- Інфармацыя
- Мапа
- Выявы
Характарыстыкі
| Месца знаходжання | Гродзенская вобласць, г. Ліда |
| Дата будаўніцтва | 1323 – 1325 гады |
| Заснавальнік | князь Гедымін |
| Стыль | гатычны, раманскі |
| Сучасны стан | аднаўляецца |
Апісаньне
Лідскі замак – выдатны помнік абарончага дойлідства XIV стагоддзя. Будаўніцтва замка было распачата ў 1323 годзе знакамітым князем Вялікага княства Літоўскага Гедымінам. Замак будаваўся на насыпным пясчаным узгорку, акружаным берагамі дзвюх рэк і ровам, які злучаў гэтыя рэкі з поўдня і аддзяляў замак ад горада.
За сваю гісторыю замак вытрымаў мноства бітваў і аблог: у 1394 годзе яго абаранялі ад атрадаў англійскіх і французкіх рыцараў, у 1406 годзе — ад атрадаў смаленскага князя Юрыя Святаславіча, у 1433 годзе — ад войскаў князя Свідрыгайлы, у 1506 годзе — ад загонаў крымскіх татар.
Улетку 1659 года Лідскі замак штурмам захапіла рускае войска. Учас Паўночнай вайны замак быў двойчы разбураны шведамі, якія ўзарвалі яго вежы. Апошняя бітва тут адбылася ў 1794 годзе паміж паўстанцамі Касцюшкі, якія бараніліся ў руінах замка, і царскімі войскамі. Такім чынам, у XVIII ст. Лідскі замак страціў сваё стратэгічнае значэнне і пачаў паступова разбурацца.
У 1891 годзе цэнтральная частка горада Ліда моцна пацярпела пры пажары, і камні з паўднёва-заходняй вежы і часткі заходняй сцяны замка былі выкарыстаны для аднаўлення будынкаў, што пацярпелі ад агню. Толькі ўмяшанне археалагічнай імператарскай камісіі з Пецярбурга спыніла гэты вандалізм.
У 1920-я гады замкавыя муры былі крыху падноўлены польскімі рэстаўратарамі. Кансервацыя замка завяршылася ў 1982 годзе. Затым два дзесяцігоддзі з перапынкамі вяліся рэстаўрацыйныя работы. Маштабная рэстаўрацыя замку праведзена ў 2010 годзе.
Нядаўна ўбачыла на адным сайце такі каментар наконт рэстаўрацыі Лідскага замка: “Аграрэнессанс, сельскае барока, вясковы постмадэрн — вось такія словазлучэнні мільгаюць у галаве пасля наведвання Лідскага замка. Я шчыра спадзяюся, што на іншыязамкі “рэстаўратарам” грошай не хопіць”. І пасля дадзены каментар кіраўніка аддзела культуры Лідскага райвыканкама: “Недапрацоўкі маюць месца, бо рэстаўрацыйныя працы вядуць звычайныя будаўнічыя брыгады […] У праекце закладзена выпраўленне ўсіх дапушчаных памылак”.
Што да мяне, то я цалкам згодна з раз’юшаным аўтарам каментара. Вялікай памылкай было ўжо тое, што стагоддзе таму Лідскаму замку дазволілі парушацца і прыходзіць у заняпад. Дык навошта ж нам зараз, у нашыя часы, дазваляць рэстаўратарам яшчэ горшы вандалізм?..
За сваю гісторыю замак вытрымаў мноства бітваў і аблог: у 1394 годзе яго абаранялі ад атрадаў англійскіх і французкіх рыцараў, у 1406 годзе — ад атрадаў смаленскага князя Юрыя Святаславіча, у 1433 годзе — ад войскаў князя Свідрыгайлы, у 1506 годзе — ад загонаў крымскіх татар.
Улетку 1659 года Лідскі замак штурмам захапіла рускае войска. Учас Паўночнай вайны замак быў двойчы разбураны шведамі, якія ўзарвалі яго вежы. Апошняя бітва тут адбылася ў 1794 годзе паміж паўстанцамі Касцюшкі, якія бараніліся ў руінах замка, і царскімі войскамі. Такім чынам, у XVIII ст. Лідскі замак страціў сваё стратэгічнае значэнне і пачаў паступова разбурацца.
У 1891 годзе цэнтральная частка горада Ліда моцна пацярпела пры пажары, і камні з паўднёва-заходняй вежы і часткі заходняй сцяны замка былі выкарыстаны для аднаўлення будынкаў, што пацярпелі ад агню. Толькі ўмяшанне археалагічнай імператарскай камісіі з Пецярбурга спыніла гэты вандалізм.
У 1920-я гады замкавыя муры былі крыху падноўлены польскімі рэстаўратарамі. Кансервацыя замка завяршылася ў 1982 годзе. Затым два дзесяцігоддзі з перапынкамі вяліся рэстаўрацыйныя работы. Маштабная рэстаўрацыя замку праведзена ў 2010 годзе.
Нядаўна ўбачыла на адным сайце такі каментар наконт рэстаўрацыі Лідскага замка: “Аграрэнессанс, сельскае барока, вясковы постмадэрн — вось такія словазлучэнні мільгаюць у галаве пасля наведвання Лідскага замка. Я шчыра спадзяюся, што на іншыязамкі “рэстаўратарам” грошай не хопіць”. І пасля дадзены каментар кіраўніка аддзела культуры Лідскага райвыканкама: “Недапрацоўкі маюць месца, бо рэстаўрацыйныя працы вядуць звычайныя будаўнічыя брыгады […] У праекце закладзена выпраўленне ўсіх дапушчаных памылак”.
Што да мяне, то я цалкам згодна з раз’юшаным аўтарам каментара. Вялікай памылкай было ўжо тое, што стагоддзе таму Лідскаму замку дазволілі парушацца і прыходзіць у заняпад. Дык навошта ж нам зараз, у нашыя часы, дазваляць рэстаўратарам яшчэ горшы вандалізм?..
0 каментароў