чорнае, акрываўленае i злое. I лётаюць па-над дрыгвой сапраўдныя Паны Балот – вялiзныя, небясьпечныя, драпежныя птушкi. Адзiны iх Гаспадар – Вялiзны, адзiнокi, неверагодна стары, моцны, мудры i бязьлiтасны, чорны як ноч, як душа дзіцязабойцы, Крумкач…

Калi ён стамляецца, садзiцца на велiчэзнага, закамянелага, скрукаваўшагася патрыярха-дуба, які памёр нiбыта стагодзьдзі таму, але нават у сьмерцi чапляецца за жыцьцё, за халодны, мокры бруд зямлi. Садзiцца Крумкач i cочыць цемрай вачэй за тым, што нехта называе «жыцьцём». I глядзiць ён на Чалавека, а той глядзiць на яго. I ў поглядзе гэтым – тысячагодзьдзi…

Усё гэта прымае форму прыгожых, нясьпешных (бо няма куды сьпяшацца, нельга ўцячы ад самога сябе), нават медытатыўных гiтарных мелодый, падтрыманых барабанамi i змрочным, атмасферным вакалам. Надзвычай арганiчна выглядае беларуская мова, якая падкрэсьлiвае пах старажытнай i сумнай Радзiмы.

Больш няма, як у ранейшай творчасьцi, уставак эмбiенту, альбом цалкам у суцэльным стылi, таму слухаецца ён на адзiным подыху. Вылучыў я б «Калыханку для Нябожчыка» як самы сапраўдны шэдэўр «Сапраўднага беларускага Black Metal».

Аўтар: Karceuski

29 верасьня адбыўся чарговы канцэрт у клубе «Рэпаблiк». Ну, што я магу сказаць…

Канцэрт быў зусiм не благi. Чатыры зусiм розныя ва ўсiм гурты адыгралi яго, быццам бы ў зале былi сотнi чалавек, а не не зусiм шмат (на самой справе — зусiм ня шмат, чалавек 60-70), як было насапраўды.

Асаблiва пажадаў бы адзначыць працу гукавiкоў. Гэтым разам яна была на максiмальныя адзнакi — гэтак яны дакладна забясьпечылi сябе ў прафесiйнай Вальхальле. Гук быў болей чым iдэальны.

Першымi йшлi «Лiхтарыкi» Nebulae Come Sweet. Мы акунулiся ў нейкi сьвет безвыходнасьцi i адчаю, стогнаў і галасоў назаўсёды страчаных душ. Усё: і касьцюмы, і вiдэашэраг, усё працавала на перадачу гэтага настрою. На жаль, па працягласьцi гралi яны зусiм ня шмат, толькi песьню-другую.

За iмi йшлi моцныя i бескампрамiсныя дарк-хардкоршчыкi Laska. Калi пасьля першых жадалася пайсьцi i парэзаць сабе жылы, то з гэтымі хацелася амаль таго ж. Толькi парэзаць iх хацелася не сабе, а iншым. А лепш нават не парэзаць, а стаптаць, зьнiшчыць, размажджэрыць. Брутальная, нястрымная музыка, якая пабуджае па-сапраўднаму зьвярыную агрэсiю ў кожным, хто яе пачуў.

Перадапошнiмi былi Challenger Deep. Гурт, якi, трэба прызнацца, я ня ведаў. Пасьля выступу неяк нават запаважаў. Нядрэнная фармацыя, поўная нейкай моцнай энергетыкi i драйву. I ўсё было б надзвычай выдатна, але… Франтмэн, такое адчуваньне, што амаль не працаваў з аўдыторыяй. Дакладней: выступ ён адпрацаваў, і адпрацаваў выдатна, але перад сваiм ударнiкам. Большую частку часу ён рухаўся, стаяў, крычаў, чаго толькi не рабiў, але сьпiной да гледачоў. У астатнiм прэтэнзiй анiякiх няма.

Апошнiмi былi сапраўдныя зоркi сёньняшняга вечару, расейскiя iнтэлектуалы, эксперыментатары, матэматычна-заDoomенныя iнструментальшчыкi Endname. Не разумею нават прыблiзна, як ахарактарызаваць iх творчасьць.

Перш за ўсё ў мозг прыходзяць вобразы нейкай горнай ракi. Вось яна плыве сабе, плыве. Вось нейкi прыпынак, вiр. А вось, нечакана, ужо магутны вадаспад, якi зьнiшчае цэлыя скалы, сьцiрае ў пыл велiчэзныя валуны. Потым — зноў спакойная плынь, шырокая i глыбокая. Музыка — дыялог баса i гiтары, падкрэсьлены рытмам i вiдэастужкай. Было тут i месца новаму: быў выкананы пакуль безназоўны трэк з новага, ня выдадзенага яшчэ альбому.

Праца выдатная, гурт цiкавы, незвычайны (чаго каштавала, напрыклад, выкарыстоўваньне басыстам смыку, што давала цiкавыя гукавыя эфекты).

Напрыканцы канцэрту я, якi запаў у нейкi медытатыўна-наркаманскi стан, выйшаў ужо адным зь iх аматараў.

Фота: Антон Кавалеўскі
Тэкст: Аляксей Карчэўскi

Аднойчы халодным восеньскім вечарам, атрымліваючы асалоду ад апошняй цыгарэты зь імем маёй каханай і п'ючы цудоўную распушчальную каву за касар.
Мне напісаў мой даўні сябра, зь якім мы неяк у дзяцінстве, будучы гаўнарамі, гралі ў адным гурце.
А зараз ён гвалтуе бас-гітару ў камандзе, пра якую я, канешне ж, напішу, а можа і не напішу. Пакіну трохі інтрыгі і загадкавасьці.
Ну дык вось, паклікаў ён мяне паглядзець, як ён раздае нулі. Ну хулі не.

Дык вось, так як усе фатографы ад BelMetal.org былі занятыя іншымі канцэртамі, асабістым жыцьцём (лол, асабістае жыцьцё ў фатографа. Я жартую, вядома ж) я прыйшоў на канцэрт ня толькі як журналіст, але і ўзяў з сабою мой стары фотаапарат, спадзяючыся суправадзіць гэтую справаздачу хоць чымсьці візуальным.
Прыехаў я як законапаслухмяны грамадзянін да 16:00, як было напісана ў афішы. А канцэрт, аказваецца, пачынаўся а 18-й гадзіне. Усе пра гэта ведалі, а я не: «Ебать ты лох».
Таму я сядзеў на чэку, сумаваў і чытаў інструкцыю да фотаапарата.
Дарэчы, пасьля чэку нас усіх павыганялі з клюбу, і за той час, пакуль усе ўвайшлі назад, я пасьпеў схадзіць у «Белочку» са сваім сябрам і прапусьціць па 0,5 нардычнай «Аліварыі Залатой». Дарэчы, дзьве хрэновыя «Аліварыі» абышліся нам у 50к.
#Што-то_ня_так
Дык вось, нейкі там фэст, у якім шмат незразумелых для мяне назваў, хаця справядлівасьці дзеля варта заўважыць, што дзьве з паловай каманды я чуў і раней, і менавіта аб адной зь іх зараз пойдзе гаворка:

Wayla

Уласна гэтых хлопцаў я пасьпеў паглядзець зусім няшмат. Але тое, што ўбачыў, мне нават вельмі спадабалася. Спачатку люду ля сцэны амаль не было, што ня дзіўна для першага гурта.
Аднак паступова хлопцы пачалі падцягвацца і трэсьці хаерам. Wayla, дарэчы, граюць вельмі годны прагрэсіў мат мэтал, які шчыльна перасякаецца з джэнтам, і граюць яны яго на добрым узроўні.
Менавіта іх запісы я і чуў раней, і яны зрабілі на мяне выдатнае ўражаньне. Акрамя сваёй праграмы (якая была, дарэчы, вельмі кароткай. Але пра гэта больш падрабязна далей) хлопцы адыгралі яшчэ два «каўры».
А менавіта: Northlane — Аspire ды All Shall Perish — The Last Relapse. Выйдучы папаліць і прастаяўшы на курыльні, здавалася б, зусім ня доўга, я ўжо пабачыў музыкаў, што адыгралі свой сэт.
Шчыра, ведаў бы, што праграмы будуць такімі кароткімі, не паліў бы гэтым вечарам зусім. Хоць будзе і некарэктна зваць Wayla разагрэвам на такім канцэрце, я ўсё адно скажу: разагрэў атрымаўся.
Дарэчы, дзяўчына, у якой я пазычыў асадку і абяцаў вярнуць, пішу гэта спецыяльна для цябе — даруй.

Pandarise

Другімі гралі Pandarise. На самай справе гэтых хлопцаў я знайшоў вельмі-вельмі даўно і нават уступіў да іх у суполку, напэўна з-за таго, што мне вельмі спадабалася назва.

Але музыку паслухаў толькі за вечар да канцэрту.
Такім чынам, ну хулі тут сказаць? Збс. Калі я ўбачыў клавішніцу, у галаве ў мяне раптам ускіпелі ўспаміны майго сімфаблэкметалічнага маленства ў якім-небудзь Jolly Roger Cafe.

Я, дарэчы, вельмі рады, што мае ўспаміны ня мелі нічога агульнага з рэальнасьцю, бо хлопцы валілі качова і якасна. Дарэчы, Pandarise прэзентавалі мaксі-сінгл, які выйшаў 15 чэрвеня.
Людзі падцягнуліся да сцэны. Я пафоткаў, зразумеў, што ня ўмею фоткаць і таму вырашыў проста паслухаць выдатнае музло і заліцца півам. Гэта ў мяне выйшла значна лепш.

Detroit Hills

Наступным выступаў гурт Detroit Hills. Пра іх можна сказаць, што яны з Наваполацку, і яны не сьпяваюць. А, яшчэ гэта пост-рок, маці яго.
Я быў неяк у Наваполацку і ​​мне там зусім не спадабалася. Хуёвы нейкі горад. А вось Detroit Hills спадабаліся.

Нават нягледзячы на тое, што хлопцы адкрывалі рот і выкарыстоўвалі мікрафоны толькі ў перапынках паміж песьнямі каб распавесьці якую-небудзь чарговую ачмурэнную гісторыю.
Дарэчы гаварэц ротам і па сумяшчальніцтву басіст прыводзіў некаторых дзяўчынак у жудасны экстаз (па меншай меры тых, што стаялі побач са мной), так што, ўсё ж такі, ён дасягнуў посьпеху.

Хаця я ўгараў.
Што тычыцца музыкі, то гэтыя хлопцы былі самыя мэладычныя з усіх, хто выступаў на гэтым канцэрце, за выключэньнем, напэўна, адной каманды, пра якую я напішу ніжэй.
Хаця каго ўвогуле цікавіць гэтая музыка?
Дарэчы, хлопцы, здаецца, зьбіраюцца пісаць/выпускаць альбом. Гэта так, на ўсялякі выпадак.

The Kings After Fall

А вось потым пачалі граць The Kings After Fall. Шмат мяса і качу, а ад пафаснага «Burn The Manuscript» я хачу сцаць кіпенем.
Хлопец у бейсболцы раздаваў выдатнейшым экстрымам, а мой стары знаёмы (якога я, дарэчы, ня бачыў овер шмат гадоў, таму і не пазнаў) раздаваў рыфы і сьпяваў чыстым.
Вельмі важна адзначыць той факт, што для The Kings After Fall гэты канцэрт быў дэбютным.
І таму вельмі хочацца сказаць, што я даўно ня бачыў каманду, якая б дэбютавала з такой выдатнай агрэсіўнай падачай.
Дарэчы, нецікавы факт: я ўжо быў п'яны.

Пасьля гэтых хлопцаў мне прыйшлося досыць доўга «адыходзіць» на курыльні, папіваючы піва і размаўляючы зь дзіўнымі людзьмі.

In the Hand of Destruction

Пасьля чаго я патрапіў на In the Hand of Destruction. Шчыра кажучы, мяне проста люта каўбасіць (у добрым сэнсе), ад такіх пафасных назваў.
Першае, што кінулася ў вочы, гэта лысы накачаны гітарыст у майцы Black Label Society і вакаліст з трохі «небясьпечным» поглядам, але які ўвесь час жартаваў.
Асабіста для мяне гэты гурт стаў адным з фаварытаў на канцэрце. Хлопцы валяць, і клалі чэлес на гэтую вашую мэлодыку, толькі кач, толькі хардкор… ну ці дэткор.

Прыйшоўшы дадому, я перш за ўсё заслухаў іх альбом «When Humanity Ends». Гадната.
Дарэчы, менавіта на іх выступе мне ледзь не заляцела вертухаю па галаве.

Across Silent Hearts

А вось цяпер, уласна я і распавяду пра выступ гурта, якога чакаў больш за ўсё, бо яны адзіныя, пра каго я ведаў загадзя. Адразу скажу, што чаканьні мае былі высокімі.

Дык вось, перажыўшы доўгія хвіліны чаканьня, падчас якіх вакаліст адцягваў натоўп, пакуль басіст перабінтаваў свой інструмент ізастужкай, хлопцы ўсё ж такі пачалі сэт.
Падача вядома, у Across Silent Hearts выдатная. Экстрым вакаліст цудоўна працуе на сцэне. Проста цягне, маці яго. На самай справе гэта была самая энергічная каманда. А пакуль вакаліст кроіў зьвязкі, мой даўні сябра, Вітаўт, які ўласна і паклікаў мяне на гэтае мерапрыемства, эпічна раздаваў нулі і хаос у залу.

На самай справе, часам бываюць такія сітуацыі, калі нехта з музыкаў твой сябар і тады вельмі крыўдна пісаць пра ўсе іх лажы і праёбы на сцэне.

Я вельмі рады, што з Across Silent Hearts ня выйшла вось так. Што тычыцца падачы, то хлопцы рэальна цягнулі.

На самай справе, калі ты выступаеш на сцэне, потым ўспрымаеш з залы ўсё зусім па-іншаму. Я наогул рэдка сустракаў рабят, талкова сьпяваючых чыстым у цяжкіх стылях, і ведаю наколькі гэта складана, сьпяваць наўздагад калі гукач не выводзіць цябе ў маніторы.

Таму прыйдзецца ўсё ж такі здушыць сваё жаданьне кінуць прад'яву з нагоды чыстага вакалу. #Несправядлівасьць. #Жыцьцёболь.
Карацей, Across Silent Hearts гэтым вечарам мяне сапраўды парадавалі. Прам вось ну ўвогуле за душу бярэ, ёпта.

Fading of Candle

Апошнімі выступалі Fading of Candle. Збс. Пішыце поўнафарматнік.

Ўсё. Я разьябаў.
Усім дабранач.

28 верасьня Aillion адлабалі ў TNT вялікі сольны канцэрт. Шмат людзей неабыякавых да творчасьці гурта (халяўны ўваход тут таксама паспрыяў), ну і тых, хто не пайшоў ў “бублік” на Tattoo Fest. Натоўп быў вялікі — чалавек 200-250 ва ўсім клубе, што для гэтага памяшканьня ўжо нават занадта.

Усё складна, па графіку: а восьмай піпл ламіўся ў дзьверы, а дзявятай першыя “дж-дж” са сцэны абвясьцілі, што шоў пачынаецца. Так, менавіта шоў, бо 2 гадзіны без перапынку чацьвёрка (цяпер ужо) лабала так, як быццам Helloween нейкі на сцэне, ці яшчэ якія “Джудасы”. Было ўсё. І зьмена інструментаў, а басіла гурта Ўлад Чэшчавік увогуле прыпёр нейкую бандуру (то быў кантрабас), і сыграў на ім адну са старых кампазіцый, якая яшчэ была запісана ў “даэйліонаўскі” час. Невялічкае драм-сола (ну канешне, а як яшчэ распачаць знакаміты прыстоўскі “Painkiller”?!). Карацей, было сыграна амаль усё, што гурт зрабіў за час існаваньня. Ну і таксама новы трэк — “Мёртвый рай”. Быў і запрошаны госьць! Не-не, ня Пеця Елфімаў, як то было раней, а калега Зьміцера Мікуліча па гурту Yankey — Ян Жанчак.

Ну, карацей, адны плюсы. Але былі мінусы, як то падгляд у электронную кнігу з тэкстамі падчас усяго выступу спадаром Дударавым. Не, ну а што?! За столькі год можна было і вывучыць. Але гэта ўжо не мае справы, вунь расейцы Невидь таксама карыстаюцца пюпітарам (які асабіста я аднойчы зламаў і цяпер ён ляжыць у мяне дома) і нічога…

У выніку — было файна. Асабіста для мяне не хапіла нейкай сяброўскай атмасферы. Бо некаторыя рэплікі з натоўпу так і падначвалі падыйсьці і даць у галаву. Ну, яшчэ каб пасьянс склаўся мне не хапала кавера на Helloween – Mr. Torture і было б сьпякотна. У іншым жа ўсё добра і так. Шмат прыгожых грудастых дзяўчат, хлопцаў у абцягваючых джынсах (былі таксама і ў швэдарах, але гэта дробязі), недарагое бухло, хэві метал. Выбітны кавер на Slayer – “Rainning Blood”.

На гэтым усё, а цяпер нясіце сюды свае памідоры!

Фота і тэкст: Зьміцер Сачыўка

Нягледзячы на тое, што на працягу вечару на танцпляцы было, мякка кажучы, прасторна, “Тату-фэст 2014”, што адбыўся ў мінулую нядзелю ў клубе Re:Public, пакінуў масу прыемных уражаньняў і ўзьняў настрой нечаканымі сюрпрызамі на ўвесь тыдзень. Не было атмасферы велізарнага шматлюднага фестывалю – было пачуцьцё, што апынуўся на ўтульнай сустрэчы старых знаёмых, ды ў дадатак напаткаў разнастайных аматараў і майстроў тату-культуры і наведаў выдатны канцэрт.

Нагадаю, што падобны тату-фестываль Алесь Таболіч ладзіць ужо другі год, але на гэты раз ён набыў у большай ступені музычна-канцэртны, чым выстаўна-конкурсны фармат. Для моладзі, што цікавіцца выключна забіваньнем сябе з ног да галавы татуіроўкамі, шчыра кажучы, было няшмат атракцый, але вось меламанаў гэтым вечарам чакала сапраўднае сьвята. Паколькі вашая пакорная слуга перыядычна дамаўляецца, але ўсё ня можа дайсьці да Таболіча па татуху ажно зь 2010 году, – імкненьне набіць штосьці мяне ўжо крыху адпусьціла, таму, відавочна, я з большым энтузіязмам ішла паглядзець канцэртную праграму. Але пастараюся не абысьці ўвагай аніякія аспекты фестывалю, распавяду кароценька пра ўсё.

Канцэрт распачаўся з выступу грайндовага гурта “Сама дабрата” (Somado Brata / Sama Dobrota), не заяўленага ў першапачатковай афішы. Сьмешныя рознакаляровыя строі, незвычайны канцэпт, пазітыўная музыка – хоць гурт і не шырокавядомы, але публіцы вельмі спадабалася гэтая раптоўная шалёнасьць.

Наступнымі выйшлі на сцэну Zatochka – панк/хардкор каманда з Магілёва. Вясёлыя, угарныя хлапцы, што нясуць слухачам праз сваю музыку патокі драйву і адрэналіну. На мой погляд, іх выступ быў недаацэнены аматарамі паскакаць ды паслэміць, бо для гэтай мэты песьні Zatochka – тое, што доктар прапісаў!

Затым гледачы пабачылі выступ выдатнага берасьцейскага гурта Terrakod, якія пасьпяхова спалучаюць у сваёй творчасьці сучаснае альтэрнатыўнае гучаньне і фолк-традыцыі. Галасы музыкаў у жывым гучаньні сапраўды ўражваюць! Вакалістка трымала мікрафон адно што не ў паўметры ад сябе, але яе моцны, добра пастаўлены голас нязьменна гучна прарываўся скрозь гітарныя рыфы. Узялі і якасна адыгралі, падабаецца.

Пасьля на сцэне зьявіўся знакаміты арт-альтэрнатыўны гурт Naka, які ўжо амаль дзесяць гадоў радуе прыхільнікаў творчасьцю рознай ступені цяжкасьці. У музычным плане ён ня дужа пасаваў да фармату мерапрыемства, але, дзякуючы татуяваным удзельнікам гурта, падыходзіў па стылі. Дый зрэшты – у вакалісткі Насты Шпакоўскай учора быў дзень нараджэньня, сьвята, якім яна вырашыла шчыра падзяліцца з наведвальнікамі “Тату-фэста”. Народу на танцпляцы дадалося, падцягнуліся прыхільнікі Naka і жадаючыя павіншаваць вакалістку. Акрамя гэтага, на фестывалі адбыўся дэбют новага бубнача гурта. І што б вы думалі – гэта нечакана па сумяшчальніцтву ўдарнік гурта Irdorath Валера! Кажа, запрасілі і пагадзіўся для разнастайнасьці і пашырэньня творчых гарызонтаў. А па заканчэньні выступу Наста Шпакоўская і ко. селі ў белы лімузін і зьехалі ў заход… Бяссэнсоўна, але эфектна, тут не паспрачаешся.

Далей гледачоў чакаў выступ менскага хардкор/груў гурта Versus7, і насамрэч, гэта была першая каманда, якая здолела нарэшце запаліць публіку. Народ панясло ў слэм, вакаліст саскочыў са сцэны, скакаў і адрываўся разам з захопленымі прыхільнікамі. Наогул, адметнай рысай “Тату-фэста 2014” стала вельмі блізкая камунікацыя музыкаў і фанатаў: удзельнікі гуртоў запроста спускаліся ў залу, гралі ў акружэньні гледачоў і дружна трэсьлі хаерам разам з усімі.

Наступным граў альтэрнатыў-метал гурт Clan, і я была ізноўку-такі прыемна зьдзіўлена. Ня толькі тым, што вакаліст гурта яшчэ й пасьпяваў адвязна граць на ўдарных, а вельмі моцнай падачай і магутнай энергетыкай іх музыкі, хвалямі якой проста дах зносіла. Такім хлапцам па маштабе творчасьці ў самы раз опэн-эйры і вялікія пляцоўкі, наведвальнікі фэста зразумеюць мае захопленыя эмоцыі.

Працягвалі канцэрт музыкі “брутал-дэз-трэш” рэчыцкага гурта, старэйшай зь беларускіх дэз-метал каманд, Evthanazia A.D. Ну што сказаць, здаецца, адыгралі бадзёра і якасна, сьпявалі новыя песьні, задаволены народ падтрымліваў. Але ад розных людзей там-сям чамусьці чулася, што Evthanazia ўжо ня тая, і ў новых кампазіцыях пераважае электроншчына, а не старое добрае дэзавае гучаньне…

Затым на сцэну выйшлі грайндкоршчыкі Exegutor. Вакаліст гурта Сяржук, здаецца, быў расчараваны невялікай колькасьцю народу на танцпляцы, але нязьменна ўключыў сапраўднага франтмэна: эфектна трос хаерам, шалёна скакаў, выплёскваў моцную мужыцкую энергію і неверагодным голасам даводзіў да небясьпечна высокай канцэнтрацыю брутальшчыны на квадратны метр клубу. Празь некалькі кампазіцый да Exegutor далучыўся вядомы музыка і шоўмэн Аляксандр Памідораў, які разам з гуртом упершыню выканаў нядаўна запісаную аднайменную песьню пра беларускага нацыянальнага супергероя-выпівоху Латругу, якая, прынамсі, мяркуючы па сьведках з прастораў інтэрнэту, зайшла публіцы на “ўра”.

А пасьля я нарэшце дачакалася. Крывіць душой ня буду: больш за ўсіх асабіста я хацела пабачыць фолк-металёвы гурт Folcore. Справа ў тым, што хлапцы ня песьцяць прыхільнікаў ні студыйнымі запісамі (у інтэрнэце можна адшукаць адзіны трэк – “Да зорак шлях”), ні канцэртнымі выступамі (іх першы і дагэтуль адзіны да “Тату-фэста” выступ адбыўся на фестывалі “Купальскае Кола 2014” ажно ў чэрвені). Але пачутае і пабачанае падчас дэбюту Folcore уразіла ў найвышэйшай ступені і дазваляе мне сёньня ў рамках маёй музычнай кампетэнтнасьці называць гэты гурт адной з найлепшых каманд сучаснай беларускай цяжкой сцэны. Таму аніяк нельга было грэбаваць шансам пабачыць ізноўку жывы выступ Folcore. За некалькі кампазіцый, што пасьпеў адыграць гурт, на танцпляцы сабралася і адрывалася найбольшая за ўвесь вечар колькасьць народу. Вакаліст Павал пасьпеў прабегчы паў-Re:Public’а, парваў струну ў выніку жартоўнай гітарнай барацьбы з басістам Аляксандрам, а пасьля яны абодва валілі ў натоўпе ўдзячных прыхільнікаў. А па заканчэньні выступу на сцэне ўздымаліся стаканы з шампанскім і гучалі віншаваньні ў гонар бубнача гурта Аляксандра, якога “фалькораўцы” пасьпяхова ажанілі ў мінулую пятніцу.

Ну і нарэшце закрываў канцэртную праграму тату-фестывалю, натуральна, знакаміты фолк пэган метал гурт Znich. Але тут нас чакаў сапраўдны сюрпрыз: павітаць нязьменнага лідара гурта і арганізатара “Тату-фэста 2014” Алеся Таболіча на сцэну выйшаў вакаліст гурта Litvintroll, бубнач і дудар гурта “Стары Ольса”, шаноўны госьць мерапрыемства Андрэй Апановіч. Крыху пазьней Апановіч разам з Таболічам імправізавана, і дарэчы, выдатна, засьпявалі бесьсьмяротны хіт Znich – “Крыжы-абярэгі”, таксама ў выкананьні гурта мы пачулі шэраг шырокавядомых кампазіцый з розных перыядаў творчасьці Znich.

Акрамя канцэртнай часткі на працягу вечара ў перапынках паміж выступамі гуртоў пазітыўны вядоўца фестывалю Віталь Зыблюк віншаваў пераможцаў конкурсу на лепшыя татуіроўкі, што ладзіўся напярэдадні “Тату-фэста” на прасторах інтэрнэту. У выніку ганаровыя дыпломы атрымалі шматлікія разнастайныя музыкі: сьпявачка Руся з гурта Shuma, Зьміцер Demian Баравы (Nightside Glance), Арцём Dave Рудкоўскі (VerSus7), Зьміцер Афанасенка (Amaroka), Сяргей Мiхалок (Brutto), Аляксандр Памiдораў, Макс (Zatochka) і, канешне, сам арганізатар фестывалю, вядомы тату-майстар Алесь Таболіч. Некаторыя з музыкаў, што прысутнічалі на фестывалі, асабіста выйшлі на сцэну, каб падзякаваць арганізатарам мерапрыемства.

Акрамя гэтага, бліжэй да заканчэньня вечару Віталь Зыблюк разам з Алесем Таболічам абвясьцілі імправізаваны конкурс на лепшыя татуіроўкі сярод дзяўчат-наведвальніц фестывалю. На сцэну набеглі рознага калібру тату-дзівы, рвалі калготы, агалялі ногі, задзіралі цішоткі – карацей, хлапцам пад сцэнай неверагодна пашчасьціла. Пасьля гледачы апладысментамі, а Таболіч – прафесійным поглядам, абіралі пераможцу – дзяўчыну, багатую на найпрыгажэйшыя выяўкі. Але ў выніку ўзнагародзілі ўсіх, бо насамрэч тату ў любым праяўленьні і памеры варта ўхвалы.

Ня ведаю, якія водгукі пакіне наконт тату-фэста шаноўнае спадарства, але са свайго боку магу сказаць – прынамсі падчас выступу апошніх гуртоў адарвалася па поўнай праграме. Калі яшчэ ў каго будзе шанс паскакаць разам зь вядомымі музыкамі на вольным танцпляцы вялікага клубу? Разумею, што арганізатарам і ўдзельнікам фестывалю больш спадабалася б, калі б зала была забітая і чарга па квіткі цягнулася б да метро Кунцаўшчына. Але гэтым вечарам, як справядліва адзначыў вакаліст Exegutоr, пашансавала толькі абраным. За кошт невялікай колькасьці народу наведвальнікі насалодзіліся амаль заўжды выдатным гукам, адсутнасьцю дакучлівага натоўпу і наогул – пачуцьцём, што гэтая імпрэза ладзілася для кожнага зь іх у асабістым парадку. Таму дзякуй усім, хто прыклаў руку да арганізацыі “Тату-фэста 2014”, таленавітым гуртам, што радавалі нас сваёй выдатнай творчасьцю, і нястомнай моладзі, што, нягледзячы на вечар нядзелі, засталася тусіць на канцэрце і падтрымліваць улюбёных выканаўцаў да канца. Мятал і тату ў кожную хату!

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Саша Савіч (Ghost)

На першы фестываль “З вараг у грэкі 2014: Нёман” завітаў гурт Spiritual Seasons. Госьці фестывалю шчыра віталі ірландскі фолк. Канцэрт адбыўся на беразе Нёмана, дзе з асьвятленьня было толькі слабое сьвятло ад факелаў.

Госьці шчыльным колам абступалі гурт, вадзілі карагоды. Вакаліст нават зьвяртаўся да аўдыторыі з жартаўлівымі заклікамі не забіць у такіх шалёных танцах гурт. Некаторыя наведвальнікі сьпявалі разам з музыкамі. Што датычыцца самога фестывалю, гэта – спроба адраджэньня суднаходных шляхоў раньняга сярэднявечча і знаёмства з плямёнамі, якія мелі адносіны да Рэспублікі Беларусь – балты, усходнія славяне, скандыкаўскія вікінгі. Ён праходзіў у тры этапы: у Бярозаўцы, Мостах і Горадні. Даплылі да фэсту беларускі “Яцьвяг” і украінская “Фрэйя”. Наведвальнікаў чакалі баі, знаёмства з бытам вікінгаў і вышэй пазначаны канцэрт. Скончыўся вечар фаер-шоў ад лідскай каманды.

У чацьвер Салтайм ірвалі й крушылі піцерскія дэтэры Bestial Deform, пры падтрымцы менчукоў Apologeth. Тэхнікал дэт, атмасфера андэграўнду, дж-дж і гр-гр, як яно было.

Імпрэза пачынаецца з прыемных пасядзелак у пустым клубе пад неназойлівы акампанемент Rammstein. Норм, чо. Здаецца, на пачатак выступу ў клубе было чалавек 10, калі не лічыць музыкаў і акрэдытаваных. Ды й тыя сядзяць па канапах, пакінуўшы танцпляц сумна пустым.

Нягледзячы на гэта, Apologeth бадзёра пачынаюць граць, мабыць нават занадта бадзёра, бо пасьля першай жа песьні ўшатваюць бас-бочку. Невялічкая паўза, запоўненая трэскам скотча ды задушэўнымі “пізь*ец”, і рок-н-рол працягваецца. Ні замінка, ні пустая, апатычная зала ня здольныя пахіснуць энтузіязм сапраўдных дэт-металістаў. Трэба адзначыць, часам скрозь сырую кашу гукаў вымалёўваюцца нармалёвыя такія гітарныя мелодыі і качовыя рыфакі, нагадаўшыя мне Kataklysm. На пляцы тым часам тусяць толькі тры дзяўчыны-фатографы. Ну й пры даволі панурым выглядзе музыкаў, вакаліст працуе па-поўнай, залік яму.

Зараз невялікі лірычны адступ.

«Шматаблічная машына сьмерці, зьмятаючая на сваім шляху ўсё і ўсіх, таран, што прабівае вароты сьвядомасьці, катапульта, што разносіць сьцены, агаляючы плоць гарадоў і пачуцьцёвых істот, садзіст, што смакуе канвульсіі і агонію.”

Зьелі?

Так прэзентуюць сябе самі піцерскія Bestial Deform. Але сказаць пра іх выступ нешта выразнае цяжка. Яны вопытныя, ведаюць, як трымаць сябе на сцэне, як падаць матэрыял, які пры ўсёй яго складанасьці адыграны быў тэхнічна ды без касякоў. Адзіны толькі выгляд барадатага гітарыста забясьпечвае гурту стодзесяць адсоткаў брутальнасьці. Але, тым ня менш, колькасьць гледачоў вырастае зь дзесяці да ад сілы пятнаццаці. Гэта андэграўнд, бэйба. Ды й мне, колькі не намагаўся, ня вельмі падавалася магчымым адрозьніць адзін трэк ад другога.

Як вынік – мінусовы посьпех, лампавая, ледзь ня хатняя атмасфера, таннае піва, і музыка, падобная да творчасьці стапяцісот аналагічных калектываў, але адыграная шчыра і сумленна.

Учора беларускі гурт Rise in Rage прэзэнтаваў свой ​​новы (другі па ліку) альбум «Серая Кровь».

Паглядзець фотаздымкі, а таксама пачытаць пра канц вы можаце: тут

Rise in Rage ўвогуле вельмі складана загнаць у нейкія стылістычныя межы, можна сказаці, што хлопцы валяць нешта кшталту мадэрн груў-мэталу. Але калі разглядаць альбум «Серая Кровь», то ён атрымаўся неверагодна разнастайным.
Гэта можна растлумачыць як тым, што хлопцы досыць доўга працавалі над йім, так і тым што ім проста падабаецца рабіць сапраўдную музыку, і не заганяць яе ў рамкі нейкіх стыляў.
Прасьцей кажучы: Rise in Rage не адцягваліся на непатрэбнае лайно, кшталту пошукаў стылю або галеньня, а займаліся творчасьцю і адрошчваньнем барады.
Дарэчы, з гуртом працаваў швэдскі саўнд-прадзюсар Даніэль Бэргстранд, які таксама працаваў з такімі гігантамі цяжкай сцэны, як Behemoth, Meshugahh, In Flames і г.д.


У рэліз увайшлі дзесяць трэкаў, уключаючы таксама сінглы «Нож» і адзіны беларускамоўны трэк на альбуме — «Прамяні» — які апынуўся вельмі прыемнай нечаканасьцю.
На самай справе матэрыял настолькі разнаплянавы, што часам адзінае, што дапамагала мне пераканацца ў тым, што я слухаю адзін і той жа гурт — гэта цудоўны тлусты і выразны гук. Трэба сказаць, хлопцы правільна зрабілі, што аддалі альбум добраму спецыялісту са Швэцыі. З пункту гледжаньня гуку ўсё зроблена паводле лепшых эўрапейскіх стандартаў.
Пад такі тлушч мне хочацца выйсьці на раён ды прычапіцца да якога-небудзь гопніка. І пофіг, што у лепшым выпадку я атрымаю па пысе твару. Галоўнае, што ў маіх вушах у гэты час будзе граць Rise in Rage.
Але настрой песень досыць розны. І не зважаючы на тое, што амаль усе зь іх выклікаюць жаданьне залятаць у мош і махаці нагамі, кожная гучыць па-рознаму. Гэта не манатоннае лайно, якога зараз у СНД навалам. Гэта сапраўдны кач.

І гэта вельмі цешыць, што замест стандартнага «Хуячым трыццаць другімі, хлопцы!», матэрыял апынуўся ня проста тэхнічны і выразны, але і меладычны. Што бывае вельмі рэдка з гуртамі такога напрамку.
У адной з кампазыцый вы нават можаце пачуць гук саксафона, маці яго! Праўда, у ёй зусім няма аніякага качу. Яна больш падыходзіць да таго, каб захутацца ў швэдар халодным восеньскім вечарам, глядзець на падальную лістоту і алкашоў (якія таксама падаюць, але ўжо ня так прыгожа, як лісьце), піць каву, паліць і думаць аб яго цудоўнай расьліннасьці на твары.
Зрэшты, мне як саксафаністу заўсёды прыемна чуць гук роднага інструманта.

Тлушч!
Rise in Rage глядзяць на цябе як на ежу. Не палохайся, яны на ўсіх так глядзяць.


Мая адзнака: Я адчуў, як на маім нявінным твары пачала расьці барада! Дзякуй за тое!

25 верасьня быў знакавы вечар для гурта Rise in Rage. Прэзентацыя альбому, над якім клапаціліся і выходжвалі, як маці сваё дзіця ля калыскі, вельмі доўгі час. Апошнія штрыхі наклаў шведскі прадзюсар Дэніэл Бергстранд, а прома-кампанія выйшла далёка за межы сацыяльных сетак. Wake Up зладзілі канцэрт па сапраўды сьмешным кошце, які не наведаў толькі лянівы. У абойму да віноўнікаў урачыстага вечару ўзялі менчукоў Challenger Deep і берасьцейцаў Alt+F4.

Публіка ў самім клубе была дастаткова разнамасная. Як тое стандартныя коршчыкі, так і металюгі з даўгімі валасамі і нават некалькі ўжо даволі сталых мужчын і жанчын. Ці тое спрацавала шырокая рэклама, ці гэта супрацоўнікі бліжэйшых офісаў, якія проста зайшлі патусіць. Народ бавіў час перад пачаткам шоў зь піўком ды прыцэньваўся да мерчу. За які асобны залік: даўно ўжо ня бачыў, каб кошт якасных цішотак стартаваў ад 100 тыс. (2 піва ў бары). Падабаецца. Прадаваліся таксама і кружэлкі Гвоздь гурта Rise in Rage.

Канцэрт стартавалі Alt+F4, якія без усялякіх затрымак выйшлі а палове на восьмую. Шчыра кажучы, ня вельмі шчыльна знаёмы з творчасьцю гурта, але ўжо другім трэкам граць кавер – ну гэта неяк зусім ня айс. Як і сцэнічныя паводзіны, што ўвогуле хворы момант для нашых гуртоў. Вакаліст п’е ваду седзячы на стойцы бубнача пасярэдзіне песьні, навошта так? Сапраўды мазёва паводзіў сябе толькі доўгавалосы гітарыст зьлева, дзелавіта размахваючы сваім хаерам. Нягледзячы на ўсё гэта, пад перадапошні трэк «Presidjent» людзі разварушыліся, а некалькі дзяўчын узялі прыклад зь гітарыста і далучыліся да хайратраскі пад сцэнай. Людзей на першым гурце было ня так каб і шмат, таму мошэры адчувалі сябе як рыба ў вадзе, круцячы вяртухі па ўсёй тэрыторыі танцпляца.

Наступнымі на сцэну выйшлі Challenger Deep. Адна толькі зьява гурта такога кшталту ў Беларусі — гэта вялікая падзея. Шчыра кажучы, калі ўпершыню выпадкова іх услышаў, ня мог падумаць, што гэта нашыя суайчыньнікі. Памыліўся, як высьветлілася. Хлопцы граюць сапраўдны пост-метал эўрапейскай якасьці і на тым жа Odysseia Fest яны б выглядалі ня толькі болей чым арганічна, а напэўна і мацнейшымі за некаторыя гурты. Хаатычнае сіняе сьвятло, музыкі-слупы (за выключэньнем вакаліста, які перадаваў энергетыку за ўсіх разам узятых), такую музыку трэба слухаць і ўнікаць, нібы апускаючыся на дно акіяну. Да дрыжыкаў па целе, закранаючы нейкія зусім патаемныя нітачкі ў прытомнасьці. Наўрад ці ў некага павярнецца язык сказаць, што музыка гурта была па-за фарматам канцэрту. Нават няспынныя мошэры паселі на падлозе і з захапленьнем слухалі музыкаў. Дарэчы, 29 верасьня ў іх адбудзецца яшчэ адзін выступ у Рэпабліку, таму хто ацаніў – калі ласка.

Наладка Rise in Rage заняла каля 15 хвілінаў, на сцэне зьявіліся фірмовыя сьцягі і праз пэўны час выйшлі музыкі. Барадатыя і раскачаныя. Без усялякіх кампрамісаў першай песьняй была абвешчана «Нож» — і панеслася. Шчыльны гітарны саўнд, моцны вакал, зладжаныя паводзіны – усё тое, што нам патрэбна. Прайшліся па новай праграме, успомнілі 2007-я гады, якія “зноў уваходзяць у моду”, не забыліся таксама і аб сінгле Гводзь. Пад Кукловод зладзілі круцецкі шалёны сёкл-піт на ўвесь танцпляц. А гітарысты гурта стаялі і каўбасіліся ў цэнтры кола людзей. Хлопцы і дзяўчаты ўвогуле не шкадавалі адно аднаго, і, улічваючы ня самую высокую наведвальнасьць канцэрту, на стэйдж-дайвераў было страшна глядзець. Дзякуй тым, хто іх лавіў, бо сапраўды крок улева ці ўправа, і лёгка было забіцца. Rise in Rage жа выкарысталі гэта і пасьпелі нават зьняць кліп на аднайменную з альбомам песьню Серая кровь. З прафесійнай тэхнікай, начапіўшы камеры на гітары і мікрафоны. Мяркую, на запісе публіка, якую музыкі заклікалі адтапырыцца дзеля іх як у апошні раз у жыцьці, таксама паказала сябе варта. Агулам шоў цягнулася больш за гадзіну, скончыўшыся своеасаблівым бісам у выглядзе паўтору трэка Серая кровь.

Такім вось быў вечар чацьвярга. Сыходзячы з клуба, асабліва прыемна было разумець, што ня ўсё яшчэ згублена ў нас у плане цяжкай музыкі. Стос выдатных рэлізаў гэтага году папоўніўся яшчэ адным, ну а што будзе далей – пакажа час.

Тэкст: Ігар Богуш
Фота: Наташа Будная

25 верасьня быў знакавы вечар для гурта Rise in Rage. Прэзентацыя альбому, над якім клапаціліся і выходжвалі, як маці сваё дзіця ля калыскі, вельмі доўгі час. Апошнія штрыхі наклаў шведскі прадзюсар Дэніэл Бергстранд, а прома-кампанія выйшла далёка за межы сацыяльных сетак. Wake Up зладзілі канцэрт па сапраўды сьмешным кошце, які не наведаў толькі лянівы. У абойму да віноўнікаў урачыстага вечару ўзялі менчукоў Challenger Deep і берасьцейцаў Alt+F4.

Публіка ў самім клубе была дастаткова разнамасная. Як тое стандартныя коршчыкі, так і металюгі з даўгімі валасамі і нават некалькі ўжо даволі сталых мужчын і жанчын. Ці тое спрацавала шырокая рэклама, ці гэта супрацоўнікі бліжэйшых офісаў, якія проста зайшлі патусіць. Народ бавіў час перад пачаткам шоў зь піўком ды прыцэньваўся да мерчу. За які асобны залік: даўно ўжо ня бачыў, каб кошт якасных цішотак стартаваў ад 100 тыс. (2 піва ў бары). Падабаецца. Прадаваліся таксама і кружэлкі Гвоздь гурта Rise in Rage.

Канцэрт стартавалі Alt+F4, якія без усялякіх затрымак выйшлі а палове на восьмую. Шчыра кажучы, ня вельмі шчыльна знаёмы з творчасьцю гурта, але ўжо другім трэкам граць кавер – ну гэта неяк зусім ня айс. Як і сцэнічныя паводзіны, што ўвогуле хворы момант для нашых гуртоў. Вакаліст п’е ваду седзячы на стойцы бубнача пасярэдзіне песьні, навошта так? Сапраўды мазёва паводзіў сябе толькі доўгавалосы гітарыст зьлева, дзелавіта размахваючы сваім хаерам. Нягледзячы на ўсё гэта, пад перадапошні трэк «Presidjent» людзі разварушыліся, а некалькі дзяўчын узялі прыклад зь гітарыста і далучыліся да хайратраскі пад сцэнай. Людзей на першым гурце было ня так каб і шмат, таму мошэры адчувалі сябе як рыба ў вадзе, круцячы вяртухі па ўсёй тэрыторыі танцпляца.

Наступнымі на сцэну выйшлі Challenger Deep. Адна толькі зьява гурта такога кшталту ў Беларусі — гэта вялікая падзея. Шчыра кажучы, калі ўпершыню выпадкова іх услышаў, ня мог падумаць, што гэта нашыя суайчыньнікі. Памыліўся, як высьветлілася. Хлопцы граюць сапраўдны пост-метал эўрапейскай якасьці і на тым жа Odysseia Fest яны б выглядалі ня толькі болей чым арганічна, а напэўна і мацнейшымі за некаторыя гурты. Хаатычнае сіняе сьвятло, музыкі-слупы (за выключэньнем вакаліста, які перадаваў энергетыку за ўсіх разам узятых), такую музыку трэба слухаць і ўнікаць, нібы апускаючыся на дно акіяну. Да дрыжыкаў па целе, закранаючы нейкія зусім патаемныя нітачкі ў прытомнасьці. Наўрад ці ў некага павярнецца язык сказаць, што музыка гурта была па-за фарматам канцэрту. Нават няспынныя мошэры паселі на падлозе і з захапленьнем слухалі музыкаў. Дарэчы, 29 верасьня ў іх адбудзецца яшчэ адзін выступ у Рэпабліку, таму хто ацаніў – калі ласка.

Наладка Rise in Rage заняла каля 15 хвілінаў, на сцэне зьявіліся фірмовыя сьцягі і праз пэўны час выйшлі музыкі. Барадатыя і раскачаныя. Без усялякіх кампрамісаў першай песьняй была абвешчана «Нож» — і панеслася. Шчыльны гітарны саўнд, моцны вакал, зладжаныя паводзіны – усё тое, што нам патрэбна. Прайшліся па новай праграме, успомнілі 2007-я гады, якія “зноў уваходзяць у моду”, не забыліся таксама і аб сінгле Гводзь. Пад Кукловод зладзілі круцецкі шалёны сёкл-піт на ўвесь танцпляц. А гітарысты гурта стаялі і каўбасіліся ў цэнтры кола людзей. Хлопцы і дзяўчаты ўвогуле не шкадавалі адно аднаго, і, улічваючы ня самую высокую наведвальнасьць канцэрту, на стэйдж-дайвераў было страшна глядзець. Дзякуй тым, хто іх лавіў, бо сапраўды крок улева ці ўправа, і лёгка было забіцца. Rise in Rage жа выкарысталі гэта і пасьпелі нават зьняць кліп на аднайменную з альбомам песьню Серая кровь. З прафесійнай тэхнікай, начапіўшы камеры на гітары і мікрафоны. Мяркую, на запісе публіка, якую музыкі заклікалі адтапырыцца дзеля іх як у апошні раз у жыцьці, таксама паказала сябе варта. Агулам шоў цягнулася больш за гадзіну, скончыўшыся своеасаблівым бісам у выглядзе паўтору трэка Серая кровь.

Такім вось быў вечар чацьвярга. Сыходзячы з клуба, асабліва прыемна было разумець, што ня ўсё яшчэ згублена ў нас у плане цяжкай музыкі. Стос выдатных рэлізаў гэтага году папоўніўся яшчэ адным, ну а што будзе далей – пакажа час.

Тэкст: Ігар Богуш

Артыкул з газеты трактарнага заводу «Беларусь-МТЗ Обозрение»

Як кожны год у верасьні барвовым полымем на дрэвах дагарае лісьце, так і пара летніх вандровак і адпачынкаў дагарае разам зь ім. Акром “аксамітных” сезонаў у паўднёвых краінах, гэты месяц таксама прапануе шмат культурных мерапрыемстваў, накшталт: адкрыцьцё новага тэатральнага сезону, новыя выставы ў музеях. І таксама апошнія ў гэтым годзе музычныя open-air фестывалі. Аўтару гэтага артыкула пашанцавала за адны выходныя ўзяць удзел адразу ў двух такога кшталту фестывалях. Першы — гэта ўтульны Turniej Rycerski w grodzie pod Byczyną, што праходзіў 12-14 верасьня ў драўляным замку ў польскім мястэчку Бычыне, а другі — Festival-Mediaval, што праходзіў у той жа час у невялікім нямецкім гарадку Зэльб – гэта адзін з самых вялікіх фолк-фестываляў у Эўропе. Пра гэтую вясёлую вандроўку і будзе мой аповед.

Так сталася, што я, ваш пакорлівы слуга, карэспандэнт газеты “Беларусь-МТЗ Обозрение”, па сумяшчальніцтву зьяўляюся яшчэ і струньнікам у фэнтэзі-фолк гурце Irdorath, што даволі часта зьяўляецца на айчынных і замежных рыцарскіх, фолк, мота-фестывалях і іншых канцэртных пляцоўках.

Сумныя падзеі ў суседняй краіне моцна ўдарылі і па культуры. Вельмі шмат украінскіх фестываляў у гэтым годзе не праводзілася ўвогуле, па зразумелых прычынах. А пры гэтым велізарная колькасьць беларусаў добра памятае найвышэйшы ўзровень арганізацыі і чароўную атмасферу музычных мерапрыемстваў паўднёвай суседкі. Таму фестываль у Зэльбе, да якога мы рыхтаваліся паўтары гады, быў для нас надзвычай важнай падзеяй. З-за вялікай колькасьці інструментаў, касьцюмаў, дэкарацый Irdorath, вядома не атрымалася б перавезьці ручным багажом у плацкартным вагоне, таму мы залезьлі ў мікрааўтобус, за стырном якога быў наш вялікі сябра і шыкоўны музыка Зьміцер Шыманскі. З намі паехаў і выдатны гукарэжысёр Аляксандр Плятнёў, што спецыяльна з гэтай мэтай прыехаў сюды з Хмяльніцкага. Нас чакаў далёкі шлях у паўтары тысячы кіламетраў.

Для мяне гэтая паездка мела яшчэ адну цікавую асаблівасьць: гэта быў, як ня дзіўна, мой першы выезд у краіны Эўразьвязу. Нарэшце я хоць крыху пабачыў сьвет па той бок бязьвізавага пашпарта. Дагэтуль мне падавалася, што “там” ніколі не бывае кепскага надвор’я, бульба садзіцца сама, а людзі ходзяць дагары нагамі.

Шаснаццатая гадзіна вечару, а на мяжы ўсяго тры-чатыры машыны. Вялікая ўдача. Краіна нашчадкаў Рэчы Паспалітай пусьціла нас на свае прасторы. Бычына, дзе была наша першая кропка адпачынку і першы выступ – невялікае мястэчка ў Апольскім ваяводстве, дзе нашы сябры трымалі свой замак. Вось так. Цэлы замак.

Дзесяць год таму яны былі звычайнымі маладзёнамі, што захапляліся рыцарскай рэканструкцыяй, але пасьля вырашылі зрабіць сваё хобі нечым большым. Імі быў распрацаваны праект некамерцыйнага турыстычнага комплексу, што займаўся б арганізацыяй мерапрыемстваў сярэднявечнай стылістыкі і розных такога роду забаваў – бескаштоўна. Усё гэта павінна было адбывацца ў драўляным замку, які трэба было пабудаваць і абсталяваць усім, што можа спатрэбіцца: як сярэднявечнымі катапультамі і музеем катаваньняў, так і ўтульнымі нумарамі з эўрарамонтам. Як гэта для нас ня дзіўна, але Эўрапейскі фонд рэгіянальнага разьвіцьця спакойна выдзеліў ім неабходныя грошы на гэты, падавалася б фантастычны праект. Велізарны замак хутка ўзьняўся, і вось, ужо чацьвёрты раз гурт Irdorath грае ў яго сьценах. Цяжка знайсьці месца, дзе можна было б чакаць такога ж цёплага прыёму, як тут.

Гэта была пятніца, толькі першы дзень Turniej Rycerski w grodzie pod Byczyną, таму сцэну мы дзялілі толькі з польскім гуртом Arhangelica. Ён таксама варты асобнага апісаньня.

Сваёй атмасфернасьцю, меладычнасьцю, арыгінальнасьцю аранжыровак іх музыка ўразіла нас бязь межаў. Але тут было яшчэ нешта, што проста зламала нашае ўяўленьне пра музыкаў. Вакаліст гурта, падобны да праграміста хлапец у акулярах, наскрозь працінаў публіку сваім крыху сіплаватым голасам. У яго, што з усьмешкай глядзеў на чорнае неба над намі, дзе пачыналася навальніца, не было абедзьвух рук. Мы стаялі як зачараваныя. Нібы прарок, што спазнаў ісьціну шляхам цяжкіх пакутаў, глядзеў ён на нас: вачыма сьветлымі і шчасьлівымі, поўнымі радасьці і спакою. Не магу нават уявіць, чым было стаць музыкам для гэтага чалавека, але я ўпэўнены, сам я ня змог бы знайсьці ў сабе сілы на такі подзьвіг. Гэта стала для нас найяскравейшым прыкладам бязьмежнай волі чалавека, таго, што, як бы цяжка не было, павінен ісьці далей, бо менавіта так ты і становішся самім сабой. Свой канцэрт мы адыгралі гэтак жа выдатна, гэта была быццам генеральная рэпетыцыя перад выступам на міжнароднай сцэне.

Наступіў ранак, і мы, яшчэ пад покрывам цяжкога туману, рушылі ў Нямеччыну. Маім нязвыклым да заходніх цудаў вачам адкрываліся дзіўныя відарысы: цэлыя палі ветракоў і сонечных батарэй, ідэальна акуратныя, быццам з малюнкаў у кнізе, засеяныя палеткі, парослыя яловымі лясамі сьхілы і пагоркі.

Мы набліжаліся да Зэльба – зусім маленькага баварскага гарадку на мяжы з Чэхіяй. Кіламетраў за 40 адтуль знаходзіцца знакаміты Байройт – горад, дзе Рыхард Вагнэр напісаў сваю знакамітую оперу “Кальцо Нібелунгаў”. Festival-Mediaval зьяўляецца адным з самых вялікіх у Эўропе фестываляў сярэднявечнай музыкі, там выступалі ўсе сусьветна знакамітыя зоркі фолк-жанру. Для нас, беларусаў, ня дужа спакушаных мерапрыемствамі такога ўзроўню, усё гэта было проста нейкай казкай. Яшчэ на пад’езьдзе сюды мы пабачылі намётавае мястэчка – некалькі квадратных кіламетраў, застаўленых намётамі ўсіх колераў вясёлкі. Велізарнае па плошчы, цэлае мястэчка шапікаў і крамак з самай рознай сярэднявечнай прадукцыяй: старажытны абутак любога выгляду, вопратка хоць на манаха, хоць на караля, крамы акультных прадметаў, рэдкіх музычных інструментаў, шапікі з упрыгожваньнямі, цэлая вуліца сярэднявечнай ежы і прысмакаў – тут было дужа проста заблукаць. Вуліцы фестывалю нават мелі свае назвы.

У краме дудэльзакаў Надзя з Вовам пахваліліся і сваімі інструментамі: “Прывітаньне! Мы Надзя і Вова! У нас дудэльзакі Енца Гюнцэля.”, а гандляр ім: “Хм… добра”, а яны яму: “А вас як клічуць?”, а ён ім: “Енц.” – “А прозьвішча?” – “Гюнцэль.” – і піва з пад стала дастаў.

Тры галоўныя сцэны, безьліч тэатральных пляцовак, 29 музычных гуртоў, 13 тэатральных калектываў і яшчэ шмат людзей, што выступалі тут самі па сабе. Адразу з машыны мы паляцелі на канцэрт сусьветна вядомага гурта Omnia – гэта цэлае каляровае шоў з дэкарацыямі і тэатральнай атмасферай, ну што вам тут распавядаць. Разам зь імі з вогненным нумарам выступала і выбітная танцорка, акторка, прыгажуня і наша сяброўка Юлія Холева. Песьні Omnia натоўп гледачоў сьпяваў разам з музыкамі – пра любоў да прыроды, прыгажосьць сьвету, пра мір на зямлі.

Ночыць нам давялося ў яшчэ меншым гарадку за 15 кіламетраў ад Зэльба – у Хохенбургу, там знаходзіцца вялікая фартэцыя 1222 году, куды нас і засялілі. Дзіўна было глядзець адтуль з вакна на горы пад небам і разумець, што калі наш князь Міндоўг быў яшчэ зусім малады і нават не планаваў каранавацца ў Наваградку, гэты замак тут ужо стаяў. А пасьля, стагодзьдзяў праз шэсьць, па гэтых ваколіцах шпацыраваў Вагнэр, у пошуку, як кажуць, сюжэту для новай песьні. Фантастыка.

Наш выступ быў у самы непрыемны час – а адзінаццатай ранку ў нядзелю. Мы нават не спадзяваліся, што на невядомых беларусаў нехта прыйдзе так рана. Ды мы і самі ледзь пасьпелі на свой выступ, бо да апошняга былі ўпэўненыя, што ён а дванаццатай.

Не ў абразу айчынным арганізатарам канцэртаў, але тут мы пабачылі абсалютна іншы ўзровень працы. Я не кажу пра якасьць самога абсталяваньня, я кажу пра стаўленьне да сваіх прафесійных абавязкаў. Калі у нас табе прыходзіцца проста выцягваць з тэхнікаў неабходныя зьвесткі і апарат, якія яны і так павінны былі дастаць загадзя, па ўмовах райдэру, то тут мы нават не пасьпявалі адкрыць рот, а нашая просьба была ўжо выканана. Падчас выступу ў нашай Надзеі адвалілася частка дудэльзаку, дык аднекуль з-пад зямлі празь секунду зьявіўся хлапец са скотчам, каб усё прыладзіць на месца.

Некалькі ўважлівых хлапцоў проста ўвесь час стаялі і сачылі за тым, каб у нас усё было добра, гатовыя ў любую секунду памяняць шнур ці зрабіць непрамы масаж сэрца. Аніякіх лішніх рухаў, усё зразумела нават з нашай ня самай лепшай ангельскай мовай. Такім чынам, на пачатку выступу людзей вакол нас было сапраўды небагата. Але ўжо праз пару песень іх колькасьць патроілася, а напрыканцы падавалася, што ўжо ўвесь фестываль радасна скача разам з намі! Натоўп немцаў выклікае нас на біс! Такога мы не чакалі самі. Нарадаваліся дык нарадаваліся.

Публіка тут таксама адрозьніваецца ад нашай. Людзі ўсіх узростаў, што аднолькава жвава танчаць усе разам: і пеньсіянеры ў касьцюмах эльфаў, з зубамі лепшымі за мае, і моладзь з заплеценымі ў дрэды валасамі рознага колеру. Наогул, бяз дрэдаў неяк белай варонай сябе адчуваеш… І што характэрна: ніводнага чалавека, што кепска ведаў бы ангельскую мову.

Пасьля канцэрту пачалося самае вясёлае: у вялізнай, памерам з самалётны ангар, грымёрцы, сабралася цэлая армія музыкаў з розных гуртоў, і пачалася нястрымная шматнацыянальная калектыўная імправізацыя. Тут была і Omnia ў поўным складзе, і старажытныя The Dubliners – ірландцы, што сьпяваюць свае вясёлыя ірландскія песенькі ўжо год гэтак пяцьдзясят, і гурт Pyrates, і яшчэ чорт ведае хто. Адзін асабліва старэнькі ірландзец, калі яго што-небудзь запытвалі, спачатку пачынаў актыўна, але незразумела нешта тараторыць сіплым, як матацыкл “Днепр”, голасам, пасьля незаўважна пераходзіў на вясёлы ірландскі матыўчык, а потым нечакана запытваў: “Where is my guitar?”. А ўвесь гэты ашалелы натоўп, да зубоў узброены музычнымі інструментамі і талонамі на піва, безь перапынку куціў і куціў, аж пакуль ўся кантора не зачынілася. Каму не хапіла якой арфы, ці банджо, дзіка тупалі нагамі і танчылі бы ў апошні раз. Нас прымусілі зацягнуць і свае беларускія песьні, і замежцы падпявалі нам, спрабуючы пераймаць гучаньне нашай мовы.

Мы ня верылі, што ўсё гэта адбываецца з намі ў рэальнасьці.

Хочацца адзначыць, што ўсё гэта адбывалася ў невялічкім гарадку далёка ад цэнтру, і такія фестывалі тут адбываюцца ў любым месцы, большым за беларускі Чачэрск. Значыць на гэта ёсьць попыт. Людзі цікавяцца сваёй культурай, зьбіраюцца, весяляцца. І для гэтага ім неабавязкова шмат алкаголю ці грошай. Проста ўсе робяць гэта разам і самі для сябе. Таму жыхары правінцыі не сьпяшаюцца пераехаць у сталіцу, як у нас, бо іх, як кажуць, і тут някепска кормяць.

Патрапіўшы назад у свой замак, мы спрабавалі прыйсьці ў сябе, але безвынікова. Я ня мог заснуць, і таму пайшоў на шпацыр у Чэхію. Па дарозе глядзеў у двары цераз плот і ўсё ня верыў, што ў кожным зь іх жывуць сапраўдныя немцы. І дзеці іх таксама немцы. І дзядуля з бабкай немцы. Пэўна, нават іх кот называе свае вусы “пад кайзера”. І мову таварыша Ёгана Вольфгана ён, пэўна, лепш за мяне ведае. Жывуць жа людзі. Да любімага горада Франца Кафкі, па маіх дадзеных, дайсьці не атрымалася, але сьцягнуў у Чэхіі чатыры яблыкі. Не Судэцкая вобласьць, канешне, але і на тым дзякуй.
Спакой, як кажуць, нам толькі сьніцца, праўда, калі мы сьпім, затое наступны дзень быў прысвечаны Дрэздэну. Ну тут як бы ёсьць каляровыя двары. Там у будынкаў вадастокавыя трубы так выгнуты, што падчас дажджу яны вытрэнькваюць там ледзьве ня Баха. І гэта нікога не зьдзіўляе. Папса гэты Бах, кажуць. Там-сям мы натыкаемся на расейскамоўных. Часта яны адмаўляюцца ад свайго паходжаньня, пераходзяць на ангельскую.

Набыўшы ў Дрэздэне дзіўную насавую флейту і спрабуючы выдуць зь яе “ля”, мы вяртаемся назад, ва ўжо родную нам Бычыну, дзе бяз нас сумуюць бігус, каўбаскі і нашыя дарагія польскія сябры. Мы дзячым ім ад усёй душы і ўжо марым вярнуцца туды яшчэ.

Паўгадзіны да канца маёй візы — і вось мы зноў на Радзіме. Прачнуўся я на танкоўцы недзе пад Стоўбцамі. Хістаючыся і спрабуючы перастаць калаціцца, у ранішнім матавым паўзмроку я пабачыў сюрэалістычную карціну. Перада мной самотна круціўся вятрак, адзін, такі самы, як і “там”. Побач зь ім проста на поўдзень пазіралі дзьве сонечныя батарэі. Я працёр вочы, можа то мне падалося проста? Нагадвае канец фільма “Иван Васильевич меняет профессию”. Зараз вятрак ператворыцца ў трактар “Беларус” і крыкне: “Нагібаць!”. Але ўсё на месцы. Ну і халера зь ім.

фота адсюль:
www.facebook.com/darkoid.radiodarkwave/media_set?set=a.661792330601804&type=1
адсюль:
www.facebook.com/media/set/?set=a.734636409940787.1073741832.100740199997081&type=3
адсюль:
www.romanszoldra.blogspot.nl/2014/09/turniej-rycerski-w-grodzie-pod-byczyna.html
і адсюль:
www.facebook.com/media/set/?set=a.703568009721106.1073741888.436350679776175&type=3

Хто рана ўстае — таму Бог эксклюзіў дае

Усе ўжо напэўна пасьпелі прачытаць рэпартаж ды паглядзець фотаздымкі з суботняга канцэрту Three Days Grace. А я прыгатавала вам нешта яшчэ. Нешта асабістае. А менавіта артыкул паводле прыватнай прэс-канферэнцыі з гэтымі гарнымі хлопцамі, якая прайшла 20 верасьня за некалькі гадзін да пачатку імпрэзы, і маленькае апавяданьне пра тое, як Наташа ля Чыжоўка-Арэны партызаніла.

Усё пачалося з таго, што неўзабаве прыехала я значна раней, чым нас абвясьцілі арганізатары. Вырашыўшы бавіць час за праверкай оптыкі ды й становішча на мясцовасьці, рушыла да дзьвярэй. Ля цэнтральнага ўваходу ўжо пішчалі дзяўчаты, махаючы маскамі для флэшмобу, плакатамі і раздрукоўкамі тэкстаў песень – пакуль усё ішло як трэба.

Кажуць, што менавіта вушы і язык кормяць карэспандэнта, упэўніваюся ў гэтым ужо праз хвіліну, пагутарыўшы з калегай з іншага парталу: прэс-канферэнцыя ўжо празь дзесяць хвілін, а нас не папярэдзілі, ды яшчэ і прыватная – прэсы самы мінімум! Што рабіць, наш тэкставік яшчэ быў у дарозе, прыехаць не пасьпее, значыць, трэба самой, нічога не заставалася, як чакаць ад яго сьпіс пытаньняў.

На ўваходзе праясьніўся яшчэ адзін непрыемны момант – нас памылкова ня ўнесьлі ў сьпіс акрэдытаваных непасрэдна на прэс-канферэнцыю, таму прапускаць мяне катэгарычна не пажадалі. “Прыехалі…” – пра сябе мацюкнулася я, а сама хуценька вырашыла далейшы план дзеяньняў. Пакуль адныя арганізатары спрачаліся да пены ў роце, пускаць мяне ці не, я, прыкінуўшыся мэбляй і забіўшыся між іншых карэспандэнтаў, шпарка бегла за другімі, што вялі прэсу ў залу.

"… Ва ўсіх сваіх тэкстах мы гаворым пра тое, што прайшлі самі: праз усе перашкоды, страты і звычкі..”

Чакаць прыйшлося нядоўга – віталі хлопцаў мы стоячы, гучнымі апладысментамі, яны былі вельмі ўражаны: махалі ў адказ рукамі, сьціпла ўсьміхаліся і вымаўлялі словы прывітаньня.

Хлопцы адразу папярэдзілі, што размаўляюць толькі па-ангельску. Як яны распавялі самі, раней, калі гурт толькі зьявіўся, іх музыка была трохі іншай, бо тады на іх вельмі ўплываў гранж Сіетлу, хлопцы былі вялікімі фанатамі Nirvana.

Нягледзячы на тое, што за адзінадцаць гадоў некаторыя думкі і погляды зьмяніліся, але іх лірыка, як і раней, застаецца адкрытай: “Ва ўсіх сваіх тэкстах мы выражаем эмоцыі, якімі жадаем падзяліцца. Увесь калектыў уносіць свой жыцьцёвы вопыт пры напісаньні як тэкстаў, так і музыкі. У сваіх песьнях мы гаворым пра тое, што прайшлі самі: праз усе перашкоды, страты і звычкі”.

Стала вядома, што новы альбом Three Days Grace плануе пабачыць сьвет напрыканцы сакавіка наступнага году і па гучаньню будзе нагадваць самы першы, бо ідэя гэтага канцэпту – вяртаньне да сваіх каранёў.

Напэўна, прыхільнікам будзе цікава даведацца, што на сёньняшні дзень гурт My Darkest Days, у якім таксама пяе Мэтт, прыпыніў сваю дзейнасьць, таму зараз для яго ў прыярытэце, канечне, праца ў Three Days Grace. “Да таго ж тут мой брат, мне падабаюцца нашыя песьні, мы добра праводзім час разам.” – падзяліўся з журналістамі вакаліст гурта.

"… Ну, мы пасьпелі пакаштаваць беларускі ружовы суп і распачаць жывы чат “Укантакце”.."

Па іх словах, прыехаць у Еўропу яны думалі ўжо даўно, але вялікую ролю насамрэч сыграла сацыяльная сетка, калі на іх фэйсбук сталі прыходзіць бясконцыя лісты ад фанаў ў стылі: “Мы тут! Прыедзьце да нас, мы вас тут вельмі чакаем і жадаем пабачыць!”, адразу сабраліся і прыехалі. Яны нават не чакалі, што будуць распрадаваць менавіта Арэну.

Было і стандартнае пытаньне: “Ці ведаюць хлопцы пра такую сацыяльную сетку, як “Укантакце”? Музыкі адказалі, што дзясятага верасьня ў іх там адбыўся жывы чат, дзе ім задалі больш за тысячу пытаньняў. “Мы ніколі так хутка не пісалі! Мы былі ў шоку ад таго, колькі фанаў там сядзела і хацела з намі пагутарыць!” – адказалі яны.

"… У аэрапорце нас чакалі з хлебам-сольлю.."

Яшчэ адным чаканым пытаньнем было: “Як вам Беларусь і Чыжоўка-Арэна?” Музыкі адказалі: “Арэна аграмадная! Прышпільная! Вельмі новая і прыгожая! Мы вялікія фанаты хакею, здаецца, нарадзіліся з клюшкай у руках, таму калі мы толькі зайшлі ў яе, пачулі смак ды й пах лёду, адразу адчулі сябе як дома. Тут вельмі прыгожа і чыста, Беларусь вельмі нагадвае Канаду, бо людзі тут вельмі спагадлівыя і дабразычлівыя. У аэрапорце нас чакалі фанаты з хлебам-сольлю, таму мы адразу зразумелі, што прыехалі не дарма, і ўсё будзе крута! Ну, мы пасьпелі пакаштаваць беларускі ружовы суп, вельмі смачны! Як жа ён завецца, халодны такі… cold? А, халаднік! Таксама пакаштавалі шмат беларускага лікёру ды гарэлкі. А вось беларуская мова не далася, але нас спрабавалі навучыць слову “дзякуй””.

"… На аўтограф-сэсіі шмат людзей плакалі.."

Музыкі адзначылі, што тут фанаты сьпяваюць значна гучней, і на аўтограф-сэсіі шмат людзей плакалі ад радасьці, у той час як, напрыклад, амерыканскія гледачы больш агрэсіўныя, таму на амерыканскіх шоў звычайна пілнуе больш карэт хуткай дапамогі. А потым дадалі: “Хаця музыка наша і даволі агрэсіўная, людзі мы вельмі спакойныя. Мы заўважылі, што нашыя фанаты зь цягам часу становяцца маладзей, напэўна гэта з-за Мэтта, а людзі, якія прыходзілі на нашыя выступы дзесяць гадоў таму, зараз прыводзяць на імпрэзы сваіх дзяцей, і гэта вельмі крута!”

Хлопцаў прасілі расказаць пра іх самы першы выступ. Зь іх словаў, гэта адбылося яшчэ ў старэйшай школе. Яны правялі вялікую рэкламную кампанію, прадалі ўсе квіткі, але наогул забыліся пра ахову і паліцыю, таму выступ амаль адразу ператварыўся ў нейкае бязладзьдзе, і яго прыйшлося вельмі хутка спыніць.

Раней у гурта была іншая назва, а ў 1997 годзе яе зьмянілі на Three Days Grace. Па іх словах, так здарылася, што на той момант гурт пакінулі два ўдзельнікі, у выніку музыка стала іншай, энергетыка стала іншай, і было вырашана зьмяніць і назву.

Прыемнай нечаканасьцю стала тое, што гурт плануе вярнуцца яшчэ, ужо з новым альбомам: “Мы пабачылі, якія ў вас гарачыя фаны, таму гатовыя вярнуцца ўжо зараз! Вельмі хацім адыграць сёньня, выпусьціць новы альбом, прыехаць сюды і паіграць на фестывалях.” Так што застаецца чакаць зусім нядоўга.

Усіх вельмі цікавіла, чым хлопцы захапляюцца акрамя музыкі. На гэта яны адказалі, што ім вельмі падабаецца бавіць час на прыродзе, яны нават жывуць у сельскай мясцовасьці, таму рыбалка і паляўніцтва – як раз тое, што доктар прапісаў.

Напрыканцы гутаркі музыкаў запыталі, кім бы яны сталі, калі б не зьвязалі жыцьцё з музыкай. Са словаў хлопцаў, Брэд стаў бы хакеістам, Ніл напэўна бы быў у турме, а Мэтт зрабіў бы кар’еру порна-зоркі.

З 15 па 18 верасьня ў Палацы мастацтва прайшоў першы фэст гарадскога мастацтва. Вельмі спадзяюся, што калі вы, даражэнькія, ня трапілі на “Кераміку Крэва”, або трапілі і чакалі падобнага мерапрыемства ў Менску, змаглі ўжо нарэшце з пэўнай асалодай увабраць у сябе кожны кавалачак мастацкага сьвету на працягу ўсіх чатырох дзён.
Хочацца адзначыць вельмі карпатлівую працу арганізатараў, бо мерапрыемства было арганізавана сумленным чынам на самым высокім узроўні. Кожны зь дзён меў сваю тэматыку, таму не сьпяшаючыся можна было пасьпець паглядзець усе імпрэзы, наведаць майстар-класы, пагутарыць са ўсімі майстрамі, якія прынялі ўдзел у марафоне.

Гасьцей сустракалі на ўваходзе жывыя скульптуры, на трэцім паверсе, у галерэі, можна было паслухаць музыку такіх гуртоў, як “Нельга забыць”, “Рэ Мажор”, “Сон-трава”, “Князь Мышкін”, Leibonik, Iлюжан, “Птушыны шлях” і інш. Паглядзець на рыцарскія забаўкі ад Менскай уніі “Меч и Ворон”, патанчыць разам зь дзяўчатамі танцавальнага калектыву Temple Tribe, адчуць сябе сапраўдным шаманам пад выступ студыі этнічнай пластыкі Ketri. Маленькія гледачы маглі амаль увесь час глядзець спектакль “Батлейка”, а калі стамляліся – павыразаць-памаляваць маленькіх папяровых анёлкаў.
Акрамя гэтага, на трэцім паверсе былі разьмешчаныя цэлыя тры экспазіцыі, аўтарам якіх зьяўляецца беларускі дызайнер Сяргей Шіло (аўтарскі правапіс захаваны). Як распавёў для чытачоў BelMetal мастак, усе тры экспазіцыі, а дакладна “Высоцкий”, “Сквозь время” ды “Гвозди” ён прысьвяціў любові, адносінам паміж мужчынай і жанчынай і вечнасьці. На гэта яго натхнілі творы Высоцкага, якому прысьвечана цэлая серыя інсталяцый.
Але ж самым галоўным на гэтым фесьце была менавіта выстава лялекусіх каляроў ды памераў,дэкаратыўных, мяккіх, шарнірных, інтэр’ерных. Упрыгожваньняў: завушніц, пярсьцёнкаў, караляў, набораў; скураных, драўляных, керамічных і інш.

Але мяне больш за ўсё ўразілі дзьве майстрыхі: яны робяць упрыгожваньні, аплятаючы натуральныя камяні карункам латуні, мельхіёру ды срэбра! І хаця адна з адной яны не зьвязаныя, абедзьве кажуць, што былі ўлюбёныя ў метал ужо зь дзяцінства, у той час, калі іх сяброўкі куплялі новыя сукенкі, гэтыя таленавітыя жанчыны, а тады дзяўчынкі, на ўсе грошы куплялі прыпой для паяльніка. Цяпер жа іх камплекты носяць нават вельмі забясьпечаныя дамы.
Так сталася, што ў сёньняшнім сьвеце грошы граюць не апошнюю ролю, таму калі выставы не акупляюцца, бедны Палац мастацтваў, храм культурнага асьветніцтва ня вытрымаў, зламіўся пад гнётам няшчаднай эканомікі. Цяпер пад яго дахам часьцей можна трапіць на кірмаш іранскіх анучак, чым на выставу, а ў галавах людзей складваецца непрыемная асацыяцыя. Можа, пагэтаму ў дзень адкрыцьця фестывалю, людзей было зусім няшмат, што прымусіла мяне задумацца ўсур’ёз над гэтым пытаньнем. Але як мне распавёў адзін з арганізатараў мерапрыемства Міхаіл Бараноўскі, аніякія асацыяцыі з ворахам іранскіх ануч не змаглі перашкодзіць ім зладзіць добрае сямейнае мерапрыемства, паказаўшы, што гарадское мастацтва таксама вельмі цікавае і да таго ж разнапланавае – на любы густ. Напрыканцы Міхаіл падкрэсьліў, што нашаму гораду не хапае фестываляў менавіта такога напрамку, і што яны накіраваныя на працягваньне разьвіцьця сваёй ідэі. Што ж,Міша, усёй камандай BelMetal жадаем, каб ваша задумка ажыцьцявілася, калі гэтаму гораду патрэбны героі, няхай яны будуць такімі ідэйнымі і прагнымі да ежы духоўнай.

Тэкст, фота: Наташа Будная

Зайшла да Алеся Таболіча на тры пытаньні, а ў выніку затрымалася на пару гадзін. Напярэдадні “Тату-фэсту”, што Алесь ладзіць 28 верасьня ў клубе Re:public, панясьліся разнастайныя займальныя размовы. Падрабязнасьці разважаньняў Таболіча наконт падводных камянёў у арганізацыі фестываляў, наогул беларускую сцэну і асобных яе яркіх прадстаўнікоў, дый проста адкравеньняў за жыцьцё шукайце ніжэй у нашым імправізаваным інтэрв’ю.

Насьця Quende:

Алесь, ці даўно ты сам займаешся арганізацыяй фестываляў і чаму наогул вырашыў увязацца ў гэтую няўдзячную справу?

Алесь Таболіч:

Арганізацыя фэстаў – той яшчэ шоў-бізнэс, навошта я ў яго палез – ня ведаю, ну так ужо атрымалася. Я наведваў шмат канцэртаў, фэстаў, часьцяком езьдзіў на Ўкраіну, назіраў за арганізацыяй разнастайных мерапрыемстваў, рабіў высновы. У выніку мяне аднойчы прабіла, і прыйшло ў галаву, што, калі хочацца атрымаць асалоду ад якаснага, высокакласнага фэсту – трэба паспрабаваць зрабіць яго самому.
У арганізацыі фестываляў я ўдзельнічаю з 1998 года, пачынаў з такіх вядомых фэстаў, як Фолк-хатка,Рэзервацыя і інш. У мяне на той час была выключна ідэйная цікавасьць, і я шмат дапамагаў Віталю Супрановічу. Апошні, наадварот, сам па сабе таленавіты арганізатар і прамоўтэр, але яму – што выступае Зьніч, што Саладуха – няма розьніцы, абы адбываліся канцэрты, якія прыносяць прыбытак. І калі раней Супрановіч шмат дапамагаў беларускай музычнай тусоўцы, спрыяў выпуску касетаў, кружэлак, працэсу ладжаньня канцэртаў, то зараз ён толькі на адсоткаў 30 займаецца прасоўваньнем беларускай цяжкой музыкі. Я разумею, што сёньня грошы правяць сьветам, але, мяркую, ідэя і прынцыпы павінны заставацца стрыжням любой дзейнасьці.Тым ня менш, скажу шчыра, у нейкім сэнсе менавіта Віталь сваёй харызмай, зацятасьцю і стараннасьцю натхніў мяне і дапамог займацца тым, што я раблю зараз.
Асабіста мяне арганізацыя фестываляў захапляе і зацягвае: зладзіў адзін фест – атрымалася добра, хочацца рабіць яшчэ, больш маштабна, арыгінальна, дасканала. Адзінае, лічу, трэба ў гэтай справе не штурхацца ў розныя бакі, а ахопліваць адзін фронт, акрэсьліваць сваю нішу. Дакладна не хачу проста арганізоўваць фэсты дзеля фэстаў, “каб было”. Таму ў прынцыпе, усе мае фестывалі пасуюць да мяне і маіх інтарэсаў: я займаюся татуяванкай – ладжу Тату-фэст, імкнуся разьвіваць беларускую фолк-сцэну – раблю Купальскае Кола, граю ў пэган-метал гурце — самастойна арганізую і разам са Зьнічом бяру ўдзел у фэсьце Раўнадзенства…

Насьця Quende:

Як зьявілася ідэя арганізаваць у гэтым годзе Купальскае Кола ва Ўкраіне, і ці не было хваляваньняў наконт небясьпечнага палітычнага становішча?

Алесь Таболіч:

Насамрэч, ладзіць Купальскае Кола ва Ўкраіне мы вырашылі за паўгады, калі рэвалюцыйныя дзеяньні яшчэ не дасягнулі такіх маштабаў і становішча было больш стабільным. Ідэя фестывалю была мая і прыйшла ў галаву пасьля паездкі на фэст Стародавній Меджыбіж. Арганізатар Косьця прыязджаў у Менск, мы грунтоўна паразмаўлялі за оўпэн-эйры і я яму распавёў пра складаную сітуацыю з ладжаньнем такога фармату фестываляў на Беларусі. Я адзначыў, што паспрабаваў бы зладзіць штосьці падобнае да Купальскага Кола ва Ўкраіне, але патрэбна падтрымка чалавека, які ўжо дасьведчаны ў гэтай справе, займаўся арганізацыяй і мог бы мне з гэтым дапамагчы. Косьця намёк зразумеў і пагадзіўся, таму фестываль адбыўся, нягледзячы на складанае палітычнае становішча. Натуральна, наведвальнікаў было ня так шмат, як магло б, дый зь Беларусі многа хто хацеў прыехаць ды пабаяўся. Але што датычыцца арганізацыі – ўсё было выдатна, я вельмі задаволены вынікам.

Насьця Quende:

Ці можна зарабіць на арганізацыі фестываляў у Беларусі?

Алесь Таболіч:

Арганізацыя фестываляў – гэта заўжды рулетка. Канешне, можна зарабіць на фэстах, але патрэбныя альбо невычэрпнае шанцаваньне, альбо моцны старт і фінансавая падтрымка. Напрыклад, у выпадку, калі ў цябе грошаў тысяч сто зялёных і ты можаш прывезьці хоць вельмі папулярны замежны гурт, хоць малавядомы беларускі, ты можаш дазволіць сабе дзесьці страціць, а дзесьці шмат зарабіць. У мяне такіх шанцаў няма, таму калі б я аднойчы ўляцеў на нармальныя грошы, наступным разам сто разоў бы падумаў, займацца мне ізноўку арганізацыяй фестываляў ці не. Але, на шчасьце, так атрымалася, што я яшчэ не ўляцеў глабальна ні на адным з фэстаў, зладжаных на Беларусі, хаця ўжо самастойна правеў чатыры моцныя фестывалі. Калі я ўпершыню адыграў “Купальскае Кола”, дырэктар клуба падышоў да мяне і зьдзіўлена сказаў: “Неверагодная рэч! Ты ўклаў вялікія грошы ў гэты фестываль і ня тое што не ўляцеў, а яшчэ й здолеў зарабіць на ім”. А, напрыклад, той жа Косьця, пра якога я распавядаў, пасьля першага свайго фэсту Фарпост прадаў байк…
Пакуль самы ўдалы мой фестываль – Раўнадзенства, гэта каб у чацьвер на тры беларускія гурты прыйшло больш за 800 чалавек!.. Я не пашкадаваў грошаў на рэкламу і арганізацыю, своечасова заплаціў усім ганарар ды яшчэ й сам зарабіў. Ня ведаю дакладна, у чым сакрэт пасьпяховасьці маіх фестываляў, але, мяркую, сэнс тут у пазіцыі ідэйных людзей і пазіцыі тых, хто на арганізацыі фэстаў проста зарабляе грошы. Калі ты разумна падыходзіш да канцэпцыі мерапрыемстваў, займаешся арганізацыяй з душой, ладзіш фэст як для сябе, імкнешся адшукаць новыя цікавыя спосабы падачы, арыгінальныя фішкі, каб гэта было цікава – публіка пачынае табе давяраць, а гурты самі імкнуцца ўзяць удзел і выступіць.

Насьця Quende:

Ці ёсьць ужо далейшыя планы па арганізацыі фестываляў на Беларусі?

Алесь Таболіч:

Натуральна, буду штосьці рабіць, апошнія фэсты, здаецца, добра атрымался, дый, наогул, яшчэ столькі прасторы для разьвіцьця фестывальнага руху на Беларусі. Распавяду, напрыклад, што ў 2015 годзе мы плануем зрабіць з Купальскага Кола двухдзённы оўпэн-эйр у музейным комплексе “Дудуткі". Па-першае, Купальле – гэта традыцыйнае сьвята і добрая нагода для такога маштабнага мерапрыемства, па-другое – ніхто яго не сьвяткуе ў такім маштабе, як гэта робім мы. Паспрабуем запрасіць некалькі вельмі вядомых замежных і беларускіх зорак каляфолкавай і пэган-сцэны і, магчыма, станецца так, што нават здолеем прадставіць альтэрнатыву летнім фестывалям Metal Crowd і Kilkim Zaibu. У наступным годзе я планую арганізоўваць Купальскае Кола разам з Аляксандрам Ракам, што сёлета пасьпяхова зладзіў у Дудутках фэст Наш Грунвальд. Мне вельмі падабаецца, што Рак ідэйны, ён сам ёсьць адлюстраваньнем ўдзельніка і наведвальніка падобных фестываляў, бо ён рэканструктар і ведае, што цікавіць гэтых людзей, якой яны захапляюцца музыкай, якія іх прывабяць атракцыі… Менавіта па гэтай прычыне Грунвальдскі фэст Аляксандра Рака прайшоў на “ўра”, а ў таго ж Супрановіча, у параўнаньні, Грунвальдскі фэст, скажам шчыра, анічым не адрозьніваецца ад канцэрту Калядны фэст, а оўпэн-эйр тым часам павінен уяўляць сабой шоў. Гэты элемент у значнай ступені прысутнічаў у Аляксандра, і магчыма, разумеючы гэта, Віталь ужо ня ладзіць летам гэты фэст. Таму я не стамлюся паўтараць – ідэя перадусім, і перш-найперш трэба самому жыць тым, што ты хочаш рабіць якасна для іншых.

Насьця Quende:

Якія праблемы сёньня перашкаджаюць арганізацыі фестываляў на Беларусі?

Алесь Таболіч:

Вось я размаўляў з адным з арганізатараў Kilkim Zaibu, ён кажа, што амаль кожны фэст – гэта ўлёт і значныя фінансавыя страты. Алё чаму штогод ён ладзіць фэсты ізноўку — бо мае падвязкі і спонсараў. За кошт гэтага ён можа сабе дазволіць кожны раз клікаць як мэтраў цяжкой сцэны, так і новыя, маладыя гурты, і праграма атрымліваецца насамрэч кайфовай. Для арганізацыі Басовішча ў Польшчы 75% грошаў выдзяляе дзяржава, астатнія 25% – гэта спонсарская дапамога. Нават ва Ўкраіне назіраецца актыўнае заахвочваньне фестывальнага руху. А ў нас дзяржава ня тое што не падтрымлівае падобныя рэчы, а са свайго боку нават замінае шляхам разнастайных нарматыўных патрабаваньняў і непрыемных фармальнасьцяў. А калі ты марнуеш асабістыя энергію і грошы на арганізацыю файнага мерапрыемства, а табе яшчэ й будуюць перашкоды – хутка ў любога папросту апускаюцца рукі. Калі б дзяржава была зацікаўленая ў пашырэньні такім чынам культурна-асьветніцкага руху – упэўнены, колькасьць якасных рознатэматычных фестываляў у краіне значна б павялічылася.

Насьця Quende:

Якія былі найлепшыя канцэрты/фестывалі, якія ты наведаў як глядач?

Алесь Таболіч:

Адразу скажу, што я больш люблю фэсты, а не канцэрты, успрымаю іх як сапраўдны адпачынак для душы. Маеш на ўвазе, найлепшыя за якія гады, за апошнія? Нічога на памяць не прыходзіць… Не, ну адбыўся такі ў 1997 годзе фэст Экстрымум, калі ты яшчэ дзяўчынкай маленькай бегала :) Адзін зь лепшых і наймацнейшых оўпен-эйраў, першы фестываль, які мне вельмі спадабаўся і запаў у душу. Тады ў цэнтры сталіцы сабралося і тусіла каля 5 тысяч металістаў, той Парк Чалюскінцаў ад валасатых пачвараў проста тросься… Зь нядаўніх мне спадабаўся фестываль, на якім гралі Morbid Angel, прычым праходзіў ён ноччу, што зусім не сапсавала, а толькі дадало ўражаньняў.
Наконт канцэртаў – вельмі спадабаўся, як ня дзіўна, выступ гурта The Prodigy. Выдатна было ўсё: сьвятло, гук, тое, як яны сябе паводзяць на сцэне… Хоць і музыку я такую ня слухаю, але гэта было сапраўднае шоў. А, дарэчы, ад тых гуртоў, на якія насамрэч хацеў паглядзець – Amorphis і Samael, — не атрымаў аніякай асалоды, не спадабаліся. Вось нават зараз, калі часам хаджу на менш вядомыя гурты, атрымліваю значна больш прыемных эмоцый.

Насьця Quende:

І, адпаведна, якія найлепшыя канцэрты/фестывалі, на якім ты сам граў?

Алесь Таболіч:

Найлепшы выступ — гэта калі ёсьць аб чым узгадаць! Ён можа быць галімым, але цікавым.
Вось, напрыклад, я памятаю нашае першае Басовішча… хаця, насамрэч, ня памятаю, бо я нажраўся, як сьвіньня, і мяне са сцэны пад сраку выкінулі :) Адзінае што, дзякуючы гэтай сітуацыі, калі мы, а пасьля й N.R.M., выйшлі ў дупу гатовыя, гэтая антырэклама ў нейкім сэнсе спрацавала так, што нас памятаюць і запрашаюць туды ўжо 11 год. А калі б мы проста выйшлі і адыгралі — можа б і не паклікалі болей. Чамусьці запомніўся выступ Зьніча ў Магілёве, калі мы гралі на прэзентацыі новага альбому Vicious Crusade. Мы адыграліі так добра, што людзі прыбягалі за аўтографамі менавіта да нас, а не да хэдлайнераў, і на нашым выступе было больш людзей, што падаецца проста нонсэнсам. Але гэта суб’ектыўна. Натуральна, у кожнага з музыкаў гурта ёсьць свае лепшыя моманты, можа іншыя ўдзельнікі Зьніча ўзгадалі б штосьці іншае.
Непрыемна зьдзівіўся ў гэтым годзе падчас нашага выступу на фестывалі Carpathian Alliance. Я разумею, мы выйшлі граць першыя, але нас прыйшлі павітаць палякі, літоўцы, украінцы… А дзе беларусы? Калі я запытаў, ну мо 5 чалавек паднялі рукі, таму аніякай падтрымкі ад землякоў я не адчуў. Я ведаю, што многія ня любяць і ня слухаюць Зьніч, можа, я і сам бы ня слухаў, калі б у ім ня граў) Маўляў, прыелася адное і тое ж, новае трэ рабіць… Але мне сьмешна і незразумела, калі людзі едуць на фестывалі за мяжу і нават не прыходзяць на выступы родных гуртоў. Можа ты такі гурт ня любіш і ня слухаеш, але ж яны прывезьлі з сабою беларускую культуру, і ў плане падтрымкі павінна быць нейкая сувязь беларусаў з беларусамі.

Насьця Quende:

Што наконт тваіх музычных захапленьняў на сёньняшняй айчыннай сцэне – гэта толькі пэган ці штосьці яшчэ?

Алесь Таболіч:

А я дарэчы ня шмат чаго зараз слухаю. Хоць і магчымасьці ёсьць, але часу няма. Калі ты ў нейкім сэнсе вырас і больш займаешся сабой, сям’ёй, бытавымі рэчамі, мэтанакіраванае праслухоўваньне музыкі зьядае час. Адзінае магу сказаць – вельмі шмат зьявілася насамрэч цікавых гуртоў. Падабаюцца Forodwaith, Folcore, якія я ў прынцыпе, у нейкім сэнсе, і раскруціў з-за асабістага захапленьня. Ягорава Гара з Гомелю — таксама вельмі цікавы, самабытны гурт. Займальны, якасны праект – ByCry, толькі, маё прынцыповае меркаваньне, раіў бы вакалістцы Аляксандры менш распыляцца па шматлікіх асабістых рознастылёвых праектах гурта кшталту, Karavaj, Агатка, Крывы Рай і г д., бо зь іх атрымліваюцца проста праекты дзеля праектаў. Хлапцы зь Litvintroll – сапраўдныя малайцы, выступаюць чотка і зладжана, робяць вялікія посьпехі. Пытаньне толькі ў тым, наколькі іх хопіць, каб не атрымалася так, што Litvintroll хутка дасягнуць вяршыні славы і далей працягнуць граць адно і тое ж. Няхай заўсёды зьдзіўляюць нас сваімі новымі песьнямі!
Вось, наогул, я заўжды разглядаў фестываль Купальскае Кола як выдатную пляцоўку для разьвіцьця беларускай андэграўнднай сцэны і пашырэньня творчасьці маладых кайфовых гуртоў. І, натуральна, як ні круці, у гэтай справе я ў большай ступені буду падтрымліваць беларускамоўныя гурты і фолк-пэган накірункі – тое, што чапляе мяне самога.

Насьця Quende:

Ці можна, на твой погляд, у сучасных беларускіх рэаліях зарабляць на жыцьцё музыкай?

Алесь Таболіч:

Метал-музыкай грошы зарабіць немагчыма, а вось канцэртнай дзейнасьцю – можна. Але каб гурт вылез з андэграўнду і пачаў штосьці зарабляць, трэба выходзіць да шырокай публікі і на моцныя фэсты, датычна арганізацыі якіх, я ўжо распавядаў, сёньня паўстаюць пэўныя праблемы. Тыя, хто выбіваецца на вялікія пляцоўкі і няспынна разьвіваецца, прыходзяць у выніку да посьпеху і запроста могуць ператварыць канцэртную дзейнасьць у асноўны заробак. Але гэта хутчэй выключэньні, а пакуль у нас гурты ў асноўным не зарабляюць грошы, а больш аддаюць. Такі ён, беларускі андэграўнд у чыстым выглядзе – проста хтосьці вышэй, а хтосьці ніжэй.
Тыя, хто хоча мэтанакіравана зарабляюць сваёй творчасьцю на жыцьцё, у выніку прыходзяць да апапсеньня, спрашчэньня музыкі ці ператварэньня ў маднявы кавербэнд. Так, напрыклад, адбылося з гуртом Торнадо, франтмэн якога Ангус зараз сьпявае каверы па кавярнях. А вось гурт Euthanasia А.D., насупраць, аддана і ўпарта 25 гадоў займаецца музыкай. Яны сёньня ня дужа папулярныя і сваю музыку перш-найперш робяць для асабістага задавальненьня. Але для мяне Euthanasia застаецца моцнай, годнай камандай, на якую людзі ў свой час ішлі натоўпамі.
Мая асноўная прафесія – татуяванка, гэтым я на жыцьцё і зарабляю. Адна з маіх адукацый — дызайнер праектаваньня рэкламы і выставаў, чым я таксама ўскосна і займаюся, маю на ўвазе стварэньне рэкламы і прамоўтарскую дзейнасьць. Натуральна, крыху атрымліваю ад канцэртаў і фестываляў як музыка і арганізатар, але гэта дакладна толькі дадатковы заробак.

Насьця Quende:

Чым зараз дыхае гурт Зьніч, якія далейшыя творчыя планы?

Алесь Таболіч:

Скажу шчыра, мяне насамрэч задзяўбло граць адныя і тыя ж хіты, таму зараз я знаходжуся ў стане духоўнага і творчага пошуку. Трэба ўжо нешта новае ствараць, але паўстала пытаньне – што ж мы хацім зрабіць, у якім кірунку рухацца. У гурце нядаўна зьявіўся новы чалавек, які, зноў жа, прынёс сьвежыя думкі, ідэі, погляд на музыку, так што ў бліжэйшай будучыні нас чакае напружаная праца.
Калі браць мае адносіны да каардынацыі дзейнасьці Зьніча, то я, верагодна, самы дэмакратычны чалавек з усіх музыкаў. Напэўна, ў гэтым мая памылка. Вось ты пыталася, як праходзяць рэпы Зьніча? А ты запытай, ці ёсьць у нас наогул гэтыя рэпы і калі мы апошні раз зьбіраліся ўсе разам?) Амбіцыйных, прафесійных музыкаў і да таго ж дарослых людзей зь сем’ямі цяжка сабраць на рэпетыцыю і прымусіць рабіць штосьці адзінае. Уяўляеш сабе лебедзя, рака і шчупака – ўсе яны самі па сабе, вельмі розныя і нязьменна цягнуць воз кожны ў свой бок. Мне трэба знаходзіць з усімі агульную мову, і часам гэта бывае неверагодна складана.
Ведаеш, я раней заўжды планаваў на будучыню, але паступова зразумеў, што трэба жыць сёньняшнім днём. Гэта глыбока няправільная пазіцыя, калі людзі думаюць, маўляў, зараз мы пачнем граць, праз год выступаць, а праз два гады запішам альбом… Трэба ўсё рабіць быццам у апошні раз і рэалізоўвацца кожны момант, аддавацца з галавой любой сваёй дзейнасьці, калі ты сапраўды творчая асоба. І галоўнае – рабіць усё магчымае, каб разьвівацца і расьці ўверх, а не заставацца на адным узроўні і, барані божа, не скатвацца ўніз.

Насьця Quende:

Калі б у цябе зараз зьявіўся год вольнага часу, што б ты рабіў?

Алесь Таболіч:

Я б сваю кнігу дапісаў пра гісторыю беларускай культуры татуяванкі. Аніяк рукі ня дойдуць дапрацаваць, а інфармацыі ўже вельмі шмат назьбіраў. Цікава было б таксама напісаць аўтабіяграфічны аповед пра беларускую альтэрнатыўную сцэну ад 90-х да сучаснасьці, як яна разьвівалася з самага майго дзяцінства па сёньняшні дзень. Думаю, пра гэта было б цікава пачытаць нават простым людзям, каб зразумець, куды паглыбляецца каранямі сучасная цяжкая музыка.
А самае сьмешнае, што час так ляціць: у 20 гадоў падавалася, што часу для творчай самарэалізацыі яшчэ вельмі шмат, у 30 гадоў думаў, хопіць яшчэ, усё пасьпею, а вось мне ўжо і 35, і гэтага аднаго году вольнага часу зараз так не хапае…

Здаецца, было ўсё. Але неяк… бы сэкс без аргазму

Arch Enemy пэўна з тых гуртоў, каму асобнае прадстаўленьне не патрабуецца. Шведская школа мелодык-дэзу, фірмовыя гітарныя запілы спадара Майкла Эмата, свой стыль, можна сказаць, уласнае імя. А ня так даўно калектыў папоўніўся каларытнай Алісай Уайт-Глаз, прыцягнуўшы да сябе яшчэ больш увагі. Arch Enemy заўсёды ўдала балансавалі маючы добрую раскрутку, і пры гэтым ня скочваючыся ў адкрыты мэйнстрым. Гэта заўсёды быў папулярны метал-гурт, які слухаць, так бы мовіць, прэстыжна. Бо і слухаць жа сапраўды ёсьць чаго!

А ў нас гутарка пойдзе аб тым, як гэтая зорная каманда дала шоў у Менску даждлівым панылым вечарам 22 верасьня.

На момант пачатку ў зале ўжо сьцягнулася колькасьць гледачоў дастатковая для таго, каб сказаць “Нямала, але і ня столькі, каб Re:Public ламіўся. Нармальна”. Нават вельмі нядрэнна для коштаў 450-500 тбр за танцпляц. Зала сустрэла нас шчыльнай заслонай дыму, і пунктуальна, а восьмай, шоў пачалося.

Не, ня буду весьці хроніку, як хто за кім выходзіў, як музыкі віталі публіку, а публіка музыкаў і г.д. Усё было стандартна. То бок, звычна і прадказальна для чарговага канцэрту замежнікаў у беларускай сталіцы. І, лагічна, з іншага боку яно было стандартна для самога гурта: чарговы негалоўны канцэрт туру. Я гэта ўсё куды вяду… Вяду да таго, што чакалася нешта гэткае, нешта феерычнае… А атрымаўся “прост трошк” канцэрт.

Паспрабуем раскласьці па складніках. Гурт выглядае добра на сцэне. Спадарыня Аліса ідэальна ўпісалася ў калектыў: і як вакалістка, і як франтвумэн свае абавязкі ведае і выконвае добра. Астатнія музыкі прафесіяналы, нічога ня скажаш. Першую, найдаўжэйшую частку адыгралі амаль што цалкам нонстопам. Кульмінацыя была дзесьці ў раёне «As the Pages Burn» – «Dead Eyes See No Future». Сэтліст на 100% спраўдзіў чаканьні, падборка была сапраўды нядрэнная. Моцныя прызнаныя песьні разам з новымі. Сэтліст далучаю, каб было бачна на свае вочы. І цяпер пра галоўныя адмоўныя моманты. Гук. Галоўная, халера, праблема. Як то дурні і дарогі – дык так у нас гук. Ад самага пачатку і цягам усяе імпрэзы яно нагадвала хутчэй гуд заводу, чым выступ меладэз-гурта. Слухаў ззаду танцпляца і з другога паверху. Ну як гэта так? – калі сола-гітары, галоўную іх фішку, чуваць выключна праз заткнёныя вушы… І другое. Гурт адыграў, як вышэй сказана, чарговы, стандартны канцэрт. Прахадны. Песьню за песьняй, два запланаваныя бісы – і адпачываць. Аўтографаў і фота беларусам не належыла.

Затое Рэпаблік забясьпечыў наведвальнікаў прыбіральні сурвэткамі, рупліва расклаўшы іх па бачках. А мерч каштаваў ад 250 тбр за цішотку.

Вось такі канцэрт. Для некаторых нават “найлепшы ў жыцьці” ды “з выдатным гукам”. А для некаторых, здаецца, было ўсё. Але неяк… бы сэкс без аргазму.
Ну а мне што? Я паскакаў у танцпляцы.

Тэкст: Ян Мачульскі
Фота: Антон Кавалеўскі

Працягваем знаёмства з поглядамі беларускіх і замежных музыкаў на зьмены ў зыходным гучаньні аўтэнтычнай фолк-музыкі і адраджэньне забытых нацыянальных традыцый шляхам перапрацоўкі старажытных узораў народнай музыкі ў духе часу і ў адпаведнасьці з густам сучасных выканаўцаў.

Нагадваю, што ў рамках артыкулу (частку І шукай тут; частку ІІ шукай тут) разнастайным музыкам задаецца наступнае пытаньне:

Як Вы ставіцеся да ўзьнікненьня такіх музычных стыляў, як фолк-метал, дарк-фолк, электрык-фолк, фолк-панк, неафолк?.. Асабіста Вы распачыналі творчы шлях зь якіх-небудзь іншых стыляў, толькі потым дадаючы ў сваю музыку элементы фолку, ці, наадварот, пачаўшы з народнай музыкі, перайшлі на іншыя напрамкі? На Ваш погляд, якія зьмены будуць адбывацца з фолк-музыкай у далейшым? Ці ня зьнікне наогул у выніку аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе?

Вячка Красулін (гурты “Кашлаты Вох”, “Ветах”, Testamentum Terrae і яшчэ бог ведае якія, але іх вельмі шмат)

Тое, што ўвогуле фолк пранік у шматлікія стылі, гэта цудоўна, таму што такім чынам, акрамя таго, што проста разьвіваецца музычная сцэна, захоўваецца этнічная культура. Якраз дзякуючы таму, што ў розных краінах ствараюцца рознастылевыя фолк-гурты, падтрымліваецца і распаўсюджваецца далека па-за межы краінаў іх нацыянальная культура. Ізноўку жа – калі б усе музыкі лабалі “па-амерыканску” і гучалі закошана пад адзін лэйбл, слухаць іх было б папросту нецікава. А фолк-элементы якраз надаюць нейкую адметную афарбоўку, каларыт, перадаюць характар самога народа. Але тут важна дадаць, што ў той жа час шматлікія гурты, якія называюць сябе фолк-гуртамі, насамрэч імі не зьяўляюцца, а проста выкарыстоўваюць фолк-інструменты ці косяць пад фолкавае клішэ. На мой погляд, гэта ня мае дачыненьня да фолку, а зьяўляецца ня больш чым маднявай стылізацыяй. Але ж яна вельмі падабаецца некаторым слухачам, і гэта вельмі добра.
Сам я пачынаў, калі казаць пра тое, што слухаў зь дзяцінства, – з фолку. Але граць у “Кашлатым Воху” я пачаў зусім у іншым стылі, тут больш паўплывала разнастайная музыка, якой я захапляўся ў юнацтве, ад Nirvana да Sepultura праз рускі рок. Аднак пазьней я ўсё ж прыйшоў да сапраўднага, якаснага і больш сур’ёзна захапіўся аўтэнтычным гучаньнем.
Што датычыцца аўтэнтычнага фальклору, то тут трэба спачатку вызначыцца з тэрміналогіяй: аўтэнтычны – гэта менавіта той, што ўпісаны ў кантэкст жыцьцядзейнасьці чалавека. Калі людзі, напрыклад, будуць сьпяваць пад гітару Цоя ці Вольскага – гэта таксама будзе лічыцца фолкам, бо, хоць песьні і аўтарскія, але яны моцна прыжыліся ў народзе. Калі так лічыць – то, відавочна, фальклор нікуды ня зьнікне, бо ён існуе пакуль існуе ўвогуле народ і ажыцьцяўляецца нейкая яго дзейнасьць. А вось традыцыйны аўтэнтычны фальклор, натуральна, зьнікне, таму што зьнікае вёска як соцыякультурная фармацыя. У ранейшай вёсцы ўсе людзі ведалі адно аднаго і жылі згодна з адзінымі культурнымі прынцыпамі. Зараз, “дзякуючы” імклівай глабалізацыі, вёскі ператвараюцца ў маленькія гарадкі, дзе суседзі жывуць побач і могуць нават ня быць знаёмымі, традыцыя ўжо аджыла сваё і фальклор у традыцыйным значэньні амаль цалкам зьнік альбо прыняў іншыя формы, што пастаянна няспынна трансфармуюцца.
Тым ня менш, людзі “ў тэме”, якія цікавяцца роднай культурай, займаюцца гэтым, разумеюць, што аўтэнтыка – гэта якасна, элітарна і гэта робіць нас адметнымі, непадобнымі да іншых народаў сьвету. Прычым, прыемна заўважаць, што з кожным годам усё больш людзей пачынае ўсьведамляць гэта для сябе. Але зараз, на мой погляд, усё рухаецца да таго, што нейкія грамадскія і моладзевыя аб’яднаньні можа й будуць займацца захаваньнем аўтэнтычнай фолк-музыкі, але гэта будзе па-большасьці для сябе і буйных формаў не дасягне. Мяркую, нам трэба больш падтрымкі ад дзяржавы, каб традыцыя захаваньня аўтэнтычнай культуры прыжылася і атрымала разьвіцьцё.

Зьміцер Чарэўка (лідар гурта Drolls)

З названымі музычнымі стылямі я знаёмы строга па чутках. Таму асабіста я аніяк ня стаўлюся. Калі гаворка пра гурты зь вялікімі і гучнымі дудамі — то хутчэй адмоўна, калі маюцца на ўвазе рок-гурты, якія выкарыстоўваюць у сваім гучаньні народныя інструменты — то хутчэй станоўча.
Свой творчы шлях я пачынаў у школьнай камандзе. Потым плыўна перайшоў у джаз-бэнд. Вывучыўся граць на флейце. Затым скончыў кансерваторыю. І толькі потым пачаў граць сярэднявечную музыку. Як ні дзіўна, але ўсе ўменьні, якія я назапасіў падчас працяглай музычнай адукацыі, мне спатрэбіліся менавіта ў гэтым кірунку.
Аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе і так зьнік. Справа ў тым, што ён можа існаваць толькі ўнутры жыцьцёвага ўкладу. Без асяродзьдзя фальклор не жыве. Няма неабходнасьці хадзіць на пакос — адпалі жніўныя песьні, спынілі ганяць пастухі кароў — няма найгрышаў, танцпляцы выціснулі бясёды — не патрэбныя плясавыя. Фолк у чыстым выглядзе — гэта вотчына спецыялістаў, музейны экспанат. Яго, безумоўна, трэба захоўваць. Але для сучаснага слухача неабходная адаптацыя.
Зьмены ж даволі прадказальныя. Адзін час быў папулярны world music, мультыкультуралізм, зьмешваньне музыкі розных культур. Па меры таго, як грамадства расчаравалася ў ідэі мультыкультуралізму, паўстала цікавасьць уласна да нацыянальных культур. Ну а тут ужо — хто на што здольны. Ад танцавальнага біту да цяжкіх рыфаў. Музыка ж каранёвая. Таму ў будучыні фолку сумнявацца не прыходзіцца. У рэшце рэшт, празь некаторы час і музыка сёньняшняга дню стане гісторыяй.

Лявон Казакоў (басіст і аўтар тэкстаў гурта “РОКАШ”, вакаліст і аўтар тэкстаў гурта PODYCH NAVALNICY)

Да ўзьнікненьня разнастайных музычных стыляў, якія заснаваныя на спалучэньні фолка з сучаснымі актуальнымі музычнымі напрамкамі, я стаўлюся выключна станоўча. Ды і дзіўна было б чакаць іншага адказу, калі ўлічваць той факт, што ў падобным рэчышчы працуе і мой гурт – “Рокаш”. На жаль, пераважная большасьць падобнай музыкі ў нашай краіне зьяўляецца праявай андэграўнднай культуры, і вядомая людзям, якія “у тэме”, якія і без таго цікавяцца нацыянальнай культурай і гістарычнай спадчынай. У той жа час яна па праву заслугоўвае таго, каб стаць, у добрым сэнсе гэтага слова, мэйнстрымавай, як гэта і адбываецца ў іншых краінах. Варта ўзгадаць, хаця б той жа самы Led Zeppelin, які ўдала спалучыў зварот да фольку і рокавы саунд. Ці тыя ж самыя “Песьняры”. Адным словам, музыка, якая расьце на карэньні Традыцыі ня можа быць непапулярнай, бо мае ўласны твар, індывідуальнае гучаньне таго ці іншага народу і хаця б гэтым яна адрозьніваецца ад бязьлікай пластыкавай папсы.
Пачыналі мы зь сярэднявечнай беларускай музыкі, якую аднак адразу ж імкнуліся спалучаць з аўтарскімі тэкстамі. Аднойчы нам стала цікава спалучыць старадаўнія мелодыі з рокавым гучаньнем. Вынік нам спадабаўся, таму з таго часу мы і граем наш неафольк-рок. Зрэшты, азначэньне гэтае досыць умоўнае. З тым жа посьпехам яго можна ахарактарызаваць і фольк-рокам, і фэнтэзі-фолькам і шматлікімі іншымі імёнамі.
Фолк-музыка будзе існаваць ва ўсе часы, іншая справа — якія будуць яе формы. Яе можна параўнаць зь вялізным дрэвам, дзе з карэньняў, якімі зьяўляецца аўтэнтычная фолк-музыка, растуць парасткі новых музычных стыляў. Гэта сьведчыць пра тое, што яна не статычна, а ўвесь час разьвіваецца і пераўвасабляецца ў новых і новых накірунках. Так што, на маю думку, папса прыйдзе і адыйдзе, а фолк-музыка будзе існаваць заўжды.
Насуперак стагодзьдзям русіфікацыі наш народ здолеў захаваць сваю культуру, спадчыну, у тым ліку і музычную. Так што я сьхільны з аптымізмам глядзець у будучыню беларускага фальклору. Іншая справа, што, калі раней найбольш традыцыйнай часткай грамадства, якая захоўвала песенную спадчыну, было сялянства, то цяпер, на жаль, беларуская вёска перажывае ня лепшыя часы. Але прыемна назіраць, што сярод іншых частак грамадства, напрыклад, інтэлігенцыі пашыраецца цікавасьць да народнай культуры, у тым ліку і музычнай. Так што, спадзяюся, повязь пакаленьняў не перарвецца, і ў беларускай фолкавай музыкі будзе вялікая будучыня.

Уладзімір Бярбераў (заснавальнік і сэрца гурта “Ліцьвіны”)

Да ўсіх узгаданых накірункаў фольку абсалютна абыякавы, амаль ня слухаю, таму сваю думку пра іх скласьці не гатовы. Свой творчы шлях па-сапраўднаму пачаў адразу ў традыцыйным фольку, гэтага накірунку прытрымліваюся і сёньня, не без эксперыментаў, але ў пэўных межах. А штурхнула мяне да гэтага знаёмства ў 1985 годзе з аўтэнтыкай. Я адразу захапіўся прыгажосьцю ня толькі песень, але і стылем выкананьня, нязвыклай раскладкай на галасы. Далейшы шлях разьвіцьця жанру мне бачыцца ў далейшым набліжэньні да аўтэнтыкі, да большага пранікненьня ў сутнасьць гэтага мастацтва, бо фармалізацыя пакуль што "і ня думае паміраць". А ці памрэ сама аўтэнтыка? Думаю, так, на жаль. Яна ўжо вымірае, бо цесна зьвязаная з ладам жыцьця. Таму будучыня фольку мне бачыцца як адзін з жанраў гістарычнай музыкі.

Яўген Бейня (гурт Hardwood: дудэльзакі, вістлы, кантрабас)

Я выдатна стаўлюся да ўзьнікненьня любых напрамкаў, зьвязаных з фолкам. Калі хтосьці добра грае і людзям гэта патрэбна — гэта ж выдатна, і не істотна, якім стылем гэта назавуць. Іншая справа, што мяне напружвае, калі прыстаўку “фолк” падпісваюць да правальных праектаў, у якіх хлопчыкі валяць на электрухах і гарлапаняць пра Перуна, а дзяўчынкі з флейтай хапае для ўвасабленьня “фолк-элементу”.
Асабіста я пачынаў з традыцыйнай народнай і фолк-музыкі, а потым ужо перайшоў да іншага гучаньня. Мяркую, істотную ролю ў абраньні стылю для музыкаў адыгрываюць гледачы і іх пажаданьні. Зразумела, што ты можаш віртуёзна граць “Ойру” на скрыпцы – для 20 чалавек фанатаў, але калі гэта “Ойра” на электрухе пад ударку і дуду, ты можаш граць абы-як — але адразу для 200 фанатаў. Грубы прыклад, але факт застаецца фактам.
Шмат людзей займаецца аўтэнтычным фальклорам цалкам пасьпяхова, з чаго б гэтаму накірунку зьнікаць? Але, вядома, ён ня дужа папулярны і ня можа канкураваць зь іншымі стылямі. Было б вялікім шчасьцем, калі б які-небудзь таленавіты кампазітар-актывіст стварыў рок-оперу зь сімфанічным аркестрам паводле беларускіх аўтэнтычных песен, напрыклад — у такой абгортцы, я ўпэўнены, прадукт запроста на “ўра” ўспрыме шырокая публіка. Карацей, мне падаецца, у чыстым варыянце аўтэнтыка не праб'е планку, але й ня зьнікне, вядома.

Вячаслаў Калацэй (заснавальнік гурта “Ветах”; заснавальнік кафедры этналогіі і фальклору Белдзяржуніверсітэта культуры і мастацтваў)

Да ўсёй таленавіта зробленай музыкі стаўлюся па-меламанску (падзяляю толькі на «добрую» і «графаманскую» — гэта і ў акадэмічнай музыцы, і ў фальклоры, і ў рок- і поп-музыцы). Пачынаў у падлеткавым кавер-бэндзе, потым праз акадэмічную музыку і прафесійную музычную адукацыю «выруліў» на фальклор, чым задаволены (мая маці пракаментавала гэта: «Густ з часам дасканаліцца, сыне...»). Аўтэнтычны фальклор ня зьнікне, пакуль ня зьнікне вясковы лад жыцьця, жыцьця ў натуральным ландшафце; на наша жыцьцё — яго хопіць дакадна. Мяркую, у нейкіх «элітарна-ідэнтыфікацыйных» формах («каб ня зьліцца з урбанізаваным быдлам») будзе існаваць і ў мегаполісах будучыні. Існуе памылковая думка пра заходні фолк, напрыклад: «у Амерыцы фолку няма». Гэта — глупства. Увесь сучасны блюз і рок выйшлі з фолк- і блюз-клубаў 1960-х, а індустрыя кантры дагэтуль штогод «асвойвае» мільярды даляраў. Найбольш амбітныя і прэтэнцыёзныя рок-музыкі (Джэк Уайт, Black Keys), якія праграмуюць свой лёс як «стаць жывымі класікамі» сьвядома перацягваюцца ў Нэшвіл, а «непатопныя» поп-хамелеоны (Пітэр Гэбрыэл, Мадонна, Бэні Андэрсан, Фрэнк Фэрыян) перыядычна і ўдала заігрываюць з этна.

Уладзімір Альхавы (вакаліст гурта Forodwaith)

Да пералічаных стыляў стаўлюся выдатна. Бо менавіта на стыку стыляў зьяўляецца штосьці па-сапраўднаму новае і цікавае. Метал надакучыў. Фолк надакучыў. І тут раптам на сцэне зьяўляецца фолк-метал. Ён падабаецца прыхільнікам і першага, і другога. І калі гэта сапраўды якасны прадукт — усе сцуцца ў сподняе і пэцкаюць порткі :)
Ох, усе мы пачыналі з чагосьці жахлівага. У дзяцінстве я наогул падпяваў Багдану Цітаміру… Ну а калі сур'ёзна — першай песьняй, да якой я меў дачыненьне ў творчым плане, стаў кавер на “Ангельскую Пыль" Арии. Тады я яшчэ граў на гітарцы і быў сярэднестатыстычнай шкалатой. Але гэта быў нібыта нейкі сакрамент — ствараць музыку, няхай ты нават і перайграў штосьці чужое. Па меры таго, як я ў музычных густах пераключаўся на больш цяжкую музыку, хацелася таксама граць што-небудзь насамрэч цяжкае. Было некалькі гуртоў да Forodwaith, у якіх я сьпяваў, але ўсё гэта было зусім ня тое, чаго я шукаў і хацеў.
Фолк як стыль падабаўся мне заўсёды. Слухаючы гэтую музыку, ты сыходзіш да сваіх каранёў, да сваёй сутнасьці. У свой час я выпадкова дзесьці набыў кружэлку “Стары Ольса” – і гэта было чароўна, як першы сэкс, ніколі яго не забудзеш :) Кампазіцыя, што ўелася ў мой мозг, называлася “Гальярда-Балет-Гальярда”. Магчыма, калі б я тады пагрэбаваў магчымасьцю паслухаць “Старога Ольсу” — усё склалася б па-іншаму. А потым мяне запрасілі ў Forodwaith. І я зразумеў, што гэта тая самая музыка, якой я гатовы аддаць свой вольны час і наогул усяго сябе.
Наконт таго, што чакае фолк у далейшым, адкажу так — а хрэн яго ведае! Я спадзяюся, што ён нікуды ня дзенецца, і ў гэтым амаль на 100% упэўнены. Бо такая пякельна выдатная музыка ня можа проста так зьнікнуць. Гэта ж нашыя карані, а дрэвы без каранёў паміраюць. Так што пакуль жывы хаця б адзін прадстаўнік фолк-музычнай культуры — фолк таксама будзе жыць.

Насьця Quende

У гэтай частцы артыкулу сваім меркаваньнем наконт трансфармацый, што адбываюцца з фолк-музычнай спадчынай і традыцыяй, падзеляцца з намі прадстаўніцы прыгожай паловы беларускай і замежнай сцэны, цудоўныя дзяўчыны-музыкі, якія маюць непасрэднае дачыненьне да стварэньня фолк- і каляфолкавых праектаў.

Нагадваю, што ў рамках артыкулу (частку І шукай тут) разнастайным музыкам задаецца наступнае пытаньне:

Як Вы ставіцеся да ўзьнікненьня такіх музычных стыляў, як фолк-метал, дарк-фолк, электрык-фолк, фолк-панк, неафолк?.. Асабіста Вы распачыналі творчы шлях зь якіх-небудзь іншых стыляў, толькі потым дадаючы ў сваю музыку элементы фолку, ці, наадварот, пачаўшы з народнай музыкі, перайшлі на іншыя напрамкі? На Ваш погляд, якія зьмены будуць адбывацца з фолк-музыкай у далейшым? Ці ня зьнікне наогул у выніку аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе?

Марыя Шарый (вытанчанае флейтавае гучаньне “Старога Ольсы”)

Фальклорная музыка, адшліфаваная стагодзьдзямі, стала настолькі універсальнай, што можа спалучацца абсалютна з усімі стылямі музыкі. І ў гэтым яе ўнікальнасьць. Лічу абсалютна нармальным працэсам у 21 стагодзьдзі ўзьнікненьне гуртоў, якія выкарыстоўваюць фольк і спалучаюць зь неспалучальным на першы погляд. Па-першае, гэта творчасьць, якая ўзьнікае незразумелым шляхам, зь неба, па-другое, гэта спроба вызначыць ці пазнаць сябе глыбей. Паважаю фольк-метал і іншага роду гурты за іх, так бы мовіць, асьветніцкую дзейнасьць: яны захоўваюць традыцыйную музыку і далучаюць да яе іншых (асабліва моладзь). Магчыма, хтосьці ўпершыню пачуўшы фольк-металёвы гурт, адкрыў для сябе вялікую скрыню фолькавай культуры, тым самым узбагаціўшы сябе і адчуўшы, хто ён ёсьць і адкуль. Сама творчасьць такіх гуртоў зьяўляецца больш цікавай і адметнай на фоне проста металёвых ці панкавых. За кошт выкарыстаньня народных мелодый, сьпеваў, інструментаў і густоўнага спалучэньня такі гурт становіцца цікавым для іншых краін. А што можа быць прыемней за гастролі па усім сьвеце?)
Для мяне фольк у чыстым выглядзе – гэта “музей”, проста матэрыял. Матэрыял, зь якім трэба працаваць, прапускаць празь сябе, тады можна выдаць жывую музыку. Шчыра кажучы, не магу слухаць больш за 2-3 песьні ў выкананьні гуртоў аўтэнтычнай музыкі, ня кажучы ўжо пра калектывы самадзейнасьці з рэпертуарам “гоп-ца-ца” пад чарку і шкварку. І мне здаецца, непадрыхтаванаму слухачу гэта падаецца сумным і незразумелым, асабліва гараджаніну, які не разумее сялянскіх песень пра цяжкую жаночую долю, жніво і штодзённую працу ў полі. Калі гэта зьяўляецца часткай абраду ці нейкага дзеяньня, дзе мУзыка дапаўняе і стварае эмацыйны настрой, то ў такім разе гэта смачны пірог. Таму ўзьнікненьне рознага роду зьмешаных музычных гуртоў лічу наступным этапам эвалюцыі фолькавай музыкі. У гэтым плане лічу вартай увагі сьпявачку Русю зь яе рознымі праектамі, асабліва апошнім Shuma. Паказальным працэсам такога разьвіцьця фолькавай музыкі лічу фестываль “Камяніца”, прыхільнікаў якога з кожным годам становіцца ўсё больш.
Аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе ня зьнікне, дзякуючы аматарам, фалькларыстам, навукоўцам.

Эльвіра Сьцельмашук (вакалістка гурта Omut)

Я прыйшла ў цяжкі метал у раньнім юнацтве, калі адбылося маё знаёмства зь сёньняшнім гуртом Omut. Аднойчы мне прапанавалі засьпяваць у гэтым калектыве дзеля спробы – і атрымалася пасьпяхова. У той час погляды музыкаў разышліся: цяжка было абраць баланс паміж паўэр-металам і фолкам. Сышліся на тым, што будзем граць і тое, і другое. Так у нашым рэпертуары пачалі зьяўляцца кампазіцыі з фолкавымі матывамі, а хутка дайшлі мы да таго, што зайгралі «Купалінку»…
На першым жа канцэрце ў сталіцы я сутыкнулася з іншымі гуртамі, якія гралі фолк. Зь непасрэдна аўтэнтычным фальклорам я даўно была знаёмая, але тут я пачула тое разнастайнае, што наогул можна зь ім вырабляць. На той момант мяне вельмі ўразіў гурт Unia. Там было, і зараз ёсьць, што пачуць і што ўбачыць!
У нашыя дні я назіраю станоўчую тэндэнцыю разьвіцьця фолку. Мне падабаецца, што больш людзей (як і музыкаў, так і слухачоў) цягнецца да каранёў. Стыль эвалюцыянуе. І, дзякуючы гэтаму, хочацца ствараць новы матэрыял, прыдумваць цікавыя рэчы. На фолкавыя канцэрты ходзіць усё больш людзей, зьяўляюцца новыя гурты, «канкурэнты» :) Канешне, мы ні зь кім не спаборнічаем, — наадварот, вельмі цікава бачыць іншы погляд на фолк-музыку ў гэтай галіне.
Але, як і ў кожнай творчай працы, нельга перабольшваць, трэба ведаць меру. Вельмі непрыемна, калі ў песьнях фолкавых гуртоў зьяўляецца нацыяналісцкая тэматыка. І не хацелася б, каб у будучыні фолк, як часьцяком гэта бывае з пэганам, у некаторых пачаў асацыявацца з радыкальнымі поглядамі.

Ксенія Маркевіч (вакалістка гурта “Калевала”)

На мой погляд, прыстаўка «фолк» на сёньняшні дзень мае тую ж папулярызацыю, што і прыстаўка «метал». І многія музычныя жанры пачалі ўпрыгожвацца і дапаўняцца этнічным гучаньнем. Хоць усе пералічаныя напрамкі па сваёй сутнасьці вельмі розныя, але сустракаюцца часьцяком на адной сцэне. Я думаю, што зьяўленьне гэтых усіх своеасаблівых «фолк» — выдатна, таму што не дае публіцы засумаваць, дый прастор для фантазіі, зноў жа))
Я пачала граць рок у 1995 годзе, і, зразумела, мы пачалі лабаць ня тое, што хацелася, а тое, што атрымлівалася)) Я захаплялася і спрабавала ўвасобіць мноства розных стыляў, ад панку да індзі, ад блюз-року да поп-року. Шмат грала кавераў, у маім рэпертуары былі песьні пачынаючы ад класічнага хард-року і заканчваючы хітамі з плэй-лісту мэйнстрымавых радыёстанцый. А потым, празь мільярд гадоў, празь церні паган- і блэк-металу, я прыйшла да ідэальнай для сябе формулы, якую ўвасобіла ў гурце «Калевала». Наогул, я лічу, што фолк музыка — гэта перш за ўсё сьветапогляд, і тут мала сказаць толькі аб прафесійным вопыце. Для таго, каб прыйсьці ў «фолк», трэба пражыць пэўнае жыцьцё, адчуць тую матэрыю, якая і зьяўляецца асноўным духоўным складнікам музыкі ў стылі «фолк».
Я ўпэўнена, што новы кірунак у цяжкай музыцы — напрамак фолк-металу — будзе набіраць усё больш і больш абаротаў! Гэтая музыка валодае тонкай душой і вясёлым характарам — а гэта вельмі блізка любому чалавеку. І дарэчы, так і ствараецца фальклор — спачатку прасьпяваў адзін, потым другі, потым трэці — а потым ужо ніхто і ня памятае, адкуль песьня ўзялася. Так што ў гісторыю трапім, я ўжо ў гэтым не сумняваюся!
А што тычыцца сапраўднага народнага аўтэнту — то гэтая музыка жыла ў сэрцах людзей доўгія стагодзьдзі і перадавалася з пакаленьня ў пакаленьне, і цяпер узбуджае сярод моладзі вялікую цікавасьць да сваіх каранёў і да народнай творчасьці, а гэта ня можа ня радаваць! Музыка фолк — вечная.

Руся (лідар музычнага праекту Shuma)

Да музычных эксперыментаў з традыцыйнай культурай я стаўлюся прыязна і з павагай, асабліва калі гэта робіцца эстэтычна якасна, густоўна і асэнсавана. То бок, калі ў дзейнасьці праекту выразна чытаецца яго культурны намер. Звычайную музычную сьпекуляцыю на тэме фолку, калі асноўны матыў гэта тыпу “а давайце з народным чым-небудзь замуцім, бо гэта цяпер норм тэма” я не разглядаю сур’ёзна. Праз працу са сваёй традыцыйнай культурай асоба атрымлівае больш семантычных кодаў для самапазнаньня, а гэта дае магчымасьць разьвіваць ня толькі ўласную асобу, але і грамадзства ў агульным, ня толькі сваё беларускае грамадзства. Я прыйшла ў музыку з боку рок-музыкі, у той час мне хацелася пацешыць сваё эга і маму. Пазьней мне адкрылася глыбіня і магія народнай музыкі, і з той пары мы больш не растаемся, а я цяпер хачу ня толькі маму парадаваць, але й прывесьці традыцыю ў сёньняшняе жыцьцё сучасных беларусаў і глабальнае кам’юніці, не кідаць традыцыю ў музэі для абраных, бо насамрэч традыцыя шмат чаго мае нам распавесьці пра нас жа саміх. Сучасны чалавек часам перажывае экзістэнцыйны адчай і самоту, а дасьледваньне і разуменьне сябе праз сваю сувязь з культурай, у якой вам давялося нарадзіцца і сасьпяваць — дае адказы на некаторыя пытаньні і прыносіць палёгку. Вось, агучце для сябе пытаньне “хто я?” і што першае будзе адказам? Чалавек, жанчына ці мужчына а далей? А далей нам хочацца зачапіцца за якія-небудзь больш дакладныя арыентыры. Знаёмства з традыцыйнай культурай, якая стала вашай, так бы мовіць, “калыскай”, якраз і дае шэраг такіх арыентыраў. Часам праз народныя песьні можна зразумець і прыняць некаторыя рысы сваёй ментальнасьці. Ня мае розьніцы, гэта добрыя ці непрыемныя рысы. Важна, што магчыма зразумець пра сябе тое-сёе, прыняць і разьвівацца далей. Каб чалавеку, які імкнецца да самапазнаньня і дасканальваньня сябе і асяродзьдзя, было прасьцей знаёміцца са сваёй карнявой культурай, і існуюць гурты й праекты накшталт Shuma. І заўважна, што такі папулярызатарскі канцэпт традыцыйнага мастацтва пашырае кола эксперыментатараў і цікаўных. Канешне ж аўтэнтычныя гурты і ініцыятывы кшталту школы народнага мастацтва ці гурта архаічных сьпеваў нікуды ня зьнікнуць, бо яны ж глыбіня) Наадварот! Я лічу, што папулярныя праекты – гэта толькі дзьверы ў доўгае цікавае падарожжа ў сутарэньне, дзе ўнізе кожнага чакаюць свае цуды.

Надзея Працько (скрыпка і вакал гурта PAWA)

Прыйшло параўнаньне з кулінарыяй: спалучэньне розных музычных напрамкаў — як спалучэньне прадуктаў. Можна спрачацца аб рэцэптуры, або карысна ўжываць мяса ці лепей есьці сырую садавіну. Але, напэўна, галоўнае, каб было «смачна» вам.
А ці зьнікне аўтэнтычны фальклор… Пакуль будзе хоць каму цікавы і істотны — ня зьнікне. А калі ня будзе – ну што ж, прынамсі, і нас з вамі ўжо ня будзе.

Аляксандра Шайко (вакалістка гурта UNIA)

На маю думку, тое, што зьяўляюцца розныя накірункі з асновай фальклору — гэта натуральна і зразумела, бо фальклорная тэма — гэта аснова (прычым самадастатковая), на якой можна будаваць у музычным плане мятал, джаз, панк, рэггей і інш. Фальклор уяўляе сабой першапачатак музычнай думкі людзей, які скапліваецца стагодзьдзямі ў калектыўнай сьвядомасьці. Зьмяняецца час — зьмяняецца спосаб выяўленьня і спажываньня музычнай інфармацыі. Галоўнае, на мой погляд, шляхам такога абрамленьня не згубіць мелодыку і сэнс.
Асабіста для мяне фальклор — гэта ня толькі музыка, а спосаб мысьленьня. Ён ні адкуль не прыходзіў, ён проста ёсьць. Зь дзяцінства я ведала песьні, гульні, казкі, што і як здараецца ў гэтым сьвеце, чаму рыбы маўчаць, і чаму сноп у хаце стаіць)), але гэта не падручнікавыя веды. Таму відавочна, што, калі пачала займацца музыкай, мяне больш пацягнула ў бок фальклору. З гуртом UNIA мы спрабуем падаць беларускую песьню праз прызму «цяжкога» гучаньня, хард-кору, часам ска. Быў у мяне досьвед выкананьня «беларускага народнага рэгі» :)
Цяжка сказаць, ці застаннецца фолк у чыстым выглядзе. Хутчэй не, бо зараз у чалавека іншым галава забіта, няма больш патрэбы. Але тут галоўнае не згубіць тое, што ёсьць, і вывесьці на вышэйшы ўзровень. І кожны мае свой метад ператварэньня нашай спадчыны на новы лад: праз музыку, танец, мастацтва, палітыку, адукацыю і выхаваньне.

Насьця Quende

Чарговы вечар стаў часткай гісторыі, Беларусь наведалі канадцы Three Days Grace. Хтосьці хацеў убачыць ды зацаніць пацаноў з такой далёкай Канады. Іншыя чакалі прыезд хлапцоў, якія некалі добра слухаліся падчас школьных дзён і было проста цікава адчуць адмысловае настальжы па тых часінах, калі можна было высмактаць два літры піва і застацца амаль цьвярозым, калі было троху (ці зусім ня троху) няёмка падыйсьці ды пачаць размаўляць зь дзяўчынай, калі пратэсту былі поўныя кішэні ды штаны, калі ўвесь Сусьвет быў тваім (мой варыянт). Ды апошняя група людзей — адданыя фаны гурта, якія чакалі сваіх куміраў. Была яшчэ адна цікавая катэгорыя, але пра яе ў самым канцы.

Зорныя канадцы зладзілі аўтограф-сесію, прэсуху (пра якую ніхто ня ведаў), ды адвалілі добры канцэрт, карацей кажучы зрабілі ўсё магчымае, каб прыезд прайшоў на высокім узроўні, шчыра кажучы, у іх гэта добра атрымалася. Галоўная падзяка франтмэну Matt’у Walst’у, які вымаўляў Belarus з правільным націскам. Падцяплялі нашых герояў, ды чэкалі Чыжоўка-Арэну хлопцы з Jack Acction, якія выдатна зайшлі натоўпу, але мяне неяк зусім не зачапілі, ужо на іх у душу ўлезьлі нейкія непрыемныя сумненьні. Галоўныя віноўнікі вечера ня вымусілі сябе доўга чакаць, ды выйшлі пад бадзёры трэк Rage Against The Machine, які перацёк у песьню Nancy Sinatra. Калі на сцэну падняліся TDG, то на фанцы, танцпляцы і трыбунах амаль не было пустых месцаў, аншлаг у Беларусі — гэта вэрі гуд ды крута.

А зараз прашу прабачэньня ў усіх аматараў творчасьці гэтай фармацыі, бо неяк ня дужа Грэйсы змаглі мяне расхістаць. Абойма хітоў была проста ўражвальная (тут вам і Home, і Pain, і Riot, і I Hate Everything About You), пачуў усё тое, што жадаў пачуць, але ж нешта было ня так. Мабыць стаў я стары для такога і калі б завітаў на такое мерапрыемста гадоў эдак 5-7 таму, то скакаў бы як шалёны і валіў бы кіпятком на некалькі метраў наперад. Добра, што такіх як я было няшмат і натоўп выдатна шалеў ды адрываўся, прыемна было глядзець за гэтым, ды ўспамінаць тыя самыя “свае” гады. Адчуваньне татальнага настальжы накрывала амаль з галавой, і за гэта гурту асабістая падзяка, за такую выдатную вандроўку ў тыя часы. Спадзяюся, што пасьля канцэрту скептыкаў крыху стала меней, бо Matt добра ўсё адпеў ды адскакаў, канечне гэта ня Adam, але ён ніколі ім ня будзе, прымайце рэчы такімі, якія яны ёсьць. Усе музыкі ўсё яшчэ атрымліваюць асалоду ад таго, што робяць і такі падыход мне пасуе. Хапай гітару, ды падрывай забітыя танцпляцы, бо rock’n’roll усё яшчэ з намі і сярод нас (а вось спадар Gene Simmons думае крышачку інакш).

Ну і крыху аб касяках і ўсялякіх цудах. Гук быў нармалёвы, але ўвесь час было жаданьне зрабіць пагрымчэй ды разнесьці ўсё ўшчэнт, гітарка таксама крыху выпадала, але ў астатнім усё было на ўзроўні. Дык вось пра апошні тып наведвальнікаў, гэта былі няшчасныя роўныя ды ня вельмі пацаны, якіх прыцягнулі іх дзяўчыны, ці яны самі пабаяліся пускаць іх на канцэрт. Праблема ў тым, што гэтае спадарства стаяла слупамі, з каменнымі заточкамі і рабіла выгляд вельмі крутых абаронцаў сваіх дзяўчын ад скакаўшых людзей. Пацаны, наступны раз сядзіце дома, ці набывайце квіткі на сядзячыя месцы, бо так будзе зручней і вам і людзям навокал вас.

P.S. Канечне дзяўчын было болей, яны нават перамаглі мужыкоў у імправізаваным конкурсе “які пол крыкне гучней”. Яшчэ раз дзякуй наведвальнікам, вы былі такімі жа крутымі, як і гурт, так і трэба падтрымліваць тых, хто там нешта робіць на сцэне. Грэйсы не змаглі моцна мяне расхістаць, але ж прадстаўнік BelMetal.org ні ў якім разе не стаяў слупом з каменнай заточкай, бо ўвогуле так ня ўмее. Усім Rock’n’Roll!

У хуткім часе чакайце значна болей фота, ды цікавую інфу з прэсухі Three Days Grace!

Фота: Наташа Будная
Тэкст: Сяргей Бохан

Сёньня 21-га верасьня радыё Сталіца сьвяткуе свой 16-ты дзень народзінаў, менавіта з гэтай нагоды мной быў вылаўлены загадчык адзьдзелу музычных праграмаў гэтай радыё-станцыі — Тацьцяна Шышло. Вельмі добрая жанчына, з выдатным музычным густам і жаданьнем дапамагаць рок-двіжу ў нашае краіне. Некалькі нашых журналістаў ужо пасьпелі паўдзельнічаць у ейных праграмах, ды ўвогуле, дзякуючы толькі Тацьцяне, слухачы Сталіцы даведаліся пра існаваньне такой штукі, як BelMetal. Падставаў пагутарыць за музычнае жыцьцё краіны назьбіраўся цэлы вагон, а тут яшчэ і народзіны, вось і выйшла ў нас такое цікавае і сьвяточнае інтэрв'ю. Ізноў атрымалася знайсьці рок зь металам у дастаткова незвычайным месцы, радыё, як апынулася, рэжымны аб'ект, пускаюць туды толькі па прапусках, ды міліцыянт у форме на ўваходзе неяк не дае падумаць, што тут можа быць нейкі rock'n'roll, але выйшла ўсё інакш і значна лепей!

Сяргей:

Колькі гадоў ты працуеш на Радыё Сталіца ды знаёміш народ зь цікавымі музычнымі штукамі?

Тацьцяна Шышло:

Працую на радыё так даўно, што нават няёмка)) больш за палову жыцьця, з 18 гадоў, і больш, чым існуе “Сталіца”, то бок ведаю яе зь перадгісторыі. Але спачатку я нікога ні з чым не знаёміла: займалася тэхнічнай працай (запісамі, мантажамі, праграмным афармленьнем, за пультам прамымі эфірамі “руліла” … ). Пазьней, дзесьці годзе ў 2004-м… так, у 2004-м (мама дарагая, гэта ж 10 гадоў сёлета!!! трэба адзначыць O) я пачала зьяўляцца ў эфіры раз на тыдзень, і з тых часоў распавядаю пра рознае, але выключна музычнае.

Сяргей:

Трапіла на радыё выпадкова ці гэта быў цьвярозы выбар?

Тацьцяна Шышло:

Можна сказаць, выпадкова-заканамерна. Па першай адукацыі я спецыяліст па тэлекамунікацыях і шукала працу на тэлебачаньні. Так сталася, што знайшла на радыё. І ніколечкі пра тое не шкадую.

Сяргей:

Як стыкуецца праца ў дзярж.канторы з рокава-металічным напрамкам фармату Радыё Сталіца?

Тацьцяна Шышло:

Выдатна! Рокава-металічны напрамак – гэта аграменная неад’емная частка сучаснай сусьветнай культуры. І дасьведчанасьць у гэтай сферы, як і ў іншых, – такая ж прыкмета адукаванасьці, “круцізны”. Таму мы ня проста прапануем слухаць рок – мы спрабуем даносіць выключна лепшае разам з інфармацыяй (зь гісторыі, традыцый, ноўшасьцяў, тэндэнцый і г.д.). У адрозьненьні ад камерцыйных станцый, мы можам дазволіць сабе выпускаць праграмы даволі вузкай тэматыкі; “круцім” кампазіцыі і запрашаем у эфір ня толькі прызнаных зорак, якія стопрацэнтна зьбяруць аўдыторыю і спонсараў, але і вельмі актыўна працуем з айчыннымі пачаткоўцамі, якія, мякка кажучы, не гарантуюць камерцыйнага посьпеху праектам. Лічым гэтую працу адной з сацыяльных місій радыёстанцыі – трэба ж каб краіна ведала сваіх герояў, і каб нарэшце зьніклі гэтыя саркастычныя ды безнадзейныя “вой, ды якая ў нас музыка… няма шоў-бізнэсу… немагчыма прабіцца на радыё…”. Так што і працы, і задач у нас хапае O

Сяргей:

Як зьмянялася вашая аўдыторыя зь цягам часу, ды ўвогуле, ці ёсьць будучыня ў беларускага радыё, якое мала таго, што аддае перавагу музлу пацяжэй, дык яшчэ вяшчае на роднай мове?

Тацьцяна Шышло:

За 16 гадоў існаваньня радыё “Сталіца” праз многія эфірныя ператварэньні прайшло, штосьці публіка прымала “на ўра”, штосьці наадварот… Адныя цярпліва чакаюць зьменаў да лепшага, другія – саскокваюць на іншыя хвалі. Гэта нармальна. А вось што выдатна, так гэта відавочны (для нас, супрацоўнікаў) факт: 16 гадоў таму было куды болей людзей, якія зусім не прымалі або “цярпелі” беларускую мову, лічылі яе “калгаснай”. Зараз – наадварот, нават тыя, хто па жыцьці размаўляюць па-руску, зьвяртаюцца да нас і спрабуюць размаўляць на мове, асабліва моладзь. Многія прабачаюцца, шкадуюць, што разумець разумеюць, а сказаць – практыкі няма, няма зь кім пагаварыць. Сябры казалі, што ў іх дзетак у школе ў старэйшых класах настаўнік беларускай мовы на канікулы даваў заданьне хаця б па гадзіне на дзень слухаць радыё “Сталіца” ;-) Так што мы расьцем, і аўдыторыя расьце (як у якасным, так і ў колькасным плане) – і гэта здорава!

Сяргей:

Твае думкі наконт сучаснай беларускай сцэны і аматараў розных напрамкаў рок-музыкі, чаго ім не хапае?

Тацьцяна Шышло:

Рок-сцэна ёсьць! Хоць і крыху хаатычная, але ёсьць! Глянь на колькасьць клубных канцэртаў, інтэрнэт-рэлізаў, фестываляў (асабліва мясцовых)… ды хаця б і радыё-прэм’ераў на нашай хвалі… Ну а ў хаатычнасьці гэтай – бездань магчымасьцяў! Куды болей, чым калі ўся сцэна падзеленая парай-тройкай магутных прадзюсараў, і калі сапраўды цяжка прарвацца ў эфір, атрымаць пляцоўку… Так што калі музыка (я маю на ўвазе тых, хто сапраўды ўмее граць, а ня тых, хто так думае))… Так вось, калі музыка ные, што нікому ён не патрэбны, то альбо ў яго дыпрэсьняк (што лечыцца), альбо ён недапрацаваў (у тым ліку і над сабой). Можа яму проста не хапае сучасных ведаў, рашучасьці, настойлівасьці, працавітасьці, прадпрымальнасьці… чаго заўгодна, толькі не магчымасьцяў. Так што рэцэпт просты: працуйце над сабой, трэніруйцеся прыкмячаць магчымасьці і не ўпускаць іх… нікога не вінавацьце, ня ныйце – і йдзіце да сваёй мэты! І ня важна, у якім кірунку працуеш – death, trash, punk … pop – рабі гэта шчыра!

Сяргей:

Твой самы сьмешны выпадак падчас эфіру ды самы цікавы госьць.

Тацьцяна Шышло:

О! Такіх выпадкаў шмат, але ня ўсе цэнзурныя)))
З такіх, каб цэнзурна і асабіста са мной… нууу… а можна ня сьмешны? Мне было ня сьмешна…
Распачынаю неяк я “Бяссонніцу” апоўначы. 10 секунд да выхаду – адчыняюцца дзьверы ў студыю, і калега крычыць “хадзі сюды, тут у калідоры кажан (рус. – летучая мышь)”. Куды ж я пайду, у мяне ж выхад!.. Адпрацавала я 2 гадзіны, выбіраюся са студыі – у даўжэзным калідоры сьвятло не гарыць… і тут думка: “ё… тут жа кажан! Я ж нават ня ведаю, дзе ён сядзіць!!! Зараз як у фільмах жахаў – раз – і пачварына ў твар кіпцюрамі як ўвап’ецца!!!”… Паніка! Неяк у паўпрытомнасьці выбралася я на вуліцу, паехала дадому стрэс здымаць… А на наступны дзень паказалі мне таго кажана – сантыметраў 6-7 такая драбяза, хіба што начны матылёк… але ўсё роўна пачвара!!!

Сяргей:

Якія планы на будучыню?

Тацьцяна Шышло:

1 кастрычніка адкрыць новы сезон на радыё “Сталіца”, спыніць рамонт у кватэры, зімовае падарожжа, быць шчасьлівай O

Сяргей:

Ці задаволена тым, чаго дасягнулі за 16 гадоў існаваньня? Што цікавага так і не змаглі рэалізаваць?

Тацьцяна Шышло:

Быць задаволенай працай – складаны для мяне стан)) І тым ня менш, я цаню ўсё, што робяць калегі, і ўсё, што мы маем на гэты дзень – яно зроблена, яго ўжо ня зьменіш – “слова не верабей…” А незадаволенасьць – гэта “чароўны пендаль” для пошукаў новага цікавага… Так што ў маіх прыярытэтах ня корпацца ў мінулых няўдачах і бухцець, а лепей рыхтавацца да новых праектаў і радавацца іх посьпеху. А нерэалізаванае, калі яно сапраўды каштоўнае, ніколі ня позна зьдзейсьніць пазьней. Ёсьць адзін праекцік… не, не праекцік, а праекцішча)), але пакуль ня ўсе ўмовы для яго ёсьць. Сакрэтаў раскрываць пакуль ня стану.

Сяргей:

Твае пачуцьці ды думкі наконт працы «за ідэю, а не за грошы». Мабыць, хацелася калісьці ўсё кінуць, калі так, то што цябе спыняла?

Тацьцяна Шышло:

Калі ідэя вартая, то можна і за ідэю) Але жыць, ня маючы клопату пра харчы, здароўе, прывабны выгляд, захапленьні і разьвіцьцё – гэта вельмі важна. Бяз гэтага ніяк. Так што грошы патрэбныя, і даволі шмат.
Усё кінуць – хацелася, і ня раз! Спыняла? Адпачынак, падарожжы, зьмена абстаноўкі, і самае галоўнае – асэнсаваньне таго, ШТО ня так. Пакуль прычыну ня вылічыш і ня выкараніш – глабальна нічога ня зьменіцца. Вылічвала, выкараняла – і зноў вярталася да любімых заняткаў. Яны ж любімыя))

Сяргей:

Ёсьць што сказаць ці параіць чытачам BelMetal? Мабыць, нават жадаеш штосьці сказаць мне і маім калегам?

Тацьцяна Шышло:

Чытачам – чытайце BelMetal, слухайце радыё “Сталіца”, будзьце шчасьлівымі!
Табе і тваім калегам: любіце сваю справу, майце шмат зносінаў, цаніце чытачоў, шукайце і знаходзьце… і плюс тое ж, што і чытачам – чытайце BelMetal, слухайце радыё “Сталіца” O

Вось такія цікавыя людзі працуюць на радыё! Мы жадаем павіншаваць увесь калектыў радыё «Сталіца» зь іх сьвятам, і асабіста віншуем Тацьцяну Шышло. Жадаем посьпехаў у працы, тонаў якаснай музыкі на радыё-хвалях, натхненьня, адданых ды адэкватных слухачоў і каб усё клеілася ды атрымлівалася. Робім мы адну працу, прасоўваем рок/метал разам з роднай мовай у масы, знаёмім зь імі, ды намагаемся захапіць ня толькі мозг, але і душы нашых слухачоў/чытачоў. Яшчэ раз з народзінамі і дзякуй за ўсё добрае!

P.S. Мабыць варта пашукаць цікавыя для нас музычныя напрамкі яшчэ ў якіх сур'ёзных канторах? Чакайце, у хуткім часе завітаю ў офіс адной міжнароднай кампаніі і мабыць нешта адкапаю!

Сяргей Бохан (Rocker)

The Black Dahlia Murder



“Забойства чорнай вяргіні”

Гісторыя чорнай вяргіні – адна з самых знакамітых крымінальных спраў, што дайшла са Злучаных штатаў нават да нашых краёў. Зьверскі жорсткае і крывавае забойства маладой Элізабет Шорт, што так і не было раскрыта, не дае спакойна спаць мноству музыкаў і іншых творчых асоб. Адгалоскі яго час ад часу даходзяць да нас у фільмах, кнігах, а ў хуткім часе абрушацца на нас канцэртам гурта, што абраў сваёй назвай менавіта такое словазлучэньне.
Узьнікшыя ў 2001, The Black Dahlia Murder літаральна за некалькі год гучна заявілі пра сваё існаваньне, а пасьля ўпэўнена занялі месца адного з лепшых дэтройцкіх метал-гуртоў, якое і займаюць па сёньняшні дзень. Нават на пачатку кар’еры яны каталіся ў турнэ з такімі монстрамі, як Arch Enemy ды Napalm Death. Акрамя таго, для мяне, як і для мноства іншых людзей, яны сталі ледзь ня лепшым дэт-гуртам з Амерыкі.

Запіліўшы ў 2003 сваю першую паўнавартасную стужку, Unhallowed, музыкі, канечне, ня зрушылі сьвет, не зьвярнулі горы, і нават парадыгмы засталіся на сваіх месцах. Але пасьля, стабільна выбухаючы кожныя два гады, гэтыя барадатыя кабаны раз за разам узьнімаюць планку якасьці, навалы, хуткасьці і тэхнічнасьці на новую вышыню. Кожная стужка пакідае пасьля сябе ўражаньне “Усё як і раней, толькі значна лепш… Няўжо і наступным разам будзе так?”

На сеньняшні дзень за плячыма ў гурта шэсьць стужак. Зьмены ў музыцы зь цягам часу самыя мінімальныя, аднак гэта якраз той выпадак, калі аднастайнасьць толькі пасуе. Што цешыць – хоць накірунак музыкі блэк дахліі і знаходзіцца дзесьці на стыку мелодык дэту і дэт-кору/метал-кору, аніякай схільнасьці скаціцца ў мэйнстрым з брэйкдаўнамі і клін войсам за імі заўважана не было.

Затое было заўважана, што вакаліст Трэвар дакладна мае нешта супраць таго, каб апранаць на канцэртах суколкі, і заўжды дэманструе сваё забітае татухай пуза.

Шалёныя мічыганцы, адкатаўшы мноства тураў па Амерыцы, засьвяціўшы назву ў розных топ-дахера-і-трошкі, паддаўшы пекла і ў Эўропе, і ў астатніх частках сьвету, даедуць нарэшце і да нас. Лепш позна, чым ніколі! Таму, сі ю ін мош.

Падрабязнасьці:
belmetal.org/events/item/the-black-dahlia-murder.html

Пінскі мотафестываль – з такіх атракцый на любы густ, дзе кожны наведвальнік можа знайсьці для сябе штосьці цікавае. У параўнаньні з VIII міжнародным Лідскім мотафестывалем, што адбыўся двума тыднямі раней, ІХ міжнародны Пінскі байкзьлёт арганізаваны, як зазвычай, цёплымі восеньскімі выходнымі 12-14 верасьня ў Парэччы мясцовым мотаклубам Overhead, канешне, не падаўся мне маштабным і шматлюдным. Аднак нягледзячы на меншую наведвальнасьць, фестываль быў добра і прадумана арганізаваны, радаваў наведвальнікаў цікавай, насычанай праграмай, канцэртамі разнастайных гуртоў, нават і высокага ўзроўню. Хто хацеў руху і драйву – лётаў з калонай па Пінску і адрываўся ўвечары пад сцэнай, каму патрэбны быў трэш і ўгар – калі ласка, бухай нон-стоп тры дні і тусуйся на тэрыторыі летніку ці бадзяйся навокал па прыгожаму маляўнічаму парку, хто шукаў цёплых сяброўскіх сустрэч і спакойнага адпачынку – сядзеў за півам і вёў прыемныя размовы. Надвор’е выдалася найвыдатнейшае, таму я – дзіва якое! – пасьпела яшчэ й выбрацца ў вандровачку, а ўжо ўвечары гуляла па летніку ў пошуку знаёмцаў і цікавосткаў. Ногі прынясьлі мяне ў кампанію арганізатара і вядоўцы фестывалю, і да таго ж – лідара і вакаліста вядомага пінскага байк-гурта Angle, Марціна Бурцава. Далейшую нашую зь ім гутарку пра шматгадовую дзейнасьць клубу Overhead, асаблівасьці стылю брутал шансон метал, разьвіцьцё лакальнай сцэны і мары наконт далейшай творчай рэалізацыі гурта Angle прапаную спадарству ў гэтым інтэрв’ю.

Насьця Quende:

Як даўно і чаму ты вырашыў заняцца арганізацыяй мотафестываляў? Колькі іх на тваім рахунку?

Марцін:

Арганізацыяй байк-фэстаў наш клуб Overhead займаецца даволі даўно. Гэты фестываль ужо дзявяты — міжнародны. Да гэтага мы рабілі нешта падобнае, але зь меншым размахам. Дый ідэя клубу была толькі ў праекце. А чаму робім? Таму што гэта цікава і прыносіць наведвальнікам душэўнае задавальненьне. І калі ў нас гэта атрымліваецца, то чаму б і не?

Насьця Quende:

Падзяліся, як арганізатары з клубу Overhead шукаюць і адбіраюць выканаўцаў для лакальных фэстаў? Як паказвае вопыт, які стыль музыкі на фестывалях асабліва папулярны? Наколькі складана пераканаць гурты прыехаць выступіць у Пінск, ня самы, трэба адзначыць, блізкі да сталіцы, ды і наогул да чаго-небудзь у Беларусі, горад? :)

Марцін:

Многія з музыкаў, каторых мы запрашаем, папросту нашыя сябры, таму яны з радасьцю прыязджаюць. У апошнія гады, калі фэст пачаў набіраць абароты, маладыя гурты самі нас знаходзілі, і тут ужо пачынаўся адбор па прынцыпе прафесіяналізму, іншых крытэраў няма. Асаблівых стылёвых рамак таксама няма. А з нагоды цяжкасьцяў з прыездам з кожным гуртом умовы абмяркоўваюцца індывідуальна.

Насьця Quende:

У гэтым годзе на 9-м мотафестывалі ў Пінску граў гурт Litvintroll, «тыя самыя, што былі на разагрэве ў Motorhead») Не пытаю, якога памеру, але ці заламалі хлапцы ганарар, або ўзнагароджаньне было адносна дэмакратычным?

Марцін:

Наконт Litvintroll, як ты сказала, усё было адносна дэмакратычным, бо яны мае сябры :)

Насьця Quende:

Прыадчыні таямніцу: вашыя фэсты звычайна бываюць прыбытковымі альбо стратнымі? Ці фінансавая частка асабліва не турбуе, а ў большай ступені хочацца проста падарыць людзям сьвята?

Марцін:

Таямніцы тут аніякай няма. Шчыра кажучы, раз на раз не прыходзіцца. У 2008-м годзе нам давялося цяжкавата, і мы прыпынілі гэтую дзейнасьць на некаторы час. Але потым заела нуда, і, як гаворыцца, бадзёрасьць духу акрыяла – і мы пагналі далей.

Насьця Quende:

Я ведаю, што, акрамя арганізацыі фестываляў, ты таксама ёсьць лідарам вядомага пінскага гурта Angle, і таму на фэстах ты часьцяком зьяўляешся ля мікрафона ня толькі як вядоўца, але і як вакаліст. Распавядзі чытачам падрабязьней аб сваім гурце, калі вы вырашылі заняцца музыкай, як фармаваўся ваш калектыў, ці даўно вы на сцэне, якія вашыя асноўныя дасягненьні за ўвесь перыяд творчасьці?

Марцін:

Гурт Angle быў створаны яшчэ ў «ліхія» 90-тыя. Тады мы былі маладыя і сьцёбаліся як маглі і дзе маглі. Дакладнай праграмы дзеяньняў і тым больш грошай у нас не было, так што і вынікаў адмысловых у творчасьці мы не дасягалі. Калектыў увесь час зьмяняўся, людзі прыходзілі і сыходзілі, і гэта хутчэй перашкаджала творчасьці. Пакуль новы музыка навучыцца рэпертуару і раззнаёміцца з гуртом, ужо ў каго-небудзь іншага рукі апускаліся. На сёньняшні дзень каманда ўжо ўстаялася і выверана часам, так што і тварыць, і выступаць стала значна лягчэй. Ну а дасягненьні… Мы пасьпелі шмат паезьдзіць па Беларусі, па Украіне, запісалі два альбомы, цяпер накіраваліся на Расею, а ў будучыні плануем і на Еўропу. Загадваць ня будзем, але сяброў з кожным фестывалем становіцца ўсё больш, і, адпаведна, перспектывы растуць.

Насьця Quende:

А хто яшчэ ўваходзіць у склад гурта Angle? Што ты можаш распавесьці пра іншых музыкаў?

Марцін:

Гурт складаецца зь пяці чалавек: бубнач — Сяргей Кудзеліч (Кудзей), бас — Аляксандр Ізотаў (Гурон), сола-гітара — Уладзімір Міхнюк, гітара — Андрэй Паўловіч (Кот) і я — вакал. Усе мы даўно сябруем, і таму пра кожнага музыку я мог бы распавядаць гадзінамі.

Насьця Quende:

Узьнікла пытаньне наконт стылю музыкі, якую вы выконваеце — чаму «брутал шансон метал»? Што за стыль наогул такі, вы яго дзесьці падгледзелі або самі вынайшлі?

Марцін:

Так наш стыль аднойчы абазвалі нашыя сябры-арганізатары на канцэрце ў Століне, вось назва і прычапілася. Калі ў мяне раней пыталіся, у якім стылі мы граем, я адказваў: «Цяжкі рок». Далей звычайна патрабавалі канкрэтыкі, але я адмахваўся, маўляў, слухайце музыку, а высновы рабіце самі.

Насьця Quende:

Скажы, з чаго вы пачыналі? Якія суадносіны ў вашым рэпертуары сваіх рэчаў і кавераў? Ці шмат ужо напрацавана матэрыялу?

Марцін:

Пачыналі мы, як ні дзіўна, са сваіх песень, і на першых жа канцэртах у Пінску публіка нас адразу ж прыняла на “ўра”. Так што ў асноўным пішам свае песьні, а каверы робім, калі натхненьне адпачывае. Матэрыялу ў нас хоць адбаўляй, але адсутнасьць грошай і часу не заўсёды дазваляе яго запісаць. Але і ў гэтым плане пробліскі ўжо ёсьць, так што чакайце ў хуткім часе новы альбом.

Насьця Quende:

А хто ў вас піша тэксты і музыку? Наколькі гэта складана — ствараць нешта сваё?

Марцін:

Тэксты ў асноўным пішу я, а музыку ствараем усе разам. Часам гэта лёгка, часам ня вельмі, мы ўсе людзі розныя, у кожнага сваё меркаваньне на тыя ці іншыя рэчы. Таму перыядычна, натуральна, узьнікаюць спрэчкі, але ў іх, як мы ведаем, і нараджаецца праўда.

Насьця Quende:

Чым навеяныя тэксты вашых песень — пра што яны?

Марцін:

Тэксты зьяўляюцца самі сабою, і навеяныя яны выключна натхненьнем – што ўдыхнуў, тое і выдыхнуў. Пэўнай канцэпцыі ў маіх вершах няма, у іх ёсьць усё – ад бытавухі да высокіх пачуцьцяў.

Насьця Quende:

Творчасьць якіх замежных ці айчынных выканаўцаў вас натхняе, кім з музыкаў вы захапляецеся?

Марцін:

Зноў жа, круг выканаўцаў, якія нас натхняюць, настолькі шырокі і разнастайны, што пэўнага нічога сказаць не магу. У кожнага з нас свае прыярытэты, і таму сваю музыку мы спрабуем зрабіць максімальна разнастайнай.

Насьця Quende:

Дзе і калі адбыўся ваш першы публічны выступ і чым ён вам запомніўся?

Марцін:

22 лістапада 1994 году адбыўся першы наш выхад на сцэну. Народу была велізарная для нашага гораду колькасьць. Мы тады, нягледзячы на хваляваньне, завялі публіку з паўабароту. Нас потым пачалі параўноўваць з такімі гуртамі, як “Э.С.Т.”, “Чёрный Обелиск”, “ШАХ” і г.д. А мы ўсё аніяк не маглі паверыць, што самі штосьці падобнае можам.

Насьця Quende:

Што вы можаце сказаць пра стан музычнага руху ў горадзе
Пінску? Якія асноўныя цяжкасьці паўстаюць сёньня перад пачатковымі рок-гуртамі?

Марцін:

Нягледзячы на сёньняшнюю адносную прастату ладжаньня рок-канцэртаў у Пінску, моладзь гэтым займацца ня хоча, а мне ўжо гэта ня так цікава. Я раз у год праводжу навагодні канцэрт «Жалезны карнавал», але і на яго выцягнуць з-за кампутараў моладзь ня дужа лёгка. Гурты ў горадзе ўтвараюцца і распадаюцца з зайздроснай перыядычнасьцю, я нават не запамінаю іх назваў. Напэўна, усе хочуць рамантыкі, а да цяжкасьцяў прывыкаць не гатовыя. Натуральна, галоўная складанасьць для маладых гуртоў, як заўжды – гэта памяшканьне для рэпетыцый і апаратура. Але хто шукае, хлопцы, той заўсёды знойдзе. Я не хачу цяпер казаць пра тыя цяжкасьці, што пераадолелі мы, а іх было вышэй даху, але наш гурт на сёньняшні дзень жывейшы за усіх жывых, чаго і вам жадаем.

Насьця Quende:

Наколькі я ведаю, студыйнага ў вас даўно нічога новага не выходзіла. Чаму ў прыярытэце ў Angle канцэртныя выступы, а ня запіс альбомаў?

Марцін:

Як я ўжо казаў, небеспадстаўнымі фактарамі зьяўляюцца час і грошы (гэта я наконт запісу альбомаў). А да сцэны стаўленьне зусім іншае. Артыст дзеля сцэны і жыве, так што да выступаў мы ставімся сур'ёзна і зь любоўю.

Насьця Quende:

Чаму музыка засталася для вас у большай ступені прыемным хобі? Ці было ў вас жаданьне / магчымасьць выходзіць з лакальнай сцэны на больш маштабную і чаму?

Марцін:

Музыка для нас больш чым хобі, гэта хутчэй стыль жыцьця і лад думак. А калі б зьявілася магчымасьць выбрацца на вялікую сцэну і зарабляць музыкай, думаеш, я ня кінуў бы займацца шынамантажом, а Кудзей не сышоў бы з газавай танкоўкі? На жаль, такой магчымасьці пакуль няма, а калі яна зьявіцца, то і Вова кіне бухгалтэрыю, і Гурон пакіне выкладаньне ў сярэдняй школе. Вось тады і зажывём! :) Але, мне падаецца, у нашай папсовай краіне зарабляць цяжкой музыкай, мякка кажучы, складана.

Насьця Quende:

Ці ёсьць у вас мара адносна далейшай вашай творчай рэалізацыі? Якія вашыя планы на будучыню: зьбіраецеся нарэшце запісаць што-небудзь ці працягнеце штосезонныя гастролі па байкфэстах Беларусі?

Марцін:

Нашая мара: гэта дарыць людзям весялосьць, і чым больш будзе тых людзей, якія будуць захапляцца нашай творчасьцю і разумець нашую лірыку, тым бліжэй мы будзем да сваёй мары. А ў планах на бліжэйшую будучыню – запісаць усё ж такі за гэтую зіму новы матэрыял і даць кучу канцэртаў у розных гарадах на Радзіме і па-за яе межамі!

Да менскага канцэрту Three Days Grace засталося зусім мала часу, і арганізатары маюць некалькі цікавых навін.

Падцяпленьне ўсё ж такі будзе! На менскім канцэрце Three Days Grace ды і ў расейскай частцы турнэ гэты абавязак на сябе возьме гурт Jack Action. За іх плячыма болей за 500 канцэртаў ня толькі ў клубах, але і на буйных фестывальных пляцоўках, а таксама ўдзел у музычных зборніках і трыб'ют-альбомах. Галоўны прыярытэт Jack Action – гэта якасны гук, таму запіс песень адбываецца на лепшых студыях Масквы, а майстарынг апошняга альбому праходзіў у Лос-Анджэлесе пад кіраўніцтвам прадзюсара Брайна Гарднэра (Maroon 5, 30 Seconds To Mars, Blink 182, Green Day, Red Hot Chili Peppers, Rihanna, Michael Jackson).

І каб адразу апярэдзіць абурэньне з нагоды: «Вы ж казалі, што падцяпленьня ня будзе», паведамляем, што мы яго і не планавалі. Гэта выбар саміх Грэсаў і іх мэнэджмэнту. Другая навіна тычыцца аўтограф-сэсіі, яна ўсё ж такі адбудзецца. Мерапрыемства пройдзе 20-га верасьня а 14:00 у краме iZvuk.by, якую можна знайсьці на вуліцы Кульман 3, ГЦ «Coolman», трэці паверх, 304 павільён. Прыходзьце, глядзіце, гутарце з музыкамі ды аддавайце на подпіс розныя рэчы!

Сяргей Бохан (Rocker)

17 верасьня стаў даступны для прагляду кліп гарадзенскага гурта “СпіноюДаСонца: Вышэй за зоры!” на песьню “Сэрца разбіта”.

Гэта дэбют маладога гурта, да якога яны йшлі доўга.
Ідэя стварэньня гурта зьявілася яшчэ ў 2011 годзе, але ў тым выглядзе, у якім ён існуе зараз, “СДС: Вышэй за зоры!” сфармаваўся ў 2013. Роўна праз год, на дзень народзінаў гурта, былі запісаныя 4 песьні: «Хлусня», «Мой лёс», «Попел» і апошняя «Сэрца разбіта». Першыя тры ўвайшлі ў дэбютны максі-сінгл пад назвай: «Спроба першая!», які быў прэзентаваны на розных беларускіх інтэрнэт-рэсурсах. Гурт грае беларускамоўны альтэрнатыўны метал з прымешкамі “рэпкорнага” рэчытатыву.

Кліп зьняў сябра гурта за адзін дзень: удзень здымалі сюжэтную лінію, а вечарам на рэпетацыйнай кропцы. Пару граюць таксама сябры гурта. Хаця песьня пра каханьне, сюжэтную лінію музыкі вырашылі зрабіць глыбейшай. Мікалай Скрабец, лідар гурта: “Мне здаецца, відэа пра тое, што калі людзі створаныя адзін для аднаго, яны будуць сьніцца адзін аднаму нават тады, калі яны і не знаёмыя. Гітарыст Яўгэн кажа, што відэа пра тое, што нічога ўвогуле не існуе, што ўсё навокал — гэта толькі ілюзіі. Таму казаць, пра што сюжэт, нельга, кожны разглядзіць у ім нешта сваё”.

Таксама Мікалай падзяліўся ўражаньнямі:
“Ад здымак толькі станоўчыя ўражаньні! Мы гэтага хацелі – мы гэта зрабілі! Былі некаторыя перашкоды, але мы гарэлі ідэяй. Кліп мы здымалі ўпершыню, быў вельмі цікавы як сам працэс, так і пазнаваць нешта новае, напрыклад, у тэхнічных момантах. А зараз мы хочам пачуць водгукі людзей, якія пабачаць гэты кліп збоку, ня ведаючы, як мы яго здымалі. Вось пакуль ніводнага негатыўнага водгуку!”

Гурт плануе зрабіць некалькі музычных сюрпрызаў, а ўвесну запісаць дэбютны альбом. Таксама не выключае з планаў канцэртную дзейнасьць.

У ноч з 13 на 14 верасьня гарадзенскі клуб “Парламент” сабраў як хлопчыкаў у кедах і футболках, так і цёцек у сукенках. Усе таму, што музыка, што гучала на канцэрце – музыка на ўсе часы і для ўсіх. Берасьцейскі кавер-гурт Big Style Band сыграў сусьветна вядомыя хіты, сярод якіх былі песьні з рэпертуару Bon Jovi, Deep Purple, Queen, Rainbow і інш.

Кульмінаціяй вечару сталі хіба што каверы на Gorky Park. Гледачы актыўна падпявалі. Скончыўся канцэрт каверам на Nirvana – Smells Like Teen Spirit. Выдатнай “прыманкай” на канцэрце быў прафесійны фатограф, які рабіў бясплатны фотасэт. Пасьля канцэрту можна было застацца на дыскатэку.

Як расказалі пра сябе самі ўдзельнікі гурта, Big Style Band адносна малады — сабраліся яны ў чэрвені 2011. Назва адлюстроўвае музыку, якую яны граюць — ёсьць і джаз-, і поп-, і рок-праграма. Музыкі кажуць, што гэта працуе: “Ёсьць у нас сябры – гурт “Capitals”. Яны рабілі трыб’ют Nirvana. Дык яны сыгралі яго два разы, а больш няма дзе. І мы гралі сэт Pink Floyd. Пасьля гэтага слухачы казалі, маўляў, усё добра, але Pink Floyd зашмат. А з такой праграмай лягчэй знайсьці і водгук”.

“Нам хацелася адрадзіць гэтую музыку, бо большасьць гуртоў ужо не існуе. Проста людзям, якім па 45 гадоў, ужо і схадзіць няма куды. А тут можна ўспомніць маладосьць”

Спадабалася берасьцейскім музыкам і Горадня. “Тут вельмі класнае памяшканьне, мы не чакалі такога. Выдатная высокая сцэна, памяшканьне вялікае. Класная публіка. Лепш, калі менш людзей, але ўсе яны актыўныя, чым калі іх многа, а яны ходзяць і думаюць, калі гэта скончыцца”.

Кавер-гурт не выключае магчымасьці, што ў будучыні яны будуць граць свае песьні. “Мы яшчэ малады гурт, трэба сыграцца, прывыкнуць адзін да аднаго. А пасьля можна складаць песьні!”

Як арганізатар Паліна Жарава, так і самі музыкі заверылі, што вернуцца ў Горадню празь месяц. “Трэба расьці, рухацца”, — кажуць яны.

Gene Simmons заўсёды быў вельмі вострым на язык чалавекам, на гэты раз ён пахаваў rock ‘n’ roll. Прамалінейны, як грыф басухі, музыка кажа: «Rock канчаткова мёртвы» (неяк і я разважаў на гэтую тэму). Вакаліст-басіст гурта Kiss таксама дзеліцца сваімі думкамі наконт заняпаду гуказапісвальнага бізнесу, і наконт таго, што ён не хацеў бы зараз быць музыкай-навічком. Сьмерць рока ня была звычайнай сьмерцю, ён не адышоў ад нас з-за сталасьці, яго проста забілі і ўсё. Стала значна складаней зарабляць на жыцьцё, граючы і пішучы песьні. Ніхто ня будзе плаціць, каб вы рабілі гэта".

Рок-Монстар таксама дае спачувальную параду маладым выканаўцам і аўтарам песень, кажучы: «Не кідайце сваю звычайную працу. Калі пачынаў я, гэта не было непераадольнай гарой. Пасьля таго, як вы знаходзілі гуказапісвальную кампанію, яны фінансавалі вас, і гэта таксама азначала, што калі вы гастралюеце, яны дапамогуць і з гэтым». Ён дадае: “Такія канторы ўсё яшчэ існуюць, але гэта ў пэўнай ступені тычыцца поп-, рэп- ды кантры-выканаўцаў. Што тычыцца тых, хто грае і складае рок, фолк, соул ды блюз, то для іх усё вельмі сумна, бо rock канчаткова забілі.”

Gene працягвае разважаць пра свае пачуцьці наконт страчанага пакаленьня моладзі, якое ніколі ня будзе мець тых магчымасьцей, якія меў ён у маладосьці разам з Kiss. «Гэта вельмі сумна для новых гуртоў. Я ім на самой справе вельмі спачуваю. Проста яны ня маюць шанцаў.» — адзначыў Simmons. «Калі вы граеце на гітары, практычна немагчыма чагосьці дасягнуць. Можа нават лепей і ня брацца вучыцца граць ды запісваць трэкі, сьпяваць у душы ці рыхтавацца для праслухоўванья ў “The X Factor” зручней і лягчэй. Не хачу зачапіць “The X Factor” ці поп-сьпевакоў, але дзе наступны Bob Dylan? Дзе новыя The Beatles? Дзе крутыя аўтары песень ды ўвогуле маладыя творцы?»

Легендарны басіст дадаў, што ён ня нейкі там сварлівы ці прідзірлівы мужык: «Я не такі чалавек, каб быць надзьмутымі і скардзіцца на нешта. Я вельмі няблага зарабляю, ды мне ўвогуле пашанцавала. Усё гэта здарылася са мной, таму што мы пачалі да хаоса, у тыя дні, калі людзі павінныя былі купляць кружэлкі. Калі вам не падабаўся гурт, вы не набывалі яго альбомы, гэта быў толькі выбар людзей!»

Дык зьмярцвеў rock’n’roll ці не? Несьці лапату, пачынаць рыць яму ды закрываць BelMetal?
Сяргей Бохан (Rocker)

Усё пачыналася аптымістычна. Народ, настроены на чад і мяса, і атмасфера нецярплівасьці пад клубам таму сьведкі. Пачатак крыху адцягнуўся, у межах дапушчальнага. За вечар павінна было адлабаць чатыры каманды: расейцы Cephalic Impurity і Arhideus, беларусы Relics Of Humanity і Bradi Cerebri Ectomia.

Пачыналі гомельскія горграйндэры. Мала, але ўдала. Іхныя “танцулькі” былі шчыра падтрыманыя пэўнай купкай народу, пры агульнай колькасьці чалавек у 70. За хвілін двадцаць свайго выступу разварушылі публіку нармалёва. Спрыяла таму і нядрэннае сьветлавое афармленьне: мільгаценьне страбаскопаў, дым, як можна пабачыць на відэа.



Эстафету перанялі маскоўскія тэхдэзеры Arhideus. Не хачу паказацца асабіста негатыўна пастаўленым, хлопцы граюць на ўзроўні. Але быў шэраг адмоўных момантаў. Яшчэ да іхнага выступу на курылцы было чуваць словы кшталту “навошта technical death на канцы па бруталу?” Ці камент з залы падчас міні-саўндчэку: “Лепей вы ад гэтага граць ня будзеце!” Ну і хрэн зь ім, здавалася б. Дурняў паўсюль хапае… Але пасьля першай кампазіцыі вакаліст пачаў самапрадстаўленьне, і гэта сьмешна ды няёмка. Занадта пафасная манера размовы, музыкаў пералічыў па імёнах, і ўсё гэта з такім прышпільным прычмокам між фразамі =) Паглядзіце відос – там менавіта тое самае.



Што да непасрэдна музычнай часткі – бачна, што моцны бок тут басіст, што расьсякаў на бязладавым інструменьце, і чыіх намаганьняў, на жаль, было не чуваць як сьлед – бас збольшага зьліваўся ў адзіную нізкачастотную пляму. А што да візуальнага складніку – абсалютны мінус. Можа гэта я фанат драйву ды перформансу, таму не разумею сэнсу: жывое выкананьне адрозьніваецца ад запісу толькі тым, што перад табою стаяць тры напаўжывыя манікены. Не падумайце зусім дрэнна – месцамі сапраўды хістала, і публіка месцамі ўпадабала. Але давайце праўдзе ў вочы: усе чакалі хэдлайнераў як расейскіх, так і беларускіх. А Arhideus усё намагаліся: “Давайце выгукне левая, а потым правая палова залы“. Вось так бывае, калі невядомы тут гурт прыязджае і ўяўляе сябе зоркамі перад ледзь паўсотняй чалавек. І толькі напрыканцы выступу (самага, дарэчы доўгага, парадку 50 хвілін) я заўважыў, што ўвесь час за імі красуецца лога Bradi Cerebri Ectomia. Ну і як такое да высокай самаацэнкі? =)
На беларускай сцэне, калі што, ёсьць свой добры адказ у катэгорыі тэх-дэз, нашмат больш цікавы і музычна ладны – Essence Of Datum.

Нарэшце ўлюбёнцы – Relics Of Humanity. Вось тут далі прасрацца як мае быць. Нарадзіўся нават жарт: можа, яны наўмысна не давалі папярэднім камандам разгарнуцца па гуку, каб самім выгодна адрозьнівацца? =) Карацей, узровень. Добры хвосткі саўнд, падача, і ўсё лаканічна і самадастаткова. Зрабілі сваю справу, адлабалі і сышлі. Усё аператыўна за хвілін 30, бо гадзіна ад 21 да 22 была, відаць, па-брацку падзеленая між імі і Cephalic Impurity.



І вось тут пачынаецца самае цікавае. Гурт на сцэне так і не зьяўляецца, у зале ўключаюць сьвятло, і пакуль нейкі мужык на сцэне падпальвае сабе валасы на грудзях, убаку можна бачыць арганізатара, які спрачаецца з прадстаўнікамі адміністрацыі клуба. Халера іх ведае, што яны там сабе ўдумалі. На гадзіньніку 21:30, народ прагне працягу, па ўсіх законах непаўнагадовыя могуць знаходзіцца на мерапрыемстве як меншае да 22:00, але невытлумачальная тупасьць узяла сваё.

Каментары Satan-Spawn Thecaco-Daemon, арганізатара канцэрту і па сумяшчальніцтву гітарыста Relics Of Humanity:

«Дамова з клубам была дакладна да дзясятай гадзіны. Усё ішло па плану, бо CI не патрабаваўся час на адладку. У іх за пару дзён да туру зьляцеў драмер, і наш (RoH) драмер выконваў ролю сэсійнага. Гэта значыць, што Цэфалікі маглі б выйсьці, падключыць шнуры і пачаць граць! Але тут намаляваўся персанаж, які называўся то дырэктарам, то начальнікам аховы, то яшчэ кімсьці. Уключылі ў зале сьвятло і пачалі выганяць народ. Заўтра Cephalic Impurity адыгрываюць абяцаны сэт. Для нас вельмі важна выканаць абяцанае. Шкада, што ня ўсе трымаюцца гэтага правіла».

Cephalic Impurity выступяць у Менску 14 верасьня ў клубе «Салтайм». Падрабязнасьці на старонцы канцэрту ўкантакце.

Тэкст: Ян Мачульскі
Фота: Антон Кавалеўскі
Відэа: Дыяна Прымшыц i Антон Кавалеўскі

Парыжскі гурт Betraying the Martyrs, як і шмат іншых калегаў па цэху, вырашыў не катаць ваты і хуценька набіраць абароты. Што, як паказвае практыка, пры граматным прамоўшане (не выкрэсьліваючы мацнейшы музычны складнік) зрабіць ня так цяжка. Асабліва, калі ты не з Усходняй Эўропы. Тым больш, калі гурт скаладаецца з прыгажунчыкаў. Амаль усіх з Францыі.

Перадканцэртны этап цягнуўся па класічнай праграме: хтосьці заліваў лейку ў аколіцах клуба, штосьці нервова паліў пад надакучлівым дажджом. Людзі рухаліся да ўвахода струменем, які амаль не спыняўся, але ў выніку чамусьці ў клубе колькасьць наведвальнікаў скаладала каля трох-чатырох сотняў. У прынцыпе, улічваючы тое, што канцэрты ў пачатку верасьня былі амаль кожны дзень, яно й ня дзіва.

Стартавалі шоў менчукі In The Hands Of Destruction. У гэтым годзе яны запілілі модны альбом When Humanity Ends, песьні зь якога і былі прадстаўленыя публіцы. Чамусьці падчас усяго выступу гучаў метраном, што магло б патлумачыцца тым, што гэта фішка ёсьць і на запісах. Але там яго няма. Дзіўна, але ладненька. Усё праходзіла даволі класічна, хлопец у чырвонай саколцы ў мошы, хтосьці прыгае са сцэны. Нягледзячы на колькасьць людзей, іх нават лавілі. Вакаліст, падобны да хлапцоў адной з частак фільма “Назад у будучыню” жартаваў жарты і намагаўся яшчэ больш раскачаць натоўп. У пэўнай ступені яно атрымалася.

Пакуль цягнулася наладка Betraying the Martyrs, па зале хадзілі размовы аб тым, ці сапраўды вакаліст Ааран даехаў да нас. Справа ў тым, што на першым туравым шоў у Пецярбурзе ён адсутнічаў (а замянялі яго некалькі мясцовых хлапцоў), але арганізатары ўсіх запэўнілі, што ўсё добра і Ааран ужо прыляцеў у Менск. Так яно ў выніку і атрымалася, заставалася толькі пачакаць дзясятак-другі хвілін і самім запэўніццаў гэтым.

У пачатку я пісаў, што ў гурце амаль усе французы. Ёсьць там і расейскі бубнач Марк Міронаў, які далучыўся да гурта два гады таму. Ён першым зьявіўся на сцэне і прамовіў некалькі словаў на расейскай. Далей адзін за адным зьявіліся і астатнія музыкі, апошнім выляцеў Ааран і панеслася. Вакаліст відавочна вырашыў адыграцца за прапушчанае шоў, таму ён з шалёным запалам лётаў па сцэне, рабіў абдымашкі/цалавашкі зь дзяўчатамі і дзелавіта пацягваў гарэлку з бутылькі (успомнім Eskimo Callboy?). Канечне, не забываўся абліваць і паіць ёй і людзей у зале. Гітарысты жа дзелавіта трэсьлі даўгімі грывамі, падобныя на сапраўдных металюг.

Людзі таксама ня вымусілі сябе чакаць, ператварыўшыся ў камяк, які падпарадкоўваецца кожнай камандзе са сцэны. Ааран з Маркам па чарзе загадвалі то рабіць сёкл-піт, дзяліцца на сьцяну сьмерці, “якую французы яшчэ ня бачылі ніколі”. Мяркую, атрымлівалася як мінімум ня горш, чым у астатніх краінах. Нават падчас стэйдждайвінгу не адзін чалавек ня ўпаў на падлогу, а ляцела іх час ад часу і па тры, і па чатыры. Клавішнік таксама прымаў у гэтым удзел, час ад часу літаральна стоячы на плячах людзей, а таксама вельмі небясьпечна намагаўся ўляцець у нікуды, скочачы занадта далёка.

Выступ цягнуўся ў выніку каля гадзіны і быў даўжэй за той, што гурт адыграў у Піцеры. Яно й зразумела, мяркую музыкам і самім хацелася нарэшце нармалёва стартануць тур. На менскім жа шоў песьняй, сыгранай на біс, а таксама апошняй сьцяной сьмерці была пастаўленая кропка. А на вуліцы нас ізноў чакаў дождж, які ўжо зусім ня так напружваў пасьля выдатнага шоў. Дзякуй Wake Up Promo за гэта.

Фота: Вольга Вячэрская
Тэкст: Ігар Богуш

На прасторах сеціва зьявіўся цізер дэбютнага кліпу беларускіх фолк-меладэзераў Forodwaith. Варта зазначыць, мяркуючы па відэашэрагу, кліп мусіць быць цікавым і якасным. Мы вырашылі не абмяжоўвацца сухой навіной і крыху распыталі вакаліста Ўладзімера Альхавога пра працэс здымак і ўвогуле пра творчыя рэаліі аднаго з самых цікавых гуртоў сучаснай беларускай метал-сцэны.

Здароў! Што гэта вы там ўчынілі? Цізер выглядае ня горш за тых жа Eluveitie. Як вы дакаціліся да такога? Раскажы пра здымкі, як, што, дзе ды хто гэта ўсё рабіў.

Кліп здымалі цягам двух тыдняў у Віцебску. На дадзены момант засталося адздымаць адну сцэну. Мы вырушылі шукаць месца для здымак і знайшлі яго значна бліжэй, чым разьлічвалі. Гэта была казачная паляна глыбока ў лесе, з аднаго боку якой знаходзіўся даволі-такі буйны абрыў. Гэта можна пабачыць у канцы цізера. Прыкладна 80% працы па здымках зроблена, застанецца мантаж і зьвядзеньне. Тут мы цалкам спадзяемся на нашых добрых сяброў (і неў*бенных PRO ў сваёй справе) – Вольгу Шахаву і Андрэя Раманоўскага (студыя «ALMA»). Яны ведаюць сваю справу, таму мы не сумняваемся ў тым, што рэзультат будзе проста выдатны!

А што да сюжэту. Бачна, што тут будзе нешта завязана вакол дзяўчыны, якая быццам бы нешта чуе і некуды потым бяжыць. Зможаш патлумачыць?

Гэта пакуль што сакрэт =) Цізер жа. Калі я зараз усё раскажу — інтрыга зьнікне. Калі выйдзе поўны кліп — адразу стане ўсё зразумела, хто яна і куды яна бяжыць.

Ладна, тады давай вывальвай ахуіцельныя гісторыі са здымачнага працэсу. Я ведаю, што ў вас сумна ніколі не бывае =) Ды й чытачам будзе цікава дазнацца пра закулісьсі метал-кухні.

Здымкі кліпа насамрэч праходзілі ў напружанай атмасферы. Бо ўсё ж гэта даволі глыбока ў лесе, дарогі там дрэнныя. А калі зусім шчыра — іх там амаль няма. А гук зь бензагенератарам трэба было неяк даставіць на паляну. Карацей, мы знайшлі кіроўцу на мікрыку. Ён прыехаў на студыю, мы пагрузілі на борт апарат і паехалі на здымкі. Калі мы ўехалі ў лес крыху глыбей, чым напалову, кіроўца сказаў прыкладна наступнае:

— Ішлі б вы нах*й, хлопчыкі, далей я не паеду.

У выніку нам прыйшлося юзаць машынку нашага гітарыста. Усё запар загрузіць у яе, зразумела, не атрымалася. Былі тры гразевыя заезды. Загадзілі мы яе капітальна =) У адным месцы апарат даводзілася выгружаць — ператасківаць цераз раскіслую пад нагамі зямлю, ізноў загружаць у машынку і дастаўляць-такі ўсё гэта дабро да паляны. Мы, канешне, прытаміліся, але баявы дух Forodwaith зламіць ня так проста! Вынікова праз пару гадзін пакутаў мы мелі гатовую сцэну для другой часткі здымак. І вось панеслася. Акустыка ў лесе проста ахрэніцельная! Гэта дадавала свой драйв. Мы секлі і каўбасіліся ва ўсю моц. За 4 гадзіны здымак заматаліся мы капітальна. Але я лічу, яно было таго вартае.

Ну а якія апошнія навіны з фронту? Як вашая студыйная праца ды што з канцэртамі?

Вось кліп зьняты на песьню з нашага будучага паўнафарматніка. Яна завецца «Ostara». Напісаная была ўвесну 2013, а запісаная сёлета.
Ну а паралельна кліпу мы працягваем пісаць новыя песенкі. Вогненае сэрца нашага кампазітара Міхаіла нарадзіла на сьвет ужо 2 новыя кампазіцыі. Адна — гэта той самы Forodwaith, які ёсьць зараз. А вось другая — гэта адсылка да нашых каранёў, да таго, з чаго мы пачыналі. Але ўсё-такі гэта мы. І гэта добра =)

Па канцэртнай дзейнасьці справы таксама ідуць вельмі цікава. У кастрычніку мы граем у Маскве на фестывалі «Усладов Пир», а ў лістападзе едзем у міні-тур. Будзем пакараць нашых братоў-палякаў. Падчас туру мы выступім на адной сцэне з такімі цудоўнымі камандамі, як ELUVEITIE, Аркона, Skalmold, Percival Schuttenbach ды Helroth. Намячаецца нядрэннае рубілава. Вось такія піражкі з кацяняткамі =)

Вельмі файна! А што да альбому? Дзе пішаце, ці будзеце гэтым разам дасылаць замежным майстрам, як то было зь першым паўнафарматнікам? Ну і галоўнае — калі яго чакаць?

Альбом зараз пішам пакуль у нас, у Віцебску. На студыі Kripa. Выдавацца пакуль ня ведаем, дзе будзем. Можа, хто-небудзь падпіша забугорны. Чакаць можа вынікова ў канцы 2014 — пачатку 2015.

І дарэчы, як на дадзены момант правільна вызначаецца ваш музычны стыль?

Forodwaith грае folk metal, але калі парыцца ў маёй авосьцы шчырасьці, першапачаткова стыль вызначаўся як fantasy folk melodic death metal. Але гэта гучыць надта страшна, і мы вырашылі скараціць яго да folk metal.

Увазе чытачоў BelMetal прапануецца афіцыйны цізер да кліпу Forodwaith — Ostara.



Інтэрв'ю: Ян Мачульскі

Гурт PAWA, сапраўдны феномен беларускай сцэны, лічыцца заснавальнікам унікальнага жанру – фолктроніка, у аснове якога ляжаць разнастайныя эксперыменты па зьмешваньні абсалютна розных музычных напрамкаў — беларускага фальклору і электроннай музыкі. Гурт PAWA грае традыцыйную беларускую і эўрапейскую музыку, але робіць гэта нязвыклым чынам. У музычным арсенале калектыва прысутнічаюць як сярэднявечныя інструменты — дуда, жалейка, цыстра, скрыпка, так і сучасныя драм-машыны, сінтэзатары і электрагітары.

Адметнай асаблівасьцю гурта PAWA зьяўляецца заўсёды пазнавальны індывідуальны музычны стыль. Кожная кампазіцыя гурта — гэта своеасаблівы эксперыментальны музычны кактэйль, у якім зьмешана, на першы погляд, незлучальнае: фолк-рок і транс, дабстэп і мідывал, электроншчына і ф’южн.
Пра пачатак і сёньняшні адрэзак творчага шляху гурта PAWA, асаблівасьці працы ў вялікім калектыве, ідэю стварэньня фолкавых кампазіцый у электроннай апрацоўцы і пра агульнае разьвіцьцё беларускай музычнай сцэны з карэспандэнтам BelMetal пагутарыў лідар гурта Testamentum Terrae і сэрца гурта PAWA, майстар-дудар, адзін з заснавальнікаў беларускага «Дударскага клуба» і проста цудоўны чалавек Юрась Панкевіч.

Насьця Quende:

Якім чынам у адзін цудоўны дзень пасьпяховаму калектыву сярэднявечнай музыкі Testamentum Terrae, гурту зь першага эшалону беларускай сцэны, прыйшла ідэя выбухнуць перад публікай з фолкавымі кампазіцыямі ў электроннай апрацоўцы? Ці не было хваляваньняў наконт таго, што такі нетыповы праект публіка ня ўспрыме і высока не ацэніць, што ён апынецца правальным?

Юрась Панкевіч:

Хваляваньні былі, але каб яны для нас мелі вялікую значнасьць – то не. Нам ужо намякнулі ў свой час “айцы музычнай журналістыкі”, што гэта лайно, таму мы былі ўпэўнены, што спадабаемся. Агулам, калі казаць шчыра, то хваляваньні былі больш за прафесійнасьць. Сёньня пасьля шматгадовых рэпетыцый і практыкаваньняў мы бачым, што тады мы былі проста апантаныя сваёй музыкай і нам хацелася яе граць, нягледзячы на ўзровень, падрыхтоўку і гатоўнасьць слухачоў да яе ўспрыманьня.

Насьця Quende:

Хто з гурта ў мінулым быў больш за ўсё зьвязаны з электроннай музыкай? Хто аказаў такі ўплыў на стыль PAWA?

Юрась Панкевіч:

Ніхто ня быў зьвязаны. PAWA нарадзілася таму, што мы ўступілі ў кааперацыю з прафесіяналамі са студыі гуказапісу Hi-End Records. Там мы запісвалі альбом Testamentum Terrae Англеза і зацікавілі іх фолькам, а яны нас – сучаснай музыкай. І гэтае захапленьне вылілася ў першую апрацоўку песьні Па саду. Нам вельмі спадабалася – так далей і пайшло.

Насьця Quende:

На дадзены момант у PAWA грае даволі шмат музыкаў. Ці цяжка працаваць у вялікім калектыве? Як у гурце вырашаюцца спрэчкі, калі яны ўзьнікаюць?

Юрась Панкевіч:

Я б не сказаў, што нас шмат. У гурце грае 6 чалавек плюс гукарэжысёр. Агулам, гэта стандартная каплектацыя, калі рэч ідзе пра акустычныя гурты. І нягледзячы на тое, што PAWA – гэта не акустыка, падчас канцэрту ўжывую на акустычных інтрумантах грае 4 чалавекі.

Насьця Quende:

Юрась, прыхільнікі ўвесь час спрачаюцца, хто галоўны ў PAWA: Вы ці Васіль з Кашлатага Воха? :)

Юрась Панкевіч:

Я ня ведаю. Напэўна Васіль :)

Насьця Quende:

Часьцяком бывае, што стыль гурта з часам мяняецца. Як Вы лічыце, ці пасьпелі падобныя зьмены адбыцца з музыкай PAWA? Як Вы ставіцеся да песень, якія былі запісаныя на пачатку творчасьці гурта, скажам, у першым альбоме?

Юрась Панкевіч:

Гэта натуральны працэс. Няма нічога горшага за таптаньне на месцы. Зьмяняецца музыка, аранжыроўкі, сродкі запісу, падыход да гуказапісу і апрацоўкі. Мы ўвесь час нешта заўважаем і мяняем. Дзе выпраўляем памылкі, дзе падрасьлі прафесійна. Натуральна, першы альбом адрозьніваецца ад другога, і наступны таксама будзе не падобны да іншых.

Насьця Quende:

Скажыце, у PAWA ніколі не ўзьнікала спакусы зрабіць музыку больш цяжкай?

Юрась Панкевіч:

Калі рэч ідзе пра метал-музыку, то не.

Насьця Quende:

Як Вы думаеце, у чым палягае сакрэт феномену PAWA на беларускай сцэне, і як доўга вы зможаце заставацца новымі і арыгінальнымі?

Юрась Панкевіч:

Феномен якраз у тым і ёсьць, што мы пакуль новыя і арыгінальныя. Калі гэта можна назваць такім гучным словам.

Насьця Quende:

PAWA бралі ўдзел у разнастайных беларускіх і замежных фестывалях: WOSP, Woodstock, Basowiszcza, Тріпольське Коло, Форпост, Камяніца, Наследие Веков, Калядны фэст, Цукеркавы фэст і шмат іншых. Выступы на якіх фестывалях больш за ўсё запомніліся?

Юрась Панкевіч:

Больш за ўсё, канешне, заўжды падабалася Украіна. І арганізацыя, і ўзровень сцэны, і фідбэк ад публікі. У гэтым годзе вельмі ўразіла Польша. Узровень заходніх фестываляў, нават месьцячковых, нашмат лепшы за нашыя буйныя. А як нас там кармілі! :)

Насьця Quende:

Юрась, музыка — Ваша асноўная прафесія? Чым Вы займаецеся акрамя музыкі?

Юрась Панкевіч:

Музыка – адна з асноўных маіх дзейнасьцяў. Таксама я самастойна вырабляю дуды й жалейкі. Займаюся 3D мадэляваньнем :)

Насьця Quende:

Ці дазваляе, на Ваш погляд, сёньняшні ўзровень разьвіцьця беларускай музычнай сцэны рэальна ператвараць творчасьць у асноўны заробак, а напісаньне музыкі і канцэртныя выступы – у асноўны род дзейнасьці, якія ёсьць перспектывы?

Юрась Панкевіч:

Гэтае пытаньне вельмі сьлізкае і неадназначнае. Сцэна заўсёды дазваляе, нашая яна ці якая іншая. Другая справа, што кожны, хто на яе заходзіць, часьцяком сам ня ведае, што хоча, і галоўнае, што трэба для таго, каб мары зьдзейсьніліся. Калі чалавек робіць камерную музыку, як ён можа чакаць выступу на стадыёне? Насамрэч, я пакуль сам шмат чаму вучуся. Як бачыце, я ня маю ні прадусарскай, ні музычнай адукацыі. Няўжо чалавек, які вучыўся ў вучэльні на тэхніка, зможа быць лекарам? Музыка на сцэне працуе. Гэта спецыяльнасьць, і ёй трэба вучыцца. Калі казаць каротка, то ў Беларусі запроста можна жыць і зарабляць музыкай.

Насьця Quende:

Чаму, на Ваш погляд, музыкі так часта абіраюць ф’южн і амаль не займаюцца аўтэнтычным фальклорам? Як Вы думаеце, якія зьмены будуць адбывацца з фолк-музыкай у далейшым?

Юрась Панкевіч:

Большасьць людзей заўсёды абіраюць тое, што прасьцей. Засэмплаваць воўчы вой і пад гэта падудзець на дудзе шмат працы ня трэба. Але і гэтую простую задачу можна зрабіць па-рознаму.
А што наконт фолку – ён пражыў да нас, пражыве з намі і нас ня будзе, а ён будзе жыць.

Насьця Quende:

І напрыканцы, Юрась, распавядзіце, што чакае прыхільнікаў PAWA ў наступным годзе? Канцэрты, выступы, новыя песьні?

Юрась Панкевіч:

Наступнага году чакайце выхаду новага альбому PAWA. Гэта будзе цалкам беларускамоўны альбом, і тое, што у нас напрацавана, нам самім ужо вельмі падабаецца!

Менск — гэта ня шэрыя сьцены панэльных сотаў. Душа яго – гэта два мільёны маленькіх частачак. Ужо тысячу год ён дорыць нам сваю любоў, з надзеяй на ўзаемнасьць.
Арганізатары вырашылі сабраць ўсё цікавае, што ёсьць у нашым горадзе і паказаць, што нягледзячы на тое, што мы розныя, нам ёсьць што сказаць адзін аднаму.

Першы фестываль гарадскога мастацтва «sтART UP» прадстаўляе:

• вялікі кірмаш гарадскіх рамёстваў, дзе можна будзе набыць унікальныя рэчы і даведацца іх гісторыю ў лепшых майстроў і дызайнераў;
• пульсацыя жывой музыкі, натхнёнай гукамі гораду;
• магія танцаў, да якой могуць далучыцца ўсе жадаючыя;
• чатыры тэматычныя дні (мэйнстрым, авангард, гістарычная рэканструкцыя і этна);
• «Карыфа» — 3D-фотазона. Дрэмкарды ў дзеяньні!
• бясплатныя майстар-класы, на якіх вам адкрыюць сакрэты розных відаў творчасьці;
• прэзентацыя выставы аўтарскай лялькі «Спадарыня Лялька». Дзівосны сьвет чараўніцтва і фантазіі ў кожным творы;
• тэатральныя маскі, што раскрываюць тайны чалавечай сутвы;
• беларускую традыцыйную культуру, адлюстраваную ў асфальце менскіх вуліц.

Палац мастацтваў, Казлова 3
15 — 18 верасьня 2014
15.00 — 22.00

Кошт:
40 тыс. бел. руб.
Дзеці да 7 год бясплатна.

15 верасьня (панядзелак) — Мэйнстрым.
16 верасьня (аўторак) — Авангард.
17 верасьня (серада) — Гістарычная рэканструкцыя і ролевыя гульні.
18 верасьня (чацвер) — Традыцыйная беларуская культура ў сучасным горадзе.

Праграма: vk.com/topic-74438620_30400657

Падрабязнасьці тут:
vk.com/st_art_up
vk.com/belarus_handmade
remesla.by/
www.facebook.com/events/1452201281708528/

Фота: Дыяна Прымшыц

У сучасным разнастайным мастацтве, як масавым, так і прафесійным, адным з найцікавейшых напрамкаў зьяўляецца фолк-музыка. Імкненьне да адраджэньня забытых нацыянальных традыцый прымушае кампазітараў і выканаўцаў зьвяртацца да сапраўдных, старажытных узораў народнай музыкі і перапрацоўваць іх у духу часу і ў адпаведнасьці са сваім густам. Уносячы ў народную музыку новыя прыёмы апрацоўкі ці ствараючы музыку ў фолк-стылі, у лепшых зь іх усё ж атрымліваецца захоўваць прыгажосьць і своеасаблівасьць розных этнічных традыцый.

Можна сказаць, што сёньня ў пэўных колах фолк-музыка становіцца нават папулярнай: таленавітыя, выбітныя гурты, як ні дзіўна, могуць нават зарабляць на жыцьцё такой музыкай, бо на яе ёсьць попыт. На канцэртах і фестывалях пастаянна праходзяць выступы гуртоў і выканаўцаў, якія граюць у розных кірунках з элементамі фолку – і слухачы цёпла сустракаюць іх, захапляючыся талентам і самаахвярнасьцю, якія дазволілі захаваць элементы народнай музыкі і ў нашыя прагрэсіўныя часы прадставіць іх на сцэне шырокай публіцы.

Pазам з тым, нельга не прызнаць відавочнага: фолк-музыка ў чыстым выглядзе – выключна з выкарыстаньнем аўтэнтычных народных інструментаў і прыёмаў — перажывае сёньня значныя трансфармацыі і ўжо амаль не сустракаецца ў чыстым выглядзе. Элементы традыцыйнага фолк-гучаньня цесна сплятаюцца з традыцыямі іншых стыляў, спараджаючы новыя, нечаканыя часам, напрамкі: фолк-метал, фолк-рок, электра-фолк, келцік-рок, мідівал-фолк-рок, неафолк, дарк-фолк і іншыя.

З аднаго боку, кожны з гэтых кірункаў знайшоў сваю аўдыторыю слухачоў і прыхільнікаў, і нельга недаацэньваць веліч гуртоў, якія, аб'яднаўшы ў сваёй музыцы традыцыі і сучаснасьць і з дапамогай звароту ў лірыцы да тэм паганства, прыроды, фэнтэзі, гісторыі, вылучэньня на першы план як звычайных, так і больш экзатычных інструментаў свайго этнічнага паходжаньня альбо краіны, здолелі ўскосным чынам уплываць на ўзрастаньне зацікаўленасьці прыхільнікаў гісторыяй, міфалогіяй, культурай роднага краю. Аднак, ёсьць і іншы бок медалю: падобныя зьмены і зьмешваньне стыляў могуць прывесьці да таго, што, у рэшце рэшт, зыходнае гучаньне аўтэнтычнай фолк-музыкі папросту забудзецца, і яна саступіць дарогу шматлікім, больш прагрэсіўным напрамкам.

Асабіста я пакуль не сфармавала адназначна сваё стаўленьне да трансфармацый, што адбываюцца з фолк-музычнай спадчынай і традыцыяй, і мне насамрэч цяжка меркаваць, да чаго могуць прывесьці падобныя масавыя міксаваньні фолку з іншымі стылямі. Нягледзячы на тое, што я вялікі прыхільнік такіх адносна нерадыкальных галін, як фолк-метал, фолк-рок, электра-фолк, натуральна, я таксама перакананая, што, насуперак меншай папулярнасьці і часам складанасьці ўспрыманьня, неабходна захоўваць таксама менавіта аўтэнтычнае гучаньне фолк-музыкі, бо фолк-адраджэньне і перадача з пакаленьня ў пакаленьне цікавасьці да народнай музыкі — гэта адзін з найважнейшых аспектаў, які дазваляе людзям не згубіць значную, выключную частку роднай культуры, спадчыны, пазьбегнуць канчатковай страты яе індывідуальнасьці і зьліцьця з іншымі кірункамі сучаснай музычнай індустрыі.

Датычна гэтага пытаньня я вырашыла спытаць меркаваньня разнастайных музыкаў, якія маюць непасрэднае дачыненьне да стварэньня праектаў, у якіх гучаць як традыцыйныя фолк-мелодыі, так і кампазіцыі, дзе народная музыка пасьпяхова інтэгруецца ў іншыя напрамкі і стылі.

Як Вы ставіцеся да ўзьнікненьня такіх музычных стыляў, як фолк-метал, дарк-фолк, электрык-фолк, фолк-панк, неафолк?.. Асабіста Вы распачыналі творчы шлях зь якіх-небудзь іншых стыляў, толькі потым дадаючы ў сваю музыку элементы фолку, ці, наадварот, пачаўшы з народнай музыкі, перайшлі на іншыя напрамкі? На Ваш погляд, якія зьмены будуць адбывацца з фолк-музыкай у далейшым? Ці ня зьнікне наогул у выніку аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе?

Алесь Таболіч (лідар гурта Znich)

Насамрэч, да ўзьнікненьня такіх музычных стыляў я стаўлюся нармалёва, усе гэтыя напрамкі даволі прышпільныя. Абы толькі музыка выраблялася прафесійна, якасна і самабытна, а ня проста адны гурты бралі і капіявалі іншыя. Чым больш каляфолкавай музыкі, тым лепш, і, як па мне, сёньня годных гуртоў, што граюць у разнастайных накірунках, мноства. Прычым не істотна, электроншчына гэта ці метал – калі музычны прадукт зроблены якасна і заснаваны на глыбокай ідэі, ён у любой форме будзе чапляць слухачоў.
Калі асабіста Znich распачыналі, мы ў сваёй творчасьці рабілі значны ўхіл на такія гурты, як Amorphis, Samael, аддавалі перавагу думавым напрамкам. Пасьля так атрымалася, што мы эвалюцыянавалі, расьлі і, натуральна, гэты працэс суправаджаўся няспынным пошукам. Такім чынам, гурт Znich дайшоў да авангарду і стаў граць дзіўную сумесь фолку і металу. Тады гэта было чымсьці новым і надзвычай цікавым. А ўжо пазьней як грыбы пасьля дажджу пачалі зьяўляцца гурты, якія кіраваліся нейкай жыцьцёвай пазіцыяй і сваім аўтэнтычным напрамкам. Тое ж, напрыклад, можна было б сказаць пра Gods Tower, але на жаль, на маю думку, яны запозна асэнсавалі, што беларускамоўная лірыка – гэта адзін зь першых, асноўных момантаў, які можа надаваць творчасьці гурта нейкі пазітыў, адметнасьць, акрэсьліваць яго ідэйныя погляды. Але хлапцы, зрэшты, выйшлі ў лідары беларускай сцэны перш-найперш з-за якаснай, самабытнай музыкі.
Што да фолк-музыкі, то яна ўжо зьмяняецца, прычым вельмі актыўна. Раней альтэрнатыва была альтэрнатывай, чымсьці, што адрозьнівалася, выбівалася з шэрагу, і менавіта гэтым яна вабіла прыхільнікаў. Сёньня каб зрабіць нейкі творчы штуршок, які будзе людзям цікавы, трэба, як бы мовіць, спрасьціцца, “апапсець”. Таму, каб фолк-гурт вылез з андэграўнду, неабходна дадаць у аўтэнтычную музыку больш звыклыя, даступныя слухачу, “папсовыя” музычныя элементы.
Аўтэнтычны фальклор у чыстым выглядзе, мяркую, ня зьнікне. У тым і сэнс, што аўтэнтыка сама па сабе рухаецца ў сваім рэчышчы. На Беларусі хапае фанатыкаў сваёй справы, і ў гэтае асяродзьдзе пастаянна дадаюцца новыя людзі. Наогул, аўтэнтыка – вельмі вузкае кола і рамкі, ад якіх не адыходзяць. Таму людзям, якія займаюцца сапраўднай аўтэнтыкай, нават нецікава вылазіць на масавую аўдыторыю. Яны робяць гэта для сябе, граюць чысты фальклор, займаюцца абрадамі, ладзяць сьвяты, жывуць іншым, недасягальным для многіх жыцьцём і, мяркую, працягнуць гэта рабіць.
Стылізацыю аўтэнтыкі можна разглядаць як імкненьне да яе папулярызацыі. А урбанізаваная моладзь, у сваю чаргу, каб дайсьці да сьвятыні, аўтэнтыкі, павінна спачатку зразумець хаця б стылізаваныя, спрошчаныя яе варыянты.

Алесь Чумакоў (вакал і сярэднявечнае гучаньне «Старога Ольсы», заснавальнік і лідар гурта Ceilidh Ceol)

Музыка незалежна ад стылю бывае густоўная, а бывае пустая. Ва ўсіх пералічаных стылях з аднолькавым посьпехам знойдуцца і добрыя банды, і… так сабе. Я пачынаў з айрышу, кантры і класічнага року. Фольк дадаўся пры знаёмстве з народнымі інструментамі. Зараз мадэрновыя фольк-накірункі падыйшлі да нейкай вяршыні разьвіцьця. Амаль неверагодна прыдумаць нешта новае. Трэба браць якасьцю і «вяртаньнем да каранёў». З гэтай прычыны аўтэнтычны фальклор — цудоўная крыніца пошукаў свайго «я» для любога гурта. Чым глыбей атрымаецца забрацца ў аўтэнтыку, не згубіўшы густоўнасьць — тым бліжэй будзе сёньняшні фольк-гурт да посьпеху.

Аляксей Шкурапацкі (дудар гурта FRAM, сэсійны дудар гурта Cruachan)

Да ўзьнікненьня згаданых музычных стыляў стаўлюся вельмі станоўча. Фальклорная жылка музыкі — гэта душа, абалонка якой можа прымаць мудрагелістыя формы, якія паказваюць у нечаканым сьвятле тыя ці іншыя яе грані. Чым больш гэтых формаў, тым больш граняў народнага пачатку ў музыцы мы можам убачыць і ўсьвядоміць. Па-мойму, гэта выдатна. Акрамя таго, гэта ўзбуджае цікавасьць да народнай музыкі ў людзей, якія любяць напрамкі музыкі з пэўным тыпам аранжыроўкі. Таму вельмі важна — прыцягваць у гэтыя жанры добрых аранжыроўшчыкаў са сьвежым поглядам.
У школе я захапіўся рок-н-ролам, і чым больш я адкрываў для сябе рок-калектываў, якія спалучаюць гучаньне народных інструментаў з эстрадным рок-гуртом, тым больш мне хацелася граць менавіта такую музыку. Ключавую ролю, хутчэй за ўсё, адыграла кампазіцыя гурта Blind Guardian «Somewhere Far Beyond», дзе можна пачуць дуду, потым я адкрыў для сябе In Extremo і зразумеў, што менавіта дуда — гэта тое, што мне трэба. Што тычыцца «народнай» музыкі, то пад «народным» у музыцы маецца на ўвазе так шмат усяго, часта ўзаемавыключальнага, і часта прадстаўнікі розных «народных» жанраў вядуць бязьлітасную вайну за тое, каб лічыцца найбольш «народным». Так што, мы з калегамі аддаем перавагу вызначаць сябе як «Bagpipe-Rock» — «Рок з дудой» — «этна-рок» і «народнасьць» музыкі, якую мы граем, складаецца хутчэй у характары гучаньня, чым у прытрымліваньні нотнага матэрыялу, менавіта характар падачы для мяне заўсёды быў асноўным крытэрам «народнасьці». Натуральна, на гэтым шляху мы ў роўнай ступені сутыкаемся як з ухвалой, так і з крытыкай.
Я думаю, што пакуль у людзях будзе жыць своеасаблівы калектыўны творчы пачатак, фолк-музыка нікуды ня зьнікне. Цяпер цяжка казаць пра «народнасьць» музыкі ва ўмовах, калі кожная мелодыя мае аўтара, але мелодыі, якія нясуць у сябе сукупнасьць адначасова і індывідуальных, і абагульненых жанравых рысаў будуць складацца. Я думаю, што ў працэсе глабалізацыі гэта абагульненьне стане больш шырокім, аж да таго, што ў іншых зорных сістэмах будуць пісацца песьні, пра якія будуць казаць «гэтая песьня падобная на песьню зямлян» ці нешта накшталт таго. Пакуль мы зьяўляемся часткай чагосьці цэлага, то фолк-музыка будзе жыць.
Я думаю, з часам крытэры «чыстага віду» аўтэнтычнага фальклору будуць зьмяняцца. Быў час, калі простае шматгалосьсе лічылася выключна наватарскім і «чыстую» музыку ад яго бераглі. Цяпер мы захапляемся ім у выкананьні, якое лічыцца аўтэнтычным. А празь некаторы час і электрагітара будзе лічыцца старадаўнім інструментам, а сучасная зборка ударнай устаноўкі падасца нашым нашчадкам старамоднай, калі не сказаць архаічнай, нібы бубны вайны старажытных плямёнаў. Што тычыцца непасрэдна таго, што зараз можа лічыцца сельскай аўтэнтыкай, то ў адрозьненьні ад дасьледчыкаў пары папярэдніх дзесяцігодзьдзяў сучасныя фалькларысты маюць ідэальныя сродкі для дакументаваньня. Мы можам усё запісаць, засьняць зьнешні выгляд, занаціраваць і захаваць назаўжды. У гэтай працы важна адначасовае ўзаемадзеяньне спецыялістаў па гісторыі музыкі, літаратуры, матэрыяльнай культуры і мастацтва, каб нічога не было абмінута.

Алег Хаменка (лідар гурта “Палац”)

Да ўсіх згаданых музычных стыляў я стаўлюся з павагай. Сам я пачынаў калісьці з класічнай музыкі. Фолк-музыка, мяркую, будзе разьвівацца, як і ўсе іншыя напрамкі. А што наконт аўтэнтычнага фальклору – ён, на мой погляд, зьнік, яшчэ калі прыйшло радыё… Наогул, тэма такая, што падрабязна пра ўсё гэта разважаць даволі цяжка.

Антось Шніп (ударныя і бузукі ў Irdorath; бубнач гурта “Serdce”)

На пачатку творчага шляху я цікавіўся такімі гуртамі, як Pantera, Metallica, Black Sabbat і, суадносна, імкнуўся граць падобную музыку. Выпадкова, здаецца, у 2006 годзе мне прапанавалі пайграць на ўдарных у заслужаным народным калектыве Рэспублікі Беларусь «Гасьцiнец». Першапачаткова прапанова падалася мне дзіўнай. Але пасьля я пачуў кампазіцыі, якія яны гралі, песьні і неверагодны голас кіраўніцы Лізаветы Станіславаўны – і пагадзіўся без сумневаў. Я вельмі і вельмі прасякнуўся, натхніўся, можна сказаць, адкрыў для сябе новы сьвет. Аўтэнтычны фальклор ня зьнікне! Я ведаю маладых людзей, якія яшчэ 5 гадоў таму былі зусім дзецьмі, а сёньня яны граюць на дудах і іншых традыцыйных інструментах, сьпяваюць народныя песьні, ладзяць сьвяты. На мой погляд, гэта зьвязана з тым, што іх бацькі цікавіліся тэмай роднай культуры, займаліся музыкай, жылі гэтым – і, адпаведна, здолелі правільна падаць і прывіць дзецям любоў да фальклору і імкненьне захаваць памяць пра свае карані.

Рэаліі і перспектывы фолк-музыкі. Частка ІІ

Насьця Quende

Нашыя калегі з MetalHeads.by зьнялі вельмі цікавую стужку пра беларускі андэграўнд. Вось як прэзентуюць яго самі аўтары:

«Музычны андэграўнд — перманентна-вакуумная сфэра, што дзесьці стаілася і насьцярожвае сваім зманлівым зацішкам, засмоктвае ў сябе новых пасьлядоўнікаў. Што чакае іх? Ці выплюне «падземка» сваіх ужо дарослых «ахвяр», зьліваючы іх па каналізацыйных трубах, разьбітымі, зламанымі і расчараванымі альбо адкрые ім калідор на наступны ўзровень? Або лёс «андэграўндных жыхароў» — бязвылазнае знаходжаньне ў межах «падземкі», у ціскатне і стараючыся не напіраць на новапрыбылых? Двое дылетантаў у журналістыцы і музыцы, узброіўшыся нямудрагелістым планам і нахабствам, вырашаюць пацікавіцца пра гэта ў непасрэдных удзельнікаў беларускага андэграўнд-руху, паралельна закранаючы ня новыя, але набалелыя тэмы, і робячы свае асабістыя невялікія адкрыцьці.

Вашае ўвазе фільм BY Podzemka — відэа-праект пра беларускі андэграўнд. Глядзім!»

Можна сказаць, у пэўных момантах жыцьця мне пашчасьціла. Напрыклад, у плане музычнага разьвіцьця. Нягледзячы на тое, што юнацтва я правяла ў невялікім правінцыяльным горадзе, дзе складана было здабываць касеты, кружэлкі і спецыяльную музычную літаратуру, больш-менш цікавыя тэматычныя канцэрты праводзіліся гады ў рады, а за касухі і драныя нагавіцы мяне й маіх валасатых сяброў “прыстойныя дарослыя людзі” ганялі сцанымі анучамі, рознага фармату і стылю якасная бесьсьмяротная музыка вельмі рана ўвайшла ў маё жыцьцё і захапіла назаўжды розум і сэрца, прадвызначыўшы шмат у чым далейшую маю ўсебаковую эвалюцыю. Гэтую музыку я з малых гадоў зьбірала па крупіцах, цягнула адусюль, адкуль можна было, убірала як губка і захоплена заслухвалася, калі знаходзіла штосьці ня проста цудоўнае, а яшчэ й вельмі блізкае тагачаснаму душэўнаму стану – музыка, пра якую можна было сказаць “гэта маё”.

Натуральна, пашырэньню маіх музычных гарызонтаў у значнай ступені паспрыяла маё атачэньне. Старэйшыя сябры знаёмілі мяне з творчасьцю знакамітых і малавядомых метал-гуртоў рознага калібру і году вытрымкі, грандыёзнымі класічнымі кампазітарамі. Часам я сустракалася з музыкай, ад велічы якой проста ногі падкашваліся і галава ішла кругам. Да таго ж, некаторыя хлапцы выдатна гралі самі, настолькі крута, што да сёньняшніх дзён шматлікія гітарысты на канцэртах сталічных пляцовак падаюцца мне ў параўнаньні адкрытым аматарствам. Я была маленькая, шчасьлівая і вельмі ганарылася выпадковымі знаёмствамі з таленавітымі людзьмі, успаміны аб якіх і натхнілі мяне дажджлівым восеньскім вечарам на гэты шчыры аповед.

Максім Навасельскі: «Насамрэч я ніколі не вырашаў граць на гітары прафесійна – я проста граў, як умеў».

…Максім Навасельскі быў выбітным. Значна старэйшы за мяне, на час нашага знаёмства ён ужо быў амаль прафесіянальным музыкам. Ён вучыўся ў Гарадзенскім музычным вучылішчы па класу класічнай гітары, куды здолеў паступіць, апантаны мэтай, пасьля толькі году падрыхтоўкі і плённага граньня. Максім захапляўся даволі рознапланавай музыкай, але душа яго ляжала да Led Zeppelin, Pink Floyd, King Crimson і, што асабліва цудоўна, творчасьці вялікіх класічных кампазітараў. Хутка ён настолькі ж віртуозна, як акустыкай, авалодаў і электрагітарай. Падчас навучаньня Максім часьцяком браў удзел у разнастайных музычных конкурсах і фестывалях у Беларусі і па-за яе межамі і заўсёды займаў высокія прызавыя месцы. Сам Макс саромеецца распавядаць аб сваіх посьпехах, кажа, што ў далейшым гэта проста больш дапамагло ў плане прывыканьня да сцэны і ня лічыць свой музычны ўзровень такім ужо віртуозным і вартым высокай ацэнкі.

Максім сьцьвярджае, што насамрэч ніколі не вырашаў граць на гітары прафесійна – ён проста граў, як умеў. Аднак, калі ўжо браўся за працу альбо пачынаў граць у музычным калектыве, то заўжды займаўся гэтым сур’ёзна і падыходзіў да справы адказна і самааддана, разам з тым ня зьвязваючы сябе абавязкамі і не будуючы амбіцыйных падрабязных планаў на будучыню. Максім пасьпеў пайграць з дзесяткамі гуртоў, музычных калектываў і выканаўцаў («Бездна», «Парабеллум», «Блины», «Green River», «Пляж», «Boogie Band», «Паранойя» і інш.), шмат выступаў у Беларусі і за мяжой. Што датычыцца асабістай творчасьці – ён прыхільнік стварэньня свайго, аўтарскага. У розныя часы Макс напісаў шэраг кампазіцый у розных жанрах і стылях: ад заводных рок-н-рольных мелодый да складаных класічных кампазіцый для цэлага аркестру.

Пэўны час Навасельскі жыў і працаваў у Менску, але ў адрозьненьні ад шматлікай металёвай моладзі, якую бы магнітам цягне ў “вялікі горад зь бязьмежнымі персьпектывамі”, сталіца яму не падабалася. Таму, вырашыўшы, што родны Слонім – гэта ўжо іншая крайнасьць, дзе занадта мала прасторы для амбіцыйных творчых планаў, Максім вярнуўся ў горад Горадню, да якога за час навучаньня пасьпеў прыкіпець сэрцам, дзе калісьці знайшоў шмат сяброў і круціўся ў цікавых музычных тусоўках.

Сёньня Максім жыве ў Горадне і працуе выкладчыкам у Гарадзенскай музычнай школе мастацтваў №2. Максім грае ў аркестры «Nota Band» і ўжо больш за год таксама – ў гурце “Социум”, з апошнім дарэчы запісвае новы альбом. А зусім нядаўна Навасельскі выдаў асабісты альбом пад назвай «На забытых антресолях», у які ўвайшлі песьні слонімскіх і гарадзенскіх гуртоў, у якіх ён граў. Па словах Максіма, гэта неафіцыйны некамерцыйны праект, мэта якога — проста ўзгадаць маладосьць і напомніць аб выдатных былых часах калегам-музыкам і старым сябрам.

Андрэй Бальчунас: «Цяжкую музыку я заўжды граў і граю зь менталітэтам вучняў малодшых класаў, для якіх істотны ня вынік, а сам працэс».

У свой час менавіта дзякуючы Максіму Навасельскаму я пазнаёмілася зь яшчэ адным звышталенавітым, неверагодным музыкам – зь яго колішнім настаўнікам і натхняльнікам Андрэем Францавічам Бальчунасам, сапраўдным віртуозам, самабытным гітарыстам з арсеналам велізарнай колькасьці самых розных прыёмаў і падыходаў, уладальнікам унікальнага індывідуальнага стылю граньня і характэрнага гучаньня. Насамрэч, я доўга думала, якім чынам распавядаць пра яго – у форме інтэрв’ю ці апісаньня. Але раптоўна нас зацягнула ў працяглую перапіску, па выніку якой атрымаўся выдатны аповед ад першай асобы. Таму гісторыю Андрэя Бальчунаса з асабістай ацэнкай і каментарамі ў нас ёсьць магчымасьць літаральна пачуць зь першых вуснаў ад самога музыкі.

“Я вырашыў прафесійна заняцца рок-гітарай у 1987 годзе. На фоне інфармацыі з курсу музычнай літаратуры пра майстроў-класікаў я заўважаў ня меншы ажыятаж вакол віртуозаў і асобаў з рок-дывізіёна. І сама па сабе рок-музыка па сур'ёзнасьці і глыбіні перажываньняў практычна не саступала класіцы. Таму яна мяне моцна зачапіла. Ды і практычна, у свае шаснаццаць мне ўжо позна было станавіцца на шлях класічнага скрыпача або піяніста, затое для станаўленьня асобы рок-гітарыста гэта быў лепшы ўзрост! У выніку я вырашыў зьвязаць свой лёс з музыкай і ў 1990 годзе скончыў эстраднае адзьдзяленьне Гродзенскага каледжу мастацтваў па класу гітары.

На мой погляд на музыку і далейшую творчасьць у свой час паўплывалі гурты Accept, AС/DC, Scorpions, Metallica. Вельмі цаню і паважаю некаторыя працы гуртоў “Ария” і “Чёрный Кофе”. У першай палове 90-х мяне не абыйшла бокам сур'ёзная зацікаўленасьць творчасьцю «патрыярхаў» року, прадстаўнікоў псіхадэлікі, а таксама стыляў джаз і ф’южн. Як для музыкі досьвед працы ў дадзеных стылях быў мне вельмі карысным, але з гадамі я ўпэўнена вярнуўся да сваіх першапачатковых густаў. Калі казаць аб цікавых мне асобах, то пры ўсёй павазе да многіх вялікіх майстроў, у выпадку адсутнасьці кожнага зь якіх рок-культура вельмі шмат бы страціла, я ўсё ж вылучу Гэры Мура. Ён рабіў тое, што знаходзіцца за мяжою фізічных і эмацыйных магчымасьцяў чалавека!

Лічыцца, што кожны гітарыст, які сябе паважае, павінен, у першую чаргу, адштурхоўвацца ад некранутай прыроды гуку акустычнай гітары і надаваць ёй адпаведную ўвагу. З гэтым правілам я не спрачаюся і яго прытрымліваюся. Прычым, бываюць канцэрты, арганізаваныя такім чынам, што мне на іх якраз такі пераважней адпрацаваць на «акустыцы». Але па духу мне ўсё ж бліжэй электрагітара. «Акустыка», як ня «рві» на ёй струны і як яе не вызвучвай разнастайным узмацненьнем, па характары застаецца інструментам больш камерным і "інтэлігентным". А электрагітара дазваляе дабіцца гуку, па сваёй напорыстасьці раўназначнаму грому, раўназначнаму трубнаму клічу, пераканаўчасьць якіх усьпяваецца нават у біблейскіх паданьнях. Гэта і неабходна для цяжкага року праведнага :)

У тыя часы, калі я толькі распачынаў свой творчы шлях, будучыня бачылася, вядома ж, у самым лепшым сьвеце. Я рэальна ўяўляў сябе гітарыстам крутой каманды. І з калегамі па маім самым першым гурце «Плаха» мы прадчувалі добры старт. У гэтым складзе мы да канца лета 1988 года запісалі на касету міні-альбом у стылі «трэш». У гэтым стылі мы нікога не капіявалі, стараліся ня проста грымець, а выбудоўваць музычны матэрыял вельмі ўдумліва. Тэксты былі «страшылкамі», але ні ў якім разе не праслаўлялі «сатанізм». І судзіць аб тым, наколькі «Плаха» апынулася «раньняй» або прыпазьнілася ў гэтым стылі, можна толькі тым, хто вельмі добра ведае дыскаграфію менавіта трэшавых гуртоў савецкага і постсавецкага перыяду і прасторы.

З тых гуртоў, у якіх я пасьпеў пайграць, назаву тыя, якія мне самому больш за ўсё запомніліся. Гэта «Плаха» (сумесь стыляў трэш і псіхадэліка, канец 80-х), «Второзаконие» (стыль хард-рок + ф’южн + «добрая псіхадэліка», пачатак 90-х) і «Accident» (стыль хард-энд-хэві, канец 90-х). Увесь астатні час я паводзіў сябе як музыка, гатовы «джэмаваць па запрашэньню». А гурты, дзе я граў, распадаліся па прычыне зьменлівасьці маіх калегаў альбо «бытавухі», якая іх перасільвала. Не хачу набіваць сабе цану, а толькі канстатуючы факт скажу, што ўсе гэтыя каманды я пакідаў самым апошнім, як той «капітан карабля» :)

Як маладому, амбіцыйнаму музыку мне хацелася зрабіць што-небудзь складанае. І, прызнаюся шчыра, спецыяльна прадумаць і скласьці такі матэрыял мне не ўдавалася. Затое спантанна, падчас імправізацыі ўдавалася выдаваць ідэі, за якія мне не было сорамна. Усё гэта нядрэнна атрымлівалася ў бытнасьць гурту «Второзаконие», калі са мной разам гралі класны бубнач і басіст. Яны былі ня толькі вельмі тэхнічнымі інструменталістамі, але яшчэ і выдатнымі імправізатарамі! Мы джэмавалі на рэпетыцыях, і ў працэсе гэтага ў нас атрымлівалася нешта адзінае. Мы ўсё гэта запісвалі на магнітафон, і праслухоўваючы, самі афігевалі ад таго, што ўдавалася зрабіць (шкада, гэтыя запісы не захаваліся!) Але вышэйапісаны досьвед стаў для мяне вельмі каштоўным. Калі я зараз пажадаю штосьці ўскладніць у сваіх ідэях, я папросту даверуся імправізацыйнай спантаннасьці.

Я вельмі трывала абгрунтаваўся ў Слоніме па прычыне жыцьцёвых абставінаў яшчэ з пачатку 90-х гадоў. Можа быць, таму я не атрымаў належнай раскруткі для таго, каб быць вельмі вядомым рок-музыкам. А можа быць чагосьці не хапала і не хапае ўва мне самім… і гурты, у якіх я граў, былі «шырока вядомымі ў вельмі вузкіх колах». Але мяне гэта асабліва не засмучвае! Для мяне ў жыцьці існуюць некаторыя рэчы, дзе вельмі істотны менавіта вынік, дамагацца якога я гатовы рацыянальна і прагматычна. Але вось цяжкую музыку я заўжды граў і граю зь менталітэтам вучняў малодшых класаў, для якіх істотны ня вынік, а сам працэс. Або зь менталітэтам Партоса, які казаў: «Я б’юся… таму, што я б'юся!”

Калі казаць аб далейшых планах, то на дадзены момант мне вельмі неабходны „творчы адпачынак“. Падчас яго я б хацеў навесьці парадак у сваіх настроях у рамках штодзённага жыцьця. Як толькі я гэта здолею зрабіць, спадзяюся, што з новымі сіламі змагу прапаноўваць нешта цікавае ўсеагульнай увазе. І на разьвітаньне хачу прывесьці адзін афарызм, які я нядаўна пачуў: „Калі хочаш граць песьні ля вогнішча — развучы тры акорды. А калі хочаш граць рок, то сатры свае пальцы ў кроў”. Гэта ўмова, якая датычыцца рок-музыкі, я ня раз выконваў і выконваю нават у перыяд “творчага адпачынку”. І дадзены працэс мне проста ў кайф!”

Што лепей – быць музычнай зоркай у маленькім горадзе альбо малавядомым музыкам у вялікім?

На маёй памяці Максім Навасельскі і Андрэй Бальчунас час ад часу гралі разам на разнастайных мерапрыемствах па ўсёй краіне: ад маштабных байкерскіх фестываляў да невялічкіх канцэртаў у слонімскім доме культуры. Іх выступы выклікалі значны ажыатаж; народ, мякка кажучы, проста ахрэневаў ад таго, што чуў і бачыў. Скажу шчыра: я да апошняга спадзявалася, што яны ў выніку натхняцца на сумесны праект, штосьці разам ды запішуць і вынясуць нарэшце сваю творчасьць у шырокія масы, прэзентуюць публіке ня толькі якасны, тэхнічны, высокі ўзровень валоданьня гітарай, але й аўтарскія кампазіцыі, што адлюстроўвалі б іх сьветапогляд і глыбокае ўспрыманьне музыкі як вышэйшай сілы, вартай таго, каб прысьвеціць служэньню ёй свае жыцьцё. Але такая ідэя апынулася б складанай па банальнай прычыне: Бальчунас і Навасельскі жывуць у розных гарадах, сустракаюцца даволі рэдка, і калі магчымасьць пайграць разам у іх яшчэ перыядычна зьяўляецца, то студыйны запіс, што патрабуе значных затрат часу і фінансавых сродкаў, падаецца ў дадзеных абставінах маларэалістычным.

Натуральна, пасьля прачытаньня майго аповеду ў лагічнай хадзе думак можа нарадзіцца недавірлівы дысананс: як так магло стацца, што настолькі віртуозныя з маіх словаў гітарысты не глядзяць на нас з афішаў, не гучаць у плэеры ці на радыё і не запальваюць сталічныя клубы, а абодва працуюць звычайнымі настаўнікамі ў музычных школах, даносячы прыгажосьць і веліч класічнай музыкі да летуценных юнацкіх галоваў, ну не павінна так быць! Ведаеце, мяне такія абставіны зьдзіўляюць ў аналагічнай ступені. Але, напэўна, у гэтым і заключаецца дылема, наконт якой людзі ніколі ня прыйдуць да адназначнага адказу: “Што лепей – быць музычнай зоркай у маленькім горадзе альбо малавядомым музыкам у вялікім?” У кожнага сваё шчасьце, свае жыцьцёвыя мэты, і толькі згодна з гэтым людзі абіраюць свой шлях і знаходзяць сваё месца і прызначэньне. Менавіта таму Андрэй Бальчунас – ганаровая музычная зорка, гітарыст ад бога, “Гэры Мур” правінцыйнага Слоніма, а Максім Навасельскі – гонар гарадзенскіх акадэмічных колаў і музычнай тусоўкі, кумір творчае моладзі, але кар’ера іх разьвіваецца ў асноўным у далечыні ад позіркаў шматлікай публікі.


З творчасьцю Максіма Навасельскага і Андрэя Бальчунаса можна пазнаёміцца тут
Max N. PROJECT / На забытых антресолях (2014)

Што да мяне — я даўно зьехала са Слоніму і сёньня жыву ў Менску, дзе мяне, вандроўніка і музычнага журналіста, відавочна, акружае значная колькасьць таленавітых высокакласных музыкаў. Але нязьменна са свайго боку мне застаецца толькі бясконца радавацца прынамсі таму нямногаму, што мне калісьці пашчасьціла пачуць у асобным і сумесным выкананьні Навасельскага і Бальчунаса. Я спадзяюся, што ў далейшым больш музыкаў падобнага ўзроўню будуць усё ж такі выходзіць на шырокую беларускую сцэну, каб вабіць, захапляць слухачоў, дарыць ім натхненьне, падштурхваць да няспыннага музычнага разьвіцьця і падаваць прыклад плённай працы над справай усяго жыцьця.

Насьця Quende

Прывітаньне! Карацей, тут фотаздымкі з восьмага Лідскага мотафестывалю, тое, што ня трапіла ў асноўны рэпартаж і што шкада было выдаляць. Глядзіце, шукайце свае твары.

У Горадні адкрылася музычная крама Greenstar

На адкрыцьці крамы выступіў Юры Стыльскі, лідар гурта «Дай Дарогу». Пасьля ён раздаваў ахвочым аўтографы. На адкрыцьці сабралася шмат гарадзенскіх музыкаў. Музыкі ёсьць і сярод працаўнікоў Greenstar. У краме можна знайсьці як музычныя інструменты, так і розныя дапаўненьні да іх, і, канешне, навушнікі. Таксама ён месьціцца ў інтэрнэце, таму можна рабіць пакупкі не выходзячы з дому.

У Горадні прайшоў Beerасьнёўскі фэст

Фэст айчыннага піва зьдзівіў прыемнымі коштамі, але сабраў найбольш буйныя піваварні, абышоўшы дробныя, чым абурыў некаторых гарадзенцаў. Ня вельмі зручным быў і час правядзеньня – пятніца з 12.00 да 22.00. Тым ня менш, сабраў шмат людзей самых розных узростаў.

«Найстарэйшая піцерская, для большасьці ня маючая патрэбы ў прадстаўленьні death metal банда, заснаваная ў 1990 годзе. Некаторы час была ў цяні, але ізноў падняла свае сьцягі шматаблічная машына сьмерці, садысты, якія смакуюць ад канвульсій і агоніі. Расьпінаючыя веру, Bestial Deform разарвуць вашыя галовы ў трэскі».

Зь некаторай асьцярогай я падышла да падрыхтоўкі гэтага матэрыялу, прачытаўшы жахлівы заклік да наведваньня менскага канцэрту дэз-металістаў Bestial Deform. Фантазія адразу намалявала суворых і касматых дзядзек дэманічнага выгляду. Але ня так страшны чорт, як яго малююць. Напярэдадні канцэрту на пытаньні Belmetal'а адказаў зусім не суворы, а хутчэй ветлівы і ўсьмешлівы Кірыл Уланенкаў, заснавальнік Bestial Deform, а па сумяшчальніцтве гітарыст, вакаліст і аўтар тэкстаў.

Вольга:
Прывітаньне! Памятаеш дзень, калі было прынята рашэньне зноў склікаць Bestial Deform пасьля двухгадовага перапынку дзейнасьці? Распавядзі, якім ён быў? Спантанае рашэньне або ўвесь гэты час ведаў, што Bestial Deform знаходзіцца ў часовым творчым адпачынку?

Кірыл:

Прывітаньне! Дакладны дзень і дату ня памятаю, але спачатку гэта была прапанова Антона Федзеха (бубны) зрабіць праект. Накіды матэрыялу былі. Ён пагадзіўся, але спытаў, ці няма жаданьня Bestial Deform зноў на «рэйкі» паставіць? Думкі былі, але музыкі адсутнічалі… Мы пачалі ўдваіх. Пазьней да нас далучыўся Зьміцер Галкін (бас) і яшчэ крыху пазьней гітарыст Аляксей Весялоў… І ўсё закруцілася. Творчы адпачынак скончыўся!

Вольга:
Музычныя крытыкі адзначылі альбом «Stop the Christianity!», як паваротны ў творчасьці гурта. У адным з выданьняў нават прагучаў заклік забыцца пра ўсё, выпушчанае Bestial Deform раней. Як сам ацэньваеш значнасьць альбому? Ці сапраўды ён так кардынальна адрозьніваецца ад больш раньняй творчасьці?

Кірыл:

Так, водгукі былі добрыя, нават вельмі! Паваротным я б яго не назваў, але значным — так! У альбоме пастараліся сумясьціць шмат чаго — і хуткасьць з агрэсіяй, і змрочныя запаволеныя рыфы, і нават ёсьць запіс з жаночым оперным вакалам. Ад раньняй творчасьці адрозьніваецца, так. У 90-х быў techno death metal, потым трохі прасьцей, бліжэй да old school, а ў «Stop the Christianity!» злучылася ўсё!

Вольга:
На апошнім поўнафарматніке ёсьць трэк з жаночым вакалам. Партыі выканала запрошаная вакалістка? Ці плануеце і далей ставіць падобныя эксперыменты з гучаньнем?

Кірыл:

Так, ёсьць запіс з жаночым оперным вакалам. Дапамагала нам Вікторыя Пермінава, на той момант яна сьпявала ў пермскай камандзе Act of God. Ня ведаю, як у далейшым з падобнымі эксперыментамі, гэта як душа пажадае. Спецыяльна, для паказухі, нічога ня робім!

Вольга:
Зьяўляешся прыхільнікам класічнай музыкі? Як узнікла ідэя сумясьціць экстрымальную музыку з класічнай? Гаворка аб выкарыстаньні фрагменту Сімфоніі № 7 Зьмітра Шастаковіча ў інтра да «Stop the Christianity!».

Кірыл:

Не скажу, што я зьяўляюся заўзятым прыхільнікам класічнай музыкі, але ёсьць шмат рэчаў вельмі ўлюбёных, асобных кампазіцый, сімфоній. Фрагмент ня толькі ў інтра выкарыстоўваецца, ён ёсьць і ў тэме «Antichrist». А ідэя зьявілася яшчэ ў самым пачатку 90-х, менавіта Сёмай сімфоніі Шастаковіча, вось у 2005-м увасобілася. Доўга, так? (Сьмяецца)

Вольга:
Вы пасьпелі адыграць з Behemoth у Санкт-Пецярбургу, на адным зь нешматлікіх канцэртаў, якія адбыліся ў расейскім туры палякаў. Як пракаментуеш сітуацыю з адменай шэрагу выступаў Behemoth у Расеі і Беларусі?

Кірыл:

Адыграць пасьпелі. Таму што Піцер першым у туры быў, і Піцер не паддаецца на гэткія правакацыі дэбілаў! А каментаваць няма чаго, як кажуць, што ня робіцца — усё да лепшага. Behemoth атрымалі такі рэзананс у метал-сьвеце, такую МЕГА рэкламу! Яны толькі выйгралі на гэтым! Куды не залезь у інтэрнэт — вакол Behemoth! Зразумела, шкада прыхільнікаў, якія чакалі і не дачакаліся.

Вольга:
Як гэта — дзяліць сцэну з польскімі дэманамі Behemoth?

Кірыл:

Ты ведаеш, мы таксама не анёлы! (Сьмяецца) Так што, мы былі ў сваёй талерцы!

Вольга:
Bestial Deform актыўна гастралююць. Многія музыкі называюць магчымасьць паехаць у тур адной з прычынаў любіць сваю працу. Ці падабаецца табе час, праведзены ў падобных падарожжах?

Кірыл:

Зразумела, падабаецца! Так, гэта праца, і цяжкая праца, але ўлюбёная. І тая праца, ад якой атрымліваеш велізарнае задавальненьне! Калі праца такога не прыносіць, то на х… й такую працу.

Вольга:
Верагодна, за больш чым два дзясяткі гадоў існаваньня гурта назапасілася шмат канцэртных гісторый. Падзелішся самымі цікавымі?

Кірыл:

Ты ведаеш, іх шмат, вельмі шмат было, раман у дзесяці тамах можна напісаць. Былі і вясёлыя, нават камічныя, і сумныя… ўсякія былі. Адна з камічных — гэта як раз у вас жа ў Менску. Ігралі напярэдадні Новага года, павінныя былі вярнуцца дадому 30 сьнежня, але дзякуючы аднаму спадару, які нас суправаджаў, спазьніліся на цягнік… У выніку зьехаў толькі адзін гітарыст, а мы — я і Аляксандр Пятроў, ён жа «Палыч», — былі зьнятыя зь цягніка за «гутаркі» з супрацоўнікамі чыгункі, дадому вярнуліся толькі 7 студзеня. І ў міліцыі пабывалі, і ў гасьцях у Барысаве былі, і ў Смаленску бандыты нам гарэлку куплялі, і ва Ржэве пабывалі, і забралі нас з горада Зубцоў, вярнулі дадому — інакш бы яшчэ тыдзень там жылі. Сьцісла вось так.

Вольга:
Чым займаецца гурт у цяперашні час? Ёсьць у планах новы альбом?

Кірыл:

У цяперашні час рыхтуемся да тура. У прынцыпе гатовыя, проста чакаем яго пачатку. Як гаворыцца, сядзім на чамаданах. Над новым альбомам праца ідзе поўным ходам, зараз рэпетыцыйны этап скончваем, дапрацоўваем, адточваем, глядзім нюансы… Думаю, у студыю сядзем у пачатку 2015. А можа і раней. Планавалі яшчэ ў сьнежні бубны запісаць. Думаю, запішам!

Вольга:
Парадуеце навінкамі менскіх слухачоў на канцэрце ў «Салтайме» 25 верасьня?

Кірыл:

Навінкамі парадуем — дзьве рэчы адыграем з будучага альбому. А ў асноўным праграма будзе з усіх альбомаў — і з апошняга ЕР 2014 года таксама. Гэтыя дзьве рэчы будуць галоўныя на канцэрце.

Вольга:
Дзякуй за інтэрв'ю! І па традыцыі пажаданьні чытачам BelMetal'а напрыканцы?

Кірыл:

Табе дзякуй за прыемна праведзены час у мілай гутарцы! А напрыканцы хачу пажадаць верыць у сябе і ў свае сілы! Сам жыву з гэтым, і ўсім раю, калі ня ТЫ, то ніхто нічога ня зробіць! Ну і да сустрэчы 25 верасьня! Пекла вас чакае!

Да сустрэчы 24 верасьня у Гародні і 25 верасьня ў Менску. Квіткі на менскі канцэрт у «Салтайме» ўжо ў продажы.


Тэкст: Вольга Вячэрская

Вытворца беларускага адзеньня Honar і рок-гурт TerraKod прэзентавалі адмысловую лінію вопраткі. Серыя мужчынскіх кашуляў была створаная пры выкарыстаньні апошняга інтэлектуальнага айчыйннага ноўхаў — унікальнага шрыфту “Берагіня”, створанага Міхаілам Баярыным. Прэзентацыя адбылася пад час выступу гурта на штогадовым амерыканска-беларускім фестывалі “Амбасовішча”. Для абодвух бакоў супраца стала першым досьведам эндорсмэнту.

Каментуе кіраўнік Honar Павел Доўнар, — “Зьяўленьне падобнай лініі – цалкам лагічная зьява, бо ўсё болей людзей сёньня шукаюць вопратку ў нацыянальным ключы, але зь некай адметнасьцю. Каб пашырыць гарызонты для ідэяў мы зрабілі такі наглядны прыклад — апранулі сучасных рокераў у мадэрновыя беларускія кашулі. Прыемна даць прамоцыю новаму беларускаму шрыфту і скарыстацца менавіта ім, каб зрабіць іх іменнымі. Па выніку маем прадукт, які быў інспіраваны, створаны і рэкламуецца беларусамі. 100% беларускага і сучаснага“.



Шрыфт «Берагіня» распрацаваны філосафам Міхаілам Баярыным. Уяўляе сабой стылізацыю кірылічнага і лацінскага алфавіту пад узоры беларускага арнамэнту. Стыль «Берагіні» натхнёны ўзорнай паласой паясоў і рушнікоў. «Берагіня» зьмяшчае набор кірылічных літараў, неабходных для ўжываньня ў беларускай мове і набор лацінскага алфавіту, дастатковы для ўжываньня ў беларускай лацінскай транслітэрацыі. Шрыфт распаўсюджваецца свабодна для некамэрцыйнага выкарыстаньня пад умовамі ліцэнзіі SIL Open Font License. Сьцягнуць шрыфт можна на сайце стваральніка.

Выбар тлумачыць вакаліст TerraKod Байсан, — “Калі нейкая зьява становіцца трэндам, то на яе целе адразу зьяўляецца вялікая колькасьць прапановаў – і добрых, і так сабе. Нам хацелася падтрымаць якасны падыход да вопраткі, таму мы “прайшліся па базару”, паглядзелі, якая прапанова ёсьць і спыніліся на той, якая адпавядала нашаму разуменьню слова “якасць”. Я, як мужчына, да выбару вопраткі падыходжу практычна – яе ня трэба шмат, але яна мусіць быць крутой у сваёй лаканічнасьці. Таму з Honar'ам у нас усё сышлося”.

Брэнд Honar стварае моднае адзеньне, якое адрозьніваецца ад аўтэнтычнай беларускай вопраткі. Існуе пад лозунгам Honar pavinien być і пры стварэньні вопраткі карыстаецца выключна ручной працай. TerraKod – фолк-метал гурт зь Берасьця. Музыкі выконваюць цяжкую гітарную музыку зь нязьменнай дудой і гендэрна роўнай вакальнай парай наперадзе.

Нягледзячы на тое, што колькасьць канцэртаў, якія арганізуюцца ў апошні час, адчувальна ўзрасла, менавіта разнастайнасьці ўсёткі бракуе. Wake Up актыўна возіць core-каманды, іншыя арганізатары вязуць гурты, злучаныя з death-металам ці альтэрнатывай. Менавіта таму я адразу зацікавіўся дадзеным мерапрыемствам. Пост-рокеры Maybeshewill з Брытаніі з разагрэвам у выглядзе дзвюх нашых каманд: blackpaperplanes і Detroit Hills. Гучыць нядрэнна. Ах, я ледзь не забыўся, брытанцы прывезьлі новую кружэлку «Fair Youth».

Ужо на падыходзе да клуба адчувалася асаблівасьць вечару: да часу адкрыцьця дзьвярэй побач з Re:public'ом ніхто не бухаў :) Цікава было паглядзець на публіку. Было шмат моладзі і парачак, аднак нямала было і сталых людзей, якія прыйшлі нацешыцца ўлюбёнымі выканаўцамі. Не спыняла меламанаў і адсутнасьць кампаніі: заўсёды ў полі зроку заставаліся людзі, якія прыйшлі адны, не патусавацца, а менавіта прасякнуцца музыкай.

Разагрэў адыграў на выдатна. Менавіта той выпадак, калі людзі не чакалі, каб мясцовыя музыкі хутчэй нарэшце скончылі граць свой матэрыял. Хтосьці і зусім прыйшоў паслухаць менавіта «сваіх». Абедзьве каманды добра зайшлі. Не хачу і ня буду неяк іх адасабляць, бо ўзровень аднолькава добры. Прыгожая музыка, якасная падача. Адзначу момант, калі гітарыст Detroit Hills саскочыў са сцэны і адыграў трэк у натоўпе. Вядома, трэшу і чаду, як тое бывае на хардкоравых гігах не было. Ніхто не пхаўся, а музыка спакойна шпацыраваў паміж людзьмі.

Адыграўшы літаральна па пары трэкаў і пацешыўшы фанатаў навінкамі, нашыя хлопцы саступілі месца галоўным гасьцям вечару. Літаральна празь некалькі хвілінаў выступу ўся зала, здавалася, цалкам паглыбілася ў хвалі музыкі. Літаральна акумулюючы хвілінамі эмоцыі сваімі плыўнымі пераборамі з дылэям і мудрагелістымі тэпінгамі гітарысты вымушалі людзей выбухаць падчас чарговай бадзёрай рыфавай устаўкі. У плане падачы матэрыялу больш за ўсё вылучаўся басіст, які раз-пораз пускаўся ў скокі. Цяжка перадаць атмасферу словамі. Хлопцы бадзёра скакалі ў такт музыцы, дзяўчыны разгойдваліся ў такт музыцы, хтосьці дазваляў сабе і паплакаць. Сэтліст складаўся з 13 трэкаў і ўяўляў сабою салянку са старога і новага матэрыялу. Як звычайна, перад апошнімі трэкамі шустра і найграна сыдучы са сцэны, музыкі дазволілі натоўпу трохі пакрычаць і паклікаць іх вярнуцца :) А на выкананьні ўжо культавай «He Films The Clouds Pt. 2» адзін зь гітарыстаў і клавішнік узялі і памяняліся інструментамі. Нечакана і незвычайна. Хтосьці залазіў на сцэну, аднак бяздумнага кіданьня ў натоўп не было. Паскакаўшы з музыкамі, гэтыя пары чалавек проста саскочылі са сцэны. Да канца выступу самыя разнастайныя эмоцыі ўсіх, хто тут сабраўся, ператварыліся ў цягучую эсэнцыю, да якой, здаецца, можна было дакрануцца рукамі. Аднак, як бы таго не хацелі музыкі (якім прыём нашай публікі прыйшоўся відавочна па густу) і гледачы, выступ падышоў да канца. Падзякаваўшы ўсіх за вечар, музыкі разышліся. Тыя, хто жадаў атрымаць аўтограф, прадбачліва засталіся. Нягледзячы на тое, што аўтограф-сесіі прадугледжана не было, калі праз некаторы час гурт вярнуўся, каб скласьці інструменты, усе музыкі разам пачалі падпісваць плакаты, квіткі і нават вопратку. Хто хацеў — залазіў на сцэну і фатаграфаваўся. Падагульняючы, магу сказаць, што мерапрыемства прайшло проста феерычна і нават натхняльна. Выказваю падзяку публіцы і арганізатарам (Wake Up, калі хто ня ў курсе) за выдатны вечар і магчымасьць прасякнуцца такой прыемнай музыкай ужывую.

Фота i тэкст: Антон Кавалеўскі
Пераклад: Ігар Богуш

Адразу пасьля мотапараду, што быў арганізаваны на другі дзень VIII Лідскага мотафестывалю Частка І, Частка ІІ мы зь сябрамі рушылі катацца па індывідуальнай праграме. Паблізу ад Ліды ў напрамку летніку “Бярозка”, у якім і праходзіў байк фэст, знаходзіцца шмат архітэктурных цікавосткаў, таму я напярэдадні фестывалю склала кароценькі маршрут і ў суботу, толькі расплюшчыўшы вочы, пачала пакрыху дурыць таварышам галаву, маўляў, хутчэй ужо канчаткова абуджайцеся, кідайце ўсё — і паехалі на пошук мясцовых дзівосаў. Натуральна, многія былі ня ў стане ня тое што сядаць за руль, але й наогул адарваць галаву ад падушкі. Таму я на пару гадзінак зьехала на мотапарад, даўшы мужыкам крыху часу адысьці ад начной гулянкі, і ў другой палове дня мы нарэшце выбраліся ў культурна-асьветніцкі прабег.
У выніку вандроўкі нашая інтэрнацыянальная кампанія хоць і была трошкі стомленая і прамоклая пад дожджыкам, але, здаецца, хлапцы ўсё ж вярнуліся ўзрадаваныя і дужа задаволеныя ад пабачаных архітэктурных помнікаў і магчымасьці паназіраць за жыцьцём беларускіх вёсак. Ад іх зацікаўленасьці і шчырай падзякі мне самой летні сезон падрожжаў закрыць было неверагодна прыемна!
А на наступны год, шаноўнае спадарства, майце на ўвазе — раю зьезьдзіць у вольны час і ўбачыць гэтую прыгажосьць на свае вочы.

***
Царква Раства Багародзіцы ў вёсцы Мураванка — адзін з найвыдатнейшых помнікаў абарончага дойлідства гатычна-рэнесанскага стылю Вялікага Княства Літоўскага. Падобная да Сьвятаміхайлаўскай царквы ў Сынкавічах, яна, аднак, мае больш дасканалую структуру.
Царква Раства Багародзіцы была пабудавана паміж 1516 і 1524 гадамі на сродкі мясцовага памешчыка Шымкі. У 1598 годзе спадкаемцы юрыдычна пацьвердзілі недатыкальнасьць царкоўных уладаньняў і выказалі пажаданьне, каб царква заставалася праваслаўнай і не пераходзіла ў унію, але праз пэўны час яна ўсё ж была перададзена уніятам.
Царква ў Мураванцы была значна пашкоджана пад час вайны Расii з Рэччу Паспалiтай у 1656 годзе, але ізноўку адноўлена празь некалькi гадоў. У Паўночную вайну трывала гарматныя абстрэлы войскаў шведскага караля Карла XII. Пасьля гэтага Царква Раства Багародзіцы знаходзiлася ў запусьценьнi да ХІХ стагодзьдзя. Адноўлена яна была паводле адных крынiц у 1817 годзе, паводле iншых – у 1822 годзе.
На пачатку ХХ стагодзьдзя царква Раства Багародзіцы дзейнічала як касьцёл. Але ў 1993 годзе храм быў ізноўку вернуты праваслаўным, стаўшы цэнтрам прыходу, які аб'ядноўвае 8 вёсак.

***

Жалудок — невялічкая вёска, дзе за высокімі сьценамі, недасягальны для вачэй абывацеляў, хаваецца адзін з найпрыгажэйшых у Беларусі палацава-паркавых комплексаў, сапраўдная жамчужына архітэктуры — радавы маёнтак князёў Сьвятаполк-Чацьвярцінскіх.У 1907 годзе Уладзімір Чацьвярцінскі, арыстакрат і гасьцінны гаспадар, пачаў будаўніцтва новага дома, да ўзьвядзеньня якога прыклаў руку вядомы італьянскі архітэктар Марконі. Так, у Жалудку вырас раскошны двухпавярховы асабняк у стылі неабарока з элементамі мадэрну.
На жаль, у нашыя дні палац знаходзіцца ня ў лепшым стане. Прычынай таму, дарэчы, паслужылі ня войны — і Першую, і Другую сусьветныя войны палац перажыў практычна без нападаў, — а людзі, каторыя ў апошнія гады неміласэрна раскрадаюць сядзібу. Таму ад мінулага хараства засталося толькі зьнешняе ўбраньне і некаторыя ўнутраныя элементы дэкору, што дае нам уяўленьне аб тым, якім велічным быў палац у свае лепшыя часы. Маёнтак хацела аднавіць княгіня Ізабэла Чацьвярцінская — самая малодшая з княжацкай сям'і, аднак яе праект не атрымаў працягу. Затое пашчасьціла маскалям — сям'і Гаўрылавых, якія зусім нядаўна набылі палац Сьвятаполк-Чацьвярцінскіх з аўкцыёну з 80%-зьніжкай за амаль 90 тысяч даляраў і плануюць стварыць тут вялізны турыстычны комплекс.
Сёньня агледзець сам палац, які знаходзіцца за бятоннымі сьценамі, пакуль яшчэ можна, проста пастукаўшы ў дзьверы і дачакаўшыся вартаўніка, які за сьціплае ўзнагароджаньне пакажа вам палац і суправодзіць прагулку цікавым аповедам пра гісторыю сядзібы Сьвятаполк-Чацьвярцінскіх — з часоў яе стварэньня, праз войны і савецкі рэжым, да нядаўніх падзей — калі ў вёсцы Жалудок праходзілі здымкі першага беларускага фільму жахаў — «Масакра». Раю ўсім наведаць палац у вёсцы Жалудок, пакуль ён яшчэ адкрыты і не ператварыўся ў навамодна адноўленую пабудову са шклопакетамі і пластыкавым аздабленьнем. А ўлічваючы дасьведчанасьць і вопыт сям'і Гаўрылавых у турыстычным бізнэсе і шэраг ўзгадненьняў зь МінКультам, які ў справе рэстаўрацыі сам сабе гаспадар, — спадзявацца на іншае нам, на жаль, ня варта…

***
Прыемнай узнагародай за паездку на Лідскі байкфэст мне штогод становіцца выдатны архітэктурны помнік неагатычнага стылю — касьцёл сьв. Міхаіла Архангела. Ён знаходзіцца ў вёсцы Белагруда Лідскага раёну, дзе ўласна і праходзіць гэтае выдатнае мерапрыемства.
Касьцёл сьв. Міхаіла Архангела быў пабудаваны ў пачатку ХХ стагодзьдзя, прычым, калі ўлічваць сьведкі з розных крыніц, то атрымліваецца, што агульны перыяд будаўніцтва касьцёла доўжыўся восем гадоў, гэта значыць з 1900 па 1908 год. Аднак гісторыя касьцёла сыходзіць каранямі яшчэ ў XVI стагодзьдзе. Раней на месцы сёньняшняга касьцёла ўзвышаўся драўляны касьцёл Беззаганнага Зачацьця Дзевы Марыі, узьведзены ў 1609 годзе. Калі ён згарэў, у 1703 годзе замест яго быў адбудаваны невялікі драўляны касьцёл з такой жа назвай. Храм, які мы бачым сёньня, быў узьведзены дзякуючы руплівым намаганьням ксяндза Казіміра Сталеўскага на сродкі мясцовых вернікаў.

***
Мястэчка Дзікушкі Лідскага раёну ўпершыню ўзгадваецца ў 1506 годзе з нагоды несанкцыянаванага карыстаньня маёнткам Бікушкі (так тады называліся Дзікушкі) Міхалам Гагіным. За сваю гісторыю маёнтак зьмяніў шмат гаспадароў, але менавіта пры Рафале Грабоўскім у сярэдзіне ХІХ стагодзьдзя ў Дзікушках будуецца сёньняшні палац у класічным стылі з калонамі і прыгожым балконам.
Пасьля таго як у верасьні 1939 году апошні гаспадар маёнтка з роду Мінейка зьехаў у невядомым накірунку і пакінуў сядзібу, палац перайшоў ва ўласнасьць саветаў. За савецкі час у палацы Грабоўскіх знаходзілася саўгасная кантора, месьціліся бібліятэка, пасьля клуб, але хутка і ён зачыніўся.
У нашыя дні дзікушкаўскі палац канчаткова прыйшоў у запусьценьне і стаіць зараз, паўразбураны, у чаканьні сваіх новых уладароў і фундатараў. Хаця большасьць адміністрацыі Лідскага раёну (і, на жаль, аб’ектыўна) адносіцца да спадчыны Грабоўскіх апусьціўшы рукі, бо лічаць, што ніхто не захоча падымаць будынак з руінаў.

***

Гмах палацу Грабоўскіх у в. Тарнова, пабудаванага напрыканцы ХІХ стагодзьдзя ў стылі неарэнесансу з рысамі мадэрну, які сёньня якасна адноўлены і знаходзіцца ў добрым стане, лёгка заўважыць здалёк, ужо з дарогі. Існуе дзьве версіі, каму належала сядзіба ў Тарнова. Першая, што яна належала графам Грабоўскім (род Грабоўскіх – польскі дваранскі род, які быў у расейскім падданстве), другая, што ўладальнікам быў генерал грэцкага паходжаньня Дзьмітрый Маўрас, ад'ютант М. Мураўёва.
За апошнія некалькі год былы палац пасьпелі перабудаваць пад жылы дом. Зараз там жывуць сем`і маладых спецыялістаў. З аднаго боку – відавочна, у гэтым месцы ўжо зусім не “гістарычная” атмасфера, а з другога – можа й добра, што мясцовыя ўлады ня далі поўнасьцю разбурыцца палацу, і сёньня ён, нягледзячы ні на што, па-ранейшаму насамрэч уражвае сваёй прастатой і адначасова – вышуканасьцю і лёгкасьцю.

Больш на: vk.com/architekture

Кожнаму чалавеку ёсьць што сказаць гэтаму сьвету, кожны хацеў бы зрабіць нешта добрае і вялікае, але, на вялікі жаль, у асноўным мы можам рабіць толькі маленькія крокі, каб адбылося нешта большае. Крута, што нават у нашыя дні мноства дзядзек і цётак з грашыма могуць іх патраціць на нешта каштоўнае і патрэбнае ня з мэтай піяру, а проста так і ад душы. Ня меней круты факт, што рок- і метал-зоркі не выключэньні з правілаў. Вось такімі дзядзькамі і зьяўляюцца грамадзяне “самай лепшай краіны ў сьвеце”, а менавіта метал-гурт Five Finger Death Punch, які здолеў за кароткі час падняцца да ўзроўню хэдлайнераў буйных амерыканскіх фэстаў, а наперадзе засталося заваёўваньне Эўропы. На ўсім гэтым шляху да славы і прызнаньня хлопцы заўсёды заставаліся патрыётамі сваёй краіны, але ніколі не замоўчвалі касякоў і недахопаў “самай лепшай краіны ў сьвеце”, ды заўсёды былі неразрыўна зьвязаны з амерыканскімі ўзброенымі сіламі, бо шмат лірыкі гурта круціцца менавіта вакол ваеннай тэмы.

Удзельнікам фармацыі цікава ўсё, што тычыцца зброі і салдат, яны кантактуюць з вайскоўцамі, маюць стальныя яйкі і ў 2010 едуць у Ірак, каб падтрымаць ваяк сваёй музыкай. У сваю чаргу салдаты праводзяць ім майстар-класы, вучаць страляць з розных ствалоў, руліць на рознай тэхніцы ды нават катаюць на самалётах. Five Finger Death Punch адназначна сыгралі вялікую ролю ў папулярызацыі арміі ды ўзброеных сіл на сваёй Радзіме (на месцы чынушоў даў бы ім за гэта вялікія медалі).

Тым ня менш гурт не спыняецца нават на гэтым, некалькі тыдняў таму яны выдалі новы кліп, які я ня мог проста ўкінуць у паблік з адным-двума радкамі апісаньня. Кліпам на песьню Wrong Side Of Heaven яны напраўляюць увагу гледачоў на праблему бяздомных ветэранаў ЗША, якіх там, як апынулася, шмат. Па ходзе відэа можна будзе пабачыць цемру жудаснай статыстыкі наконт гэтай катэгорыі людзей, якім складана жыць у звычайным асяродзьдзі пасьля службы, і заканчваецца ўсё разводамі, жыцьцём на вуліцы ды нават суіцыдамі.

Самі ўдзельнікі Five Finger Death Punch кажуць наступнае наконт новага кліпа: “Мы хацелі зрабіць нешта моцнае і ўражлівае, каб дапамагчы нашым ветэранам. З дапамогай кліпа і сацыянальнай кампаніі мы спадзяемся паказаць усю сур’ёзнасьць праблемы. Статыстыка проста жудасная, таму трэба пачынаць з працы над дасьведчанасьцю людзей. Мы шмат разоў выступалі перад вайскоўцамі, але жадаем зрабіць значна больш: інфармаваць людзей ды пераводзіць фінансавыя сродкі арганізацыям, якія робяць жыцьцё нашых ветэрэнаў лепей.”

Вялізарны сьпіс з усімі арганізацыямі, якія падтрымлівае Five Finger Death Punch можна пабачыць напрыканцы відэа. Гурт таксама запусьціў спецыяльны сайт www.5fdp4Vets.com, дзе ветэраны з посттраўматычным сіндромам (PTSD) могуць знайсьці мноства кантактаў, каб адолець сваю праблему. Мужыкі не спыніліся і на гэтым і выдалі спецыяльную джэрсі No One Gets Left Behind, грошы ад іх продажу пойдуць арганізацыям, пералічаным у тытрах сьвежага відэа. Удзельнікі фармацыі таксама запрашаюць усіх родных і блізкіх загінулых ветэранаў даслаць ім бляхі зь імёнамі, каб гурт зрабіў невялікую сьцяну-мемарыял, якая адправіцца зь імі ў турнэ, а пасьля знойдзе свой прытулак у музее.

Відавочна, што яшчэ ў сьвеце засталося месца нечаму добраму, засталіся сапраўдныя людзі. Заўсёды добра быць ня толькі крутым музыкай, але патрыётам ды добрым чалавекам!

Сяргей Бохан (Rocker)

Metal Girls Day у Горадні: сьвята для дзяўчат “з рок-н-ролам у галаве”

У мінулую суботу ўжо другі раз у клубе «Парламент» прайшоў металёвы канцэрт пад назвай Metal Girls Day. Назва адлюстроўвае накіраванасьць праекту – для дзяўчат-аматарак металу. І хоць самі арганізатары называюць MGD толькі сайд-пректам іншага фестывалю — West Metal Fest, металёвая супольнасьць Горадні вітала праект.

Але віталі яго хіба што толькі найбольшыя аматары металу. З адзначаных у сацсетках 290 чалавек прыйшло ледзьве 60, лічачы музыкаў і вядоўцаў. Арганізатар Maggoth September (Міхаіл Якаўлеў) так патлумачыў: “Магчыма, людзі заблыталіся з датай, таму што быў перанос канцэрту. Ці была недастаткова агрэсіўная рэклама. Магу сказаць адно: гледзячы на наведвальнасьць, давядзецца закрыць праект”.

Хоць першапачаткова праект West Metal Fest ставіў мэту падтрымаць менавіта лакальную метал-сцэну, амаль што ўсе гурты былі зь Менску: Reniwal, Blinded by Silence, May I Die, The Burner. Выключэньнем сталі гарадзенцы Testis. Менскія гурты звычайна прыемна зьдзіўляюцца падтрымцы і цеплыні, зь якімі сустракае іх гарадзенская публіка. Хаця некаторыя заўважалі, што гэта ад недахопу якасных канцэртаў і неразборлівасьці гарадзенскага слухача. Тым ня менш, усе засталіся задаволенымі, а гэта галоўнае.
Апошнім часам праект перамясьціўся ў клуб “Парламент”, таму якасны гук адзначалі як слухачы, так і самі гурты. Адным з бонусаў быў розыгрыш 50% зьніжкі ў тату-салоне «Medved Tattоо».

Унікальнасьць праекту ў тым, што ў агрэсіўны металёвы канцэрт арганізатары даволі ўдала ўносяць элементы дзіцячага ранішніка: двое вядоўцаў і конкурсы. Дарэчы, адна вядоўца традыцыйна абіраецца ў суполцы Ўкантакце, што служыць прыкладам інтэрактыву. Другім быў барабаншчык Blinded by silence і сябра WMF Андрэй. Гэта цікавы прыклад, калі барабаншчык найбольш вядомы з усіх удзельнікаў гурта. Што датычыцца конкурсаў, абяцалі, што яны будуць для дзяўчат, але на дэгустацыю піва паклікалі чамусьці хлопцаў.

Правялі традыцыйны конкурс на распрананьне, але нават крыкі душы ўсіх асоб мужчынскага полу ”сіські!!!” не прымусілі дзяўчат зьняць бялізну. Затое мужчыны ў конкурсе без асаблівых праблем распрануліся да трусоў. Улічваючы, што акрамя гэтага і ў папярэднім конкурсе хлопцы пераапраналіся ў дзявочыя майкі, з калегай мы вырашылі, што гэта гістарычны момант: нарэшце на сцэне голыя хлопцы, а ня дзеўкі! Што сказаць, гэта сапраўды было сьвята для дзяўчат.

Адметнасьць Горадні ў тым, што канцэрты зьбіраюць звычайна “сваіх” – менавіта тых аматараў, якія ходзяць на ўсе канцэрты. Як кажа арганізатар: “Гэта і дрэнна і добра". “Ай, я там нікога ня ведаю, не пайду”. “О-па, мае сябры ідуць, трэба і мне схадзіць”. «Асабіста я іду на канцэрт, каб паслухаць добрую музыку, і для мяне неістотна, ведаю я каго там ці не”. Самі арганізатары Maggoth September і Corpse Chaotic займаюцца рэкламай, працуюць у вялікіх кампаніях. “Рок-музыкай у нас не заробіш, з Metal Girls Day нават вінныя засталіся. А вазіць поп-зорак нам нецікава”.

Пачатак тут: VIII Лідскі мотафестываль (частка І)

… Сьвята нястрымнай весялосьці працягнулася па вяртаньні калоны байкераў з мотапараду на тэрыторыі летніку (Чытай таксама пра нашую вандроўку). У суботу на канцэртнай пляцоўцы да позьняй ночы ізноўку гучалі разнастайныя гурты, на гэты раз вядомыя госьці з Расеі: «MYSTTERRA» і «Калевала» (Масква), «Бровер» і «Декабрь» (Санкт-Пецярбург), а таксама калектывы «Chernovar» і «Uncle Bands» (Менск), «Ойра» (Рагачоў) і «Beach boogie band» (Горадня). І ведаеце, што я вам хачу сказаць: некаторыя з гэтых калектываў гледачы нечакана ўспрымалі з большай радасьцю, чым знакаміты “Парк Горького”, на які рабілі асноўную стаўку як на хэдлайнера мерапрыемства. Асабіста мая душа ляжала да творчасьці гурта “Декабрь”, які, дарэчы, нарэшце зьбіраецца ў сьнежні наведацца з канцэртам у Менск. З захапленьнем публіка сустракала і бадзёра скакала пад выдатны фолк-метал гурт “Калевала”. Хлапцы зь вядомага па ранейшых выступах на шматлікіх байк-фестывалях гурта «Ойра» (ex-назва “Sex”) сваімі спрошчанымі, але заводнымі, нават танцавальнымі песьнямі амаль што давялі натоўп да таго самага, што было напісана на грудзях у непрыстойна гарачых паўраспранутых дзяўчат зь іх эпатажнай падтанцоўкі. Ну і прыемным заканчэньнем ночы сталі якасныя каверы на старыя добрыя рок-хіты ў выкананьні гарадзенцаў «Beach boogie band».

У перапынках між выступамі гуртоў арганізатары ўвесь час праводзілі разнастайныя конкурсы: на самы гучны рык, на найлепшую аэраграфію, спаборніцтвы па закапваньню матацыклаў, конкурс «самаробак», а таксама ўвечары – розыгрыш матацыкла, у выніку якога выпадкова абраныя па нумары квітка ўдзельнікі зрабіліся “узмыленымі” ў літаральным сэньсе гэтага слова. (Ну і, натуральна, пасьля наступленьня цемры спантанна арганізаваўся конкурс “татуіровак” — які ж байк фестываль безь яго!) У гэтым годзе тым, хто “аздараўляўся” ў цудоўныя жнівеньскія выходныя ў летніку «Бярозка», пашчасьціла назіраць шэраг выбітных унікальных атракцый: вогненнае шоў лідскай каманды “Фаер Шоу Базинга”, лазернае шоў і цудоўны салют, а таксама выступ гінэсаўскага рэкардсмена, асілка Кірылы Шымко (а я глядзела і думала: страшная справа – жыць з такім мужыком! Прыцягнецца пад ранак дадому, ты на яго раззлаваная з патэльняй кідаешся, а ён усьміхаецца, адбірае яе і лёгка так у трубачку зварочвае – што ты тут зробіш!…).

…У нядзелю пастаяльцаў ”Бярозкі” быццам ахапіў сусьветны постапакаліптычны сум. З нагоды апошняга дню доўгачаканага ўвесь год цёплага лета, пахмурага надвор’я, трэціх сутак “актыўнага”, але шкоднага для здароўя ў такіх аб’ёмах адпачынку і хуткага разьвітаньня зь людзьмі, што пасьпелі ўжо стаць зусім роднымі, удзельнікі бадзяліся сонныя, панурыя і разгубленыя. Але ж мы ведаем, што насамрэч – гэта ёсьць найлепшы паказчык таго, што фестываль адгрымеў на славу! Без сумневу, VIII Лідскі байк-зьлёт прыемна зьдзівіў ва ўсіх асьпектах: нарошчваюцца маштабы падзеі, удасканальваюцца арганізацыйныя моманты, а ў апошнія гады зьявілася яшчэ й магчымасьць прыцягненьня музычных калектываў найвышэйшага ўзроўню, што, натуральна, спрыяе павелічэньню колькасьці наведвальнікаў. Адзначу таксама агульны высокі ўзровень бясьпекі правядзеньня фэсту: ад строгай праверкі на цьвярозасьць і наяўнасьць дакументаў пры выезьдзе з тэрыторыі летніку да паўсекунднай рэакцыі на ўспыхваньне маханьняў кулакамі. Праўда, пільнасьць гэтая пераходзіла ўсе межы, напрыклад, у навязьлівым чапляньні да журналістаў і забароне трэсьці хаерам на фотапіце, але мы з Гацье пастараліся ўспрыняць гэта філасофскі, вырашыўшы, што ня варта “са сваім статутам у чужы манастыр…”

Я ня ведаю дакладных лічбаў, але ў выніку, па словах арганізатараў, VIII Лідскі Байк фестываль усё ж не пераўзышоў папярэдні па колькасьці наведвальнікаў: у гэтым годзе ў летніку “Бярозка” з-за халоднага надвор'я сабралося крыху менш гасьцей. Што ж – будзем спадзявацца, што ў будучыні гэтая тэндэнцыя зьменіцца і пойдзе ізноўку ў пазітыўным напрамку. А пакуль – дзякуй прадстаўнікам мотаклубу «Devoid of rights» за правядзеньне чарговага выдатнага фестывалю, дзякуй усім удзельнікам і музыкам за тое, што здолелі ператварыць апошнія дні лета ў сапраўднае феерычнае сьвята, дзякуй гасьцям фестывалю за шчырую падтрымку і прыемную кампанію. Мяне нарэшце чакае прыемны шлях дадому з салодзенькім прыгажуном на “харлею”, таму хопіць душыць літары на клавіятуры. Усім да наступнай сустрэчы праз год на наступным Лідскім байк фестывалі!

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Зьміцер Сачыўка (Gotie Ripper)

З 29 па 31 жніўня на базе аздараўленчага летніку «Бярозка» адбыўся VIII Лідскі мотафестываль — адзін з самых маштабных і наведвальных беларускіх фэстаў, які для многіх стаў ужо традыцыйным грандыёзным заканчэньнем лета. Байк фестываль у Лідзе па праву лічыцца міжнародным — сюды зьязджаюцца байкеры зь Беларусі, Украіны, Расеі, Польшчы, краін Прыбалтыкі і многіх іншых. Штогод ўдзельнікі зьбіраюцца на ўпадабаным фестывалі, пераадольваючы часам велізарныя адлегласьці, каб прадэманстраваць сваіх «жалезных коней», сустрэць старых сяброў і завесьці новых, атрымаць асалоду ад шоў-праграмы дый проста расслабіцца і добра адпачыць. Арганізатарам Лідскага байк фестывалю вось ужо восьмы год зьяўляецца вядомы лідскі мотаклуб «Devoid of Rights», і хлапцы з кожным годам прымудраюцца рабіць фестываль ўсё больш якасным, відовішчным і маштабным.

Для мяне Лідскі мотафестываль таксама пасьпеў стаць добрай традыцыяй ударыць на разьвітаньне па аслабленаму летняй сьпёкай арганізму і гульнуць зь сябрамі-байкерамі на поўную катушку. А таму, улічваючы, што неабходна было яшчэ рэабілітавацца за прапушчаны леташні фестываль, я падазравала, што ўсе тры дні буду такі ўгараць у чадзе гулянкі. Як пасьля аказалася, натуральна, не памылілася: яшчэ ня выехаўшы з гаража ў Менску, заводныя спадарожнікі-хлапцы ўжо паспрабавалі жорстка заліць мяне “па бразільскай сістэме”, а ў Лідзе, падрыхтаваўшы “і стол, і дом”, мяне тым часам чакала беларуска-польска-расейская інтэрнацыянальная кампанія, зь якой мы па-большасьці і тусілі напрацягу ўсяго фестывалю, а таксама шмат розных іншых нечаканых авантураў… Але што гэта я пра сябе — ад граху падалей лепш накірую вашую ўвагу на насычаную праграму VIII Лідскага Байк фэсту і раскажу, якімі новымі забаўкамі і прыемнымі сюрпрызамі ў гэтым годзе радавалі гасьцей і ўдзельнікаў неперасягненыя хлопцы з «Devoid of rights».

Уладальнікаў матацыклаў і аматараў байкерскага стылю жыцьця чакала шырокая разнастайная праграма. Канцэртная частка фестывалю атрымалася на славу! Парадаваць гледачоў у Ліду зьехаліся мноства выдатных беларускіх і замежных гуртоў. У першы дзень адбыўся выступ лідскага гурта «Прэмія» і менскіх каманд «Скрыжалі», «Бабанцуйка», «By-effect». Я прыехала ў пятніцу позна вечарам, таму, на жаль, мне не давялось пабачыць на свае вочы выступы ўсіх гуртоў, але ж я акурат пасьпела на канцэрт удзельнікаў легендарнага калектыву «Парк Горького», навіна аб прыездзе якога ў Ліду выклікала напярэдадні фестывалю неверагодны ажыятаж. Дарэчы, на шляху да Ліды патэлефанавалі знаёмыя і ўстрывожылі чуткамі аб тым, што ў суботу “Парк Горького” грае ў Маскве ў Крамлі, а таму на фестывалі іх нібыта ня будзе. Але «Devoid of rights» не падманулі – і выступ такі адбыўся. Праўда, скажу шчыра – чамусьці да самага заканчэньня канцэрту натоўп так і не запаліўся. Зразумела, “Парк Горького” наогул не з гуртоў, пад якія трэба скакаць і хаерам трэсьці, дый музыкі ў складзе зьмяніліся і ўжо ня тыя, каторыя здолелі калісьці зрабіць “Парк Горького” рок-легендай і вывесьці яго творчасьць на міжнародны ўзровень, але рэспонс і рэакцыя слухачоў былі ну зусім ужо скупыя, змушаныя. Пасьля леташняга канцэрту “Арии”, натуральна, зусім ня тое захапленьне, але, тым ня менш, асабіста я была неверагодна ўзрадаваная ад пабачанага шоў, таму дзякуй аргам, што здолелі прывезьці ў Ліду хаця б сімвал былой велічы.

На другі дзень фестывалю традыцыйна адбыўся парад мота-тэхнікі. Зранку байкеры крыху адышлі ад бурнай першай ночы і арганізаванай калонай зьбіраліся ў горад. За ўвесь час наведваньня падобных мерапрыемстваў я першы раз вырашыла таксама паехаць на парад. Прыйшлося прайсьці праз стомную падрыхтоўку да выезду, пастраеньне і праезд паўз папа (!), які са сцэны блаславіў нашае богаўгоднае мерапрыемства і цяпер шчодра пляскаў на байкераў сьвятой вадой, выганяючы зь іх калі ня д’ябла, то дакладна – ад зьдзіўленьня – дух учорашняга бадуна. Нарэшце калона з матацыклістаў рушыла па трасе ў Ліду, каб павольна праехацца па вуліцах, павітаць жыхароў гораду, якія ўжо многа год цёпла прымаюць у сваім краі шматлікае мота-братэрства. Шчыра кажучы, я, бы дзіця, радавалася, калі бачыла, як уздоўж гарадскіх вуліц па абодва бакі стаяць натоўпы людзей і ветліва махаюць і ўсьміхаюцца ўдзельнікам параду, калона зь якіх пасьпела расьцягнуцца на пару кіламетраў. Насамрэч, мноства жыхароў Ліды штогод прыязджаюць на жнівеньскі байк-фэст проста каб пацікавіцца іншым, нязвыклым ладам жыцьця. Кажуць, што тэрыторыя аздараўленчага летніку «Бярозка» падчас фестывалю ператвараецца ня толькі ў месца збору ўдзельнікаў і гледачоў, але і ў своеасаблівую выставачную пляцоўку пад адкрытым небам, дзе велізарная колькасьць самай рознай мотатэхнікі, ды й самі арыгінальна апранутыя байкеры і іх баявыя сяброўкі выконваюць ролю незвычайных экспанатаў… (чытай далей у наступным артыкуле VIII Лідскі мотафестываль (частка ІІ))

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Зьміцер Сачыўка (Gotie Ripper)

29 жніўня ў клубе «Re:Public» адбылася прэзентацыя новага альбому Nightside Glance пры падтрымцы Infestum і Raven Throne.

Апошняя пятніца лета літаральна стала “чорным” днём: у сьценах Рэпабліка злыя людзі, пакрытыя шыпамі, балахонамі ды карпспэйнтамі, выдавалі суворы блэк метал. Тыя, хто не зассаў прыйсьці на гэтае асатанелае сьвята, мелі магчымасць ня толькі паслухаць тры розныя варыяцыі на тэму “сучасны блэк – які ён?”, але й аднымі зь першых зацаніць новую стужку Nightside Glance.

Сцэна сустракае гасьцей клюбу ўсталяваным казьліным (так падалося) чэрапам, што намякае – зараз будзе нешта. Вядоўца падлівае масла ў агонь, прама кажучы, што зараз будзе гурт, які нас проста зьнішчыць. Амаль тое самае, дарэчы, ён абяцае перад выхадам кожнага гурта. Пад інфернальныя гукі інтра, ад якога вее нардычным холадам і бязвыхаднасьцю, зьяўляюцца Raven Throne, размаляваныя і экіпіраваныя ў лепшых традыцыях алдовых скандынаўскіх фармацый. Без асаблівых прамоваў, не марнуючы лішнія словы, яны выдаюць суворы тру блэк. Брудны, рэжучы гук гітар і бесперапыннае бубновае малацілава, здольныя скаваць нутро сьцюжай, а розум дэпрэсіяй, адпавядаюць канонам жанру. Аднак ніякай разнастайнасьці тут няма і ў паміне – пад такую музыку добра медытаваць ці разважаць аб усім тленным.

Наступнымі граюць Infestum, папярэдне паспрабаваўшы сваім уступам упэўніць, што ўсе мы ёсьць пустэча. Музыка больш агрэсіўная і напорыстая, зь лёгкім уплывам індастрыялу – не засумуеш. Першыя ж трэкі заходзяць добра, распальваючы шабаш да адметкі пекла, і выклікаючы першую прыкметную рэакцыю залы. Асаблівай адзнакі вартыя прамовы між песьнямі, падчас якіх пафас і сур’ёзнасьць ледзь не відавочна выплюхваліся са сцэны і накрывалі натоўп тлустым пластом.

Нарэшце, цьвік праграмы – Nightside Glance, якіх сустракаюць значна больш актыўна за папярэднія гурты. Акрамя цікавасьці новай стужкі, гурт ужо пасьпеў дасягнуць пэўнага узроўню, які і прадэманстраваў. Жанр іх мае ў назьве прыстаўку “мадэрн”, і адпаведна трэкі разбаўленыя меладычнымі момантамі, шчодра запраўленыя клавішамі і электронікай, нетыпічнымі для “тру” блэку. Дарэчы, вынік таго каштуе. Нягледзячы на праблемы з гукам, такімі як прападаючы вакал і ледзь-ледзь заўважныя клавішы, Найтсайдаў слухаць прыемна, цікава назіраць за вакалістам і ўтыкаць атмасферны відэарад. Выключна асабістае меркаваньне – у параўнаньні са старым матэрыялам падалося, што ў новых трэках менш мелодыкі і значна больш неразборлівага рубілава. Хаця пакуль няма магчымасьці паслухаць яго дома, вынік заўчасны.

Nightside Glance нас парадавалі якасным матэрыялам, Infestum і Raven Throne моцна іх падтрымалі. Праўда, колькасьць людзей, што наведалі канцэрт, як бы дае зразумець – блэку трошкі капец.

Тэкст: Павал Смаленьнікаў
Фота: Вольга Вячэрская

Лета бязьлітасна набліжалася да свайго канца, не жадаючы нават цешыць нас цёплымі днямі. Тут хочаш-ня хочаш, а трэба ісьці ў душны клуб, па якому трошкі пасьпелі засумаваць за лета. Тым больш, што тут такая нагода! 28 жніўня, дзякуючы намаганьням Wake Up Promo, нас у другі раз наведалі першапраходцы нью-ёрк хардкору Agnostic Front.

Мінулы канцэрт ва ўжо рыпнуўшымся Рэактары, які быў амаль аншлагавым, як мінімум намякаў, што людзей будзе шмат. Так яно ў выніку і атрымалася: задоўга да пачатку шоў пад Рэпаблікам можна было ўбачыць хардкор-тусоўшчыкаў абсалютна розных узростаў. Асабліва каларытна выглядалі людзі, якія, мяркуючы па ўзросьце, былі разам з гуртом яшчэ ў тых самых далёкіх 80-х.

Сапортам сёлетняга канцэрту, як і ў мінулы раз, былі менчукі Fuck It All. У пэўнай ступені ўжо легендарная банда, вядомая сваёй радыкальнай ідэялагічнай пазіцыяй і такой жа лірыкай. З нагоды шоў хлопцы запісалі сінгл з дзьвюх песень, але ўжо й сам выступ пасьля перапынку быў падарункам.
Доўга раскачваць натоўп не прыйшлося, і хутка па сцэне залёталі магутныя хлопцы-стэйдждайверы. Часткова ў балаклавах, што дадавала выступу яшчэ больш небясьпечны выгляд. Вакаліст Руслан Шнур заклікаў людзей шалець, бо “Гэта хардкор шоў, вашую маць!” Варта адзначыць, што асабліва заклікаць нікога ня трэба было, людзі на самай справе зачакаліся жывых пуступаў гурта. Minsk City Hardcore, якую пелі ўсёй залай – яшчэ адно таму пацьверджаньне.

Амерыканскія ветэраны ня вымусілі сябе доўга чакаць, стартануўшы зь інтрухі і сакавітай The Eliminator. Тым, хто ня ведае, як праходзяць канцэрты татак хардкору, раю спачатку паглядзець іх лайв-запісы. Таму што цяжка будзе словамі выразіць гэта. Стэйдждайвінг, сёркл-піты і слэм, рукі і ногі, якія круціліся на 360 градусаў і прыляталі людзям паўсюль, куды толькі было магчыма.

Задаволены Роджэр і ультра-харызматычны “галоўны мастурбатар” Віні Сьцігма нават і блізка не выглядалі на свае 50, трымаючы людзей цалкам пад сваім кантролем і вымушаючы шалець пасьля кожнага хіта ўсё мацней і мацней. Апафіёз быў дасягнуты на Gotta Go.Першапачаткова са сцэны проста павінныя былі скочыць каля дваццаці дзяўчатак. Якім Роджэр параіў паводзіць сябе з хлопцамі, якія іх ловяць, так жа, што яны робіць гэта з дзяўчатамі. Але тут усё пайшло не на плане, і літаральна за палову хвіліны сцэну запоўнілі яшчэ каля паловы сотні маладзёнаў. Уявіце музыкаў, якія намагаюцца граць свае песьні, схаваўшыся ззаду сцэны, а ім у свабодныя мікрафоны падпяваюць іх фэны. Не забываючыся про краўд-сёрфінг. Курва, краўд-сёрфінг па галовах людзей на сцэне побач з Agnostic Front! Ну ня цуд гэта?

Яшчэ адзін наш журналіст, Сяргей Бохан, таксама ўдзельнічаў ва ўсім гэтым і захацеў сказаць некалькі словаў. “Будучы аматарам усялякіх рокаў, рокэнролаў ды камерцыйных металаў люблю толькі дзьве фармацыі (Agnostic Front ды Hatebreed), якія граюць хардкор. І выйшла так, што мінуць менскі канцэрт легендаў жанру я ня меў аніякага права. Гэта была мая першая хардкор імпрэза і яна апынулася настолькі крутой ды цудоўнай, што вырашыў катануць абзац і ад сябе. Гурт і натоўп выкладваліся кожны на ўсе 100%, такой актыўнай двіжухі на танцпляцы я ня бачыў ніколі, тое ж самае тычыцца кантакту ды ўзаемадзеяньня з прыхільнікамі. Зь інтэрваламі ўсяго ў некалькі імгненьняў са сцэны ляціць мінімум адзін чалавек, шалёныя сёркл-піты разам з дастаткова жорсткім слэмам пад вельмі бодрую і крутую музыку, увогуле гэта быў вельмі мужчынскі і брутальны канцэрт, з усім выцякаючым, але мне вельмі спадабалася. Такога зараду бадзёрасьці і энергіі ў мяне не было даўно, ды ўвогуле схадзіць на такое мерапрыемства было прышпільна і нават палезна. Убачыць ды пачуць гурт, пад які было зламана столькі мэблі ў інязаўскім інтэрнаце — вэры гуд. Пасьля канцэрту нават хацелася пастрыгчыся налыса, набыць 10 кг пратэіну ды забіцца татухамі, але адпусьціла, а вось пратэінчык лішнім ня будзе, толькі не ў такой колькасьці.”

Былі яшчэ шпалеры з лога гурта, шчырыя Роджэравы словы аб сапраўды сьпякотным прыёме ў нашым горадзе. І было бачна, што кажа ён праўду. Бо людзі, якія пражылі палову стагодзьдзя хардкорам проста ня могуць хлусіць. Як і тыя, хто прыйшоў іх падтрымаць. Дзякуй вам усім.

Тэкст: Ігар Богуш&Сяргей Бохан
Фота: Антон Кавалеўскі

Колькі металістаў на зямлі? Разважаньні і прыкладная адзнака дылетанта

Шмат хто з нас нарадзіўся і вырас у невялікім горадзе, ці нават у вёсцы, дзе і пачыналася наша станаўленьне як прыхільніка цяжкой музыкі. Гадоў пяць-дзесяць таму ў такіх мясьцінах мы звычайна былі адзінымі такімі “ненармальнымі”, ну а каму шанцавала, была кампанія з 5-10 чалавек, зь якімі марнавалі час апасьля школы, каштавалі піва, цыгарэты, магчыма сэкс (ну гэта калі дзяўчын у такой кампаніі было дастаткова), і самае галоўнае — слухалі, разважалі, а некаторыя нават і гралі метал (панк, гранж, эма і астатняе). І заўсёды ўзьнікала пытаньне: чаму нас (металістаў, готаў, панкаў і г.д.) так мала, і навогул – колькі нас у раёне, вобласьці, краіне; марылі, каб усе людзі побач з намі былі нефармаламі (падлеткавы максімалізм – усе празь яго прайшлі). І вось зараз паспрабуем падлічыць: колькі нас, прыхільнікаў “цяжкой музыкі”.



У апошнія гады колькасьць прыхільнікаў “цяжкой музыкі” значна павялічылася, але не за кошт тру-металістаў, а з-за ўсялякіх “коршчыкаў”. Зараз налічваюцца сотні розных жанраў “цяжкой музыкі”, і шмат зь іх вельмі падобныя адзін да аднаго, разьлічыць якія могуць толькі прафесіяналы. Гэта мы з вамі можам адлічыць мелодык–дэт ад металкора, а для большасьці людзей – гэта проста метал. І таму далей усіх прыхільнікаў незалежна ад жанру (хардкор, метал, хард-рок) я аб’ядноўваю ў “металістаў”.

На першы погляд, самы просты варыянт даведацца аб колькасьці металістаў – гэта знайсьці людзей па цікаўнасьцях у сацыяльных сетках. І калі праз “кантакт" гэта вельмі проста, то праз іншыя – ня ведаю (з Фэйсбукам не атрымалася). У “кантакце” выбіла 242593 чалавекі, або 0,1 % ад агульнай колькасьці карыстальнікаў (іх каля 200 млн), але калі паглядзець на гэтых “металістаў” – разьбіць манітор хочацца! Тое самае будзе і з Фэйсбукам, толькі лічба будзе каля 1 млн чал.

На маю думку, у гэтым пытаньні дапамогуць вялікія і магутныя Метал-архівы, і некаторыя разьлікі з разважаньнямі.

Адразу адзначу: гэта не дасканальны навуковы досьлед, гэта проста разважаньні і прыблііііізныя непрафесійныя падлікі, мэта якіх проста захапіць хоць некалькі чалавек, якія змогуць вырашыць гэту задачу больш дасканала.

На дадзены момант на рэсурсе зарэгістраваныя 98713 каманд, 512940 музыкаў, 342355 зарэгістраваных карыстальнікаў. І вось гэтыя лічбы — аснова для маіх падлікаў. Гэтыя лічбы – абсалютная колькасьць, у якую ўваходзяць гурты, якія распаліся або перайменаваліся, артысты, якія граюць ці гралі ў некалькіх гуртах, якія перасталі граць музыку ці, на жаль, загінулі. Але ж на гэтым рэсурсе зарэгістраваныя далека ня ўсе каманды (напрыклад, у Беларусі па іх падліках толькі 282, Украіна – 675, Расея – 2746), таму колькасьць каманд і артыстаў, якія спынілі сваю дзейнасьць, на мой погляд, часткова кампенсуе колькасьць незарэгістраваных металёвых і часткова коравых каманд.

І вось мы маем 500 тыс. металістаў па ўсёй планеце, якія граюць метал. Можна сьмела гэту лічбу памножыць на 10 — і атрымаем лік, у які ўваходзяць найбольш блізкія сябры-прыхільнікі творчасьці каманд, людзі, якія ім дапамагаюць (гукачы, арганізатары канцэртаў, прадаўцы рокавай атрыбутыкі, дыскаў, інструментаў, журналісты, фатографы, мастакі і г.д.). Але нельга забываць і пра байкераў, некаторых прадстаўнікоў ралевікоў (талкіністы, вікінгі, рыцары і г.д. – у іх асяродзьдзі метал-музыка грае не апошнюю ролю), ды простых прыхільнікаў цяжкой музыкі (коршчыкі, некаторыя скінхэды, готы і інш.) – таму, мяркую, за іх кошт колькасьць металістаў можна прыняць за 7 млн чал., або 0,1 % ад насельніцтва Зямлі.

7 мільёнаў – гэта шмат ці не? А калі ўспомніць, што насельніцтва Беларусі складае каля 9,5 млн чал? Вось так.



Але я лічу, што гэта лічба даволі блізкая да праўды. Прывяду некалькі прыкладаў. У фільме “Глабальны метал (Падарожжа металіста – 2)” на 6-й хвіліне, калі йдзе размова пра бразільскі метал, Claudia Azeveda, супрацоўніца University of Rio de Janeiro адзначыла, што фэстываль Rock in Rio 1985 году за 10 дзен наведала 1380000 чалавек. На гэты ж фэст у 2001 годзе за выступам Iron Maiden назірала па афіцыйных зьвестках 250000 чалавек, па неафіцыйных – 300000.

А зараз падлічым: насельніцтва Бразіліі – амаль 200 млн чал., а 250 тыс – гэта прыблізна 0,1 %. І гэта толькі тыя, хто наведаў адзін канцэрт! Згодны, што там былі жыхары з іншых краін ці простыя людзі, якія вырашылі адпачыць. А колькі спадароў-металераў не змаглі наведаць гэты фэст? Таму лічба 250-300 тыс. – даволі аб’ектыўна можа ацаніць колькасьць бразільскіх металістаў.



Іншы прыклад. Фінляндыя. На архівах зарэгістраваныя 3173 каманды, гэта значыць, што толькі музыкаў будзе каля 15 тыс. Але на Туска метал-фэст зьбіраецца больш за 50 тыс. гледачоў! Канешне, і там шмат людзей з іншых краін. Насельніцтва Фінляндыі – 5,4 млн чал., таму толькі музыкі складаюць 0,3 %!

А вось даволі экзатычны прыклад. Батсвана – краіна ў Паўднёвай Афрыцы. Адзін фатограф зрабіў рэпартаж пра металістаў з гэтай краіны, і адзін з інтэрв’юэраў прыкладна адзначыў колькасьць металераў – 1500 чал. Колькасьць насельніцтва Батсваны – крыху больш за 2 млн чал., атрымліваем – 0,07 %.

А што ў нас, на Беларусі? Успомнім, як прайшлі канцэрты Motorhead, Scorpions, Korn і Soulfly. Залы забітыя пад завязку. Не магу сказаць, колькі дасканала на гэтых канцэртах было гледачоў, але лічба 10 тыс. – мяркую, даволі блізкая. І калі адзначыць, што частка гледачоў – проста прыхільнікі музыкі, аматары шоў і да субкультуры металістаў ня маюць ніякіх адносінаў, і тое, што шмат хто прыехаць ня змог, то можна лічыць, што на Беларусі каля 10 тыс. металістаў, альбо 0,1 %.



Чаму ўсе прыклады зьвязаныя з канцэртамі і фэстамі? Таму што гэтыя мерапрыемствы дазваляюць даволі дасканала адзначыць колькасьць людзей, якіх больш ці менш аб’ядноўвае агульны густ, інтарэс.

7 мільёнаў – гэта лічба вельмі прыблізная. Як і адносная лічба 0,1% насельніцтва. Яна аніяк не падыходзіць для ўсіх краін, бо атрымаецца што ў Кітаі ды Індыі па 1 млн металістаў, што зусім не адпавядае рэчаіснасьці. Магчыма, яна мае значэньне для разьвітых краін Захаду, некаторых краін Лацінскай Амерыкі.

Магчыма, вызначаная лічба завышаная, але калі да металістаў аднесьці готаў, коршчыкаў, некаторых скінхэдаў і іншых прыхільнікаў цяжкой музыкі з усяго сьвету… Хто ведае, можа сацыёлагі зацікавяцца калі-небудзь дадзенай праблемай і разьлічаць усё дасканала з дапамогай мадэляваньня на суперкампутарах, але каб гэта адбылося, патрэбны штуршок. І я спадзяюся, што дадзенае калянавуковае разважаньне гэтым штуршком і будзе, таму што хэві-мэтал ды субкультура металістаў цалкам зьяўляліся неаднаразова аб'ектам і прадметам навуковых дасьледваньняў як за мяжой так і на прасторах СНД.

Задорныя менскія груверы “Rise in Rage” з магутнай тэхнічнай падачай, брутальнай мужыцкай энергетыкай і небясьпечна высокім сярэднім паказчыкам барады на квадратны сантыметр музыкі вяртаюцца падрываць канцэртныя пляцоўкі сталіцы сваім новым альбомам!

Саўнд-прадзюсар доўгачаканага альбому — Daniel Bergstrand, які адказвае за студыйны гук такіх монстраў, як “Behemoth”, “Meshuggah”, “In Flames” і многіх іншых. Зьвядзеньне і майстарынг выкананы на яго ж студыі “Dugout Productions”. Усё гэта нібыта намякае, што ў хуткім часе прыхільнікаў гурта чакае якасны цяжкі музычны прадукт.

Напярэдадні выхаду поўнафарматнага альбому “Rise in Rage” падагрэлі публіку, выпусьціўшы сінгл «Нож», які ўжо атрымаў годную ацэнку прыхільнікаў і музычных крытыкаў. BelMetal таксама зацанілі новы трэк “Райзаў” і вырашылі задаць хлапцам пару пытаньняў аб пачатку пачаткаў, хлебе надзённым і будучых амбіцыйных планах гурта.

Насьця Quende:

Распавядзіце, пры якіх абставінах у далёкім 2007-м годзе ўдзельнікам з розных гуртоў прыйшла ідэя стварэньня асобнага музычнага праекту? Няўжо бракавала творчай рэалізацыі ва ўласных калектывах?

Вася Картакоў (гітарыст “Rise in Rage”):

Да 2007-га году гурты, у якіх мы гралі, зусім страцілі сваю актуальнасьць. Нам хацелася граць нешта новае, больш цяжкае. Хацелася стаць рок-зоркамі!

Насьця Quende:

Для беларускай цяжкой сцэны мадэрн грув метал — зусім не прымітыўная плынь. Вы адразу вызначыліся са стылем, у якім зьбіраецеся граць, ці ж гэта прыйшло зь цягам часу?

Саша Канаўкоў (вакаліст “Rise in Rage”):

Мы гралі і граем толькі тое, што ў першую чаргу падабаецца нам самім. Калі перад першым альбо другім выступам перад намі паўстала пытаньне, якім стылем нас пазначыць на афішы, мы крыху падумалі і вырашылі, што гэта будзе мадэрн грув метал. Як нам тады здавалася, мы вынайшлі новы стыль :) Зь цягам часу — і вы гэта дакладна заўважыце падчас праслухоўваньня нашага новага альбому — нашае гучаньне і стылістыка крыху зьмяніліся, але мы працягваем па інэрцыі называць свой стыль «мадэрн грув метал». Наогул, складана вызначаць стыль, калі ты аніякага стылю не імкнешся прытрымлівацца.

Насьця Quende:

З чым зьвязана працяглая пауза ў канцэртнай дзейнасьці ў пачатку 2013 года? Па ідэі, у гэты час у студыі павінен быў запісвацца альбом, ці ўбачыў ён тады сьвет у выніку?

Вася Картакоў:

У першую чаргу гэта было зьвязана з праблемамі ў складзе гурта. Мы вымушаныя былі адмовіцца ад выступаў і перайсьці на студыйны рэжым працы, які стаў больш інтэнсіўным з прыходам новых удзельнікаў, што неўзабаве прывяло гэтую працу да свайго лагічнага завяршэньня — запісу поўнафарматнага альбому.

Насьця Quende:

Ваш новы альбом зводзіўся на шведскай студыі “Dugout Productions”. Чаму менавіта там, і якім наогул чынам вы абралі менавіта гэтую студыю / яна абрала вас?

Саша Канаўкоў:

Так, мабыць, у якім-небудзь вясёлкавым паралельным сусьвеце крутыя фірмачовыя студыі самі знаходзяць таленты ў краінах трэцяга сьвету і прапануюць ім зьвесьці і адпрадзюсаваць альбом :) Насамрэч, аднойчы на чарговым партсходзе ў “Лідо” мы папросту аднагалосна прыйшлі да высновы, што ў Беларусі мы ня зможам прыйсьці да гуку, які нас задавальняе, таму мы пачалі шукаць еўрапейскіх саўнд-прадзюсараў. Метадам прыкладнога гугленьня быў знойдзены Daniel Bergstrand і яго студыя “Dugout Productions”, і так сышліся зоркі, што ён пагадзіўся з намі папрацаваць. І мы былі на сёмым небе ад шчасьця, даведаўшыся аб яго згодзе, так.

Насьця Quende:

Якая галоўная ідэя, канцэпцыя новага альбому? Што б вы хацелі данесьці да слухачоў з дапамогай свайго доўгачаканага тварэньня, якія пачуцьці выклікаць? Чаму менавіта песьня «Нож» была абраная ў якасьці сінглу і стала першай прэзентаванай слухачам кампазіцыяй?

Вася Картакоў:

Канцэпцыі, якую можна выказаць адным сказам, няма.
Але калі быць настойлівым, то асноўная канцэпцыя альбому — паказаць, хто мы і што мы ёсьць цяпер, на сёньняшні момант.

Саша Канаўкоў:

Калі падыходзіць да пытаньня «што я хацеў данесьці», то я не задумваўся пра слухачоў. Мне проста надакучыла трымаць гэта ў сабе. А калі камусьці наш новы альбом яшчэ й спадабаецца — гэта цудоўна і выдатна.

Вася Картакоў:

А я б хацеў данесьці агрэсіўныя рыфы і агрэсіўнае гучаньне саміх песень у цэлым.

Саша Канаўкоў:

Да нашай найвялікшае радасьці, ёсьць пару дзясяткаў (а можа нават і больш) людзей, якія з выхаду міні-альбому “Гвоздь” і да гэтага часу любяць і слухаюць нашы трэкі, і, верагодна, чакаюць чагосьці падобнага. Новы ж альбом атрымаўся вельмі разнастайным, а «Нож», мяркую, быў самым нейтральным трэкам. Менавіта таму мы вырашылі выпусьціць яго ў якасьці сінглу.

Вася Картакоў:

Гэта проста добрая песьня з нашага новага альбому.

Насьця Quende:

Калі вы нарэшце пачнеце, згодна з ідэяй амерыканцаў, зьбіраць “Ice Bucket Challengе’ам” грошы на дабрачыннасьць, а ня проста марозіць Васю ледзяной вадой?)

Вася Картакоў:

Ну вось, тыя грошы, якія мы здолеем сабраць з продажу альбому, пойдуць на куплю награвальнага катла ў мой дом, каб я мыўся не ў халоднай вадзе, а ў гарачай. Але па факту будзе добра, калі хоць на запалкі хопіць.

Насьця Quende:

Ці плануюць барадатыя баявікі ізноўку ўварвацца на канцэртныя пляцоўкі сталіцы і рэгіёнаў з прэзентацыяй новага альбому?) Альбо ў гурта пакуль ёсьць іншыя, студыйныя планы?

Саша Канаўкоў:

А якія могуць быць іншыя планы? :)

Вася Картакоў:

Мы хочам, каб наш альбом паслухала максімальная колькасьць людзей, таму мы ўжо рыхтуемся да грандыёзнай прэзентацыі альбому ў клубе «Re:Public», дата будзе вядомая зусім хутка. У планах невялікі тур па Беларусі, а таксама па краінах блізкага замежжа, а на наступнае лета ёсьць планы паўдзельнічаць у вялікіх еўрапейскіх фестывалях.

І на разьвітаньне яшчэ пара слоў ад “Rise in Rage”:

“Гэты альбом — ня проста нейкі там кавалак лайна, складзены за пяць хвілін і запісаны ў лінію, у гэтым альбоме ёсьць нямалая часьцінка кожнага з нас. Усім тым, хто чакаў гэтага альбому: вы дачакаліся! Усім тым, хто пра нас раней ня чуў: выдатная нагода паслухаць! Усім піс і зож, вашыя “Рыс і Грэч”!

У мінулую суботу, 23 жніўня гэтага года, каля руін некалі магутнага Крэўскага замка прайшоў фэст “Кераміка Крэва”.

Кірмаш ля славутых руін

Каб не марнаваць вас, даражэнькія кацяняткі, палатном тэксту, скажу адразу, что дзеля ўдарнікаў металічнай сцэны, актывістаў, алканаўтаўспартсменаў і проста няшак, якія паўкалывалі не па-дзяцячы зусім нядаўна на рэчыцкім Metal Crowd-е, а таксама дзеля тых, хто разважаў дзе б правесьці адзіны выходны дзень усёй сям’ёю — Кераміка Крэва была як алей на рану – лайтовы фэст, на якім як нідзе лепей можна было адпачыць вочкам, бо ўзровень прыгажосьці ды вытанчанага густу на кожны метр квадратны проста зашкальваў!
На адзін дзень гэта некалі легендарнае, а зараз амаль забытае богам мястэчка стала кропкай сходу майстроў з розных куткоў краіны, якія з радасьцю дзяліліся са ўсімі жадаючымі сваімі сакрэтамі.
Ня гледзячы на тое, што ў назве фэсту ўпор ішоў непасрэдна на кераміку, майстры з залатымі ручкамі на працягу ўсяго дню не пераставалі зьдзіўляць, здавалася б, спакусьлівую публіку ня толькі традыцыйнымі ганчарнымі вырабамі (збаночкамі, кубачкамі, талерачкамі, нават цэльнымі сервізамі), але і больш вытанчанымі мастацкімі творамі.
Кошыкі ўсіх памераў і варыяцый пляценьня; ліцьцё з латуні ювелірнай апрацоўкі (фібулкі з гранатам, разнастайныя брошкі, гузікі, спражкі); даматканыя рушнікі, драўляны посуд, бязьлікія лялькі- засьцярогі на траўках (а як яны адурэнна пахнуць! Вельмі душыста і смачна); наадварот, лялькі ў стылезаваных сярэднявечных сукеначках; лялькі-хатнічкі зь лёну са смешнымі носікамі-божымі кароўкамі і мора іншых абярэгаў – усё гэта можна было набыць на цудоўным суботнім кірмашы.
Прыгажуням-нефармалкам таксама было дзе разгуляцца – столькі завушніц, каралей і бранзалетаў ручной апрацоўкі ў адным месцы я ня бачыла ніколі! Усіх колераў і памераў, скураных, гліняных, металічных, з выцінанкамі, з вышыўкай і пляценьнем, адным словам, на розны густ.
Агульнае ўражаньне ад фестывалю вельмі станоўчае. Было бачна, што арганізатары вельмі жадалі зрабіць яго па-сямейнаму ўтульным. Дзеля самых маленькіх гледачоў была падрыхтаваная цэлая армія забавак: і надзіманыя горкі, і майстар-класы, і батлейка, і катаньне на вазах, дзіцячая пляцоўка дзеля маляваньня і шмат чаго яшчэ.
Дарослыя ж маглі памерацца сілушкай волатаўскай у перацягваньні канату, прайсьці хітры алка-тэст, пастраляць з лука, а потым усёй сям’ёй прадэгуставаць разнастайныя нацыянальныя прысмакі.

Чараўнікі навокал. Траўнік

Калі я ўпершыню пабачыла яго работы, мне і да галавы не магло прыйсьці, што гэтыя прыгожыя лялькі ў выглядзе сакавітых жанчынак – справа мужчынскіх рук. “Майстар дае майстар-клас на дзіцячай пляцоўцы”, — пачула я пасьля таго, як запыталася, дзе яго можна адшукаць.
На пляцоўцы тварылася нешта няўяўнае: натоўп гледачоў, пераважна матуль з маленькімі дзеткамі шчыльным колам абступілі столік і зь перапынкам у некалькі хвілін з захапленьнем і прыдыханьнем ахалі і вішчалі, амаль ва ўсіх рукі паднятыя ў паветра трымалі мабільнікі і фотаапараты. Калі б не мужчыны, якія з азартам скандавалі: “Да-вай! Да-вай!”, я ўжо была гатовая паверыць, што за тым сталом сядзіць па-меншай меры Стасік Міхайлаў.
Але гэта быў ня Стасік. За сталом, заваленым нейкім зернем, маткамі нітак і рознай тканінай, нейкі хлапчук шпарка ды й спрытка перавязваў лялек. Адну за адной. І як толькі ён скончваў завязваць хустачку і ставіў ляльку на стол, гледачы проста ўзрываліся авацыямі! Спачатку я вырашыла, што гэта чарговая забава – хто хутчэй навяжа лялек, але іншых спаборцаў відна не было. І тут азарэньне да мяне снізайшло – перада мною сядзеў той самы майстар!
Зьдзіўленьню майму не было канца і вырашыла пазнаёміцца з тым, хто пераплюнуў самога Стасіка ў пакарэньні жаночыў сэрцайкаў.
“Аляксей”, — працягнуў руку майстар. Алёшу ўсяго 14 гадоў і гэта самы малады майстар, якога мне пашчасьціла сустрэць на фэсьце. Як распавёў сам Алёша, лялькай ён займаецца ўжо 3 гады. На падобным кірмашы некалі набыў ляльку-засьцярог і яму самому захацелася навучыцца рабіць такіх. Пачаў шукаць пра іх інфармацыю ў інэце, першая спроба выйшла касенькая ды й крывенькая, але юнак ня здаўся і працягнуў спробы. Па словах Алёшы, ён нідзе гэтаму не навучаўся, да ўсяго даходзіў сам, прыкладам дзеля яго была тая самая лялька, якую ён калісьці набыў. Алёшыны лялькі-засьцярогі ня простыя, а на траўках, пакінеш такую ля ложку і пахнуць будзе два месяцы. Дарэчы, разьбірацца ў траўках яго навучыла бабуля, дзеля сваіх лялек Алёша зьбірае і сушыць іх самастойна. Я была так уражана, што не магла не запытаць, ці сам ён вышываў сваю вышыванку. “Не, — збянтэжана ўсьміхаецца майстар, — гэта бабуля, на такое ў мяне пакуль цярпелаўкі не хапае”.
Алёша, ўсёй камандай BelMetal жадаем табе ні ў якім разе не кідаць пачатага, наадварот, адточваць сваё майстэрства і працягваць радаваць людзей сваімі цудоўнымі творамі!

Чараўнікі навокал. Скураныя завіткі

Алёша не адзіны майстар, які ўразіў мяне да глыбіны душы. Ларыса – майстар са стажам. Яна займаецца дэкаратыўна-прыкладным мастацтвам больш за 25 гадоў. Штогод яе творы прымаюць удзел у выставах замяжой. Яе фішкай зьяўляюцца лялькі ў стылізаванай сярэднявечнай вопратцы. Калі прыпыняцца толькі на сон і сьняданак, на адну такую ляльку трэба аддаць два тыдні часу, гэта не гаворачы пра першапачатковы пошук матэрыялу і аналагаў. Акрамя гэтага Ларыса робіць упрыгожваньні са скуры з украпленьнем рознастайных бусін, у тым ліку і бурштынавых.

Чараўнікі навокал. Заклінальніца выцінанкі

Майстар Вольга таксама ня лыкам шытая, яе напрамак — выцінанка. Больш за 13 гадоў ужо Вольга выразае складаныя выцінанкі з самымі рознымі сюжэтамі. Па яе словах, калі яна толькі прыйшла ў гэту сферу, акрамя яе выцінанкай не займаўся ніхто, было некалькі ўжо самадастатковых мастакоў, якія працавалі ва ўсіх тэхніках, але толькі выцінанкай не займаўся ніхто. Гледзячы на яе работы, я спачатку вырашыла, што гатовую выцінанку майстар тампуе рознымі фарбамі, каб атрымаліся прыгожыя пераходы, але як раскрыла свой сакрэт Вольга, яна спецыяльна шукае такую паперу. У гэтым выпадку яна выкарыстоўвала абгортачную паперу для падарункаў. Вольга прызнаецца, што з паперай на самой справе бяда, бо звычайная каляровая паперка вельмі тонкая ды блёклая, а ў спецыялізаваных мастацкіх крамах яна наадварот вельмі тоўстая і выразаць нязручна, таму трэба неяк хітра выкручвацца. А зусім нядаўна сьвет пабачыла кніга “Мая выцінанка”, аўтарам якой Вольга і зьяўляецца. У ёй акрамя тэксту ёсьць яшчэ і шаблоны, па якім можна навучыцца выразаць сюжэтную выцінанку з розным узроўнем складанасьці. Дарэчы, усе выявы ў кнізе не малюнкі, гэта сапраўдныя выцінанкі, якія зрабіла Вольга спецыяльна дзеля гэтай кнігі.

Чараўнікі навокал. Калі ў сэрцы дабрыня

Сяргей кіраўнік лялечнага тэатра “Батлейка” пры ведамстве Інстытута тэалогіі БДУ, але ў суботу яго ніяк акрамя чараўніка-казачніка не ўспрымалі. І сапраўды, яму вельмі пасаваў чорны плашч і цыліндр. Бачна было адразу, што дзетак ён любіць, добры позірк праз акуляры і шчырая ўсьмешка – малыя гэта адчулі адразу. Пасьля спектаклю, які ён паказваў некалькі разоў, з задавальненьнем знаёміў маленькіх гледачоў з кужэльнымі артыстамі.

Так бы я шпацыравала яшчэ доўга, але неўзабаве пачаўся натуральны лівень і астатняя праграма фестывалю была скомкана. Дзяўчынкі з калектыву “Фламея” адтанчылі сваё, а рыцары спрабавалі змагацца, але ж лівень, які толькі ўзмацніўся, перамог. У выніку мы з мокрай “Фламеяй”, мокрымі рыцарамі, мокрымі валанцёрамі і вельмі мокрымі арганізатарамі вымушаныя былі схавацца пад навес, дзе яшчэ некалькімі гадзінамі таму малявалі дзеткі.
Падагульняючы, хачу сказаць: уражаньні ад мерапрыемства самыя пазітыўныя, упэўнена, вашым бы патлатым і добрым сэрцайкам вельмі спадабалася.
Хочацца падзякаваць арганізатараў, бо яны як ведалі, што добра было б завяршыць цеплы летні сезон такім вось добрым і па-хатняму ўтульным сямейным мерапрыемствам.

Тэкст, фота — Наталля Будная

Хювя ілтуа, падаван юны.
19-га, у аўторак, мы мелі радасьць і шчасьце паказаць, як мы агучылі фільм «Málmhaus» aka «Metalhead» ака «Металістка». Зладжана гэта было ў бары «TNT» і, як кажуць сьведкі, людзей было разы ў 2 больш, чым гэта нармалёва бывае на аналагічных «TNT-кінапраглядах». Адразу просім прабачэньня за прычыненыя шкоду ды глыбокія душэўныя раны, якія мы нанеслі асабліва пяшчотным аматарам фільмаў ды беларускай мовы. Але… Усе памылкі мы больш-менш бачым. І мы бы не хацелі спыняцца, бо штат дазваляе рабіць такія рэчы.
А калі мы можам, то чаму і не?

Карацей, вось спасылка на наш сайт, дзе ўласна заліты фільм: Рвіце, біце, глядзіце і г.д.

А, ну і яшчэ. Куды ж мы без апытанкі дзенемся… Усім буські, абдымкі ды добрага вечара. Калі што, мы вас чакаем.

16-17 жніўня ў Рэчыцы адбыўся дзясяты юбілейны фэст Metal Crowd. З удзелам такіх гуртоў, як Аркона, Hate, Litvintroll, Butterfly Temple, Thy Disease, Susperia, Mors Principium Est і шмат іншых.

Раніца другога дню пачалася ня з кавы, а з нашых учорашніх гасьцей, якія ізноў не маглі знайсьці пакой сваіх сяброў. Пад’ём а дзявятай, потым перавод будзільніка на палову гадзіны, і нарэшце а дзясятай мы неяк прымудрыліся прачнуцца. За гэты час нас пасьпелі наведаць некалькі разоў. Напэўна, не зачыняць дзьвер на ноч было ня лепшай ідэяй. Праз палову гадзіны чалавек усё з той жа кампаніі сустрэўся мне ў краме, што нарадзіла думку пра ведзьмін праклён, пасьля якога ў любым месцы ён будзе бачыць нас, а адчыніўшы любую дзьвер патрапіць у наш пакой (Паша, прывітаньне!).

Жарты жартамі, але трэба было зьбірацца, Рытм не чакае. Пасьля двухдзённага недасыпу было вырашана асабліва не сьпяшацца, а нармалёва пасьнедаць і толькі пасьля рухацца на Рытм. Усё тая жа “Нова”, салянка і розныя нішцякі вярнулі веру ў дабро і трошкі весялейшыя мы патопалі на аўтобус. Надзеі атрымаць яшчэ адзін бэйдж не атрымалі жыцьця, бо іх ужо не засталося. Але мяне ўпэўнілі, што ніякіх праблемаў ня будзе, таму што ў мяне ёсьць модны браслет і свой белметальскі бэйдж. Так і атрымалася, за што дзякуй зладжанай працы аховы.

На першай сцэне толькі пачыналі граць расейцы Крада, перад выступам якіх здарылася ўгарнейшая рэч: намёт (аля “садавіна-гародніна”), які выконваў ролю грымёркі, ад моцнага ветру падняўся ў паветра і перакуліўся, пакінуўшы музыкаў сядзець з ашалелымі тварамі. Добра, што гэта былі браты-славяне, таму што якіх-небудзь нарвежцаў схапіў бы інфаркт, напэўна. Гэтыя жа абсалютна нармалёва пасьля атыгралі свой сэт, патрошкі раскачваючы нешмалікую публіку.

Далей было непрадбачанае: шведы Grandexit зьляцелі, а ўкраінцы Balfor і Raventale толькі пераехалі мяжу. Зьміцер хуценька знайшоў выйсьце, дамовіўшыся аб тым, каб Nakka сыгралі і на першай, і на другой сцэнах. Праўда, чамусьці пад канец з маленькай сцэны іх зьлілі. Ну й нічога, Люба і кампанія выдалі такого чаду, што я амаль закахаўся. Пад грындовыя трэкі працягласьцю ледзь больш за хвіліну народ весяліўся, слэміў і ўгараў, прызнаваўся ў каханьні Любе, за што атрымліваў тое ж самае ў адказ. “Дзякуй цябе, мой маленькі беларус”, “Падай мне мікрафон, вялікі і моцны беларус”, “Люба, заўсёды вашая” – не, ну не мімімі жа гэта? Дзякуй за сапраўды выдатны старт другога дню.

На другой сцэне ў гэты час качалі менчукі Hok-Key, якія зараз катаюць з новай праграмай. Беларускамоўныя песьні выдатна заходзілі людзям, для якіх грындуха на вялікай сцэне была занадта. Надвор’е вырашыла асабліва не жартаваць, дождж толькі пакапаў трошкі пад Краду. Таму ўсе з задаволенымі тварамі тусілі пад фолк-метальчык са скрыпкай.

А я пасьля тэлефоннага званку рушыў на выхад да сяброў з пасёлку Зарэчча (усім прывітаньне!), якія тусілі на паркінгу. Бо метал-фэст без алкаголю і ў другі дзень мне не падабаўся ну ніяк. Мая гульня – мае правілы. Пад цікавыя размовы, а таксама гарэлку з хатнімі памідорамі і агуркамі час да выступу ўкраінцаў праляцеў вельмі хутка. Здаецца, народ нармалёва тусіў, ніхто нікога не вязаў, таму хто зацеў ужыць – ужыў, ня гледзяцы на ўсе забароны.

Мы жа вярнуліся пад Balfor, барбарскіх блэкароў. Украінскі сьцяг у натоўпе, таксама як і адпаведныя лозунгі былі выдатным паказчыкам салідарнасьці з краінай-суседкай. На вялікі жаль, Raventale на другой сцэне былі прапушчаныя. А ўлічваючы тое, як мне іх рэкламавала Вольга, жаль памнажаецца на два. Але што зробіш, дзякуй Balfor за выдатнае шоў.

Тут надышоў час для сумных хвілінаў. Усім вядома, што ад працяглай хваробы ў ліпені памёр былы бубнач гурта Evthanazia Юры Чуранаў, ён жа Егер. З гэтай нагоды былыя браты па зброі зноўку адрадзілі калектыў пад назвай E.M.R. (Егер Метал-Рок), каб ушанаваць памяць сябра. Сыгралі тры рэчы, зь якіх пачыналася іх творчасьць і да стварэньня якіх прыклаў руку Юра. Пасьля – хвіліна маўчаньня. Хлопец (думаю што хлопец), які дадумаўся кінуць у вядоўцу падчас яе бутэльку, а потым яшчэ і зьліцца як сцыкло – ты мудзіла.

Далей паціху пачынаўся час хэдлайнераў, першыя зь якіх былі нашыя землякі, Litvintroll. Людзі сапраўды іх чакалі, з танцпляцу ніхто і ня думаў сыходзіць і пад вядомыя на памяць рэчы народ проста шалеў. Ня ведаю, як яно выглядае ў Рэпабліку з боку сцэну, але тут, хай сабе было і сотні дзьве людзей, але песьні сьпаваліся разам і такой еднасьці я ня бачыў ні на адным іншым гурце тут. Усё ж сваё – не чужое. Сьмешна выглядалі дзеткі, якія залезьлі на бетонную агароджу спорткомплексу і зь цікавасьцю назіралі за выступам. Вось цябе і сапраўды, бацькі баяліся выпускаць дзяцей на вуліцы, як напісаў адзін разумнік на сайце газеты “Дняпровец”.

Наступнымі на галоўную сцэну падняліся Butterfly Temple. Расейцы, але ўжо й ня вельмі. Хто ня ведае – у іх складзе зьявіўся беларус, і ня проста беларус, а жыхар Рэчыцы! Андрэя Падавана сустрэлі вельмі моцнымі авацыямі. Што да праграмы – было вельмі мала. Шкада, што нават затрымка ніяк не адлюстравалася на часе, і гурты былі вымушаныя граць па 30 хвілін. Але ж ці ёсьць сэнс сумаваць, калі гурт сыграў Мы два крыла, Время Мары і Волки Одина? Я вось чакаў гэтага 10 год, і ніякія варыяцыі ад Лесьяра мне не патрэбныя.

Далей пачалі чэкацца палякі Thy Disease, а да мяне дайшло разуменьне, што гэта апошні гурт на сёньня. Для меня, зразумела. Праца ня можа чакаць, таму я патрошкі пачаў сумаваць. Пасьля ня самага лепшага першага дню, другі сапраўды был вясёлым і цікавым, і прапусьціць галоўных хэдаў было вельмі кепска. Але, як ёсьць так ёсьць. Thy Disease граюць у нас як мінімум у трэці раз, таму было прыемна зноўку бачыць іхні зьверхякасны індастрыял-дэз. На адной зь песень да складу далучыўся і наш зямляк, Арцём Сярдзюк. На жаль, выступ палякаў быў такі ж кароткі, як і выступ папярэдняга гурта. Таму, бывай сёлетні Metal Crowd!

Дакладна трэба сказаць некалькі словаў пасьля. Увесь час мяне перасьледвала пачуцьцё, што нешта ня так. Оргі прыклалі ўсе высілкі, каб зрабіць фест выдатным, гэта было бачна. Ну не паверу я, што гэта было іх рашэньнем так разьмясьціць вялікую сцэну і танцпляц. Як і рашэньне не прадаваць нават піва. І на жаль, як бы не казалі розныя разумнікі, што “фэст не для таго, каб бухаць”, я не пагаджуся. Цяжкая музыка і алкаголь заўсёды былі разам, і магчыма, калі б алкаголь быў на тэрыторыі – не было б ніякіх затрыманьняў людзей і скаргаў з боку мясцовых жыхароў. А пад сцэнай было б у разы больш людзей. Ізноў жа, наконт наведвальнікаў. Мне вось не зразумела адно, улічваючы тое, што палова нашых суайчыньнікаў ні адзін раз не была за мяжой і ўсе разам скардзяцца на тое, што “вось калі б у нас…”. Дык вось яно “у вас”, ці вам цяжка праехаць гэтыя сцаныя трыста кіламетраў і падтрымаць оргаў? Гурты – выдатныя, фэст – без усялякіх візаў, тут, у нас дома. Няхай сабе з разгонамі намётавых мястэчкаў і з бухлом у падваротнях (нібыта ў Рэактар раней хтосьці па-іншаму хадзіў). Проста брахаць у кантакціках адна справа, а калі даходзіць менавіта да таго, каб падняць дупу з доты ці кантры – іншая. Дзякуй тым, хто гэта зрабіў.

P.S. А для мяне трып ня скончыўся. Па дарозе на вакзал я наглядзеўся на маршрутку — бляшанку-для-шпротаў, дзе жанчыны з торцікамі амаль сядзелі на галовах у маладых хлапцоў, а такса Альфрэд баязьліва туліўся да ног сваіх гаспадынь. На пероне сустрэў хлапцоў зь інтэрнату, якія пачаставалі мяне цыгарэтамі. Магілёў стронг! Яшчэ падчапіў сабе піўка, якое ў кампаніі з дзяўчынай Янінай выпіў у плацкарце. На стаянцы ва ўсё тых жа вясёлых Калінкавічах накіраваліся ў госьці да яе сяброў праз 18 вагонаў, дзе было хэнэсі і бальзам, дзякуючы чаму ледзь селі ў цягнік у дзясятым вагоне, бо ён ужо тронуўся. Далей былі некалькі гадзінаў салодкага сну і цяжкі працоўны дзень. Дзякуй усім!

Фота: Вольга Вячэрская
Тэкст: Ігар Богуш

Зараз вельмі складана ўбачыць якаснае кіно, асабліва калі гэта тычыцца блакбасцераў ААА-класу, бо яны сталі зусім пластыкавымі і ненатуральнымі, у іх няма душы. Мы заўсёды былі і застанемся музычным інтэрнэт-рэсурсам, што для мяне вельмі зручна, бо ўдалы саўндтрэк можа зрабіць сярэдні фільм дастаткова добрым, ды я магу спакойна распавядаць пра такое і не зусім ухадзіць у офтоп. Я вельмі люблю глядзець паўнаметражныя фільмы і заўсёды аддаю ім перавагу над усякімі моднымі серыяламі (Sons of Anarchy — гэта адзінае выключэньне ў маёй хворай галаве, ізноў жа там вельмі выдатны і круты саўндтрэк, ды і з кожнага правіла ёсьць адно ці некалькі выключэньняў). Запіхнуць у кінастужку пад 20 трэкаў у розных металічных стылях — справа складаная і нават неварагодная, бо хамячкі засруць і ня будуць хаваць такое, калі размова ідзе пра тыя самыя блакбасцеры. Але паспрабаваць усунуць крыху року, які зьявіўся на скрыжаваньні 60-х і 70-х, розных напрамкаў можна, так і зрабілі стваральнікі мега-крутой штукі пад назвай Вартаўнікі Галактыкі (Guardians of the Galaxy), толькі вось зусім забыліся на слова “крыху”.

Няма аніякага жаданьня і смыслу грузіць вас інфой пра тое, хто і дзеля чаго рабіў кіно, хто там здымаецца і распісваць сюжэт. Вартаўнікі Галактыкі — good рэч і асноўны ўпор будзе зроблены на музыку і мае пачуцьці разам з уражаньнямі ад прагляду. Фільм не прадстаўляе сабой нічога зьверхневерагоднага, але музыка ў ім робіць яго асаблівым і самабытным. Стужка прадстаўляе сабой фантастычны ды футурычны экшн, прасякнуты аднымі зь лепшых музычных твораў з далёкіх 60-х і 70-х, (тады якаснага музла было проста валам на кожным кроке, таму не хвалюйцеся, калі не пачуеце сваіх улюбёнцаў) крапатліва адабраных стваральнікамі гэтага эпіку. Менавіта магічныя запісы 40-гадовай даўнасьці ствараюць значную частку атмасферы ды робяць прагляд цікавым і лёгкім. Падчас эпічных кадраў можна пачуць стварэньні такіх знакамітых асоб і гуртоў, як Blue Swede, Raspberries, David Bowie, 10cc, The Runaways і многіх іншых.

“Янот і Rock’n’Roll” — гэта мой асабісты слоган стужкі і тыя два словы, якія характарызуюць усё самае лепшае ў ёй. Адным з галоўных герояў зьяўляцца генетычна-мадыфікаваны янот, які па ходу дзейства адмачвае розныя чорна-гумарныя рэчы і зьяўляецца проста мега-харызматычным персанажам. Усяго галоўных герояў 5, але самымі цікавымі зьўляюцца той самы прадстаўнік дзікай прыроды і самы галоўны протаганіст, якому ад маці засталася цудоўная касета і плэер з усёй той афігеннай музыкай. Вакол плеэра і касеты будзе круціцца мноства прышпільных сцэн, напрыклад зь іх дапамогай наш прадстаўнік роду чалавечаскага амаль пасьпяхова запікапіць зялёную бабу-кібарга.

Просты, але цікавы сюжэт, выдатныя спецэфекты разам зь якаснай экшн-часткай ужо прымушаюць зацаніць фільм, дадайце круты саўндтрэк, песьні зь якога будзе хацецца слухаць зноў і зноў, і вы атрымаеце ідэальны рацэпт кіна для ўсіх і кожнага. Будучы рок-журналістам мне было вельмі сорамна, што большую частку трэкаў я ня ведаў, але ў сваё апраўданьне магу сказаць, што зараз упарта і мэтанакіравана даазнаёмліваюся з эпохай і пракачваю веданьне і валоданьне матэрыялам. Мы BelMetal.org, але у Вартаўніках Галактыкі няма ані кроплі металу, затое там ёсьць rock і rock’n’roll, пад які хочацца танчыць, адрывацца, хадзіць па горадзе, рабіць нудную працу ці вучобу, бавіць час з дзяўчынай і займацца мноствам цікавых рэчаў. Крутая ў сваёй прастаце музыка зачэпіць кожнага, проста дайце ёй шанец, а лепей зацаніце фільм і рукі самі набяруць у Google усё, што будзе патрабаваць вашая душа і цела.

Прыемнага прагляду і ўсім Rock’n’Roll!

Сяргей Бохан (Rocker)

16-17 жніўня ў Рэчыцы адбыўся дзясяты юбілейны фэст Metal Crowd. З удзелам такіх гуртоў, як Аркона, Hate, Litvintroll, Butterfly Temple, Thy Disease, Susperia, Mors Principium Est і шмат іншых.

Ох і нялёгкім было для мяне рашэньне аб наведваньні фэста. Чатыры гадзіны ў міліцыі і не пабачаныя хэдлайнеры першага дня ў мінулым годзе і сапраўднае пекла ў намётавым мястэчку наводзілі на пэўныя сумневы. Але ж колькі там таго жыцьця – едзем!

У начным цягніку зь Менску адразу кідалася ў вочы нездаровая канцэнтрацыя нефармалаў, якія чацьвёркамі і пяцёркамі хуценька запоўнілі ўсе вагоны. Нам з калегамі (а гэта Зьміцер, вядоўца фесту, і Вольга – наш самы каштоўны фатограф, якую не пужаў ніякі дождж падчас фэсту) чамусьці дасталіся самыя “выдатныя” месцы – ля прыбіральні. Добра, што хоць дзяўчо, якое ехала чацьвёртым пасажырам, адразу залезла спаць. Падсілкаваўшыся портэрам і напаліўшыся ва ўсё той жа прыбіральні недзе а трэцяй мы паклаліся спаць. Але ня тут было, бо на пад’езьдзе да Калінкавічаў пачаўся сапраўдны трэш, бо правадніца відавочна была ўпэўненая, што туды едзе ўвесь вагон. Пад крыкі “Калінкавічы! Закрываю туалет! Рыхтуемся да выхаду!” нават я амаль паверыў, што гэта мой прыпынак. Прыйшлося папаліць яшчэ раз.

Далейшы шлях да Рэчыцы быў больш спакойным, і паспаўшы агулам ледзь больш за дзьве гадзіны мы нарэшце апынуліся на пероне вакзала. Зьміцер накіраваўся разрульваць сітуацыю на фэст, а мы шляхам няцяжкіх маніпуляцый выклікалі таксі і накіраваліся на модную ўпіску ў інтэрнаце педкаледжа. Дзякуй жанчыне на рэсэпшане, а восьмай яна ўжо была на месцы і хуценька нас разьмясьціла на чацьвёртым паверсе, побач з гуртом Last Performance з Варонежу. Дарэчы, у трохмесцавым нумары нас было ўсяго двое, за што жанчыне таксама дзякуй. На гэтым пазітыўныя бакі скончыліся, і пасьля наведваньня прыбіральняў і ўмывальняў з душам мы зразумелі, што за кошт у 60 тысячаў сэрвіс тут адпаведны. Цікава, як тут дзеці жывуць некалькі год, і якія зь іх потым будуць педагогі. Дзяўчынцы па прозьвішчу Коцік, на ложку якой я спаў, прывітаньне, мы пакарысталіся тваім люстэркам трошкі.

Далей было падарожжа ў кавярню, якая працавала з адзінаццатай, а ў праверанай гатэльнай рэстарацыі сілкавалася нерэальная колькасьць дзяцей-спартоўцаў. Таму пад энергетык і піва наступную гадзіну мы прасядзелі ў цяньку ў адным з дворыкаў побач. Дзе я амаль патрапіў у міліцыю ў другі раз, што было б ня вельмі файным стартам для прыгодаў. Прарэкламую, дарэчы, кавярню “Нова” на Сьняжкова – за дэмакратычны кошт можна нармалёва паесьці (салянка літаральна бадзёрыць дзёсны), і кампанія будзе складацца на 90 адсоткаў зь нефармалаў. Падчас фэсту, зразумела.

Далей быў зусім нецікавы шлях на аўтобусе да спорткомплексу Рытм, дзе і праходзіць Metal Crowd ужо ня першы год запар. Хуценька акрэдытоўваемся і трапляем на пачатак выступу першага гурта, Стожар з Расеі. Адразу скажу, я ня буду надаваць дужа шмат увагі менавіта канцэртнай частцы, таму што каму цікава чытать пра 20 гуртоў, але па большасьці прабягуся тэзісна.

Сцэны, як і ў мінулым годзе, было дзьве. Асаблівай увагі заслугоўвае другая – маленькая. На гэты раз гэта была сапраўдная нармалёвая сцэна, а ня нейкі дзіцячы жоўты намёцік. З адпаведным выдатным гукам. За гэта залік. А вось асноўная сцэна дзіўным чынам перамясьцілася з файнага месца па цэнтры стадыёну на яго край, а агароджа для гледачоў стаяла метраў напэўна за 10 ад самой сцэны. Такі цікавенькі фотапіт. Цікава і тое, што пад вечар яна наблізілася да сцэны, і дзеяньне выглядала ўжо больш пазітыўна.

Так, вяртаючыся да гурта Стожар. Музыкі граюць Pagan Metal з жаночым вакалам, мужчынскім скрымам і народнымі інструментамі, якія ідуць мінусам. Ня вылучу нічога спецыфічнага і незвычайнага, аднак людзям заходзіла нармалёва, і былі нават фанаты ў іх цішотках.

Наступныя, расейцы Melancholy, гурт зь пятнаццацігадовай гісторыяй, выклікалі жаданьне націснуць на пятку да другой сцэны, якую адкрывалі нашыя землякі Crowblack. І не дарэмна. Распачаўшы з Rise My Madam, хлопцы выдалі сапраўдную фірму. Дзіва – першы гурт на дадатковай сцэне сустрэлі так, што ў наступны раз такое я пабачыў толькі на Арконе. Маладзёны трэсьлі патламі, скакалі ды трошкі слэмілі. Выдатненька, такі беларускі Lacrimas Profundere.

Пасьля іх выступу я накіраваўся на агляд тэрыторыі і таго, што побач зь ёй. Было некалькі кропак зь мерчам, нават ад маскоўскага Coyote Records, вельмі разнастайны асартымент фэставага мерчу, кропка, дзе магчыма было зрабіць мадэрновую чоху ды намаляваць татуху фарбамі. Кошт на цішоткі, дарэчы, стартаваў проста са сьмешных лічбаў, нешта каля 120 тыс. Харчаваньне было ўладкаванае калі не на выдатным, то на значна вышэйшым узроўні, чым у мінулыя гады. Жанчынкі частавалі людзей за сімвалічны кошт катлетамі ў цесьце, бургерамі, рознымі гарнірамі з гарачым ды нават нармалёвай піцай у скрынках з кардону. Гарбата, кава – зразумела былі таксама. Была кропка з квасам, энергетыкамі і проста напоямі ў бутэльках. Па традыцыі — аніякага алкаголю.
Экскурс у бліжэйшую краму скончыўся затрымкай мясцовага гопніка, які намагаўся скрасьці двулю піва (напэўна ў знак пратэсту, бо, як высьветлілася, алкаголь прадаваць было забаронена і тут, а паліцы былі завешаныя ад людзей). Пачвара спужаўся, кінуў двулю і нечакана спрытненька зьбег з крамы. Гэта, дарэчы, да скаргі ад мясцовых жыхароў на тое, як жа ім перешкаджалі наведвальнікі. Зайдзіце ў краму, спытайце, нашыя людзі кралі ў іх піва? Ці гэта і ёсьць вашыя праваслаўныя каштоўнасьці? Сьмешна проста.

Вярнуўся я на тэрыторыю, калі Infestum ужо рыхтаваліся выйсьці на сцэну. Пачатак году пачаўся з проста бранябойнага альбому, і ганьба мне, але я яшчэ ня бачыў іх жыўцом з новай праграмай. Што ж, Інтра — і панеслася Void of Nebulae. На жаль, менавіта на гэтым гурце былі адзначаныя самыя сур’ёзныя траблы з гукам. Чыталіся толькі вакал і бубны, гітары жа з сэмпламі былі чутныя толькі дзякуючы ведам матэрыялу. Але ж чаго яшчэ нам трэба, калі песьні і так граюць у галаве? Ordo Infestum, Ордзен Сатаны, аб якім шалёна крычаў нейкі падпіты аматар гурта ў натоўпе, як мінімум візуальнай часткай вымусілі палюбіць сябе. Ну й, канечне, прамова, якую сказаў Ion паміж песьнямі наконт фэсту. Усё дакладна так і ёсьць, калі мы самі не падтрымаем тое, што маем, за нас гэтага ня зробіць ніхто.

Harmony Disorder і Illidiance (разам з Rili Dope, гітарыст якіх пашкодзіў пальчык (шта??)) вырашылі не надаваць нам сваёй увагі, таму наступныя былі Last Performance, нашыя суседзі па інтэрнаце. Бадзёранькі сімфа-метал з оперным жаночым вакалам, якім вельмі пасаваў дождж, які распачаўся літаральна зь першай жа песьні. І курва, калі ён пасаваў музыцы, то зусім ніяк не пасаваў вопратцы людзей, большасьць зь якіх былі ў цішотках ды шортах. А на кропках з харчаваньнем дажджавікоў чамусьці не было. Таму, схаваўшыся пад сцэну, я даглядаў выступ у кампаніі Зьмітра з Вольгай, тэхнікаў і дзясятачка людзей на танцпляцы, якіх дождж не пужаў і яны хацелі нармалёва пашалець.

Тая ж гісторыя была і на італійцах Methedras, якія граюць ну выдатненькі алдовы трэшачок. Хлопцы не разгубіліся і нават пры такой колькасьці людзей адтапырваліся як у апошні раз, здымалі адзін аднаго на камеру, вакаліст спускаўся да людзей, здымаў іх і ўвесь час намагаўся выціснуць з тых, хто быў, максімум. І трэба аддаць належнае – у яго атрымалася. Дожджык паціху спыняўся, мы з Вольгай зьбегалі за гарбатай, якая зайшла як райскі нектар, і вярнуліся глядзець Vedonist. Хлопцы запомніліся аграменнымі бубнамі, клёвымі татушкамі і тэхнічнейшым качавым музлом. Людзі паціху вярталіся, і танцпляц, які падсунуўся да сцэны, усё больш напаўняўся металхэдамі.

А на перапынку паміж гуртамі я сустрэўся са знаёмымі, якія паведалі, што нелегальнае намётавае мястэчка разагналі. Справа ў тым, што з-за анамальнай сьпякоты ў лясах знаходзіцца было забаронена, і людзі туды ехалі на свой страх. Як атрымалася – не пракаціла. Жадаючыя маглі паставіць намёт на тэрыторыі фэсту, хтосьці заціхарыўся ў лесе. Знаёмыя вырашылі, што ў такія гульні не гуляюць, і зьехалі, нават не пабачыўшы хэдаў.

На наступных Аркона людзей прыйшла максімальная колькасьць, а дождж ня вымісіў сябе чакаць. І вось тут распачалася сапраўдная весялуха, бо людзей было шмат, з хэдаў ужо ніхто не хацеў сыходзіць, таму чалавак пад дзесяць хітранька раскрылі парасоны, а адно дзяўчо ў чорнай накідцы дык увогуле залезла на плечы да хлопца ды пачало размахваць бакамі накідкі, нібы бэтмэн. Нават словаў не знаходжу, што сказаць. Бачна было… мм, напэўна паловы галоваў музыкаў. На эўрапейскіх фэстах увогуле забароненыя парасоны, а людзі бяруць з сабой такую інавацыйную рэч, як дажджавік. Усім усё бачна, а дапамагае лепш за парасон. Такі вось лайфхак.

Аркона – малайцы, гурт ужо даўно трымае моцную эўрапейскую марку, які ўжо раз дэманструючы як зладжаную сцэнічную працу, так і працу з аўдыторыяй. Толькі вось праграма – хацелася б больш песень зь першых трох альбомаў. Яны лепшыя, гэта юнацтва і наша ўсё.

Падыходзіў час да апошніх выступоўцаў, Hate, а ў мяне, цалкам мокрага, зубы ўжо пачыналі стукаць адзін аб адзін. Каб хоць неяк выратавацца ад холаду, паліў цыгарэту за цыгарэтай, ад чаго пад канец выступу было адчуваньне, што я лячу над зямлёй. Хаця, магчыма, гэта было часткова і ад музыкі палякаў. Класічны польскі дэз/блэк разам з выдатнай сцэнічнай працай – ну вы жа і самі ўсё выдаеце. Калі б ня холад, жаданьне бясконца глядзець на сцэну напэўна зьнікла б ня хутка, але мы гуляем па правілах надвор’я, і пасьля разьвітальнага фота з фэнамі мы разам з астатнімі сыходзім з тэрыторыі фэста.

Вырашылі не асабліва давяраць фэставым аўтобусам да інтэрнату, таму выклікалі таксі і хуценька даехалі за сьмешны прайс. Далей былі згублены бэйдж, цёпленькія дзьве коўдры і проста эйфарыя ад сьпякоты, якая панавала ў пакоі. Было піва, былі людзі, якія пяць раз блыталі наш пакой са сваім. Быў тусач у калідорах, некаму было весела, але дзесьці а трэцяй мы рубануліся спаць. Таму, да сустрэчы заўтра.

Фота: Вольга Вячэрская
Тэкст: Ігар Богуш

…Я ўвалілася ў намёт з бадзёрай песьняй Чыжа “Прекрасное воскресенье”, жменяй духмяных малінаў на сьняданак і намерам абудзіць усё жывое навокал, каб хутчэй рушыць на захоп чарговага непрыступнага архітэктурнага цуда. Неяк так у лесапарку за Веткай, куды мы дабрылі а другой гадзіне ночы, і распачаўся другі дзень нашага падарожжа ў зону адсяленьня Пра першы дзень нашага падарожжа чытай тут. Вырашылі сьпяшацца, таму што шлях нас чакаў няблізкі. Амаль на самую мяжу з Расеяй, праз КПП (відавочна, бяз прапускоў) у адну з самых забруджаных радыяцыяй кропак Добрушскага раёна — адселеную напрыканцы 80-х гадоў былую вёску Дзям’янкі, дзе захавалася да нашых дзён велiчная сядзіба Герардаў, якую я, вядомы архітэктурны маньяк, хоць памірай, але павінна была пабачыць.

Толькі выйшлі на дарогу – адразу ж нас падхапілі і хутка даімчалі да Добруша. Там мы крыху паблукалі па крамах у пошуках ежы, пасьля накаталіся кругамі па горадзе і нарэшце апынуўшыся на неабходным скрыжаваньні, зразумелі, што неабазначаны напрамак, напэўна, наш :) Да вёскі Дзям’янкі заставалася яшчэ кіламетраў дваццаць, але, мяркуючы па мапе, дзесьці пасярэдзіне шляху дарога зварочвала ў звычайную жылую вёску. Гэта падавала надзею, што ня ўсю адлегласьць нам давядзецца пераадольваць пешшу: і насамрэч, праз пэўны час спынілі мясцовага юнака. Сказаць, што мой хітравумны план (а дакладней, яго адсутнасьць) праваліўся – нічога не сказаць. Мы са сьвістам праляцелі праз КПП, дзе я, “вялікі культурны дзеяч”, зьбіралася дамовіцца з аховай прапусьціць нас, і даведалася ад кiроўцы, што, аказваецца, на КПП ахова ня мае права дазволіць ці забараніць праезд. Але вось калі вас зловіць патруль у забруджанай радыяцыйнай зоне – вас чакае адмiнiстрацыйка i штраф ад 1,5 мільёнаў. Не сьмяротна, але вееельмі непрыемна, зусім ня той кошт, які я гатова была б заплаціць за вандроўку ў пакінутую сядзібу… Акрамя гэтага, нам, як заўжды, неверагодна “шчасьціла”, бо на той час зусім нядаўна ў мясцовым лесе ў дзікоў вынайшлі эпідэмію афрыканскай чумы, а таму па зоне адсяленьня пастаянна каталіся эпідэміолагі, дасьледчыкі, паляўнічыя, што вялі адстрэл жывёлаў, браканьеры, за якімі, вядома ж, ганяўся патруль, і ўсюдыiсныя кантрабандысты з Рашкі. Хлапец жадае нам удалага падарожжа і зварочвае ў родную вёску. А мы застаемся на пустыннай дарозе, што сустракае нас пазітыўным жоўтым надпісам “зона адсяленьня” і папярэджвальнымі знакамі “радыяцыйная небясьпека”, якія чарговы раз намякаюць нам, маўляў, вяртайцеся, прыдуркі, сюды ўваход забаронены.

На разгубленым, задуменным і нечакана сур’ёзным твары Пятро я чытаю ўсё тое, што ён мог бы узьюшана сказаць мне услых, калі б быў некультурным чалавекам: пра маю летуценнасьць, непадрыхтаванасьць, апантанасьць, пра “чаму я яго раней не папярэдзіла, куды мы едзем” і ўсё такое падобнае. Але, тым ня менш, яшчэ ўчора мы вырашылі – толькі наперад, безальтэрнатыўна!

Апранутыя мы былi, мякка кажучы, ярка i прыкметна: я ў паласатым яшчэ так сабе, а вось памеранчовыя штаны Пятро, напэўна, з космасу можна было ўбачыць. Таму адразу ж перад намi паўстала страгэгiчнае пытаньне — што рабiць, калi мы, цi, што больш верагодна, нас раптам заўважыць патруль: уцякаць у лес альбо ўздымаць рукi i з прастадушнай усьмешкай iсьцi iм насустрач. Абедзьве iдэi, шчыра скажу, такiя сабе, але небясьпечней усё ж хавацца ў лесе-бураломе, дзе, мяркуючы па сьвежых сьлядах ад стрэлаў на папярэджвальных знаках, iдзе актыўны адстрэл хворай жывёлы, ды й калi б нас у вынiку дагналi i знайшлi – не дапамагло б анiякае красамоўства. А на роўнай дарозе глядзiш i дапамагло б, таму выхаду проста не было: распрануўшыся і падкасаўшы штанцы, глынуўшы па кроплi вады, якой заставалася з трэць бутэлечкi, мы вырашылi пакласьцiся на маю дзiцячую непасрэднасьць i бязьмежную абаяльнасьць Пятро i проста рушылi наперад, насустрач сьпякотнаму апоўдневаму сонцу ў адселены край – мы ж, бляха, бывалыя дасьведчаныя вандроўнікі!

Натуральна, першы кiламетр мы шуравалi хутка, моўчкi i вельмi напружана, прыслухоўваючыся, прыглядаючыся. Падаставалi з заплечнiкаў усе дакументы i паперкi, якiя маглi б выратаваць нашае становiшча ў выпадку нечаканай сустрэчы з прадстаўнiкамi ўлады. Найбольшыя надзеi ўскладалiся на пятроўскi дыплом гiсторыка i (хто б мог падумаць!) на мой бэйдж журналiста BelMetal, што я разам з фоцiкам начапiла на шыю i несла амаль што пад сэрцам зь невыразнай годнасьцю, бы ордэн славы якi. Праз пару кiламетраў мы ўжо самi сьвята верылi, што мы вялiкiя дасьледчыкi архiтэктуры, гiсторыкi, фатографы, прадстаўнiкi СМI i бог яшчэ ведае хто, але дакладна вельмi крутыя, настолькi, што нас трэба ня толькi не затрымаць, але яшчэ й падвезьцi да самых дзьвярэй сядзiбы i лiхтарыкам унутры пасьвяцiць, каб нам зручней лазiць было. Быў у iдэальным плане адзiн толькi недахоп: чаму ж мы такiя разумныя i дасьведчаныя не здабылi сабе пропуск у зону адсяленьня, а прыехаўшы сюды без яго i натыкаючыся праз кожныя 50 метраў на знак «Радыяцыя. Уваход забаронены» — не павярнулi назад, а настойлiва папхалiся наперад? На гэтае пытаньне я змагла б адно што патэтычна накiраваць позiрк у туманную далеч, глыбока ўздыхнуць i прамовiць нешта накшталт: «Вам не зразумець…»

Ну ды хопiць разводзiць iнтрыгi! Супакою чытачоў, на шляху да сядзiбы мы не сустрэлi нiводнай жывой душы) Затое iзноўку паелi малiнаў: iх было мноства, аграмееенных i салодкiх, нiкiм не кранутых. Хтосьцi скажа, маўляў, радыяцыйныя ягады, небясьпечна, але падобнай думкi не ўзнiкае, калi табой рухае смага, стома i бясконцы авантурызм. Я дык проста абжэрлася, такiя малiны былi смачныя! Наогул, прырода ў адселеным краi неверагодна прыгожая: усё квiтнее, чысьцiня, цiшыня… Але разам з гэтым пануе своеасаблiвая атмасфера напружанасьцi, штосьцi пазбаўляе спакою, насьцярожвае ў гэтай дзiкай занядбаласьцi, асаблiва калi ўзгадваеш, што адносна нядаўна на гэтым месцы знаходзiлiся жылыя дамы i вясковыя палеткi. Сёньня ўсё, што калiсьцi дыхала жыцьцём, пакоiцца пад зямлёй, забруджанае радыяцыяй i пахаванае, каб уберагчы мясцовых жыхароў i заезджых марадзёраў ад каварнай нябачнай небясьпекi. Канешне, там-сям сустракаюцца яшчэ паўразбураныя будынкi, драўляныя хацiны i цагляныя двухпавярхоўкi – жудасна, але цiкава.

Мы, тым часам, прайшлi кiламетраў дзесяць i, пабачыўшы на дрэве непадобны да iншых, вусьцiшны жоўты радыяцыйны знак на чорным фоне, адчулi, што зайшлi ну зусiм ужо хрэн ведае куды. Хутка дабралiся да скрыжаваньня i крыху разгубiлiся: куды далей? Але тут я разглядзела сярод гушчару дрэў на прыгорку збудаваньне, што, мяркуючы па фотаздымках зь Дзям’янкаў, якраз нагадвала палац Герардаў, i мы ўзрадавана рушылi праз зарасьнiкi да нашай цяжкадасягальнай архiтэктурнай мэты.

Маёнтак Дзям’янкі з 1876 году належаў Мікалаю Герарду. Ён быў даволі вядомай асобай у Расейскай імперыі, а ў 1905 — 1908 гадах Герард быў генерал-губернатарам Фінляндыі. У канцы 19-га стагодзьдзя ў Дзям’янках ён пабудаваў сабе шыкоўную трохпавярховую сядзібу ў псеўдарускім стылі з архітэктурным аздабленьнем вокнаў, сьцен, кутоў будынка, выкананым у духу старажытнарускага дойлідства. Прыродны ландшафт вакол палаца дазволіў Герарду стварыць арыгінальную паркавую кампазіцыю, разьмешчаную на двух узроўнях, злучаных сходамi, дзе раслі ня толькі мясцовыя, але й рэдкія, нават экзатычныя віды дрэваў і хмызьнякоў. Пасьля рэвалюцыі 1917 года маёнтак быў нацыяналізаваны, і ў палацы арганізавалі Дом беспрытульніка. У далейшыя савецкія гады да чарнобыльскай катастрофы ў сядзібе разьмяшчалася сьпецшкола, а летам маёнтак выкарыстоўваўся пад піянерскі лагер. Першапачаткова ўезд у сядзібу перасякаў невялікі яр, па-над якім пралягаў каменны чатырохарачны мост. Пазьней аркі, роўна як і вокны сядзібы, былі закладзены цэглай. Кажуць, у сядзібе разьбілася дзіця, і адміністрацыя сьпецшколы вырашыла выключыць рэцыдывы. З-за значнага ўзроўню радыяцыі мясцовыя ўлады ня бачаць сэнсу ў рэканструкцыі маёнтка Герардаў у Дзям’янках. А таму, на жаль, сёньня манументальны палац і бліжэйшыя пабудовы паступова руйнуюцца без надзеі на аднаўленьне…

Пааглядаўшы грандыёзную сядзiбу, прагуляўшыся ўглыб парка да маста i знайшоўшы там паў-Ленiна i iншыя дзiвосы, а пасьля схаваўшыся ад ашалелага камар’я ў паўцемры палацавых сьценаў i крыху падсiлкаваўшыся, ужо з палёгкай i пачуцьцём выкананага абавязку мы павольна вылезьлi на дарогу i накiравалiся ў няблiзкi шлях дамоў. Але нашыя прыгоды на гэтым зусiм ня скончылiся. Не прайшлi i з паўкiламетра, як пачулi ззаду вельмi блiзка вуркатаньне матору. Пазiрнулi на лес, адзiн на аднаго, iзноўку на лес, iзноўку адзiн на аднаго, пацiснулi плячыма i ўзьнялi руку – халера яго бяры, а можа падвязуць! I вось з-за лесу выплывае ён, наш блакiтны герой, беларускi трактар з поўным прычэпам сiласу i брутальным надпiсам «Criminal region» на лабавым шкле. Спыняецца; за рулём малады хлапец, зьдзiўлена пасьмiхаецца, чэша патылiцу i кажа, што спынiўся бы, нават калi б не галасавалi – як мiнiмум цiкава было запытацца, адкуль мы, прыдуркi, тут наогул узялiся i куды шпацыруем.

Я першы раз катаюся на трактары, радасьцi поўныя штаны! Уцiснулiся ўтрох у кабiну, сунемся па дарозе, музыка грае, кiроўца распавядае нам пра мясцовыя цiкавосткi. Так, узровень радыяцыi пад Дзям’янкамi яшчэ гадоў пяць таму быў значна вышэйшым, але сёньня знаходзiцца ў гэтым лесе амаль бясьпечна. Вяскоўцы ня без хваляваньня, але ходзяць сюды ў грыбы i ягады – а дзе ж iм iнакш iх зьбiраць? Дарэчы, з вышынi трактарынага палёту я сапраўды заўважала ў лесе шмат грыбоў – хоць ты спрыгнi i назьбiрай дадому, курва маць, як я люблю грыбы! Перыядычна сярод лесу сьмярдзела так, што вылазiлi вочы. Хлапец пацьвердзiў нашыя здагадкi: гэта раскладалiся на сьпякоце дзiкi, што загiнулi сваёй сьмерцю цi пасля адстрэлу ад гэтай самай афрыканскай чумы. Сам наш спадарожца жыў у суседняй вёсцы Дубовы Лог, куды мы i зьбiралiся зь iм дабрацца, каб пасьля зь кiм-небудзь зь мясцовых без непатрэбных пытаньняў праехаць праз КПП.

Цалкам супакоiўшыся, я павольна хiсталася ў кабiне i прыслухвалася, як Пятро пiярыць трактарысту праект BelMetal як усевядомы музычны партал, а мяне – як крутога дасьледчыка i журналiста. Я амаль што заснула, калi раптам пад гучнае «:*%;:?* тваю маць!!!» трактар, тузаючыся, затармазiў i крыху завалiўся на бок. Спачатку я наогул не зразумела, што адбылося. Пасьля толькi заўважыла, як пярэдняе кола iмклiва зьнiкае ў лесе, а пад кабiнай расьцякаецца чорная масьляная лужына… Пэўны час мы сядзелi нерухома i ўсьведамлялi, што цудам пазьбеглi жудаснай аварыi. А пасьля вылезьлi з кабiны i, ўбачыўшы касабокi трактар на адным коле, пачалi iржаць так, што ад сьмеху ледзь жываты не надарвалi. Пятро зь кiроўцам прыкацiлi зь лесу непаслухмянае вольналюбiвае кола, я патэлефанавала па нумару на кардонцы сябру хлопца, i паселi на дарозе чакаць дапамогi. Трактарыст iранiчна сьмяецца, маўляў, фатаграфуйце, журналiсты, карча майго, гэта ж трэба, такое здарылася! А нам толькi дазволь – абздымалi «крымiнальна-рэгiянальнага героя», аднаго i разам з намi, ўздоўж i ўпоперак. Гэта быў мой лепшы фатасэт эвэр, горы i палацы нават побач не стаялi)

Яшчэ хвiлiн дваццаць мы зьнервавана пасьмiхалiся з нашай ахуiцельнай вандроўкi, пакуль зь вёскi не прыехаў памочнiк. I што б вы думалi – кола не прыладзiлi на месца, не! Замест гэтага хлапцы нешта падкруцiлi, засунулi падпорку – i кабiна трактара ўпэўнена пакацiлася на адным коле (!), сымбалiзуючы ўсiм сваiм выглядам няўмiручы беларускi сяльгаспрам. Сябра кiроўцы, вiдавочна, крыху пабойваўся незразумелую адчайную моладзь з радыяцыйнага лесу ля расейскай мяжы, але вырашыўся-такi падвезьцi нас да самага Добруша. Анiякiх пытаньняў на КПП – i нарэшце мы, стомленыя смагай i доўгiм шляхам пад сьпякотным сонцам, але вельмi задаволеныя i вясёлыя, пакiдаем забароненую зону адсяленьня.

Нягледзячы на тое, што нас яшчэ чакала працяглая дарога да Менску, я адчувала, што пасьпяхова выканала нейкую чарговую частку сваёй вельмi iстотнай «архiтэктурна-аглядальнай-i-аб-гэтым-распавядальнай» мiсii, а таму сьпяшацца не было куды. Мы расслаблена шыбавалi па дарогах, зьмянялi машыны, вялi глыбокiя i легкадумныя размовы зь цiкавымi спадарожцамi, а па вяртаньнi ў Менск, наогул, адкрылася сёмае дыханьне, i мы нястомна рушылi, канешне ж, не дамоў, а ў «Цэнтральны» — сьвяткаваць першую аварыю Пятро i дзялiцца са знаёмымi i незнаёмымi сьвежымi ўражаньнямi ад поўнага нечаканых прыгодаў i цiкавых момантаў, выключнага, авантурнага падарожжа.

Падрабязьней на: vk.com/architekture

13 сакавіка было даволі даўно, менавіта вечарам таго дню легенды нямецкага melodic hard rock — Bonfire зрывалі дах сталічнага TNT Rock Club. Бачыць такія гурты ў Менску – тое ж самае, як сьвяткаваць свой дзень нараджэньня, бо адбываюцца імпрэзы кшталту гэтай ну вельмі рэдка, але дзякуй клубу, што ён працягвае вазіць нешта рокавае ды цікавае. Маем распавесьці выдатную навіну для ўсіх аматараў 80-га музла, да нас едуць EZ Livin’. Хто гэта такія і з чым іх ядуць? Ну паехалі знаёміцца з крутым дзядзькамі.

У 2013 годзе адбылося адраджэньне яскравага прадстаўніка цікавага напрамку пад назвай melodic hard rock – гурта EZ Livin’. Нямецка-амерыканская рок-фармацыя была перазапушчана сола-гітарыстам і лідарам гурта Bonfire — Hans’ам Ziller’ам. Калі гэны аматар “sex&massage” сышоў з Bonfire у 1991 годзе, то нядоўга думаючы сабраў новую фармацыю з мноствам знакамітых імёнаў (Hermann Brauer, Jurgen Wiehler, Peter Henries) ды хуценька запісаў зь імі альбом After The Fire, 20.000 копій якога разышліся ўсяго за год. Тым ня меней, Hans Ziller распусьціў гурт ужо ў 1992, каб замуціць новы праект з вакалістам Bonfire Claus’ам Lessmann’ам.

І вось зараз менскія аматары року маюць магчымасьць убачыць EZ Livin’ у TNT Rock Club ужо 18-га верасьня. На гэты раз Hans Ziller сабраў яшчэ болей круты і знакаміты калектыў (Jurgen Wiehler – Bonfire, Ronnie Parkes – Tango Down, Seven Witches, Paul Morris — Rainbow і David Reece – Accept). Зоркі вырашылі ня проста гастраляваць, а запісаць другую кружэлку ў гісторыі гурта, каб катацца па сьвету было весялей, і 2-га траўня яны выдалі неблагі такі альбом Firestorm. Падчас менскага канцэрту EZ Livin’ мы пачуем ня толькі песьні гэтага гурта, а таксама нашыя улюбёныя хіты класічных: Rainbow, Bonfire і Accept.

Паважаныя чытачы, яшчэ ё шмат часу, каб азнаёміцца з творчасьцю EZ Livin’ (усяго 2 альбома) і зазьбірацца на іх канцэрт. Музыкі гастралююць па Еўропе толькі зь ліпеня па лістапад, і мінуць такую імпрэзу проста нельга!

Сяргей Бохан (Rocker)

Сёньня, 17 жніўня, споўнілася 37 гадоў адной з самых выбітных і вядомых жанчын у метал-музыцы — цудоўнай фінскай сьпявачцы, экс-вакалістцы гурта “Nightwish”, уладальніцы самавітага лірычнага сапрана Тар'і Турунэн!


У дзень нараджэньня Тар'і прапануем узгадаць некаторыя адметныя факты зь яе жыцьця і кар'еры.

— Поўнае імя Тар'і — Тар'я Сойле Сусана Турунэн Кабулі

— Яе музычны талент быў упершыню адзначаны, калі Тар’я выканала песьню “Enkeli taivaan” (фінскі варыянт складзенага Марцінам Лютэрам харала “Von Himmel hoch, da komm ich her”) у царкоўнай зале яе роднага горада Кіцеэ ва ўзросьце трох (!) гадоў

— Неўзабаве пасьля запісу альбома “Oceanborn”, нягледзячы на рост посьпеху “Nightwish” і пастаянную занятасьць, Тар'я выканала сольныя партыі ў рок-балеце “Evankeliumi” з гуртом “Waltari” у Фінскай Нацыянальнай оперы

— Тар'я Турунэн яшчэ да ўдзелу “Nightwish” у адборачным туры «Еўрабачаньня» неаднаразова зьяўлялася на фінскім тэлебачаньні ў вядомых тэлепраграмах

— У траўні 2003 года стала вядома, што Тар'я некалькі месяцаў таму спалучалася шлюбам з аргентынскім бізнэсмэнам, уладальнікам гуказапісвальнай кампаніі “NEMS Enterprises”, прадзюсарам і мэнэджэрам “Nightwish“ у Паўднёвай Амерыцы, з Марсэлам Кабулі

— Фінскі прэзідэнт Тар'я Халонэн запрасіла Тар'ю і яе мужа ў прэзідэнцкі палац у Хельсінкі ў сьнежні 2003 года на сьвяткаваньне Дня незалежнасьці, на якім гледачы фінскага тэлеканала “YLE” назвалі сьпявачку “самай уражліва апранутай ледзі”

— 21 кастрычніка 2005 года, пасьля пасьпяховага заканчэньня сусьветнага тура ў падтрымку альбома “Once” удзельнікі “Nightwish” паведамілі Тар'і ў адкрытым лісьце, што яна больш не зьяўляецца вакалісткай гурта. Туомас Халапайнэн і астатнія музыкі “Nightwish” абвінавацілі яе ў зьмене прыярытэтаў і ўзрослым камерцыйным інтарэсе, у ігнараваньні прыхільнікаў і зрыве канцэртаў. Тар'я адказала на гэта, апублікаваўшы зваротны ліст, у якім назвала тое, што адбылося, неапраўдана жорсткім. Сьпявачка сьцьвярджае, што гэта было і застаецца шокам і цяжкім ударам для яе, аднак, Тар'я знайшла ў сабе сілы працягнуць сольную кар'еру

— Пасьля посьпеху каляднага сінглу “Yhden enkelin unelma” у Фінляндыі Тар'я вырашыла зладзіць калядны тур у сьнежні 2005 года. Зь 1 па 15 сьнежня Тар'я дала шэсьць калядных канцэртаў. Яна выступала ў храмах і касьцёлах, выконваючы вядомыя класічныя кампазіцыі

— На альбоме гурта “Scorpions” пад назвай “Sting in the Tail” (2010 год) Тар'я Турунэн запісала вакал для кампазіцыі “The Good Die Young”, што стала галоўным сінглам альбома

— У запісе песьні “Anteroom of Death” з другога сольнага альбома Тар'і “What Lies Beneath” (2010 год) узяў ўдзел нямецкі а-капэльны рок-гурт “Van Canto”. У выніку атрымалася вельмі авангарднае спалучэньне неакласікі, трэша, хэві-металу, оперы і а-капэла

— Улетку 2011 года Тар'я выступіла ў Самары на фестывалі «Рок над Волгой» і, у тым ліку, прасьпявала дуэтам з Валерам Кіпелавым


— 27 ліпеня 2012 года ў Тар'і Турунэн нарадзілася дачка, якую назвалі Наомі Эрыка Алексія Кабулі Турунэн

— Хутка Тар’я чарговы раз завітае з канцэртам у Менск! Шоу адбудзецца 15 лістапада на “Чыжоўка-Арэне”, падрабязнасьці шукай на: belmetal.org/events/item/tarja-turunen.html

Працягваю асабісты адбор лепшага пачутага ў метал-музыцы. Кампазіцыі, якія хочацца слухаць на рэпіце з-за іхнай хітовасьці, створанай удалай меладычнай лініяй. Лепшыя мелодыі металу, частка 2.

Пачнем з самага мэйнстрымавага і бадзёрага – In Flames — My Sweet Shadow.


Amon Amarth — Under the Northern Star. Песьня ўся працятая мелодыкай, але тое, што йдзе пасьля 2:40, заслугоўвае асобнай увагі.


Dawn Of Tears — Mr. Jarrod. Канешне, каб найболей поўна рассмакаваць твор, варта слухаць яго цалкам. А калі лянота – то момант 3:05 скажа ўсё сам за сябе.


Beyond The Dream — Banished From Wonderland. Склалася традыцыя дадаваць у гэткі артыкул песьні менавіта зь ютуба. І, ведаеце, аніякай версіі гэтай кампазіцыі акрамя кліпу не знайшлося.
Мне сорамна…
Кліп вельмі расчараваў, што за гламурная готыка і тупарылы сюжэт? Уражаньне, што хлопцы самі не зразумелі, якую цукерку далі сьвету. Мелодыя проста геніяльная, па лепшых канонах. Імклівая і хвосткая, спачатку ляжыць пад вакалам, потым спраўна падкрэсьліваецца клавішнымі. Першы раз гучыць на 0:41, але гэта яшчэ так сабе. Сьмела рушце на 3:12 – і зразумейце гэта.
А кліп пастарайцеся не глядзець =)


Апошняй будзе грузная дэздумавая Swallow the Sun – Night Will Forgive Us. Агульны настрой кампазіцыі адпаведна лірыцы ідэальна вытрыманы музычнай часткай. Зноў жа, не лянуйцеся пачаць спачатку і дачакацца 1:11. Яно таго вартае. Ну і так яшчэ некалькі разоў.


Дзякуй за ўвагу. У запасе матэрыялу яшчэ хапае, а жыцьцё доўгае – таму чакайце новых артыкулаў.

У 2013 годзе ў Ісландыі была зьнятая даволі цікавая стужка пад назвай Malmhaus, Металістка ў перакладзе. У першы раз такая тэма, як страта блізкага чалавека, замоўчваньне праблемы і хваляваньні людзей у пэўным мікрасоцыюме паказаныя не з калягламурнага амаль аўцісцкага боку і не ва ўжо абрыдлым галівудскім стылі. Ісландыя – паўночная краіна, для якой Black Metal пасуе больш чым цалкам.

Каманда BelMetal не змагла прайсьці міма, а той факт, што адзіная расейскамоўная агучка была выкананая ў стылі відэакасет з 90-х, яшчэ мацней падштурхнуў да дзеяньняў. Такім чынам, за час перакладу мы ўсе амаль што пражылі ўсе гэтыя моманты за сваіх персанажаў, а фільм быў вывучаны на памяць. Вынікам амаль што месячнай працы сталася беларускамоўная версія фільма.

Скажам нават больш – відэастужка «Металістка» будзе паказана для ўсіх вас у рок-клубе TNT, што на вуліцы Рэвалюцыйнай, 9, горад Менск. Уваход вольны. Прыходзьце ўсе 19 жніўня а 20 гадзіне і глядзіце стужку ў сапраўднай рок-н-рольнай атмасферы. Са свайго жа боку спадзяемся, што першы блін ня будзе камяком, і наступныя рэлізы ня вымусяць сябе чакаць.

Ніжэй будзе маленькі экскурс па ралях.

Catherine Witch — Гера, галоўная гераіня.

Ігар Богуш — Карл, тата Геры; Кнютур — сябар Геры.

Вера Рабініна — Дроплаўг — маці Геры.

Хольг — Янус, сьвятар.

Усе разам — другапланавыя персанажы..

Больш прадрабязна пра паказ фільма «Металістка» ў TNT Rock Club – тут.

Фільм выкладзены для прагляду тут.

Барабаншчык Nightwish Jukka Nevalainen часова сыходзіць з гурта па стану здароўя.

«Як расказаць нешта, пра што ты ня хочаш гаварыць, хоць і ведаеш, што прынятае рашэньне — адзінае (па меншай меры, адзінае правільнае рашэньне, магчымае на дадзены момант)? Менавіта гэтая дылема стаіць перада мной, і паспрабую знайсьці правільныя словы.

Ужо некалькі гадоў я пакутую ад перыядычнай, вельмі цяжкай формы бяссонніцы — маім вельмі непажаданым кампаньёнам ў многіх турах. Я прыкладваў усе магчымыя намаганьні, каб кантраляваць яе, ці хаця б ўладзіць зь ёй. Але людзі па-ранейшаму ня ведаюць, чаму нам неабходны сон, і таму, на жаль, мы так жа ня ведаем, чаму некаторыя людзі пакутуюць ад бяссонніцы. Для гэтай хваробы не існуе стопрацэнтнага лячэньня.

За апошні месяц я зразумеў, што з-за бессані я не магу выконваць свае музычныя абавязкі на належным узроўні, які б задавальняў мяне, і які заслугоўвае музыка. Таму я прыняў рашэньне скласьці зь сябе абавязкі бубнача NIGHTWISH на час запісу альбому і наступнага туру ў яго падтрымку. Я па-ранейшаму буду ўдзельнічаць у кіраваньні штодзённымі справамі гурта, але самая важная і каштоўная для мяне рэч — ігра на барабанах — больш не даступная. Паглядзім, што прынясе будучыня.

У асабістым плане гэта, зразумела, вельмі сумнае рашэньне. Але калі паспрабаваць зірнуць з адлегласьці — гэта „ўсяго толькі“ частка узьлётаў і падзеньняў жыцьця. Сум гэта неад'емная яе частка, гэтак жа як і выдатныя, незабыўныя ўражаньні і прыгоды, якія я атрымліваў. Я ўпэўнены, што іх яшчэ нямала наперадзе.

Мой добры сябар Kai Hahto сыграе на новым альбоме. Я вельмі ўдзячны, што ён без найменшых сумневаў пагадзіўся дапамагчы нам у гэтай няпростай сітуацыі. Што тычыцца туру ў падтрымку новага альбому — пытаньне застаецца адкрытым, але мы паведамім вам пра склад, як толькі зможам.

Скончыць сваё пасланьне ніколькі не лягчэй, чым пачаць. Так што я проста прывяду прыдатную цытату:

«Ты можаш страціць нешта, чым валодаеш, але нельга страціць сябе.» — Экхарт Толл (Eckhart Tolle)

З найлепшымі пажаданьнямі, Юкка.»

А мы тым часам iзноўку паехалi вандраваць i аглядаць архiтэктурную спадчыну. Амаль усе, нават i цяжкадасягальныя цiкавасьцi нашае Радзiмы, я ўжо даўно пабачыла, таму цяпер звычайна шлях ляжыць да зусiм ужо малавядомых месцаў, якiя складана адшукаць на мапе i да якiх даволi праблематычна дабрацца. На гэты раз у пошуках пакiнутых паўразбураных сядзiбаў мы зь Пятро з захапленьнем накiравалiся на мяжу з Расеяй, у забруджаную радыяцыяй зону адсяленьня, дзе ў наступныя два днi нас чакалi неверагодныя дзiўныя прыгоды.

Калi быць да канца шчырай, то «з захапленьнем туды накiравалася» я, а Пятро, як звычайна, даведаўся, куды мы наогул едзем, толькi калi зранку сустрэў мяне на прыпынку, адкуль мы выязджалi на трасу. Магчыма, паздабывай я больш падрабязнай iнфы i распавядзі яму раней пра адселеную зону, пра неабходнасьць пропуску, пра КПП, пра тое, што да сядзiбаў пешшу пiлаваць 20 км, што там заказьнiк нейкi — мы пазьбеглi б мноства сур’ёзных касякоў, у якiя рызыкавалi патрапіць выключна з-за майго глупства i летуценнасьцi. Але ж – рок-н-рол – у вынiку ўсё атрымалася выдатна, а таму я здымаю зь сябе адказнасьць за бясклапотнасьць i непадрыхтаванасьць. Зрэшты, я звычайная прынцэса, я не хачу задумвацца пра радыяцыйнае забруджваньне, я хачу рыцара i палац.

Не пасьпелi мы выехаць зь Менску, як амаль адразу зьмянiлi планы i вырашылi спачатку рушыць у вёску Юравiчы, што наделёка ад Калiнкавiчаў, на Гомельшчыне. Там захаваўся велiчны былы касьцёл езуiцкага калегiума, узьведзены ажно ў 1726—1746 гадах, а таксама адна з двух самых старажытных на тэрыторыі сучаснай Беларусі (26470 г. да н. э. ± 420 гадоў) стаянак першабытных людзей – нiдэрландцаў, як, пераблытаўшы зь неандартальцамi, зарадзiў Пятро, каторы якраз нядаўна атрымаў дыплом гiсторыка i пасьпяхова старанна забываўся на ўсё гэтае «гiстарычнае» непатрэбства. Павольна, не сьпяшаючыся, зь перапынкамi на апоўдневую каву з вадзiлам i назiраньне за самалёцiкамi пад Бабруйскам, нарэшце дацягнулiся да Юравiчаў i, прайшоўшы па сонцасьпёку ўздоўж усю вёску, мы апынулiся ля касьцёла. Дарэчы, у 1832 годзе, калi комплекс быў передадзены бернардынскаму ордэну, касьцёл быў перабудаваны ў праваслаўную царкву. З 1990-х гадоў на тэрыторыi калегiума зьмяшчаўся дзеючы праваслаўны жаночы манастыр у гонар Нараджэньня Найсьвяцейшай Багародзіцы, а з 2006 года тут знаходзiцца дзеючы праваслаўны мужчынскі манастыр. Сёньня касьцёл пакрыху аднаўляецца як праваслаўная царква; рысы позьняга барока, здаецца, iмкнуцца захоўваць, але выглядае неяк дзiўна.

Канешне, мы прабралiся ў касьцёл i далезьлi да самага верху, да даху, каб там высунуцца з акна, паазіраць з вышынi квiтнеючую вясковую панараму i адпачыць крыху ад бязьлiтаснай сьпякоты. А пасьля, толькi а пятай гадзiне, падсiлкаваўшыся i астудзіўшы гарачыя галовы пад мясцовай калонкай, мы накiравалiся ў бок Гомеля, адкуль празь Ветку зьбiралiся трапiць у пасёлак Першамайскi, дзе захавалася ўзьведзеная напрыканцы XIX — у пачатку XX стагодзьдзяў сядзiба «Рудня».

Дарога бесьперапынна падкiдала нам сюрпрызы. Першыя трывожныя званочкi зьявiлiся, калi на непадрабязнай мапе мы ўбачылi маленечкi такi подпiс, што Першамайскi i астатнiя вёскi навокал – нежылыя, а гэта значыць, што яны былi адселеныя пасьля аварыi на ЧАЭС з-за забруджваньня тэрыторыi радыяцыяй. Мяне гэта не спынiла: раней я ўжо была ў падобных землях, шукала рэшткi паўразбураных касьцёлаў, нiчога страшнага, усё там дасягальна i, падаецца, цалкам бясьпечна. Больш насьцярожвала тое, што iсьцi трэ пешшу празь лес з 20 км i невядома было, цi ёсьць праз рэчку на сярэдзiне шляху мост – папяровая мапа й Гугл спрачалiся, паспрачалiся й мы (Пятро, калi ты гэта чытаеш – ведай, мост там усё ж быў!). Але ўбачыць, што пераходу такi няма, прашыбаваўшы дзясятак кiламетраў – крыўда ябаная. Знак «Радыяцыя. Уваход забаронены» на павароце да Першамайскага канчаткова запэўнiў нас, што гэткiм чынам мы ў сядзiбу не патрапім. I вось па захадзе сонца вырашаем мы рушыць у аб’езд: зробiм круг кiламетраў трыццаць да вёскi Сьвяцiлавiчы, дзе, дарэчы, — суцяшальны прыз! — таксама захавалася нейкая стаянка «нiдэрдландцаў», i адтуль ужо паспрабуем зайсьцi да сядзiбы «Рудня» з апоўначы. А што, выдатны план, магчыма, там хтосьцi падкiне блiжэй i ня прыйдзецца столькi пiлаваць на сваiх дваіх!

Далей – лепей. Падбiрае i падвозiць нас мужык, бывалы, таксама ў маладосьцi вандраваў, шмат чаго ведае пра Веткаўскi край, цiкава i заўзята распавядае. Пра тое, што вёскi за Сьвяцiлавiчамi таксама нежылыя i што мы, як апынулася, дарма едзем, шлях мы сабе не скароцiм, пра тое, што знаходзiцца ў мясцовым лесе забаронена, ня толькi з-за зоны радыяцыйнага забруджваньня, але яшчэ й, увага, прыроднага заказьнiка, у якiм жывуць i дзiкi, i лосi, i рысi, i нават мядзьведзь, i пра бамжэй, i пра чарцей, i пра кантрабандыстаў з Расеi – пра ўсё распавёў! Засумнявацца ў яго словах, на жаль, не прыйшлося нi кроплi: на фразе «i лосi жывуць…» нам пад калёсы зь цемры скакануў велiзарны ашалелы лось. Пашчасьцiла, што мы не пасьпелi начапiць яго на капот, адтармарiзiся зь лютымi мацюкамi, а спалоханы рагаты недарэка зьнiк у лесе… Узiмку, кажуць, зусiм нахабныя гэтыя лосi: выходзяць i жруць уздоўж шашы соль, якой дарогу пасыпаюць, каб ня сьлiзка езьдзiць было. Але мне нявесела, хапiла й гэтай раптоўнай сустрэчы са зьверам: я ўжо сьцiшылася й сяджу бялею, сiнею, — зусiм, карацей, не хачу анiякiх архiтэктурных дзiвосаў у забруджанай зоне, вогнiшча ў запаведнiку, сьвяцiлавiцкiх быдлосаў-сабутыльнiкаў i рыку драпежнiкаў зранку, каб хутчэй абудзiцца. Але рабiць няма чаго – пад бадзёрае «Няхай шчасьцiць!» мы выгружаемся з машыны i застаемся ў цемры на скрыжаваньнi ў пары кiламетраў ад расейская мяжы.

Распавяду кароценька: праз гадзiнку аздараўляльных шпацыраў па начным лесе, пасьпяваўшы i пахлопаўшы – бо там мы гэта можам, — усьведамiўшы, што за заўтра мы аглядзець два архiтэктурныя помнiкi папросту не пасьпеем, вельмi стомiмся iсьцi пешшу 40 км, не запалiм вогнiшча, каб пераначаваць, а вясковы поп, да якога Пятро так iрваўся пагасьцяваць, апоўначы ўжо напэўна сьпiць, мы прынялi мужнае рашэньне вяртацца ў Ветку. Седзячы ўдваiх на заплечніку на пустой дарозе ў абдымках зорак, мы пагадзiлiся, што, калi ўжо паахвяравалi наведваньне сядзiбы «Рудня» ў Першамайскiм на карысьць палаца ў Дзямьянках, то трэба абавязкова зрабiць усё магчымае, каб назаўтра прарвацца без прапускоў у забароненую зону адсяленьня, якая прадказвала нам чарговыя незабыўныя прыгоды…

Пра другі дзень нашага падарожжа чытай тут.
Больш на: vk.com/architekture

Wacken Open Air! Колькі магіі ў гэтых простых словах для кожнага металхэда любога ўзросту, статусу і ўлюбёнага металічнага напрамку музыкі. Буйны і вельмі круты фэст быў двойчы ўшанаваны легендарным Sam Dunn’ам у ягоных ужо культавых фільмах (ну вы ўсё самі добра ведаеце, пра якія фільмы размова), а таксама мноствам метал-гуртоў, якія нездарма абіралі Wacken месцам для запісу сваіх live-DVD (сьпіс такіх фармацый амаль што бясконцы). Гэтая музычная падзея ўжо некалькі гадоў таму перарасла звычайны фестывальны фармат, за ёю таксама ўдала замацаваўся цэтлік “лепшага метал-фэста ў сьвеце”, можна шмат часу спрачацца наконт гэтага, але мноства музыкаў і фанаў не стамляюцца і наўрад ці стомяцца паўтараць, што Wacken проста лепшы і на гэтым усё.

Пра вялікую і важную падзею можна нават і кіно зьняць, а калі ёсьць грошы, то нават зрабіць яго ў 3D. Відавочна ў аргоў фэста знайшлося жаданьне, час і грошы, каб яшчэ раз заявіць аб сябе на ўвесь сьвет і заткнуць усім скэптыкам хлебарэзкі. Нямецкія гледачы ўжо ва ўсю насалоджваюцца 96-хвіліннай стужкай (кайфуюць аж с 24 ліпеня), беларусы, як і заўсёды ў пралёце і ў нашых кінатэатрах такога ня будзе. Ну мы народ звыклі, чакаем, пампуем, шукаем сябра зь мега-вялізарнай плазмай, тарымся півамі/коламі/чыпсамі і зацэньваем усё гэта ў шумнай і прыемнай кампаніі.

Па сутнасьці, гэта як бы і звычайная дакументалка, а ўсё ж такі не такая і звычайная. Nobert Heitker заслугоўвае аднаго з самых вялікіх “дзякуяў”, бо срэжысаваў гэтую прыгажосьць. Стваральнікі хацелі перадаць магічную атмасферу месца, калі каля 80,000 фанаў з усяго сьвету зьбіраецца ў нейкай там маленькай нямецкай вёсцы, каб угараць ды адрывацца тры дні пад сваё самае ўлюбёнае музло. Безумоўна, у фільме будуць самыя смачныя кавалкі выступаў вельмі крутых гуртоў (Rammstein, Motorhead, Deep Purple, Anthrax, Alice Cooper, Sabaton і мноства іншых), будуць в’ю з гэнымі музыкамі, фанатамі і ўсімі тымі, хто там недалёка тусіў і патрапіўся на камеры. Спадзяюся, што 3D-стужка зможа перадаць настрой, энергетыку і атмасферу Wacken Open Air Festival 2013, чакаць не так ужо і доўга.

Сяргей Бохан (Rocker)

25-27 ліпеня на схілах украiнскiх Карпат у трэці раз прайшоў Carpathian Alliance Metal Festival. Удзельнікі трэцяга дня фестывалю:
Behemoth,
Belphegor,
Balfor,
Milliard,
Morbus Dominium.

Фотаздымкi зь першага i другога дней фестывалю на BelMetal'е былi апублікаваны раней.

Фота: Вольга Вячэрская

2 жніўня ў клюбе «Піраты» прайшоў KRYWIAN UNDEGROUND ASSAULT — чарговы канцэрт пасьля легендарных SHADES OV SUMMER і CRYPTIC INVOCATION.

Фота — Наталля Будная