avatar

Капліца Рэйтанаў і сядзіба "Стайкі"
Апублікавана у Падарожжы

11 Фота
image
Дзякуй бацькам, што часам яны неахвотна, аднак падтрымліваюць мае вандроўкі, і пагаджаюцца ехаць са мной па вузкай жвіровай дарозе праз маленькія вёсачкі, блытаючыся, вяртачыся па тры разы назад, але ўсё ж шукаючы штосьці, што, абяцаю ім я, будзе неверагодным, маляўнічым, каштоўным і не зусім занядбалым. Менавіта такой узгадваецца мне паездка ў в. Грушаўка Брэсцкай вобласці, калі спякотным жнівеньскім днём мы ўсёй сям’ей рушылі на пошук капліцы-ўсыпальні і сядзібы Рэйтанаў…

У канцы XVII ст. за верную службу польскаму каралю Грушаўка перайшла ў рукі знакамітага нямецкага роду Рэйтанаў. Дамінік Рэйтан забудаваў тут класічны панскі палац з двума флігелямі, мастацкай галерэяй, шыкоўнай тэрасай, а паблізу палаца быў разбіты сад.

У канцы ХІХ ст. у Грушаўцы паўстае новы драўляны дом у стылі мадэрн. Згаданы дом насамрэч з’яўляўся сапраўднаю англійскаю вілаю. Ужо напрыканцы ХІХ ст. у гаспадарцы функцыянавалі водаправод і каналізацыя, выкарыстоўвалася электрычнае асвятленне. На тэрыторыі сядзібы знаходзіліся тры азяркі, спалучаныя між сабой вадаспадамі. Пчалярства, вырошчванне садавіны, збожжа, лекавых раслін, а таксама ўласны паравы млын прыносілі гаспадарам немалыя прыбыткі. У памяць свайго слыннага родзіча Тадэвуша Рэйтана гаспадары заснавалі музей.

Бясконцыя войны і рэвалюцыі ў пачатку ХХ ст. неаднаразова парушалі ідылічнае жыццё гаспадароў маёнтка. У агні першай сусветнай вайны быў знішчаны архіў Рэйтанаў і частка фамільнай бібліятэкі. Аднак апошні свой уздых шляхецкая сядзіба зрабіла пасля ўвахода ў вёску ў 1918 годзе Чырвонай Арміі.

Але на мой погляд, усё ж найбольшую архітэктурную каштоўнасць сярод архітэктурных помнікаў вёскі Грушаўка ўяўляе сабою радавая капліца Рэйтанаў, пабудаваная ў пачатку ХХ ст. у модным па тым часе стылі неаготыкі. Мураваная каплічка месціцца ў ляску, крыху воддаль ад комплексу астатніх будынкаў маёнтка. Сёння капліца Рэйтанаў ахоўваецца дзяржавай, і ўжо вылучаны першыя сродкі на стварэнне праектна-каштарыснай дакументацыі на аднаўленне будынка. Аднак пра аднаўленне ўсяго архітэктурна-паркавага комплексу, на жаль, марыць не давядзецца.

vk.com/architekture

11 выяў

0 каментароў

Каб пакінуць каментар